اهمیت شناخت ویژگی های مواد غذایی ارگانیک

برنا لرستان: یکی از مهم‌ترین فواید مواد غذایی ارگانیک، وجود طعم و مزه‌ی طبیعی این محصولات نسبت به دیگر محصولات کشاورزی رایج و اصلاح شده است. مواد غذایی ارگانیک به آن دسته از مواد غذایی گفته می‌شود که عاری از هر گونه مواد شیمیایی همچون آفت‌کش‌ها، نگهدارنده‌ها، کودهای شیمیایی و به طور کلی عاری از هر گونه ترکیب مصنوعی است، همچنین این محصولات فاقد افزودنی­های غذایی بوده و طبعاً سالم­تر می‌باشند.

ارزش غذایی محصولات ارگانیک بسیار بیشتر از محصولات سیستم رایج کشاورزی است. مواد غذایی ارگانیک حاوی ویتامین‌ها، آنتی‌اکسیدان‌ها و اسیدهای چرب ضروری بیشتری هستند. این مواد مغذی در شیرهای ارگانیک به میزان 70 درصد بیشتر است. همچنین می‌توان به محتوای بیشتر ویتامین­هایی مانند ویتامین B، ویتامین C، ویتامین E، لیکوپن و مواد معدنی همچون منیزیم، آهن و روی در محصولاتی مانند گوجه فرنگی و اسیدهای آمینه مفید در سایر محصولات اشاره کرد. همچنین پژوهش‌ها نشان می‌دهد ترکیبات نامناسب و مضری مانند فلزات سنگین و باقیمانده‌های آفت‌کش‌ها در مواد غذایی ارگانیک به میزان کمتری وجود دارند.

در نتیجه در تولید و فرآوری این نوع محصولات، همه‌ی مراحل از کاشت تا برداشت با استفاده از نهاده‌های طبیعی همچون کود زیستی، کمپوست‌ها و حشرات سودمند است. امروزه در بسیاری از کشورهای دنیا، در اکثر فروشگاه‌ها، انواع مواد غذایی ارگانیک از میوه و سبزی گرفته تا مرغ، تخم‌مرغ و شیر را می‌توانید با برچسب ارگانیک و تنها اندکی گران‌تر از انواع محصولات کشاورزی رایج خریداری نمایید.

مواد غذایی ارگانیک حاوی آنتی‌اکسیدان بیشتری است. آنتی‌اکسیدان‌ها نقش مهمی در پیشگیری از سرطان دارند، در مواد غذایی ارگانیک، آنتی‌اکسیدان فنولیک بیشتر از سایر مواد غذایی غیر ارگانیک یافت می­گردد، زیرا استفاده‌ی بیش از حد آفت‌کش­ها تولید این مواد را در گیاهان کاهش داده است. این در حالی است که کودهای آلی به کار رفته در کشاورزی ارگانیک، تولید آنها را افزایش می­دهد. آنتی‌اکسیدان فنولیک یک ترکیب ضد سرطان طبیعی بوده که تاکنون چندین هزار از این ترکیبات در گیاهان شناخته شده است.

درجه‌بندی مواد غذایی ارگانیک:

اصطلاحاتی که بــرای مواد غذایی ارگانیک استفاده می‌شود عبارتند از:

1- صد در صد ارگانیک: محصولاتی که به طور کامل از ترکیبات طبیعی تشکیل شده‌اند.

2- ارگانیک: محصولاتی کــه 95 درصد متشکل از ترکیبات طبیعی هسـتند.

3- تولید شده با مواد ارگانیک: محصولاتی کــه دارای حداقل 70 درصد مواد طبیعی باشند.

4- مواد غذایی که کمتر از 70 درصد مواد طبیعی داشته باشند، جزو محصولات ارگانیک محسوب نمی­شوند.

وضعیت مواد غذایی ارگانیک در ایران:

در ایران محصولاتی از قبیل انار، پسته‌ وحشی، زعفران، انجیر، گلاب، عسل، چای، برنج، بادام، سیب، روغن زیتون و برخی از محصولات غذایی دیگر به صورت ارگانیک ارائه شده است. از سال1387 مواد غذایی ارگانیک جای خود را در بازار محصولات غذایی ایران پیدا کرد. به نظر می‌رسد استقبال مردم از محصولات غذایی ارگانیک خوب است، اما مشکلاتی مانند قیمت بالا و همچنین تنوع کم این محصولات باعث شده است که مصرف این محصولات آن‌چنان که باید در میان مردم رواج نداشته باشد. در حال حاضر در ایران در همه‌ی زمینه‌های کشاورزی، تولید، تجارت وغیره محصولات ارگانیک فعالیت داریم. محصولاتی که در فروشگاه‌های تایید شده‌ی ارگانیک ارائه می‌شوند، دارای گواهی و لوگوی مخصوص هستند که می‌توان با خیال راحت آن‌ها را تهیه کرد و به مصرف رساند.

نویسنده : سمانه محمودوند/ کارشناس ارشد گیاه‌پزشکی و عضو انجمن ارگانیک ایران شعبه لرستان