بررسی پارامترهای هیأت انتخاب جشنواره فیلم فجر در انتخاب فیلم‌ها (بخش اول)؛

محمود گبرلو: عملکرد هیأت انتخاب باید شفاف‌سازی شود / فیلمسازان پیشکسوت را نباید کنار گذاشت

۱۳۹۸/۱۰/۰۳ - ۰۵:۵۷:۰۰
کد خبر: ۹۳۷۸۱۳
محمود گبرلو: عملکرد هیأت انتخاب باید شفاف‌سازی شود / فیلمسازان پیشکسوت را نباید کنار گذاشت
محمود گبرلو با اشاره به لزوم شفاف‌سازی عملکرد هیأت انتخاب بر حمایت از حضور فیلمسازان پیشکسوت تأکید کرد.

محمود گبرلو منتقد سینما در گفت‌وگو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، اظهار داشت: هیأت انتخاب هر جشنواره به خصوص جشنواره فیلم فجر که مهم‌ترین جشنواره سینمایی در ایران است مسئولیت حساسی بر عهده دارد. نگاهی حرفه‌ای باید به این مقوله باشد و آثار باید بر اساس اعتبار سینمایی‌شان انتخاب شوند. هیأت انتخاب قطعاً می‌تواند سرنوشت یک جشنواره را مشخص کند.

گبرلو تصریح کرد: اگر فیلم‌ها بر اساس نگاهی حرفه‌ای انتخاب شوند قطعاً کار هیأت داوران می‌تواند آسان‌تر باشد و آن‌‌ها در بین آثار خوب به بهترین اثر جایزه می‌دهند اما اگر فیلم‌ها بر اساس رابطه، دوستی و مسائلی از این دست به جشنواره راه پیدا کنند نه تنها کار هیأت داوران سخت می‌شود بلکه قطعاً پس از برگزاری جشنواره و دیدن فیلم‌ها همه چیز برملا شده و بدون شک حواشی بسیاری گریبانگیر هیأت انتخاب می‌شود.

این منتقد اظهار داشت: نکته حائز اهمیت دیگر، اهداف جشنواره است. دبیر یا شورای سیاست‌گذاری جشنواره فیلم فجر سیاست‌ها و اهدافی را مطرح می‌کند که نمی‌شود تنها به نظر شخصی هیأت داوران یا هیأت انتخاب تأکید کرد. در این مسأله نظر شخصی اعضای هیأت انتخاب اهمیت چندانی ندارد و سیاست‌های مشخص‌کننده دبیر و شورای سیاستگذاری تعیین‌کننده است.

او افزود: مصیبت اصلی جشنواره هر سال در مورد هیأت انتخاب روشن نبودن سیاست‌ها است، هیچکس در نهایت نمی‌داند که فیلم‌ها بر چه اساس انتخاب شده‌اند که بعضاً برخی آثار با کیفیت با آن‌ها مغایرت داشته و به جشنواره راه پیدا نکرده‌اند. هر سال حاصل کار هیأت انتخاب بسیار قابل بحث و اعتراض بوده که به نظر من پس از 38 سال باید این مشکلات را حل کرد تا دیگر شاهد مباحثی در اینباره نباشیم.

گبرلو در ادامه گفت: انتخاب‌های جشنواره تنها بر اساس تکنیک و فرم مناسب فیلم‌ها نیست، سیاست‌هایی وجود دارد که در انتخاب‌ها تأثیرگذار است اما در وهله اول یک اثر برای راهیابی به جشنواره باید از لحاظ تکنیکی و در واقع ساختاری استاندارهای لازم را داشته باشد و بعد محتوا است که می‌تواند مدنظر هیأت انتخاب قرار بگیرد. معمولاً در سیاست‌های جشنواره فیلم فجر ثباتی وجود ندارد و همین موضوع نمایانگر تناقضاتی است که در اکثر مواقع منجر به اعتراضات فیلمسازان و رسانه‌ها می‌شود.

این منتقد سینما با اشاره به لزوم شفاف‌سازی در معیارهای موثر انتخاب فیلم‌های جشنواره فجر تصریح کرد: اگر اهداف این رویداد فرهنگی در انتخاب فیلم‌ها به وضوح مشخص و مطرح شود می‌توان حجم زیادی از حواشی را از بین برد. بهتر است نظریات هیأت انتخاب در قبال فیلم‌ها مطرح شود و همه دلیل انتخاب یا عدم انتخاب فیلم‌هایی که حساسیت بیشتری روی آن‌ها وجود دارد را بدانند. در این صورت فعالیت هیأت انتخاب شفاف‌سازی می‌شود و شائبه‌ای به وجود نمی‌آید.

او افزود: ایام برگزاری جشنواره فجر دهه فجر است و طبق گفته بنیان‌گذاران فجر، این جشنواره در راستای حفظ و ترویج ارزش‌های انقلاب اسلامی برگزار می‌شود اما همین مضمون، موضوعی بسیار گسترده است و مفاهیم بسیاری را در بر می‌گیرد. به عنوان مثال حفظ ارزش‌های خانواده نیز یکی از موضوعات مهم در مبحث ارزش‌های انقلاب اسلامی است که به خودی خود باز هم مفاهیم بسیاری را در بر می‌گیرد، چنین شرایطی لزوم شفاف‌سازی درباره موضوعات مدنظر جشنواره فیلم فجر را دو چندان می‌کند.

گبرلو تصریح کرد: تنها راه از بین بردن حواشی و فاصله گرفتن از آن، شفافیت در عملکرد هیأت انتخاب است. بهتر است عوامل برگزار کننده جشنواره نظرسنجی اعضا را به صورت مشخص روی سایت جشنواره قرار دهد تا همه از نحوه انتخاب و عملکرد این هیأت را ببینند. این کار باعث می‌شود گفت‌وگوها درباره فیلم‌های راه یافته مسیر درست‌تری داشته باشد.

این منتقد درباره راه یافتن فیلمسازان پیشکسوت و مطرح به واسطه اعتباری که دارند، گفت: من با این اتفاق موافقم، به نظر من به این شرط که این استثنا فقط برای فیلمسازان بزرگ، صاحب‌نام و پیشکسوت وجود داشته باشد. وقتی فیلمسازی صاحب‌نام و مهم فیلمی می‌سازد کنجکاوی بسیاری برای دیدن اثر او وجود دارد و می‌توان حدس زد که در بدترین شرایط فیلم، ساختار و قالب درست سینمایی را دارد.

او در ادامه اظهاراتش گفت: می‌توان با توجه به اعتباری که افراد دارند فیلم‌هایشان را در جشنواره پذیرفت اما در شرایطی مطلوب می‌توانیم آن‌ها را به بخش رقابتی نیاوریم و داوری بر آثارشان صورت نگیرد. حضور فیلمسازانی چون داریوش مهرجویی، مسعود کیمیایی و ابراهیم حاتمی‌کیا در جشنواره فیلم فجر می‌تواند افتخار بزرگی به حساب آید و به اعتبار جشنواره بیفزاید.

این منتقد در پایان اظهار داشت: این شرایط را تنها برای فیلمسازان پیشکسوت مناسب می‌دانم که می‌تواند احترامی به جشنواره و پیشکسوتان سینمای ما باشد. حضور آثاری از فیلمسازان مطرح می‌تواند جذابیت جشنواره را دوچندان کند. مدیریت جشنواره نباید اسیر حرف‌ها و حواشی باشد، دبیر نباید با ترس تصمیم بگیرد و تصمیمات باید بر اساس استانداردهای حرفه‌ای باشد. پیشکسوتان را نباید کنار بگذاریم و برخی از آنها را نیز می‌توان در بخشی جداگانه خارج از بخش رقابتی به جشنواره آورد. دیدن آثار فیلمسازان بزرگ ما در هر شرایطی جذاب است و به جشنواره اعتبار می‌دهد.

نظر شما