نگاهی به جنبش جلیقه زردها در پرس تی وی؛

شکاف اقتصادی و شکایت جلیقه زردها

۱۳۹۷/۱۰/۲۲ - ۰۱:۰۲:۰۰
کد خبر: ۷۹۸۷۱۷
شکاف اقتصادی و شکایت جلیقه زردها
یادداشت- سیدرضا صائمی

این روزها در رسانه‌های مختلف شاهد اخبار و فیلم و تصاویری از اعتراضات مردم فرانسه نسبت به افزایش قیمت سوخت هستیم. برنامه «شکاف اقتصادی» شبکه پرس تی وی نیز در یکی از برنامه‌های اخیر خود به شکل اختصاصی به این موضوع پرداخت و به نوعی یک ویژه برنامه برای آن تدارک دید. آنچه که محور این برنامه را تشکیل می‌داد «جنبش جلیقه زردها» بود که این روزها نام آنها در رسانه‌های مختلف برده می‌شود و شاید خیلی‌ها برای‌شان جای این سوال باشد که جلیقه زردها چه کسانی هستند و چه هدفی را دنبال می‌کنند و اساسا چرا این عنوان را برای نام گروه یا جنبش خود برگزیده‌اند. 

در واقع برنامه شکاف اقتصادی به سراغ سوژه داغ و روز دنیا رفته تا از پتانسیل رسانه‌ای پیرامون آن برای آگاهی بخشی مخاطب و بالطبع جذب مخاطب استفاده کند. این تمهید یک هوشمندی رسانه‌ای در تولید برنامه‌های تلویزیونی است که وقتی به واسطه یک اتفاق یا جریان‌سازی خبری پیرامون که یک مفهوم یا واقعیت سیاسی- اجتماعی تازه ای بر سر زبان‌ها افتاده و افکار عمومی نسبت به آن حساس شده یا پرسش‌هایی در ذهنش شکل می گیرد یک برنامه تلویزیونی به سراغ آن رفته از پتانسیل شکل گرفته در جهت روشنگری افکار عمومی آشنا کرده و نقش آگاهی بخش خود را به عنوان یکی از کارکردهای رسانه ایفاء کند. برنامه شکاف اقتصادی همین کار کرده است. 

این برنامه با نگاهی به حضور بالغ بر 288 هزار نفر در اعتراضات اخیر در فرانسه که با دخالت پلیس همراه شد به گفت‌وگو پیرامون تلفات حاصل از درگیری پلیس با معترضان و بازداشت حدود 160 نفر از آنها می‌پردازد و در نهایت به رمزگشایی از جلیقه زردها پرداخته و به پرسش های ذهنی مخاطب در این باره پاسخ می دهد. از آنجایی که این درگیری ها بر سر قیمت سوخت بوده از حیث اقتصادی واجد اهمیت شده و قطعا طرح آن در یک برنامه اقتصادی حتی منهای سویه‌های سیاسی آن تناسب و منطق درستی دارد. چنانکه در برنامه بیان می‌شود جنبش جلیقه زردها (فرانسوی: Le Mouvement des Gilets jaunes) یک جنبش اعتراضی در فرانسه است که در روز شنبه ۱۷ نوامبر ۲۰۱۸ شروع شد. 

جلیقه زردها با مسدود کردن جاده‌ها باعث هرج و مرج ترافیکی شدند. این تظاهرات در اعتراض به افزایش قیمت سوخت و مالیات‌ها بوجود آمد. به گفته روزنامه‌های فرانسوی، جلیقه زردها، حکومت را در مقابل نوعی از بحران قرار داده‌اند که در فرانسه سابقه تاریخی ندارد. این جنبش اعتراضی که نَه رهبری معینی دارد و نَه سازماندهی آشکاری که بتوان معرفی کرد و با آن به مذاکره پرداخت؛ توان سازمان‌دهی تظاهرات ۲۹۰ هزار نفری ۱۷ نوامبر را دارد. بر اساس قانون فرانسه که در سال ۲۰۰۸ تصویب شد. در تمام خودروهای این کشور باید یک جلیقه زرد وجود داشته باشد تا اگر مشکل و خرابی برای آن خودرو پیش آمد راننده با پوشیدن این جلیقه منتظر کمک بماند. خودروهای فاقد این جلیقه ۱۵۳ دلار جریمه می‌شوند. جالب اینکه همین جلیقه ها در اعتراض به قیمت سوخت به یونیفورم اعتراض و مبارزه بدل می‌شود. 

جلیقه زردها هیچ رهبری ندارند و در شبکه‌های اجتماعی همدیگر را پیدا می‌کنند و مرکز هماهنگی آنان همین شبکه‌های اجتماعی است. سایت‌هایی مانند فیسبوک، توئیتر از جمله شبکه‌های اجتماعی هماهنگی این جنبش است.

در این برنامه همچنین ضمن مروری بر وعده های انتخاباتی ماکرون در زمان تبلیغات انتخاباتی مبنی بر تحول اقتصادی، نظرات تحلیلگران در مورد ناامیدی مردم از دولت ماکرون و احتمال گسترش اعتراضات مورد نقد و تبادل نظر قرار گرفت. برنامه شکاف اقتصادی با بررسی موردی یک رخدادی که ریشه‌های اقتصادی- سیاسی دارد تلاش کرده تا علاوه بر اینکه به رمزگشایی از این اتفاق بپردازد که در سپهر رسانه‌ای جهان قرار گرفته به نوعی مصداقی از یک مشکل اقتصادی که به آستانه یک بحران سیاسی نزدیک شده است را به مثابه یک امر کلان‌تر از جزییات واقعه مورد بازنمایی و برررسی قرار دهد. 

از این طریق مخاطبان پرس تی وی نیز با مواضع و نگاه ایران نسبت به این اتفاق آشنا می‌شوند و چه بسا روایتی متفاوت را مورد مداقه قرار می‌دهند. شاید بتوان برنامه‌های از این دست را نوعی بزنگاه رسانه‌ای دانست که با رصد و صید سوژه‌های ناب هم می‌تواند مخاطب را نسبت به یک رخدادی که به مساله افکار عمومی بدل شده آشنا کند و هم برنامه خود را از طریق جذب مخاطبان جدید تبلیغ کرده و برای آن اعتبار بخرد. اگر این برنامه را به مثابه یک کلاس درس مطرح کنیم که مسائل نظری و تئوریک در آن مطرح می‌شود ویژه برنامه‌های مثل «جلیقه زردها» نمونه‌های عینی و عملی را دستمایه بحث و گفت‌وگو قرار داده که در نهایت می‌تواند قدرت تحلیلی مخاطب را در فهم رخدادهای داخلی و بین‌المللی افزایش و اعتلا بخشد.

نظر شما