چرا پایتخت محبوب است؟

جبار آذین: «پایتخت» از دیگر آثار تلویزیونی متمایز است

جبار آذین در پاسخ به این سوال که چرا سریال پایتخت همچنان طرفداران خود را حفظ کرده و در راس انتخاب مردم است گفت: ببینید در میان سریال‌های پر مخاطب تلویزیون سریال خانوادگی و اجتماعی «پایتخت» توانسته جایگاه مناسب و مطلوب مردمی بیابد. از علت‌های اصلی چنین بازخوردهای گسترده مردمی، ویژگی‌هایی است که در ساخت این مجموعه لحاظ شده است. این سریال در روزگاری به مرحله تولید و پخش رسید که تلویزیون از تولید و پخش مجموعه های طراز اول و فاخر  تهی بود.

وی گفت: از دلایل دیگر موفقیت سریال «پایتخت» این بود که سوژه‌ای که برای این مجموعه تلویزیونی، نویسندگان آن در نظر گرفته بودند برای مخاطب تازگی داشت، نوع ارتباط‌های اجتماعی و مضامین مورد استفاده در سریال با توجه به نزدیکی فرهنگی موضوع های این مجموعه به آداب و سنت‌های گوشه‌ای از کشور ایران نزدیک و برای عموم مردم قابل هضم و درک بود و همچنین ارائه بازی‌های قوی جمعی از هنرمندان شناخته شده و هدایت درست آنها سبب شد تا پایتخت در میان سریال‌های متوسط آن زمان بدرخشد و به دلیل ملموس بودن موضوع‌ها و شخصیت‌ها و ارتباط‌گیری با کاراکترها و موضوعات سریال هنگام پخش آنها چه در نوروز و چه در مناسبت‌های دیگر موجب شده که عوامل سازنده آن تصمیم به ساخت قسمت‌های دیگر این سریال بگیرند.

این منتقد سینما، تلویزیون و تئاتر افزود: پایتخت به دلیل امتیازهایی که داشت توانست جایگاه شاخصی در میان مجموعه‌های تلویزیونی بیابد، چیزی که متاسفانه مجموعه سازان چند سال اخیر سیما و بخصوص مدیران این سازمان از آن فاصله گرفته و به جای توجه به سلیقه فرهنگی مخاطب بر مبنای سلیقه، نظر خود و دوستان‌شان به تولید برنامه می‌پردازند. 

وی گفت: در واقع راز و رمز استقبال و ماندگاری پایتخت و ساخته شدن قسمت‌های مختلف آن، نزدیکی فرهنگی آن با زندگی واقعی افراد جامعه. پردازش مناسب شخصیت‌ها و واقع نمایی زندگی انسان‌ها در کنار کارگردانی، فیلمنامه و بازی‌ها در کل توانسته پایتخت را از دیگر سریال‌ها متمایز کند.

محسن فاضلی: پرچم «پایتخت» همچنان بالاست

محسن فاضلی، منتقد سینما و تلویزیون، درباره علل موفقیت سریال «پایتخت» با توجه به پخش تکراری و چند باره آن در بین دیگر سریال‌های جدیدی که روی آنتن تلویزیون هستند به خبرنگار برنا گفت: سریال «پایتخت» به چند دلیل مورد توجه مردم قرار گرفت و از آن استقبال شد. اولین دلیل را می‌توان نویسندگان خوش ذوق و خلاق دانست. دومین مسأله به مضمون، قصه و ساختار مناسب این اثر برمی‌گردد و در نهایت کارگردانی درست سیروس مقدم است که باعث شده سریالی ماندگار را شاهد باشیم. با توجه به اینکه این سریال یک سریال طنز موقعیت است و بازیگرانش با طنز آشنا هستند و می‌دانند یک سریال طنز چگونه باید سامان داده شود، «پایتخت» توانست جایگاه ویژه‌ای در میان سریال‌ها از آن خود کند. همچنین قصه‌ها و داستان‌هایی که انتخاب شده بسیار ساده و روان است و مردم هم دوست داشتند که زندگی خودشان را در این سریال ببیند و دنبال کنند.

وی درباره علل ادامه نداشتن این سریال گفت: البته عدم ادامه ساخت این سریال ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد که مهمترین آن را می‌توان نبود حمایت مسئولان و نهادهای مربوط به تولید سریال‌ها دانست. تا جایی که تلویزیون برای تولید و پخش این سریال نه تنها حمایتی نکرده بلکه با استفاده از اینکه این سریال پرطرفدار است به  پخش تبلیغات مختلف در خلال این برنامه پرداخت و برای خود به سود مالی بالایی رسید. 

این منتقد سینما و تلویزیون در پایان گفت: من فکر می‌کنم بانیان و مسئولان سازمان صداوسیما خوب می‌دانند ذائقه و نیاز مردم از سریال‌ها در حال حاضر در چه نوع سطحی قرار دارد اما نمی‌خواهند وارد این میدان شده و به نیاز مردم پاسخ بدهند.

محمد سلیمانی: توجه مردم به سریال‌های قدیمی تنها مختص به سریال «پایتخت» نمی‌شود

محمد سلیمانی، منتقد سینما و تلویزیون، در گفت‌وگو با خبرنگار برنا اظهار داشت: توجه مردم به سریال‌های قدیمی تنها مختص به سریال «پایتخت» نمی‌شود، ما بارها دیده‌ایم که سریال‌هایی مثل «امام علی (ع)» یا «مختارنامه» یا دیگر سریال‌های موفق تلویزیون پخش شده‌اند و در این بازپخش نیز با استقبال خوب مخاطبان همراه شده‌اند.

سلیمانی خاطرنشان کرد: این اتفاق به چند مسأله برمی‌گردد که یکی از اصلی‌ترین آنها کیفیت آثار امروز است. مطمئناً اگر یک سریال تلویزیونی با کیفیت مناسب ساخته شود مردم از آثار جدید که تابحال پخش نشده‌اند بیشتر استقبال می‌کنند اما مدت‌ها است که سریال موفق و خوبی را در تلویزیون شاهد نیستیم.

وی افزود: متأسفانه کیفیت آثار جدید به گونه‌ای است که نمی‌تواند نظر مثبت مخاطبان را به خود جلب کند و به همین دلیل است که مردم از سریال‌های موفق قدیمی بیشتر توجه می‌کنند و دیگر توجه چندانی به سریال‌های قدیمی نمی‌شود.

امیررضا نوری‌پرتو: قطعاً سریال «پایتخت» چند سر و گردن از دیگر سریال‌های امروز تلویزیون بالاتر است

امیررضا نوری‌پرتو، منتقد سینما و تلویزیون، در گفت‌وگو با خبرنگار برنا اظهار داشت: واقعیت این است که سریال‌های تلویزیون از لحاظ مضمونی به تکرار افتاده‌اند و جریان تولید در تلویزیون دیگر نوآوری ندارد. از نظر من بدنه تولید در تلویزیون نمره منفی می‌گیرد و تلویزیون به یک بازنگری اساسی در قصه‌گویی و شخصیت‌پردازی نیاز دارد.

نوری‌پرتو خاطرنشان کرد: سریالی مثل «پایتخت» با وجود اینکه هربار مولفه‌های قبلی خود را تکرار می‌کند باز هم مورد استقبال مخاطبان قرار می‌گیرد و فکر می‌کنم یکی از اصلی‌ترین دلایل آن نبود حق انتخاب برای مردم است. مردم حق انتخاب چندانی ندارند و به همین دلیل گاه شاهد استقبال از برخی آثار ضعیف نیز هستیم اما در واقع اگر سریال‌های روز دنیا بدون سانسور از تلویزیون پخش شود مطمئناً هیچ‌یک از سریال‌های ما دیده نمی‌شود و همین اتفاق هم در سینما به همین شکل مطمئناً رخ می‌دهد و یکی از دلایل استقبال از آثار ما نبود حق انتخاب برای مردم است.

این منتقد در ادامه گفت: قطعاً سریال «پایتخت» چند سر و گردن از دیگر سریال‌های امروز تلویزیون بالاتر است و بیش از فیلمنامه، آن چیز که این سریال به آن تکیه کرده و عامل موفقیتش بوده هنرنمایی بازیگرانش است و در این بین چند ریز موقعیت نیز در سریال وجود دارد که بسیار جذاب است اما به طور کلی «پایتخت» سریالی مملوء از ایراد است که در برخی مسائل بسیار خوب عمل کرده است.

وی افزود: عامل موفقیت «پایتخت» چینش روابط، نوع روایت و درامی است که مبتنی بر ریز موقعیت‌ها است وگرنه اتفاق خاصی در ساخت این سریال رخ نمی‌دهد و حتی سیروس مقدم کارگردانی خاص و متفاوتی ندارد. امروز هر خانواده ایرانی کاراکترهای «پایتخت» را می‌شناسد و این سریال به قدری با مردم ارتباط برقرار کرده که گویا هر کاراکتر عضوی از خانواده مردم است. به طور کلی «پایتخت» و به خصوص فصل سومش یکی از سریال‌های خوب 10 سال اخیر تلویزیون ما بوده اما کاش پس از این موفقیت تنها به گفتن نکات مثبت سریال اکتفا نکنیم و ضعف‌های آن را نیز ببینیم تا برای رفع این ضعف‌ها تلاش شود و شاهد تکرار مکررات نباشیم چرا که معمولاً پس از موفقیت یک سریال تقلیدهای زیادی از آن می‌شود و خود سریال نیز در فصل‌های بعد دچار ضعف می‌شود.

حسین سلطان‌محمدی: «پایتخت» شیرین است حتی اگر با داعش تلفیق شود

حسین سلطان محمدی منتقد سینما و تلویزیون در گفت‌وگو با خبرنگار برنا، با اشاره به تشخیص درست مردم در انتخاب آگاهانه گفت: تلویزیون چند سال است که بینندگان خود را به دیدن سریال‌های طنز در ماه رمضان عادت داده است. تلویزیون حتی موضوعاتی جدی مثل داعش را در قالب یک سریال طنز ، در سال‌های اخیر  برای مردم مطرح کرد و ما بارها دیدیم که سعی تلویزیون بر این است که هر سال حداقل یک سریال طنز در ماه رمضان پخش شود.

وی افزود: مطمئناً دلایل بسیاری برای جلب نظر مخاطب از سوی برخی سریال‌ها وجود دارد. یکی از این نکات می‌تواند به تصویر کشیدن زندگی طبقه‌ای جامعه برای مردم باشد که مسائل‌شان برای مردم ملموس و قابل درک است.

سلطان محمدی اظهار داشت: نشانه های سریال‌ها «پایتخت» به دلیل عبور کاراکترها از لایه‌های زندگی معمولی مردم برای افراد جامعه و برای اکثریت تماشاگران تلویزیون ملموس و قابل فهم بود، قواعد شناخته شده، گفتارها طبیعی، احترام به والدین در آن وجود داشت و این مسائلی است که مطمئناً مردم از آن‌ها استقبال می‌کنند.

این منتقد سینما و تلویزیون گفت: در این سریال افرادی که قصه‌شان روایت می‌شود با ورودشان به بافت شهری در مواجهه با کوچکترین مشکل به داد هم می رسیدند، اما در سریال‌های آپارتمانی که ساخته می شود با کوچکترین مساله‌ای تمام اعضای خانواده به هم می ریزد و این موضوع را در سریالی مثل "برادر جان" نیز می‌توان دید، بحث ها در این آثار بسیار متفاوت و غیر قابل باور است اما در سریال "پایتخت" می بینید که با کوچکترین مساله تمام آشنایان جمع شده و با کوچکترین مشکل همه در کنار یکدیگر قرار می گیرند. برای مثال می‌توان به آن ماجرایی که ارسطو برای آورن بار، نیاز به کمک داشت اشاره کرد که همه افراد متحد شدند و کار را انجام دادند. در این سریال افراد سطح طمع شان مختصر و مفید است و به اندازه نیاز خودشان طلب می کنند و این‌ موضوعات مسائلی است که شاید جامعه امروز ما از آن‌ها استقبال کند. 

سلطان محمدی در پایان افزود: «پایتخت» به مخاطبش احترام می‌گذارد و بعد او را می‌خنداند. بیشتر فیلمسازان ما نمی‌توانند سریال کمدی بسازند، چراکه مانند همین فیلم های سینمایی کمدی که روی پرده سینما می‌رود، کمدی‌ها بر لطیفه‌ها و عبارت‌هایی پایه‌گذاری شده است که ما در سطح عموم  نمی توانیم از آنها استفاده کنیم و در فضای مجازی آنها را می‌توانیم بخوانیم بخندیم، فیلم هایی مثل «تگزاس» و «رحمان 1400» که در تاریکی سینما آن را می‌بینیم و خجالت می‌کشیم و پس از خروج از سینما اصلا به روی هم نمی‌آوریم را نمی‌توان در تلویزیون مشاهده کرد و در سریال «پایتخت» این مسائل به خوبی رعایت شده شوخی ها و طنزها محترمانه است.