عزت دست خداست؛ برای رسیدن به مقامی کسی را کنار نزن!

حجت‌الاسلام سید محسن سادات کیایی، عضو گروه اخلاق پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار برنا، بر اهمیت اخلاق در دین تاکید کرد.

وی ادامه داد: در کتاب‌های علمای قدیم، صفاتی که در انسان ملکه شود و از این ملکه، رفتاری انسان بدون تفکر صادر شود؛ اخلاق است. مانند راننده‌ای که رانندگی در او ملکه شده و بدون این‌که فکر کند می‌داند کجا باید دنده عوض کند.

حجت‌الاسلام سادات کیایی افزود: در تعریف جدید می‌گویند هر فعلی که از بخش متعالی انسان صادر شود و فقط منافع مادی و شخصی را در نظر نداشته باشد، می‌شود گفت که فرد، فلان رفتار اخلاقی را داشته است. مثلا اگر کسی یکی دو بار انفاق کند می‌گویند کار اخلاقی کرده است اما زمانی که این عمل، در او همیشگی باشد به او صفت "منفق" را می‌دهند.

وی ابراز داشت: علامه طباطبایی در تفسیر المیزان خود می‌گوید که تمام مکاتب دنیا، افراد را به سه روش تشویق به انجام کار خیر می‌کنند. مکتبی مانند مکتب یونان، به افراد می‌گوید که اگر شما فعل اخلاقی انجام دهید و مثلا به فقرا کمک کنید، در جامعه فقر از بین می‌رود و باعث می‌شود شما راحت‌تر زندگی کنید و سود بیشتری ببرید.

این عضو پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، روش انبیای الهی را علاوه به ترغیب به منافع مادی، تشویق به کسب منافع اخروی دانست و اضافه کرد: روش سوم، روش مختص به قرآن است که توصیه می‌کند اخلاق در مدار توحید باشد.

وی ابراز داشت: ریشه تمام اخلاق ما توحید است. اگر توحید درست فهمیده بشود دیگر کسی کار غیر اخلاقی انجام نمی‌دهد و نیازی به بر حذر کردن فرد از انجام اعمال ناپسند نیست.

این پژوهشگر، گفت: هر فردی که فعل غیراخلاقی انجام می‌دهد قصدی از این کار دارد. به عنوان مثال کسی که دزدی می‌کند می‌خواهد به منافع مادی خود از طریق غصب اموال دیگران بیفزاید. اگر او معتقد باشد که روزی انسان‌ها دست خداست و اگر او از راه درست برای کسب روزی تلاش کند روزی‌اش به او می‌رسد و دیگر انگیزه‌ای برای دزدی ندارد.

وی در پایان، بیان داشت: اگر توحید را در مردم بارور کنیم و بدانیم عزت از خداست دیگر کسی برای رسیدن به جایی، فرد دیگری را کنار نمی‌زند و به طور کل، تمام رذائل اخلاقی کنار گذاشته می‌شود.