نشست تخصصی «بررسی مسائل حوزه ازدواج» در خبرگزاری برنا سمنان برگزار شد

به گزارش خبرگزاری برنا از سمنان، به مناسبت هفته ازدواج و با حضور مسئولین ارشد دستگاه های اجرایی استان و کارشناسان و صاحب نظران، نشست تخصصی «بررسی مسائل حوزه ازدواج» در خبرگزاری برنا سمنان برگزار شد. در این نشست تخصصی امیر بینائی مدیرکل دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری سمنان، علیرضا ایزدپور مدیرکل بهزیستی، مصطفی مرادی معاون جوانان اداره کل ورزش و جوانان، دکتر مریم صالحیان مدیر مرکز تخصصی مشاوره ازدواج و تحکیم خانواده یسنا و نیز دکتر ایمان تقوی مشاور و صاحب نظر حوزه ازدواج حضور داشتند.

در این نشست دو ساعته که در دفتر خبرگزاری برنا سمنان برگزار شد، امیر بینائی مدیرکل دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری در پاسخ به سوالات خبرگزاری برنا بیان داشت: لازمه ازدواج جوانان، انجام اقدامات فرهنگی و اقتصادی و افزایش سطح رفاه اجتماعی است. وی حوزه اجتماعی را حوزه ای حساس و متاثر از سایر بخش ها دانست و کاهش ازدواج در بین جوانان را مرتبط با اوضاع بد اقتصادی،  ضعف در سیستم آموزشی ، ورود فرهنگ های تجملی و تغییر سبک زندگی معرفی کرد و افزود برای حل این بحران به همت جمعی و برخورداری از یک نظام رفاه اجتماعی مناسب نیازمندیم .

بینائی از آموزش به عنوان ابزاری مهم در جهت دهی به مسیر زندگی  یاد کرد و افزود متاسفانه آموزش مهارت های زندگی در نظام آموزشی ما جایگاهی ندارد که در این زمینه  وزارت آموزش و پرورش و آموزش عالی باید زمینه اجباری شدن ده مهارت اصلی زندگی را در دروس ارائه شده به دانش آموزان و دانشجویان فراهم کنند. 

مدیرکل دفتر امور اجتماعی استانداری در رابطه با ورود فرهنگ های غلط و بدون پشتوانه دینی و ملی هم خاطر نشان کرد: متاسفانه  مراسم های زائد، مخارج سنگین برای بعضی از کارها مثل جهیزیه های نامتعارف، افکار تجملی و ... که همه ریشه در فرهنگ وارداتی دارد جوانان را از انجام امر مقدس ازدواج دور می کند. وی دستگاه های فرهنگی، حوزه های علمیه، تشکل های مردم نهاد و ... را از جمله بخش هایی دانست که می توانند به تغییر نگرش مردم کمک کنند.

 بینائی در خصوص تغییر سبک زندگی هم  به سبک زندگی ایرانی اسلامی اشاره و افزود: ما باید برای سبک زندگی ایرانی اسلامی یک مدل مشخص و شیوه نامه اجرایی تدوین و بر اساس آن زندگی جوانان را ریل گذاری کنیم . تغییر نگرش بعضی از جوانان ما در حوزه ازدواج و خودداری آنان از تشکیل زندگی نه ریشه اسلامی دارد و نه ایرانی که این باید اصلاح شود. 

دبیر کار گروه اجتماعی، فرهنگی ، سلامت ، زنان و خانواده در خصوص وضعیت اقتصادی هم خاطر نشان کرد: با توجه به کاهش قدرت اقتصادی خانواده ها و متعاقب آن عدم برخورداری از شرایط مناسب برای ازدواج فرزندان، تهیه بسته حمایتی توسط دولت در قالب نظام رفاه اجتماعی می تواند زمینه را برای ازدواج فراهم نماید. وی با اشاره به نامه استاندار سمنان به وزیر ورزش و جوانان در خصوص تهیه بسته حمایتی در قالب طرح باشگاه ارتباطی زوجین و طرح خدماتی تسهیل ازدواج جوانان که توسط اداره کل ورزش و جوانان در حالی پیگیری است، افزود: این طرح ها می تواند ضمن جلب مشارکت دستگاه های دولتی و مردمی و همچنین ایجاد نظام مشاوره ای با عنوان همیاران زندگی اقدامات خوبی را برای ازدواج آسان فراهم نماید.

در ادامه نشست علیرضا ایزدپور مدیرکل بهزیستی به بیان نظرات خود پرداخت و بیان داشت ازدواج در کنار تولد، مرگ و طلاق یکی از وقایع چهارگانه در ثبت احوال محسوب شده که تشکیل خانواده، بقای نسل و تربیت انسان ها وابسته به آن است. در حال حاضر ازدواج و اختلال در فرایند آن یک مسئله اجتماعی است که باید در یک بستر کلان جمعیتی مورد بررسی و تحلیل قرارگیرد.

مدیرکل بهزیستی در ادامه با اشاره به سیاست های جمعیتی که توسط مقام معظم رهبری ابلاغ شده است،  افزود: یکی از موضوعات مورد تاکید، افزایش نرخ باروری بیش از سطح جایگزینی است که ما با این معیار فاصله داریم و در استان سمنان در سال 98 نسبت به سال 97، نرخ باروری 14 درصد کاهش داشته است. همچنین بحث پنجره جمعیتی نیز بسیار مهم بوده که این پنجره در سال 1385 باز شده و در سال 1425 بسته می شود و دوره طلایی برای کشور جهت استفاده از نیروی انسانی و افزایش نرخ جمعیت جوان و فعال در جامعه محسوب می شود. وی ادامه داد: همه این موارد مرتبط با بحث ازدواج بهنگام و تشکیل خانواده است. در بحث ازدواج دو موضوع اهمیت دارد. یکی بررسی و تحلیل دلایل بی رغبتی جوانان به ازدواج که منجر به نرخ پایین ازدواج در جامعه ما و نیز در استان سمنان شده است و بحث دیگر راهکارهای تقویت بنیان خانواده و توانمندسازی روابط زوجین پس از ازدواج است.

ایزدپور در انتها خاطر نشان کرد که مهارت های ده گانه زندگی سال هاست که در بخش های مختلف سازمان بهزیستی و برای جامعه هدف این سازمان ترویج می شود اما باز هم کمبود آموزش تخصصی در حوزه مهارت های زندگی در جامعه وجود دارد. وی با اشاره به اهمیت عملیاتی سازی سبک زندگی ایرانی اسلامی، لزوم استفاده از پژوهش های کاربردی و دقیق را جهت سیاست گذاری مناسب در بحث ازدواج جوانان خاطر نشان کرد و مهمترین عملکرد اداره کل بهزیستی در بحث ازدواج را راه اندازی 30مرکز مشاوره خانواده، 10 کلینیک مددکاری اجتماعی، صدای مشاور بر روی خط 1480، مراکز مشاوره ژنتیک برای زوجین جوان و نیز تامین جهیزیه و کمک مالی به خانواده های نیازمند دانست.

در ادامه دکتر مریم صالحیان مدیر مرکز مشاوره ازدواج و خانواده یسنا بر بعد روان شناختی مسائل مرتبط با ازدواج تاکید کرده و بیان داشت: بر اساس تعریف یونسکو یکی از ابعاد سواد، سواد عاطفی است که ما با کمبودهای زیادی در این حوزه مواجه هستیم. رسانه های ما، حتی رسانه های رسمی عشق رمانتیک میان دختر و پسر را به تصویر می کشند، در صورتی که ابعاد هویتی و شناختی در بحث ازدواج از اهمیت زیادی برخوردار است. از سوی دیگر جوانان ما تصویر درستی از مقوله عشق و شروع زندگی مشترک نداشته و صرفاً بر جنبه های هیجانی آن تکیه دارند که این موضوع آسیب زاست. دکتر صالحیان افزود نگاه من یک نگاه آموزشی است. ما در همه سطوح چه در مدارس و چه در دانشگاه ها و مراکز مشاوره نیاز به آموزش مهارت های زندگی و مهارت های تشکیل یک خانواده موفق داریم. هرچند گروه های مختلفی از مردم هنوز به مشاوره های روانشناختی در موضوعات مختلف به خصوص ازدواج باور ندارند و آن را غیر ضروری می دانند.

مدیر موسسه یسنا در انتهای صحبت هایش بر لزوم اجرایی نمودن درست برنامه ها و سیاست های موجود  در حوزه ازدوج تاکید کرده و بیان داشت ما برنامه ها و بسترهای لازم را داریم اما در بعد اجرا نمودن و عملیاتی نمودن این برنامه ها دچار کمبودهای اساسی هستیم که نیازمند بازنگری جدی در همه سطوح آموزشی، اقتصادی و اجتماعی در جامعه است.

در ادامه این نشست دکتر ایمان تقوی مشاور و صاحب نظر حوزه ازدواج، خانواده را کوچکترین سلول جامعه دانست که سنگ بنای دیگر نهادهای اجتماعی، اقتصادی و ... بر اساس آن گذاشته شده است. لذا تشکیل خانواده و تسهیل ازدواج امری مهم و ضروری در هر جامعه ای است. به نظر دکتر تقوی اصلاح سبک زندگی و توجه به الگوی ایرانی اسلامی آن بر اساس کاربست های بومی و فرهنگی جامعه ایران، از اهمیت زیادی در بحث ازدواج و ترویج آن برخوردار است. وی افزود: یکی از مسائل مهم در این حوزه افزایش سن بلوع جنسی تا زمان ازدواج است که این فاصله حدود 12 سال می توان سرمنشا بسیاری از آسیب های روانی، خانودگی و اجتماعی باشد. همچنین آموزش های قبل، حین و پس از ازدواج می تواند ریسک به خطر افتادن بنیان خانواده و آسیب دیدن فرایند ازدواج را بسیار کاهش دهد. تقوی  مدیریت فضای مجازی را نیز بسیار مهم دانست و بیان داشت دوران شیوع ویروس کرونا به ما آموخت که می توان از اینترنت، پیام رسان ها و فضای مجازی در راستای اهداف انسانی به نحو مطلوب استفاده کرد، اما دسترسی همه گروه های سنی به همه نوع اطلاعات می تواند آسیب زا باشد و به تغییر الگوی سبک زندگی بومی ما منجر شود. وی در انتها ضرورت گسترش خدمات مشاوره ای را گوشزد کرده و بیان داشت ما همانند پزشک خانوده، نیازمند حضور یک مشاور در کنار هر خانواده ایرانی هستیم تا در مقاطع مهم زندگی به خانواده ها مشاوره داده و بهترین راه را پیشنهاد دهند و اینکه ما نیازمند تبلیغ الگوی خانواده موفق برای جوانان هستیم تا بر اساس آن بتوانند رفتاهای خود را در بحث زوجیت تطبیق داده و ریسک های احتمالی را کاهش دهند.

در انتهای این نشست مصطفی مرادی، معاون جوانان اداره کل ورزش و جوانان ضمن تشکر از حضور مهمانان، موضوع ازدواج را مسئله ای چند بعدی و پیچیده دانسته و بیان داشت قطعا موضوع ازدواج در جامعه ما به یک مسئله اجتماعی و اولویت دار و یک دغدغه عمومی تبدیل شده و همه شاخص ها و آمارها بیان کننده این موضوع است. وی ادامه داد ما در این موضوع شاهد صورت بندی های جدید در بحث روابط دو جنس مخالف و نیز زوجیت هستیم. مواردی مانند ازدواج سفید از این صورت های جدید روابط است. صورت بندی هایی که در هر جامعه ای و با توجه به شرایط آن به شکل خاصی ظهور و بروز می کند. از سوی دیگر، هر ساله از سوی دستگاه های اجرایی و حاکمیتی برنامه های زیادی در بحث ازدواج اجرا می شود که تاکنون نتوانسته به نتایج مطلوبی منجر شود و شاید یکی از دلایل آن فاصه نسلی زیاد و تغییرات سریع نسلی باشد که فهم الگوهای رفتاری جوانان و نوجوانان را سخت تر کرده و لذا برنامه ریزی برای آن را امری دشوار کرده است. وی در انتها بیان داشت نمونه این تفاوت ها را در فضای مجازی و در ادبیات نوجوانان و جوانان در شبکه های اجتماعی می توان دید که حتی نسل های نزدیک به سن جوانی نیز با برخی خرده فرهنگ های نوظهور جوانان بیگانه بوده و فهم کاملی از آن صورت نمی گیرد. لذا فهم درست فرهنگ جوانان و تصمیم گیری موثر در این حوزه می تواند بسیار مفید باشد.

خبرنگار: آسیه طباطبایی