این هفته منتظر پدیده‌های نجومی خاص باشید

به گزارش برنا؛ قمر طبیعی زمین سه شنبه- ۱۸ خردادماه- ساعت ۰۶:۵۷ به اوج زمینی می‌رسد؛ این رویداد در حالی روی می‌دهد که ماه بیشترین فاصله خود از زمین را دارد. فاصله این سیاره از زمین در طول مدار ماهانه خود متفاوت است، زیرا این مدار کاملاً به صورت دایره نیست. مدار ماه به دور زمین بیضوی است و یک سمت آن به زمین نزدیک‌تر از سمت دیگر است. فاصله مرکز ماه تا مرکز سیاره ما تقریباً ۳۸۲ هزار و ۹۰۰ کیلومتر یا ۲۸۳ هزار مایل است. نقطه‌ای که ماه به زمین نزدیک است، حضیض و نقطه‌ای که از زمین دورتر است اوج نامیده می‌شود. در هفته پیش‌رو، کیهان شاهد وقایع نجومی زیبا و شگفت‌انگیزی است که به منظور بررسی بیشتر آنها با فاطمه فخرایی فرد، کارشناس تیم علمی رصدخانه لارستان گفت و گویی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید:

چه اجرامی را می‌توان در هفته سوم خرداد ماه رصد کرد؟

خوشه‌های کروی M۱۰ و M۶۲ شنبه ۱۵ خرداد ماه تمام شب به خوبی قابل رصد است و نیمه شب تقریباً به بالاترین نقطه خود در آسمان خواهد رسید. خوشه کروی M۱۰ قدر ظاهری ۶.۶ و M۶۲ قدر ظاهری ۶.۴ دارد. البته این اجرام با چشم غیر مسلح قابل مشاهده نیست و برای رصد آنها باید حداقل تلسکوپ کوچک یا دوربین دو چشمی در اختیار داشته باشید. علاوه بر این، روز جمعه ۲۱ خردادماه بعد از غروب خورشید نیز خوشه کروی M۹۲ در صورت فلکی هرکول با قدر ۶.۵ قابل رصد است.

آیا در هفته پیش‌رو شاهد بارش شهابی خواهیم بود؟

بله، در هفته جاری شاهد قوی‌ترین بارش شهابی در طول روز خواهیم بود که هر سال از اول خردادماه تا ۱۱ تیرماه ادامه دارد و دوشنبه- ۱۷ خردادماه- به اوج خود می‌رسد. کانون این بارش شهابی در صورت فلکی حَمل قرار دارد. انتظار می‌رود که این بارش شهابی فعال در زمان اوج خود ۵۰ شهاب در ساعت تولید کند، بنابراین نرخ ZHR آن ۵۰ است. از آنجایی که صورت فلکی حَمل این زمان از سال در طول روز قابل رصد است و در فاصله بسیار کمی از خورشید قرار می‌گیرد، بنابراین فقط اندکی قبل از طلوع خورشید بهترین زمان برای رصد شهاب‌واره‌ها است. البته بیشتر شهاب‌واره‌ها نامرئی است، زیرا در زمان اوج بارش، خورشید بالای افق قرار دارد.

 در مورد رویدادهای نجومی روزهای چهارشنبه و پنج‌شنبه توضیح دهید.

چهارشنبه- ۱۹ خرداد- ماه در وضعیت حضیض خورشیدی قرار می‌گیرد. سیاره عطارد که نزدیک‌ترین جرم به خورشید در منظومه شمسی است، پنج‌شنبه- ۲۰ خردادماه- ساعت ۰۵:۳۱ بیشترین فاصله در مدار چرخش خود به دور خورشید را خواهد گرفت. به دلیل نزدیکی بیش از حد سیاره عطارد به خورشید در تاریخ ذکر شده این رویداد قابل رصد نیست.

پدیده "ماه نو" چیست و آیا در هفته جاری شاهد این پدیده خواهیم بود؟

پدیده "ماه نو" به طور معمول در هر گردش هلالی کره ماه به دور زمین رخ می‌دهد و یکی از گام‌های ماه است. این پدیده با چشم غیر مسلح قابل مشاهده نیست، اما تشخیص آن امکان پذیر است، زیرا ستاره‌های پشت خود را مخفی می‌کند. ماه پنج شنبه- ۲۰ خردادماه- ساعت ۱۵:۲۲ در وضعیت "ماه نو" قرار می‌گیرد، البته هلال شب اول ماه جمعه شب قابل رصد است.

آیا این هفته پدیده خورشید گرفتگی حلقوی رخ می‌دهد و آیا در ایران قابل رصد است؟

بله، پدیده خورشید گرفتگی حلقوی پنجشنبه- ۲۰ خردادماه- رخ می‌دهد که در این شرایط ماه بین زمین و خورشید قرار می‌گیرد. این خورشید گرفتگی در ایران قابل رؤیت نیست.

مناطقی که یکی از مراحل خورشید گرفتگی در آن‌ها دیده می‌شود شامل بخش‌های وسیعی از اروپا، آسیا، آمریکای شمالی، شمال و غرب آفریقا، اقیانوس اطلس و اقیانوس منجمد شمالی است. خورشید گرفتگی از ساعت ۱۲:۴۲ روز پنجشنبه- ۲۰ خردادماه- آغاز می‌شود، اوج زمان آن ساعت ۱۵:۱۱ و پایان این پدیده نجومی ساعت ۱۷:۴۱ خواهد بود.

خورشید گرفتگی حلقوی چه زمانی رخ می‌دهد؟

کسوف خورشید هنگامی اتفاق می‌افتد که ماه نو بین خورشید و زمین حرکت می‌کند و مسیر عبور نور خورشید را مسدود می‌کند. در این صورت سایه‌هایی از ماه روی زمین می‌افتد. خورشید گرفتگی انواع مختلفی دارد که میزان آن را مشخص می‌کند. خورشید گرفتگی حلقوی زمان رخ می‌دهد که قرص ماه به اندازه کافی بزرگ نباشد که بتواند قرص خورشید را پوشش دهد و لبه‌های بیرونی خورشید در آسمان قابل مشاهده باشد. زمانی که ماه نزدیک به اوج خود قرار دارد، کسوف حلقوی خورشید رخ می‌دهد، در این شرایط ماه در قسمت ضد سایه قرار می‌گیرد.

آیا روز جمعه هم رویداد نجومی خاصی خواهیم داشت؟

سیاره عطارد- جمعه ۲۱ خردادماه- در مقارنه سفلی قرار می‌گیرد. زمانی که یک سیاره بین خورشید و زمین قرار بگیرد و هر سه در یک خط باشند پدیده مقارنه سفلی رخ می‌دهد.

منبع: ایمنا