هدف ایجاد ارز ۴۲۰۰ هدف درستی بود

کامران ندری در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی برنا، در خصوص احتمال حذف ارز 4200 گفت: مهم‌ترین لازمه حذف ارز 4200، توجه به گروه‌هایی است که از حذف این ارز آسیب جدی می‌بینند. ارز 4200 این هدف را دنبال می‌کرد که عمده مردم به خصوص اقشار آسیب‌پذیر بتوانند کالاهای اساسی به خصوص دارو و مواد غذایی اصلی خود را با قیمت مناسب تهیه کنند. اینکه تا چه اندازه موفق بوده این هدف را تامین کند، می‌توان بررسی کرد. بسیاری می‌گویند نتوانسته به هدف خود برسد و بسیاری دیگر هم معتقدند که طرح موفقی بوده است.

وی تاکید کرد: هدف این طرح هدف درستی بوده است و الان حذف ارز 4200 نباید باعث شود که این هدف کنار گذاشته شود. چون بخش‌های قابل‌توجهی از مردم وجود دارند که در تامین نیازهای اصلی خود – از کالاهای اساسی تا دارو – با مشکل مواجه هستند. باید این اقشار مورد حمایت قرار گیرند. در همه جای دنیا هم این مدل افراد هستند که نیاز به حمایت دارند. در بیشتر موارد حمایت از این اقشار با استفاده از یارانه صورت می‌گیرد اما این مساله مستلزم این است که بتوان آنها را شناسایی کرد.

این اقتصاددان گفت: نهادهایی که توان شناسایی این افراد را دارند کمیته امداد و بهزیستی هستند و بخشی هم به خوداظهاری افراد و در مرحله بعد بررسی ادعای آنهاست. در کشورهای دیگر سیستم مالیاتی قوی وجود دارد که مالیات افراد از میزان درآمدشان تعیین می‌شود. یعنی یک سطحی از درآمد را می‌سنجند و اگر پایین‌تر باشد، یارانه پرداخت می‌کنند و اگر هم بالاتر باشد مشمول پرداخت یارانه می‌شوند. فعلا در ایران به دلیل زیرساخت‌هایی که داریم، چاره‌ای نداریم جز اینکه از اطلاعات کمیته امداد و بهزیستی استفاده کنیم اما در بلندمدت باید نظام مالیاتی را اصلاح کنیم و اطلاعات درآمدی خانوارها را به دست آوریم. اگر قرار باشد ارز دولتی حذف شود، نیاز به سیستم شفافی برای حمایت‌های جایگزین از افراد داریم. وظیفه جامعه هم حمایت از این افراد است.

ندری تاکید کرد: در عین حال ارز 4200 به دلیل مابه تفاوت قیمتی قابل‌ملاحظه با نرخ آزاد، درآمدهایی را نصیب دولت می‌کند که دولت باید این مبالغ را برای حمایت از افراد آسیب پذیر کنار بگذارد. مساله شناسایی این افراد هم مساله دیگری است. روش‌های شناسایی را باید ارتقاء دهیم و فعلا تنها راه شناسایی استفاده از اطلاعات نهادهای امدادی است تا بتوان یک بانک اطلاعاتی به دست آورد. در بلندمدت هم باید نظام مالیاتی را تقویت کرد.