روایت جالب آیت‌الله جوادی آملی درباره مدل تحصیل علامه حسن‌زاده آملی

به گزارش خبرگزاری برنا از قم، آیت الله جوادی آملی در سومین گردهمایی اساتید علوم عقلی و تجلیل از مقام علمی علامه حسن زاده آملی در مجمع عالی حکمت اسلامی گفت: آیت الله حسن زاده آملی از بزرگان حکمت و معرفت هستند و همه ما از ایشان بهره های فراوانی برده ایم و بیان ایشان و آثارشان برای همه ما نافع است.

وی ابرازداشت: امیدوارم عمر پربرکت حضرت آیت الله حسن زاده آملی طولانی تر باشد و همه علما و طلاب از آثار ایشان استفاده کنند.

استاد برجسته حوزه علمیه قم افزود: شخصیت حضرت آیت الله حسن زاده آملی ستودنی است چرا که کمتر کسی به این گونه توفیقاتی که ایشان به آن ها دسترسی پیدا کرده اند دست می یابد.

وی افزود: وقتی که حضرت آیت الله حسن زاده آملی معالم می خواندند و شرح فصوص الحکم را می نگاشتند در حجره مشترکی زندگی می کردیم ،شرح کتاب فصوص بسیار علمی است و از خصوصیات استاد حسن زاده آملی این است که ایشان کتاب خانه های فراوانی داشتند و گنجینه عظیمی از کتاب را داشتند.

مفسر بزرگ قرآن کریم گفت: داشتن استاد و شاگرد خوب و هم حجره خوب از توفقیات خاصه الهی است که حضرت آیت الله حسن زاده آملی از این برکات فراوان بهره برده اند.

آیت الله جوادی آملی ابرازداشت: کتاب خانه های خوبی نصیب استاد حسن زاده آملی می شد و ایشان آن قدر کتاب شناس بودند و می فرمودند هنگامی که چشم خود را می بندم هرکتابی را که بیاورید بر روی آن دست می کشم و عنوان آن را می گویم.

وی اضافه کرد: حضرت آیت الله حسن زاده آملی انسان خود ساخته ای هستند و امیدواریم که خداوند ایشان را برای همه ما نگاه دارد تا از تعلمیات و آثار قلمی ایشان استفاده کنیم.

آیت الله جوادی آملی افزود: حکمت اسلامی زمانی شکوفا می شود که از منابع اسلامی بهره ببرد ، فقه ما که شکوفا شد برای آن است که بیش از دیگران از منابع قوی استمداد کرده است.

وی خاطر نشان کرد: اگر فلسفه و کلام تنها به عقل محض اکتفا کنند اختلاف کم است اما کارآمد نیست، خود فلسفه بی سامانی خود را با منطق حل کرد و فقه بی سامانی خود را با اصول و قواعد رفع کرد.

این مرجع تقلید ادامه داد: منطق را فلسفه تولید کرد تا روش مند شود و اختلاف حل شود.

وی با اشاره به جنگ اصغر،اوسط و اکبر در درون افزود: جنگ اصغر همانند جنگ تحمیلی است،جنگ اوسط جنگ اخلاق است که خیلی ها بالا نرفتند و خیال کردند جنگ اکبر است ، جنگ اخلاقی نمی تواند جنگ اکبر باشد.

استاد برجسته حوزه علمیه قم افزود: اگر کسی در حد شیخ انصاری بخواهد انسان وارسته ای شود و لذا می خواهد بفهمد عقل چیست ؟ و قلبم می گوید من می خواهم بمیرم جهاد اکبر است.

وی افزود: هنر این نیست که فیلسوفانه جهنم را صادر کنیم باید عارفانه شعله آتش را ببینیم ، مادامی که برهان اقامه کردیم خدا و قیامتی هست و طبق بیان نورانی حضرت امیر(ع) هنر آن است که بهشت و جهنم موجود است.

وی گفت: اگر کسی بخواهد عارف شود باید وارد میدان جهاد اکبر بشود نه جهاد اوسط ، اگر کسی خواست وارد این صحنه جهاد اکبر بشود باید محدوده عقل مشخص شود ، و قلب شناخته شود که هر کدام از این دو چه می خواهند.

وی خاطر نشان کرد: بهترین خواسته ما در حرم امام رضا(ع) باید این باشد که برخی علم ها هستندکه فقط عبد مومن تحمل می کند و من برای همان به تقاضا از امام (ع)آمده ام.

وی افزود: اگر کسی برهانش نظم بود و توانست مشهود را عقل کند در جهاد اکبر پیروز است هم برهان و هم عرفان در دست اوست.

آیت الله جوادی آملی افزود: اگر کسی در جهاد اکبر انسان بین معقول و مشهود جمع سالم کرد و نه جمع مکسر راحت خواهد بود و این کار دشواری است و نصیب هر کسی نیست.

وی گفت: در صحنه جهاد سه راه تسلیم ، پیروزی یا شهادت در پیش است و غالبا شهادت نصیب می شود ، اگر کسی درمیدان جهاد تیر بزند و بخورد تا بمیرد شهید است و به قولی اگر کسی به محبت اهلبیت در بستر بمیرد شهید است .

استاد برجسته حوزه علمیه قم در توصیه ای به اساتید فلسفه افزود: اگر در فلسفه کار می کنید باید رسالت فیلسوفانه داشته باشد ، شما اساتید باید عرفانهای نوظهور را جواب دهید و منتظر اقدام ناجا و این ها نباشید.

وی ادامه داد: اولین کسی که با عرفان های کاذب برخورد کردند حکما بودند و فلاسفه وعرفا مرزداران توحید هستند.

وی افزود: اولین رسالت شما اساتید فلسفه این است که جلوی فلسفه های الحادی ،عرفان های کاذب و نوظهور را بگیرید.

وی افزود: مهم ترین رسالت شما اساتید فلسفه و حکمت این است که مرز فلسفه را حفظ کنید ،حکیمانه درس بگیرید حرف کم ،سبک بار و سبک مغز در بیان و کلام با فلسفه سازگار نیست.

معظم له اضافه کرد: 100 نفر از اساتید درحوزه علمیه قم فلسفه می گویند و باید هر کدام ده نفر تربیت کرده که هزار فیلسوف تربیت شوند .

این مرجع تقلید در توصیه ای دیگر به اساتید فلسفه افزود: نشستن ،برخاستن و نقد شما باید حکیمانه باشد.

وی افزود: ابوریحان بیرونی در نقدی عنوان کرده است که راز این که یونان موفق شد توحید خود را حفظ کند اما هندی ها نتوانستند در این است که در هندوستان عالمانی نبودند که بتوانند توحید را حفظ کنند.

آیت الله جوادی آملی افزود: کل خاورمیانه دچار شرک و خود پرستی بود و ابراهیم (ع) آمد برهان اقامه کرد و کار آمد نبود، تلفیق حکمت عملی و نظری را ارایه داد کارآمد نبود ،هیچ برهان فلسفی که مقدمه آن حکمت عملی و حکنت نظری است نداریم اما ابراهیم (ع) دو حکمت عملی و نظری را به هم دوخت و جهان بینی محض منهای گرایش چه سودی دارد و این هم اثر نکرد.

مفسر بزرگ قرآن کریم افزود: ابراهیم (ع) آتش را گلستان کرد و از آن به بعد خاورمیانه موحد شد و طولی نکشید که مردم از آن به بعد موحد شدند و اگر کوشش او نبود خیلی ها موحد نمی شدند و به همین دلیل قرآن پدر ما را ابراهیم(ع) معرفی کرده است.

وی خاطر نشان کرد: ابوریحان می گوید ما از یونان مطمئن هستیم چون توحید را حفظ کردند و هم اکنون رسالت حفظ توحید به عهده شما اساتید است و هر آسیبی به توحید برسد شما مسئول هستید.

وی افزود: ایران همیشه محفوظ بود و هم رشد فکری داشت و هم مردان الهی توحید را حفظ کردند اگر چنان که فقها خطوط کلی را از قرآن به صورت مجتهدانه بگیرند توانسته ایم وارد صحنه شهود شویم.