این روزها حداقل و حداکثر تهیه جهیزیه چقدر آب می‌خورد؟

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری برنا؛ آن سال‌ها، سرعت تغییر مدل لوازم خانگی به اندازه امروزنبود. دغدغه‌ای هم بابت اینکه حتما یخچال فریزر آخرین مدل بوده یا اجاق گاز چه قابلیت‌های دیگری باید داشته باشد، وجود نداشت. در دو دهه اخیر اما این رسم به حاشیه رفته است؛ برخی از دختران دم بخت باید جهزیه‌شان آخرین مدل و به روز باشد و برخی دیگر از خانواده‌ها نیز با قیمت‌های نجومی لوازم‌خانگی و کوچک شدن خانه‌ها دیگر توان و فضایی برای خرید پیش از موعد جهیزیه ندارند.

در شرایطی که خانواده‌ها مجبورند طی چند روز تا چندماه جهیزیه را خریداری کرده و به خانه تازه عروس و داماد بفرستند، یکی از جدی‌ترین دغدغه‌ها قیمت خرید این محصولات است. دغدغه‌ای که دیگر نه تنها خانواده عروس، بلکه خانواده داماد و زوجین را هم درگیر کرده است. در این گزارش با حضور در چند نقطه از شهر تهران به بررسی قیمت اجناس ضروری جهیزیه و روایت خریداران پرداخته‌ایم.

 اجناس ضروری

در بسیاری از خانواده‌ها خرید خرده‌ریزهای جهیزیه هم قیمت لوازم اصلی و ضروری می‌شود، اما آنچه معمولا برای شروع یک زندگی مشترک یخچال، تلویزیون، لباسشویی، اجاق گاز، جاروبرقی، سرویس خواب و چوب، فرش و ظروف کافیست.

بنابراین در ابتدای زندگی می‌توان از خرید لوازمی چون مایکرویو، ماشین ظرفشویی، غذاساز، سرخ‌کن، چایساز، مخلوط‌کن، آبمیوه‌گیری، گوشت‌کوب برقی، سرویس‌های چینی، ساندویچ‌ساز، قهوه‌جوش، بخارشوی و برخی از وسایل تزیینی و لوکس خودداری کرد و عروس و داماد درصورت تمایل درطول زندگی آنها را تامین کنند.

همچنین در بسیاری از رسوم معمولا خانواده عروس و داماد مشترکا در خرید جهیزیه مشارکت کرده و خرید وسایلی مانند سرویس چوب، فروش و نظایر آن را خانواده داماد برعهده می‌گیرند.

امین حضور؛ محل دانه درشت‌های برقی

دختر و پسر جوانی مشغول خرید ماشین لباسشویی در محدوده سه راه امین حضور هستند. منطقه‌ای که سال‌هاست به قطب خرید لوازم خانگی و همچنین جهیزیه تبدیل شده و روزانه ده‌ها نفر را می‌توان یافت که در حال تکمیل فهرست لوازم خانگی مورد نیاز برای خرید جهیزیه هستند. پسر به سراغ لباسشویی یکی از مارک‌های نه چندان معروف رفته و دختر اصرار دارد که تفاوت قیمت دو میلیونی را نادیده بگیرند.

پسر جوان که مهرداد نام دارد، می‌گوید:« دو سال پیش نامزد کردیم و قرار شد تا کمتراز یکسال بعد از نامزدی برویم سر خانه و زندگیمان، دنبال خانه بودیم که یکباره همه چیز گران شد، همان موقع که دلار از 3800 تومان به 6000 تومان رسید و بعد هم شد 10هزار تومان. همه چیز گران شد و پولی که قرار بود با آن یا خانه‌ای کوچک بخریم یا اجاره کنیم و با باقیمانده‌اش جهیزیه بخریم، آنقدر ارزشش کم شد که فقط می‌توانستیم با آن یک خانه قدیمی رهن کنیم.»

مهرداد ادامه می‌دهد:« تصمیم گرفتیم پس انداز کنیم و عروسی را به تاخیر بیندازیم. فقط عقد کردیم و رفتیم دنبال وام ازدواج. آن موقع مسئولان می‌گفتند همه چیز ارزان می‌شود و قیمت‌ها حباب است، ما هم گفتیم صبر کنیم شاید حباب‌ها بترکد، اما اتفاقی نیفتاد و قیمت‌ها روزبه‌روز بیشتر شد.»

دخترجوان که یک مدل خارجی از ماشین لباسشویی توجه‌اش را جلب کرده، وارد بحث می‌شود و می‌گوید:« هر وقت یک مسئولی آمد و گفت فلان چیز که گران شده، ارزان می‌شود، نباید باورکنیم، همان موقع هم به مهرداد گفتم ولی گوش نکرد. حالا با تمام پس اندازمان، وام ازدواج، پولی که برای مراسم کنارگذاشته بودیم، وام یک بانک دیگر و فروش یک پژو206 که برای همسرم بود، یک خانه 59 متری رهن کرده ایم.»

کمی آنسوتر در مغازه ای دیگر که تعدد یخچال‌های غول پیکر از ویترین تمام شیشه‌اش پیداست، پسر جوانی پشت میز نشسته است، حلقه باریک دست چپش نشان می‌دهد که ازدواج کرده است. درباره تعداد مشتریانش می‌گوید:« من چهار سال است که اینجا کار می‌کنم، اما صاحب مغازه که چهل سال است اینجا کار می کند، می‌گوید مشتری‌هایش کم شده است. به نظر من ولی مشتری کم نشده، خریدار واقعی کم شده است. خیلی‌ها هر روز می‌آیند، قیمت می‌گیرند و می‌روند، اما وقتی خودمان هم نمی‌دانیم امروز باید با چه قیمتی محصولات را بفروشیم، خریدار بیچاره که جای خود دارد.»

او ادامه می‌دهد:« در همین چهارسال هم خریدارهای ما کمتر شده‌اند. تازه ما در مرکز خرید و فروش این لوازم هستیم و وضعمان این است. یکی دوسالی که تازه آمده بودم، نصف بیشتر فروش ما برای جهیزیه بود. اما حالا خیلی کمتر شده‌اند. یکی از آنها هم خود منم.» فروشنده جوان با خنده‌ای مرموز می‌گوید:« یک سال پیش ازدواج کردیم، مراسم هم گرفتیم، اما بعدش هرکدام رفتیم خانه پدر و مادر خودمان. چون پول رهن خانه را نداشتیم، نمی‌شد زنم را از خانه 200 متری پدرش به اتاقک 30 متری در جنوب تهران ببرم. قول دادم که یکساله پول رهن یک خانه را در مرکز شهر جور کنم، اما هنوز نشده. اینجا 2 میلیون حقوق می‌گیرم و هر ماه تقریبا 10 میلیون روی قیمت رهن خانه می‌رود.»

آنسوی خیابان، پیرمردی که حاجی خطاب می‌شود، روی صندلی مغازه قدیمی‌اش لم داده، نشانی او را چند مغازه‌دار دیگر در امین حضور داده و او را به عنوان مردی معرفی کردند که برای خرید جهیزیه به برخی خانواده‌ها کمک می‌کند، می‌گوید:« اینجا خیریه نیست.» و بعد انگار که نخواهد جواب دهد خودش را مشغول صحبت با تلفن می‌کند. مردی دیگری که آنجاست اما برخلاف حاجی علاقه‌مند به صحبت کردن است. به حاجی اشاره می‌کند و حرف هایش را اینطور آغاز می‌کند:« بعضی از خانواده‌ها که برای خرید جهیزیه می‌آیند، حاجی قسط‌بندی می‌کند و سودی هم نمی‌گیرد. در سال در خرید جهیزیه چند نفر هم کمک می‌کند، اما راستش را بخواهید یکی دو سال است که اوضاع کاسبی‌اش به هم ریخته. قیمت‌ها بالا رفته و لوازمی که قسطی فروخته بود پولش هنوز کامل برنگشته، دست مردم چک داشته و خیلی مشکلات برایش ایجاد شده است. البته هنوز هم کمک می‌کند. همین هفته پیش ماشین لباسشویی را قسطی حساب کرد، اما دیگر فقط در یکی دو قلم و برای کسانی که واقعا نیاز داشته باشند، این کار را می‌کند.»

قیمت برخی از لوازم برقی در امین حضور

عبدل آباد؛ ارزان‌تر از همه جا

کمتر از دو دهه است که نام عبدل آباد در جنوب تهران به نام مراکز خرید اضافه شده است، محله‌ای که چندین خیابان دارد و هر خیابان محل فروش اجناس خاصی است، اما شهرت اصلی این محل به نام مرکز فروش پارچه و پرده است.

خرید در این منطقه قوانین خاص خودش را دارد، تعداد دستفروش‌ها بیشتر از مغازه‌هاست، اما اکثر دستفروشان وابسته به همان مغازه‌داران هستند. در ابتدای خیابان احسانی چندین مغازه پرده فروشی قرار دارد. مردی در یکی از مغازه‌ها با لهجه‌ای آذری قیمت پرده‌ها را برای مشتریان شرح می‌دهد. دو زن میانسال که انگار از قیمت‌ها راضی نیستند، ازمغازه خارج می‌شوند، مرد جوان می‌گوید: « اینجا همه جور مشتری داریم، تازه عروس و داماد هم هستند، اما قیمت‌ها را نمی‌گویم، اینجا هر مغازه قیمت خودش را دارد و ما هم به جز مشتری به افراد دیگر قیمت نمی‌دهیم. اما خب قیمت‌ها خیلی ارزان‌تر از زرتشت و مولوی و ... است.»

او درباره اینکه چه تعداد از مشتریانش برای خرید جهیزیه به مغازه می‌آیند، می‌گوید:« نمی‌شود دقیق گفت. چون خیلی وقت‌ها مادرها برای خرید می‌آیند. ما فقط وقتی می‌فهمیم که برای جهزیه آمده‌اند که یا خودشان هنگام تخفیف گرفتن بگویند یا خیلی تابلو باشند. از این تیپ مشتری‌ها روزی 10 – 15 نفر داریم، به زور دو سه نفرشان خرید می‌کنند. قبلا خیلی بازار بهتر بود، اما الان مشتری کمتر شده و بعضی‌ها هم که اصلا پرده حرفه‌ای برایشان مهم نیست و خودشان پارچه و  تور را به هم وصل می‌کنند و اسمش را می گذارند پرده، اما اگر نظر من را بخواهی خانه بدون یخچال و لباسشویی می‌شود اما بدون پرده نه!»

دو مغازه آن طرف‌تر، پسر جوان و خوشرویی مقابل در ایستاده، مشتری ندارد و جارویی که به دست گرفته نشان می‌دهدکه تازه از کار نظافت مغازه‌اش فارغ شده است، می‌گوید: « این پرده‌ها مدل است و مدل تازه عروس و داماد هم داریم که کمی ارزان‌تر است. تازه عروس و دامادها دیگر به خانه‌های نقلی و قوطی کبریتی می‌روند و معمولا پرده‌های خانه‌شان نیز خیلی ساده و کوچکتر است. قیمت هایمان خیلی متفاوت است و بسته به جنس پارچه، ابعاد پنجره، چین پرده، نصب، دوخت و ... فرق می‌کند. ما از 300 هزار تومان داریم تا 10 میلیون تومان. می‌آیند مدل ها را می‌بینند و بعد  به بچه‌های کارگاه سفارش می‌دهند و بعد هم می‌رویم و نصب می‌کنیم.»

زن جوانی که پشت لپ تاپی کهنه در انتهای یک مغازه دیگر در همان محدوده نشسته می‌گوید:« ما به جز پرده، رو تختی و رو بالشتی و رو مبلی و ... هم داریم. تقریبا یک سوم مشتری‌هایمان هم برای خرید جهیزیه اینجا می‌آیند. به جز پرده خیلی از خانواده‌ها روتختی و کوسن هم می‌خرند. بعضی از خانواده‌ها هم که حالا تعدادشان کمتر شده رسم دارند که برای جهیزیه رختخواب هم بدهند و برای همین اینجا سفارش می‌دهند تا مثلا چهار تشک و چهار لحاف و شش بالشت برایشان آماده کنیم. جنس پارچه و اینکه داخل تشک و بالشت، پر، کاموا پشم یا الیاف باشد را خودشان انتخاب می‌کنند.

او درباره قیمت‌ها هم اینطور توضیح می‌دهد:« قیمت‌ها بسته به اینکه از پشم، پر، الیاف یا کاموا در درست کردن تشک‌ها و بالشت‌ها استفاده شود فرق دارد، اما معمولا سرویس لحاف و تشک جهیزیه بین 3 تا 10 میلیون تومان می‌شود. البته قبل از تعطیلات عید سفارش گلدوزی رو لحاف و ... را داشتیم که قیمتش بیشتر شد.»

چند خیابان آنطرف‌تر در عبدل آباد، کوچه‌ای است که به مرکز خرید و فروش بلور تبدیل شده است، کوچه‌ای شلوغ و پرجمعیت که تراکم بافت مسکونی و تجاری‌اش نشان می‌دهد بسیاری از واحدهایش به تازگی کاربریشان را تغییر داده‌اند.  در یکی از مغازه‌ها زنی در حال خرید ظروف بلوری است. می‌گوید:« ظروف دم دستی جهاز دخترم را از اینجا خریدم. برای بوفه‌اش که باید کریستال شیک می‌خریدیم به بازار تهران رفتیم و چهار میلیون پول چهار تکه بلوری شد که آدم دلش نمی‌آید به آن دست بزند، اما خب نباشد هم که نمی‌شود، پیش فامیل شوهر، آبروی دخترم می‌رود.»

مغازه‌دار بلورها و ظروف چینی را که زن نامشان را «دم دستی» گذاشته بود، داخل جعبه‌ها قرار می‌دهد. مردی موی جوگندمی هم وارد معامله می‌شود و پس از کلی چانه‌زدن دو میلیون تومان کارت می‌کشد. خریدها را روی صندلی عقب پژو می‌گذارد و با زنش از مغازه خارج می‌شود.  مغازه‌دار درباره خرید جهیزیه می‌گوید:« اینجا کشش فروش بلورهای آنچنانی را ندارد. اکثر کارهای ما ایرانی است و هم برای جهیزیه می‌خرند وهم برای خانه.»

یافت آباد؛ سرویس چوب از خیلی ارزان تا خیلی گران

چند کیلومتر بالاتر از عبدل آباد، محله‌ای است که بیشتر با نام بازار مبل شناخته می‌شود، محله یافت آباد که خیابان اصلی‌اش پر است از پاساژها و مغازه‌ها با معماری اروپای قرن 18 و 19 میلادی. پشت جداره‌ای که این پاساژها قرار گرفته‌اند، اما گاراژها و مغازه‌های کوچکی قرار دارند که تولیدات کارگاه‌های خودشان را به فروش می‌رسانند. مغازه‌هایی که روی در برخی از آنها تاکید شده که سرویس چوب و خواب برای جهیزیه موجود است.

داخل بازار بزرگ مبل ایران، مغازه‌های متعددی است که اغلب مبلمان برند و تولید کشورهای چون ایتالیا، ترکیه، آلمان و ... در آن به فروش می‌رسد. پاساژ خلوت است و داخل مغازه‌ها خلوت‌تر. مردی شیک‌پوش با موهایی کاملا تراشیده در مغازه‌ای که روی تمام اجناسش هشدار داده که عکسبرداری و دست زدن به اجناس ممنوع است، ایستاده. جواب سوالات را با اکراه می‌دهد و می‌گوید:« از اینجور مغازه‌ها جهاز هم می‌خرند، اما هرکسی نه. آنها که عروسی آنچنانی می‌گیرند و یک میلیارد پول مراسم می‌دهند، خب یک کاناپه را هم 50 میلیون  و 100 میلیون می‌خرند. اما اینطور نیست که مثلا جنس ویژه‌ای برای جهیزیه داشته باشیم. »

در راهروی دیگر، مغازه‌ای است که قیمت‌ها را روی هر محصول قرار داده، مردی جوان، برخلاف فروشنده فروشگاه قبلی با خنده به استقبال می‌آید و می‌پرسد که آیا کمکی از دستش برمی‌آید، می‌گوید:« جنس‌های ما از دو میلیون تومان آغاز می‌شود  و  بالا می‌رود. برای جهیزیه پیشنهاد ویژه‌ای داریم و آن سرویس ایتالیایی است که در انتهای سالن گذاشتیم.»

مرد ادامه می دهد:« اگر این سرویس خواب و سرویس مبلمان و بوفه را بخرید، یک میز ال سی دی هم هدیه ما به شما خواهد بود. قیمتش هم ویژه است و تمام این ها 65 میلیون تومان می‌شود.»

بیرون از بازارهای لاکچری با قیمت‌های نجومی، کارگاه‌هایی هستند که تولیداتشان را در مغازه‌هایی کوچک به فروش می‌رسانند. در مغازه‌ای که روی ویترینش از فروش ویژه جهیزیه خبر داده است، مردی میانسال نشسته، صحبتش با تلفن که تمام می‌شود، درباره فروش جهیزیه می‌گوید:« همه این‌ها را درکارگاه خودمان ساخته‌ایم. خیلی از این‌ها هم که می‌گویند جنس‌مان آلمانی و ترکیه و ... است همین جا آن را ساخته‌اند، اما برای سود بیشتر از این حرف‌ها می‌زنند.» مرد ادامه می‌دهد:« سرویس تخت خواب دو نفره، با میز پای تختی و میز توالت بین سه میلیون 500 تا پنج میلیون تومان تمام می‌شود. سرویس مبلمان هفت نفره هم بسته به مدل از دو میلیون تا هفت میلیون تومان داریم. کمد لنگه‌ای 700 هزار تا یک میلیون و 500 هزار تومان می‌شود و بوفه هم از یک میلیون تومان تا دو میلیون و پانصد هزار تومان است. میز تلویزیون هم از250 هزار تومان داریم تا یک میلیون و 500 هزار تومان. معمولا این‌ها را برای جهیزیه می‌برند. هر مدلی که سفارش بدهید حداکثر دو هفته‌ای آماده می‌کنیم و می‌فرستیم به منزلتان. البته جنس بهتر هم بخواهید قیمتش بالاتر می‌رود. خرید بالای پنج میلیون هم در تهران پول حمل و نقل ندارد و تا طبقه سوم رایگان است.»

مرد جوان درباره اینکه روزانه چند مشتری برای خرید جهیزیه به او مراجعه می‌کنند، با خنده می‌گوید: « به مامور مالیات می گوییم دو سه نفر، اما نمی‌دانم به خبرنگارها چند نفر بگوییم که خدا را خوش بیاید. اما جدای از شوخی روزی چهار تا پنج مورد فروش برای جهیزیه داریم و با چک کارمندی، قسط‌بندی هم می‌کنیم. »

خیابان مصطفی خمینی و فرش فروش‌ها

خیابان مصطفی خمینی تا خیابان مولوی پر از مغازه‌های فرش فروشی است. فرش‌هایی با محدوده قیمت از یک میلیون تومان تا 15 میلیون تومان که اکثرشان ماشینی است.

 مرد جوانی که همراه با همسرش برای خرید به یکی از مغازه‌های این خیابان آمده می‌گوید:« سراغ فرش دستبافت که اصلا نمی‌توان رفت. صبح راسته فرش فروش‌های بازار تهران بودیم و با پولی که داشتیم فقط می‌شد یک گلیم یا فرش دست دوم شش متری خرید. تصمیم گرفتیم فرش قید فرش دستباف را بزنیم و سراغ فرش ماشینی بیاییم. هفته دیگر باید سر خانه خودمان برویم و خانه باید تکمیل باشد.»

خیابان جمهوری، از جون مرغ تا شیرآدمیزاد

خیابان جمهوری پر از فروشگاه‌هایی است که گذر هر تازه عروس و دامادی باید به آن بیفتد، از فروش لباس عروس و کت و شلوار دامادی گرفته تا لوازم خانگی و صوتی و تصویری، حتی چند مغازه باند و اکو برای برگزاری مراسم عروسی هم اجاره می‌دهند.

در یکی از فروشگاه‌های این خیابان در حدفاصل سه راه جمهوری تا پل حافظ، مرد فروشنده می‌گوید:« پارسال که قیمت دلار گران شد، کاسبی ما هم به هم ریخت. اگر محصولاتمان را با همان قیمت دلار کمتر از 4000 تومان می‌فروختیم بعدا در خریدش دچار مشکل می‌شدیم و اگر نمی‌فروختیم تعزیزات وارد می‌شد و مجبورمان می‌کرد. سر همین خیلی از فروشگاه‌ها محصولاتشان را ناموجود اعلام کردند. حتی نمایندگی ال.جی و سامسونگ هم  همین کار را کرد تا قیمت‌ها اعلام شود. حتی یک ال سی دی در بازار داشتیم که در عرض یک هفته قیمتش دو برابر شد. به همین دلیل هم خیلی از مشتریان ماکم شد، اما تازه عروس و دامادهایی که باید حتما سر خانه‌شان می رفتند مجبور به خرید شدند. حالا هم قیمت‌ها ثابت شده، اما نسبت به پارسال چند برابر شده است. اینجا بیشترین خرید از ما ال سی دی و ال ایی دی است، بعد از آن لباسشویی و یخچال و جاروبرقی می‌خرند. البته بعضی‌ها هم هستندکه انگار قیمت‌ها خیلی فرقی به حالشان نکرده و می‌آیند و از یک برند همه محصولاتش را می‌خرند و می‌روند.»

مرد فروشنده ادامه می‌دهد:« البته این هم چشم و هم چشمی جدید است که حتما باید همه چیز از یک برند باشد، من به خریداران توصیه می‌کنم که این کار را نکنند و ببیند هر برند کدام محصولش مناسب آنهاست و همان را بخرند.»

بازارتهران؛ مرکز خرده‌ریزه های جهیزیه

خرید ظروف آشپرخانه و اصطلاحا خرده‌ریزهای جهزیه هم داستان خودش را دارد که بهترین جا برای تهیه‌اش بازار تهران است. از انواع قابلمه و تابه گرفته تا چاقو و لوازم پلاستیکی و .... . زنی با دختر جوانش در مقابل یکی از همین مغازه‌ها ایستاده، دختر جوان صفحه گوشی موبایلش را نگاه می‌کند و داخل یکی از مغازه‌ها می شود، مادرش که بیرون مغازه منتظر تایید دخترش برای ورود به مغازه است می‌گوید:« چند روز است که با دخترم به بازار می‌آیم تا لوازم داخل آشپرخانه‌اش را بخریم. سه سال پیش هم برای دخترم جهیزیه خریدم اما حالا همه قیمت‌ها چند برابر شده است.» دختر جوان با ناامیدی از مغازه بیرون می‌آید. لیستی که در گوشی‌اش نوشته ده‌ها قلم جنس را شامل می‌شود، از قابلمه و تابه، چاقو، کتری وقوری، کاسه و پیاله، سینی، پارچ و بطری، سرویس قاشق و چنگال، کلمن و فلاسک، رومیزی و سفره گرفته تا نمکدان و قالب کیک‌پزی و سبد سیب زمینی و پیاز و در بازکن کنسرو را شامل می شود، می‌گوید:« بعضی‌ها را خریده‌ایم اما بعضی‌ها آن چیزی که می‌خواهم نیستند. تا آخر هفته باید خرید این خرده‌ریزها تمام شود تا برویم و خانه را بچینیم.»