به گزارش خبرگزاری برنا از لرستان، آیین به گل افتادن آیینی به یادگار مانده از پیشینیان قوم لر است، این آیین پیش از اسلام در استان لرستان و بسیاری از مناطق کشور در مراسم سوگ بزرگان، قهرمانان و جوانان و عزیزترین درگذشتگان انجام میشده است.
بنا بر شواهد تاریخی، در استان لرستان همواره مردم این استان آیین گل مالی را در سوگ سرور و سالار شهیدان و یاران باوفایش انجام میدادهاند.
در این مراسم ابتدا خاک تمیز را از مکانی که عاری از هرگونه آلودگی باشد، تهیه میکنند.
سپس حوضچههایی که معمولا به دو شکل مربع و دایره و با آجر ساخته میشود، بعد خاکهای از پیش آماده شده را الک میکنند و درون حوضچه میریزند و بعد آن را با گلابهای نذر شده و آب آماده میکنند.
در کنار حوضچههای گل مقدار زیادی هیزم به صورت کپه بر روی هم انباشت میشود، این هیزمها در روز عاشورا برای خشک کردن افرادی که به گل افتادهاند استفاده میشود.
عزاداری مردم خرم آباد در شب عاشورا با حزنی خاص تا روز عاشورا ادامه دارد، حدود نیمههای شب عزادارانی که برخی نذر دارند وارد حوضچههای گل شده و بعضی تمام سر و صورت و حتی چشمان خود را آغشته به گل میکنند و به اصطلاح به گل میافتند. برخی دیگر از عزاداران تنها سر و صورت و دو کتف و شانه خود را گل میزنند و در کنار شعلههای آتش که به همین منظور تهیه شده خود را خشک میکنند، فرد به گل افتاده این وضعیت را تا ظهر عاشورا حفظ میکند.
این آیین در خرم آباد توسط همه اقشار از هر فکر و سلیقه، فقیر و غنی و پیر و جوان انجام میشود، در قدیم مرکب هر اسب سوار نیز گل بر سر میگذاشتند که امروزه به جای اسب افراد اتومبیل خود را گل مالی میکنند.
صبح عاشورا قبل از طلوع آفتاب ناله جانگذازساز ودهل که نوای چمریونه (نوایی حزن انگیز که در سوگ جوانان نواخته میشود) نواخته میشود، عزادارانی که هنگام سحر به گل افتاده بودند در کنار آتشهای برافروخته تا سپیده صبح به عزداری میپردازند.
سپس عزاداران در دستههای سینه زنی و زنجیر زنی منظم در سطح شهر به راه میافتند و تا اذان ظهر به عزاداری میپردازند.
عزدارای مردم عزادار در روز عاشورا با اقامه نماز ظهر به پایان میرسد.
سیداحمد موسوی، کارشناس مردم شناسی میراث فرهنگی، گردشگری لرستان به خبرنگار برنا گفت: آیین عزاداری ویژ مردم خرم آباد درغم سرور و سالار شهیدان به ثبت ملی رسیده است.
وی افزود: در این ثبت مراسمهای ویژه عزاداری از جمله مراسم شام غریبان، گرداندن طوق، علم و سایر نشانهها، کتل بستن، رسم تراش عباس، قمه زنی و تعزیه خوانی، چهل منبر و آیین به گل افتادن در فهرست آثار ملی ثبت شده است.