به گزارش سرویس سیاسی برنا، بدون شک سفر ده روزه رهبر فرزانه انقلاب اسلامی به قم یکی از مهمترین و تاثیر گذارترین اتفاقات سال 89 به شمار میآید. حضور رهبر حکیم انقلاب اسلامی در مرکز علمی جهان اسلام و رهنمود های حکیمانه ایشان منشا تحولات بسیاری در آینده این شهر موثر در احیای ارزشهای دینی، خواهد شد.
مرور بیانات معظم له در جمعهای مختلف مردمی و مسوولان شهر قم این موضوع را اثبات میکند که ظرفیت بالای ایجاد شده بعد از حضور رهبر فرزانه انقلاب اسلامی در مدینهالعلم جهان اسلام میتواند تغییرات شگرفی را در پیشبرد اهداف اسلام و انقلاب اسلامی به وحود آورد. در زیر گزارشی از سفر و مهمترین بیانات ایشان را میآوریم.
سخنرانی در اجتماع بزرگ مردم قم
استقبال دیدنی مردم قم از رهبر فرزانه انقلاب بار دیگر ولایتمداری آنان را به رخ بیگانگان کشید. مردم این شهر از مدتها قبل خود را آماده حضور رهبر خود کرده بودند.
قم خاستگاه انقلاب است
حضرت آیت العظمی خامنهای (مدظلهالعالی) در اولین سخنرانی خود در اجتماع عظیم مردم قم در تشریح ارزش و جایگاه والای این شهر فرمودند: « اولاً قم خاستگاه انقلاب است. مذهبىترین شهر كشور، پایگاه و خاستگاه بزرگترین انقلاب دوران معاصر شد. این معنایش چیست؟ این معنایش این است كه همهى دنیا بدانند این انقلاب، یك انقلاب دینى و مذهبى است؛ هیچ تفسیر به رأیى، هیچ تفسیر مادىاى از این انقلاب نمیشود كرد؛ خاستگاهش قم است؛ رهبرش یك فقیه، یك فیلسوف، یك عالم بزرگ، یك روحانى معنوى است. شناسنامه انقلاب، اینجور در همه دنیا شناخته شده است. این یك نكته است. »
دشمن نتوانست مردم را از دین دور کند
ایشان همچنین در بیاناتی مهم موضوع فتنه 88 و حضور مردم بصیر در صحنه را یادآور شدند. « بعد از اهانتى كه در روز عاشوراى سال 88 به وسیله یك عده تحریك شده نسبت به امام حسین انجام گرفت، دو روز فاصله نشد كه مردم در روز 9 دى توى خیابانها آمدند و موضع صریح خودشان را علنى ابراز كردند. دستهاى دشمن و تبلیغات دشمن نه فقط نتوانسته مردم را از احساسات دینى عقب بنشاند، بلكه روز به روز این احساسات تندتر و این معرفت عمیقتر شده است. »
فتنه 88 کشور را واکسینه کرد
« بدون تردید دشمن در جدا كردن مردم از نظام اسلامى شكست خورده است. سال گذشته در انتخابات، چهل میلیون مردم كشور پاى صندوقهاى رأى رفتند. در واقع یك رفراندوم چهل میلیونى به نفع نظام جمهورى اسلامى و به نفع انتخابات انجام گرفت؛ همین بود كه دشمن را عصبانى كرد. خواستند با فتنه اثر آن را از بین ببرند، اما این را هم نتوانستند انجام دهند. مردم در مقابل فتنه هم ایستادند. فتنهى سال 88 كشور را واكسینه كرد؛ مردم را بر ضد میكروبهاى سیاسى و اجتماعىاى كه میتواند اثر بگذارد، مجهز كرد؛ بصیرت مردم را بیشتر كرد.»
دیدار جمعی از علما و اساتید حوزه علمیه قم با رهبر فرزانه انقلاب در اولین شب اقامت ایشان در قم
حضرات آیات نوری همدانی و جوادی آملی، جمعی از علما و اساتید حوزه علمیه قم و مسئولین این شهر، در اولین شب سفر رهبر معظم انقلاب اسلامی به این شهر، در دفتر مقام معظم رهبری در قم با حضرت آیتالله خامنهای دیدار كردند. اهمیت این دیدار به این دلیل بود که همزمان با سفر رهبر فرزانه انقلاب به قم، رسانههای بیگانه و در کنار آنها مزدوران داخلی دشمن، سعی در نشان دادن تفرقه بین علما قم و رهبری داشتند که این توطئه در اولین شب سفر معظم له به قم ناکام ماند و بصیرت علمای اسلام را مجددا به رخ دشمنان کشید.
دیدار خانوادههاى شهدا و جانبازان قم
ملت ایران از عربده دشمنان نمیترسد
رهبر حکیم انقلاب اسلامی در دیدار بعدی خود در جمع خانواده شهدا و جانبازان حاضر شدند و ضمن تجلیل از آنها فرمودند: « امروز ملت ایران از تهدیدها، از عربدههاى رؤساى جمهور مادى و غرق در شهواتى كه بر دنیا حاكمند، نمیترسد؛ بر سر آرمانهاى خود محكم ایستاده است؛ همان طور كه پدران و مادران محترم و عزیزى كه آمدند اینجا صحبت كردند، بیان كردند؛ این حرفها راست است. خانوادههاى شهدا ایستادهاند، ملت ایران ایستادهاند، به خاطر این اقتدار معنوى و این قوّتى كه از ناحیه ایمان به خدا در آنها وجود دارد. این ایمان را باید تقویت كرد. » (2)
دیدار حضرات آیات سبحانی، مكارم شیرازی و شبیری زنجانی با رهبر فرزانه انقلاب اسلامی
حضرات آیات جعفر سبحانی، مكارم شیرازی، شبیری زنجانی و جمع دیگری از علما و اساتید حوزه علمیه قم و مسئولین این شهر، در دومین شب سفر رهبر معظم انقلاب اسلامی به قم، در دفتر مقام معظم رهبری در این شهر با حضرت آیتالله العظمی خامنهای (مدظلهالعالی) دیدار كردند.
دیدار طلاب، فضلا و اساتید حوزه علمیه قم
دیدار رهبر فرزانه انقلاب با این قشر از آنجا مهم است که روحانیون موتور اصلی حرکت علمی – دینی به حساب می آیند. ایشان در اجتماع عظیم مطالبی مهمی را بیان فرمودند که مطمئنا در آینده باعث تحولی بنیادی در حوزههای علمیه خواهد شد.
حوزه علمیه قم در قله حوزه های علمیه قرار دارد
« حوزههاى علمیه - بخصوص حوزهى علمیهى قم - در هیچ دورهاى از تاریخ خود، به قدر امروز مورد توجه افكار جهانى و انظار جهانى قرار نداشتهاند؛ به قدر امروز مؤثر در سیاستهاى جهانى و شاید مؤثر در سرنوشت جهانى و بینالمللى نبودند. حوزه قم هرگز به قدر امروز دوست و دشمن نداشته است. شما ملتزمان حوزه علمیهى قم، امروز از همیشهى این تاریخ، دوستان بیشترى دارید؛ دشمنان بیشتر و خطرناكترى هم دارید. امروز حوزه علمیهى قم - كه در قله حوزههاى علمیه قرار گرفته است - یك چنین موقعیت حساسى را داراست.»
پرهیز از حاشیه نشینی حوزه در مسایل کشور
« حاشیهنشین شدن حوزه علمیه قم و هر حوزهى علمیه دیگرى به حذف شدن مىانجامد. وارد جریانات اجتماع و سیاست و مسائل چالشى نبودن، بتدریج به حاشیه رفتن و فراموش شدن و منزوى شدن مىانجامد. لذا روحانیت شیعه با كلیت خود، با قطع نظر از استثناهاى فردى و مقطعى، همیشه در متن حوادث حضور داشته است. براى همین است كه روحانیت شیعه از یك نفوذ و عمقى در جامعه برخوردار است كه هیچ مجموعهى روحانى دیگرى در عالم - چه اسلامى و چه غیر اسلامى - از این عمق و از این نفوذ برخوردار نیست.
اگر روحانیت میخواست در حاشیه و در پیادهرو حركت كند و منزوى شود، دین آسیب میدید. روحانیت سرباز دین است، خادم دین است، از خود منهاى دین حیثیتى ندارد. اگر روحانیت از مسائل اساسى - كه نمونهى برجستهى آن، انقلاب عظیم اسلامى است - كناره میگرفت و در مقابل آن بىتفاوت میماند، بدون تردید دین آسیب میدید؛ و روحانیت هدفش حفظ دین است. »
جمهوری اسلامی چکومت ارزشهاست
« نسبت روحانیت با نظام اسلامى، نسبت روشنى است. نسبت روحانیت و حوزههاى علمیه با نظام اسلامى، نسبت حمایت و نصیحت است. این را توضیح خواهم داد. حمایت در كنار نصیحت، دفاع در كنار اصلاح. آن دو مفهوم غلط، حقیقتاً انحرافى و خصمانه است؛ به دلیل اینكه اولاً حكومت آخوندى و نسبت دادن جمهورى اسلامى به این مفهوم، حرف دروغى است. جمهورى اسلامى حكومت ارزشهاست، حكومت اسلام است، حكومت شرع است، حكومت فقه است، نه حكومت افراد روحانى. روحانى بودن كافى نیست براى اینكه كسى سلطهى حكومتى پیدا كند. جمهورى اسلامى با حكومتهاى روحانىاى كه در دنیا میشناسیم، در گذشته هم بوده است، امروز هم در نقطههائى از دنیا هست، ماهیتاً متفاوت است.
حكومت جمهورى اسلامى، حكومت ارزشهاى دینى است. ممكن است یك روحانى ارزشهائى را حائز باشد كه از بسیارى از روحانىها برتر باشد؛ او مقدم است؛ اما روحانى بودن هم موجب نمیشود كه از كسى سلب صلاحیت شود. نه به تنهائى روحانى بودن صلاحیتآور است، نه روحانى بودن موجب سلب صلاحیت است. حكومت دین است، نه حكومت یك صنف خاص و یك مجموعه خاص. تقسیم روحانى به حكومتى و غیر حكومتى و ارزش و ضد ارزش قلمداد كردن اینها هم یك غلط فاحش است. »
لزوم ایجاد تحول در حوزههای علمیه
مهمترین موضوع مطرح شده در این دیدار، بحث تحول در حوزههای علمیه بود که مورد تاکید رهبر فرزانه انقلاب قرار گرفت.
« مسئله مهم دیگرى كه مطرح است و در آن باب باید سخن روشن به میان بیاید، مسئله تحول در حوزههاست. چند سال است كه مسئله تحول در حوزههاى علمیه، بخصوص در حوزه مباركه علمیه قم مطرح است. این تحول یعنى چه؟ حوزه میخواهد چه كار كند كه اسمش تحول باشد؟ اگر تحول را به معناى تغییر خطوط اصلى حوزهها بدانیم - مثل تغییر متد اجتهاد - قطعاً این یك انحراف است. تحول است، اما تحول به سمت سقوط.
شیوه اجتهادى كه امروز در حوزههاى علمیه رائج است و علماى دین به آن متكى هستند، یكى از قوىترین و منطقىترین شیوههاى اجتهاد است؛ اجتهاد متكى به یقین و علم، با اتكاى به وحى؛ یعنى از ظن به دور است و استنباط ما استنباط علمى و یقینى است. این ظنون خاصهاى هم كه وجود دارد، همه اینها حجیتش باید یقینى و قطعى باشد. حتّى اعتبار اصول عملیهاى كه ما در فقه از آن استفاده میكنیم، باید اعتبار جزمى و قطعى باشد. تا وقتى كه از دلیل قطعى به معتبر بودن این اصل عملى - استصحاب یا برائت یا اشتغال، هر كدام در مجارى خودشان - جزم پیدا نكنیم، نمیتوانیم از این اصل استفاده كنیم. بنابراین یا بىواسطه یا بواسطه، همهى شیوههاى استنباط ما در فقه منتهى میشود به قطع و یقین.»
حضور سرزده در منازل خانواده شهدا در قم
حضرت آیت الله العظمی خامنهای (مدظلهالعالی) در شب سوم سفر خود سرزده، به دیدار سه خانواده شهید در قم رفتند و در جمع پرعطوفت هریك از آنان، از صبر و استقامت بازماندگان شهدای دلاور و مظلوم قم تجلیل كردند.
حضور حضرت آیت الله العظمی خامنهای (مدظلهالعالی) در مسجد مقدس جمكران
رهبر فرزانه انقلاب اسلامی در مسجد مقدس جمكران حاضر شدند و پس از ذكر و نیایش، نماز صبح را در آنجا اقامه كردند. سپس، ایشان با حضور در آرامگاه شیخان قم، ضمن قرائت فاتحه، برای شهدا و علمای مدفون در آن آرامگاه، طلب آمرزش و مغرفت الهی كردند. پایانبخش برنامه سحرگاهی رهبر حکیم انقلاب اسلامی، زیارت حرم مطهر یكی از امامزادههای مدفون در شهر قم بود.
دیدار اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم
جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، مهمترین و بزرگترین تشکل علمی حوزه علمیه قم به شمار میآید. رهبر فرزانه انقلاب اسلامی در این دیدار با تأكید بر لزوم حفظ هویت مستحكم و تأثیرگذار جامعه مدرسین، آن را نیازمند برخی مقدمات دانستند و افزودند: « یكی از وظایف مهم جامعه مدرسین حوزه علمیه قم حفظ و تقویت ارتباط با مراجع بزرگوار است زیرا جامعه مدرسین خاستگاه مراجع محترم است و برخی از آنان، از اعضای جامعه مدرسین بودهاند. »
رهبر فرزانه انقلاب اسلامی، تقویت ارتباط با مردم بویژه بررسی شیوههای جدید ارتباط، و ایجاد اتاق فكر و نواندیشی را از دیگر مسائل ضروری برای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم برشمردند و تأكید كردند: « جامعه مدرسین باید از طریق جذب مستمر طلاب نخبه و فضلای خوب حوزه، بدنه ای قوی، گسترده و كارآمد تشكیل دهد تا از دیدگاهها و نظرات آنان در موضوعات مختلف استفاده شود.»
بازدید رهبر فرزانه انقلاب از نمایشگاه دستاوردهای پژوهشی حوزه علمیه قم
رهبر فرزانه انقلاب اسلامی در پنجمین روز سفر خود به مدت بیش از 3 ساعت از نمایشگاه آثار علمی و تحقیقاتی بیش از هفتاد مركز و موسسه پژوهشی اسلامی قم بازدید كردند.
دیدار هزاران نفر از بسیجیان استان قم با رهبر حکیم انقلاب
دیدار با بسیجیان به عنوان رزمندگان همیشگی جبهه نبرد علیه دشمنان اسلام و انقلاب اسلامی برای رهبر فرزانه انقلاب نیز شیرین بود. ایشان در این دیدار نیز رهنمودهای مهمی را برای جوانان به ویژه بسیجیان بیان فرمودند.
هیچ عاملی نمیتواند به بسیج ضربه بزند
« شما میوههاى شیرین و كامبخش آن درخت طیب و طاهرى هستید كه امام بزرگوار با دست خود در این زمین غرس كرد. این ثمردهى همچنان ادامه خواهد داشت؛ همچنان كه فرمود: «ا لم تر كیف ضرب اللَّه مثلا كلمة طیّبة كشجرة طیّبة اصلها ثابت و فرعها فى السّماء. تؤتى اكلها كلّ حین باذن ربّها».وقتى سرزمین مستعد و آماده است، بذر پاكیزه است، آن گیاه و روئیدنى تمامشدنى نیست؛ یعنى هیچ عاملى نمیتواند به آن صدمه بزند. بسیج، یك چنین درخت طیب و طاهرى است.»
بسیج امتحان خود را پس داده است
« بسیج امتحانهاى زیادى هم داده است. در دوران جنگ تحمیلى، نسل جوانانِ قبل از شما كارهاى بزرگى در میدان جنگ كردند. ما شكفتن گلهاى معطر استعداد را در وجود این جوانها دیدیم. جوان بیست و دو ساله، بیست و سه ساله، مثل یك فرمانده متبحر و كارآزموده عدهها را جمع میكرد، راهنمائى میكرد، هدایت میكرد، در جاى خود به كار میگرفت و پیروز میشد؛ اینها عادى نیست. در دوران جنگ، بسیج نقش خود را ایفاء كرد. هم ارتش، هم سپاه قبول داشتند و اعتراف میكردند كه حضور بسیج در همه بخشهاى مختلف این جبهه طولانى و پرمشقت، یك حضور تعیین كننده است. »
بسیج یعنی ایمان همراه با عمل
« معناى بسیج، توأم كردن ایمان و عمل است؛ عمل مجاهدانه، نه صرفاً عمل شخصى. از نظر اسلام، ایمان مجرد از عمل، یك حداقل است. ایمان كامل و ایمان حقیقى آن ایمانى است كه با جهاد در میدان عمل همراه باشد. «و الّذین امنوا و هاجروا و جاهدوا فى سبیل اللَّه و الّذین آووا و نصروا اولئك هم المؤمنون حقّا»؛(3) مؤمن حقیقى آن كسى است كه ایمان را با جهاد و هجرت و نصرت همراه میكند. تشخص بسیجى به این است. این فكر غلط و انحرافى كه ما ایمان را منهاى عمل و منهاى جهاد، براى تقرب الى اللَّه كافى بدانیم، این آیه و آیات زیادى آن را رد میكنند. بسیج، قائم به همین است كه ایمان همراه با عمل، آن هم عمل مجاهدانه باشد.
تا امروز بسیج رشد داشته است. پیشرفت بسیج در ابعاد مختلف، همان پیشرفتى است كه مورد انتظار هر كسى است كه بسیج را میشناخت؛ هم رشد كمّى داشته است، هم رشد كیفى و معنوى، هم ایستادگى در مقابل مزاحمها و معارضهاى مؤثر در دل انسان و تكاندهنده دل انسان؛ یعنى وسوسهها. »
دیدار با هزاران نفر از طلاب و فضلای غیر ایرانی
رهبر فرزانه اقلاب اسلامی در این دیدار توجه به «امت اسلامی» را درس بزرگ و ماندگار امام خمینی (ره) برای ملت ایران و مسئولان نظام برشمردند و افزودند: « انقلاب اسلامی، از همان آغاز، رهایی امت اسلامی از دست استكبار را دنبال میكرد و به همین علت با پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، همه ملتهای مسلمان در شرق و غرب عالم احساس كردند نسیمی حیات بخش در زندگی آنها وزیدن گرفته و راهی نو آغاز شده است.»
حضرت آیتالله العظمی خامنهای حضور طلاب دهها كشور در قم را، هسته اولیه جامعه بین المللی علمی -اسلامی برشمردند و خاطرنشان كردند: « آشنایی متقابل با فرهنگهای ملل مختلف، به موازات فراگیری علوم سعادت بخش اسلامی، فرصت بزرگی است كه باید آن را قدر شناخت.»
دیدار مدیر و اعضای هیأت علمی مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره)
مدیر، مسئولان و اعضای هیأتهای علمی مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره) در قم با رهبر معظم انقلاب اسلامی دیدار كردند. حضرت آیتالله العظمی خامنهای در این دیدار با ابراز خرسندی فراوان از تلاشهای عمیق مؤسسه آموزشی - پژوهشی امام خمینی افزودند: این مؤسسه خوب، جامع و كامل میتواند از لحاظ تلاش پیگیر، خستگی ناپذیر، خالصانه و عالمانه الگویی برای حوزه باشد.
دیدار پرشور هزاران نفر از دانشجویان دانشگاههای استان قم با رهبر فرزانه انقلاب
حضرت آیت الله العظمی خامنهای (مدظلهالعالی) در روز هشتم سفر خود با جمعی از دانشجویان دیدار کردند. ایشان در این دیدار كه در شبستان امام خمینی حرم حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها برگزار شد در تبیین عمیق ضرورت بصیرت ملی، برنامه ریزی بلند مدت جبهه دشمنان اسلام و انقلاب را واقعیتی انكارناپذیر خواندند و خاطرنشان كردند: شواهد و قرائن فراوان اثبات می كند كه حوادثی كه گاه در كشور رخ می دهد از جمله حوادث سال 78 و فتنه 88، از نتایج برنامه ریزیهای میان مدت و بلند مدت دشمن است.
ایشان، قضایای سال گذشته را تجدید حیاتی برای برنامه های دشمن دانستند و افزودند: البته آنها سعی كردند كه در فتنه سال 88 با ملاحظه همه جوانب، اقدام كنند اما به فضل خدا شكست خوردند كه البته در سایه حضور و هوشیاری ملت، باید كه شكست می خوردند.
رهبر فرزانه انقلاب اسلامی، جوانان را میداندار عرصه بصیرت نامیدند و تأكید كردند: بصیرت نورافكنی است كه در تاریكی ها، راه را نشان می دهد و قطب نمایی است كه در بیابانهای پرغبارِ حیرت، مسیر صحیح حركت به سمت هدف را مشخص می سازد.
رهبر انقلاب اسلامی، با اشاره به بی بصیرتی عده ای در حوادث پس از انتخابات عظیم سال گذشته ریاست جمهوری افزودند: عدهای بر اثر بی بصیرتی و به اشتباه، ادعای تقلب را مطرح كردند، طبیعی است كه مدعیان این ماجرا باید دلیل میآوردند و پس از ارائه دلیل از راهی كه قانون مشخص كرده، مسئله را شكایت و پیگیری میكردند تا پس از بازرسی و بازبینی، حقیقت مشخص شود اما مدعیان تقلب، این راه قانونی و مشخص را طی نكردند.
ایشان افزودند: با وجودیكه در آن زمان، مدت قانونی شكایات را تمدید كردیم و تأكید شد كه آرای مردم در مقابل چشمان نمایندگان نامزدهای معترض، بازبینی شود اما آنها این شیوه قانونی را قبول نكردند و مشخص شد كه از قانون تمرد می كنند.
رهبر انقلاب اسلامی تأكید كردند: بصیرت پیدا كردن، دشوار نیست و همه می توانند به آن دست یابند به عنوان مثال اگر راه معقول قانونی وجود دارد اما كسی از این راه سرمی پیچد و كارهایی می كند كه به ضرر ملت و كشور و منافع ملی است، طبیعتاً در هر نگاه و «قضاوت عادلانه، غیرجانبدارانه و متعارف»، این فرد محكوم است.
ایشان، غفلت را از دیگر مسائل منجر به بی بصیرتی دانستند و افزودند: گاهی انسان در امور مهم نیز، دچار غفلت میشود كه این گونه لغزشها گناه نیست اما اگر تداوم یابد، بی بصیرتی و غیرقابل قبول است.
دیدار اعضای شورای عالی مدیریت حوزه علمیه قم با رهبر حکیم انقلاب
رهبر حکیم انقلاب اسلامی در دیدار با اعضای شورای عالی حوزه علمیه قم، برنامه ریزی، هدفگذاری و تعیین اولویتهای علوم حوزوی را در پرتو ترسیم چشم انداز آینده امكان پذیر دانستند و افزودند: مدیریت تشكیلات حوزه نیز باید از لحاظ اداری، چابك و سبك باشد.
ایشان، ارتباط مستمر شورایعالی حوزه علمیه قم با مراجع محترم را ضروری خواندند و بر لزوم استفاد ه از دیدگاهها و نظرات فضلای جوان حوزه تاكید كردند.
رهبر فرزانه انقلاب اسلامی خاطرنشان كردند: رهبری در مصوبات شورایعالی حوزه علمیه قم و تصمیمهای مدیریتی آن مطلقاً دخالت نمیكند.
معظم له با تأكید بر محدود نكردن سبك و روش تدریس و درس خواندن در حوزههای علمیه، عرفان عملی را یكی از موارد ضروری برای طلاب و روحانیون خواندند و خاطرنشان كردند: بیان شرح حال بزرگان اهل تهذیب و اخلاق برای طلاب و انتشار نامه ها و نصیحتهای اخلاقی آنان، بسیار تأثیرگذارتر از عرفان نظری است.
دیدار مسئولان بخشهای مختلف استان قم
رهبر فرزانه انقلاب اسلامی در روز آخر سفر خود با مسوولان شهر قم دیدار کردند و توصیههای مهمی را بیان فرمودند. ایشان با اشاره به حجم گسترده تبلیغات رسانههای بیگانه در مورد قم در روزهای اخیر، آن را نشان دهنده اهمیت شهر قم خواندند و افزودند: یكی از برنامههای تبلیغاتی مخالفان نظام در سی سال گذشته، تضعیف و تحقیر نمادهای انقلاب و اسلام به ویژه شهر قم بوده است.
رهبر حکیم انقلاب خاطرنشان كردند: جبهه دشمن همواره برای قم به عنوان پایگاه عظمت اسلام و برافراشته شدن پرچم انقلاب، برنامه ریزی خاص داشته است كه از آن جمله طراحی برای بوجود آوردن پایگاه ضدیت با انقلاب اسلامی در قم بود.
حضرت آیتالله العظمی خامنهای همه مسئولان و خدمتگزاران را به گشاده رویی در برخورد با مردم توصیه كردند و افزودند: برخورد صمیمانه و با آغوشی باز، با مردم از مهمترین وظایف مسئولان است.
حضور رهبر حکیم انقلاب در منازل خانواده شهدا در آخرین شب سفر قم
حضرت آیتالله خامنهای، در آخرین شب از سفر ده روزه به قم و برای دومین بار در این سفر، به دیدار سه خانواده شهید (شهیدان فاطمی، عقلایی و كاركوب زاده) در این شهر رفتند و ساعتی با آنها همكلام شدند. رهبر انقلاب اسلامی در این سه دیدار ضمن گرامیداشتن یاد و خاطره شهدای گرانقدر، از صبر و استقامت خانوادههای معظم آنان تجلیل كردند.
این سفر به یادماندنی در حالی با کوله باری از معرفت و بصیرت به جا مانده از حضور رهبری حکیم برای مردم قم پایان یافت، که چشم دشمنان و بیگانگان که انتظار وجود تفرقه و نمود آن در سفر رهبری را داشتند کور شد. تاثیزات این سفر در آینده حوزههای علمیه و شهر قم دیده میشود.