انحصار در تلویزیون عامل اصلی کاهش مخاطب/ با محدود ساختن باقی رسانه‌ها مخاطبان به تلویزیون باز نمی‌گردند

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری برنا؛ جعبه جادویی یا همان تلویزیون که سال‌های سال میهمان خانه مردم بوده امروز دیگر همچون گذشته طرفداران پروپاقرص خود را ندارد و شاید بتوان گفت کم‌کم رو به زوال رفته است. طی چندین سال اخیر نیز با توجه به معرفی وسایل ارتباط جمعی جدید و نفوذ گسترده و گرایش اقشار مختلف جامعه به آن‌ها شاهد هستیم میزان بینندگان این جعبه جادویی، که زمانی به عنوان اصلی‌ترین سرگرمی هر خانواده از آن یاد می‌شد، به شدت کاهش یافته است.

دلایل فراوانی در این زمینه مطرح است که هرکدام به خودی خود بسیار جای بحث و بررسی دارد و باید به شکلی صحیح به آن پرداخته شود تا عواملی که موجب ریزش و کاهش مخاطبان شده مورد واکاوی قرار گیرد.

امان‌الله قرایی‌مقدم، جامعه‌شناس و استاد دانشگاه، در رابطه با کاهش مخاطبان تلویزیون به خبرنگار اجتماعی خبرگزاری برنا گفت: رسانه‌ها همواره به عنوان اصل جدایی ناپذیر هر جامعه در تمامی مواقع حضور داشته‌اند و در قالب و شکل‌های مختلف نیز توانسته‌اند در میان اقشار مختلف اعلام موجودیت کنند اما رسانه‌ای چون تلویزیون در طول دوران مختلف به این دلیل که در انحصار و اختیار دولت‌ها و حاکمیت‌ها بوده در اوایل فعالیت توانسته مخاطبانی را جذب کند اما پس از مدتی میزان این مخاطبان به شدت کاهش یافت و دلیل اصلی آن نیز اتخاذ سیاست‌هایی است که اعتماد عمومی را از بین برد.

قرایی‌مقدم ادامه داد: زمانی که رسانه‌ای چون تلویزیون با انحصار به وجود آمده تبدیل به اصلی‌ترین تریبون برای القای سیاست‌های حاکمیت و دولت در هر جامعه‌ای می‌شود، باید انتظار داشت اقبال عمومی از آن نیز کاهش یابد و مردم آن جامعه دیگر همچون گذشته به سمت آن گرایش پیدا نکنند و به دنبال یافتن رسانه‌های دیگری باشند که بتواند گردش آزاد اطلاعات و اخبار را به درستی انجام داده و آن را در اختیار مخاطبان قرار دهد. زمانی که برنامه‌های تولیدی بدون محتوا می‌شوند و هیچ چیز جدیدی برای نمایش دادن به مردم ندارند باید انتظار داشت مخاطبان نیز از این رسانه گریزان شوند.

این جامعه‌شناس در ادامه به دیگر دلیل در این رابطه پرداخت و گفت: امروزه ما با دنیایی از اطلاعات و توسعه‌هایی که در زمینه استفاده از وسایل ارتباط جمعی رشد یافته مواجهیم و از طریق وسایل ارتباط جمعی جدید که در بسترهای نو و تازه به مخاطبان ارائه می‌شود بیشتر نیازهای خود را دریافت می‌کنیم. همچنین همانطوری که گفته شد میزان نفوذ بیش از حد وسایل ارتباط جمعی جدید و همچنین دسترسی آسان به آن باعث شده دیگر مردم همچون گذشته به سمت استفاده از رسانه‌ای چون تلویزیون گرایش پیدا نکنند.

او ادامه داد: شاید اصلی‌ترین دلیل در این رابطه دسترسی آسان به اطلاعات در هر نقطه و در هر مکان باشد. امروزه شاهد هستیم هر فرد با خریدن یک دستگاه تلفن همراه هوشمند با دنیایی از بروزترین اطلاعات  مواجه است و در سریعترین زمان ممکن می‌تواند به اطلاعاتی که نیاز دارد دست یابد. در نتیجه ترجیح می‌دهد روی بستری همچون اینترنت و با استفاده از رسانه‌ای چون تلفن همراه تمامی موارد دلخواه خود را به دست آورد و نکته حائزاهمیت در این رابطه نیز این است که باید دیگر پذیرفت وسیله ارتباطی مانند تلفن همراه به تنهایی یک رسانه مستقل بوده و ابزاری است برای دستیابی به اخبار و اطلاعات مورد نیاز در طول روز.

این جامعه‌شناس در پایان با خاطرنشان کردن این موضوع که نمی‌توان با محدود ساختن بسترها و فضاهای جدیدی که برای دسترسی آسان به اطلاعات به وجود آمده، مخاطبان رسانه‌ای چون تلویزیون را افزایش داد، بیان کرد: امروزه دیگر نمی‌توان همچون گذشته یک رسانه را در انحصار خود قرار داد و به دنبال محدود ساختن جامعه و افرادی که در آن حضور دارند بود. در حال حاضر با ایجاد بستری چون اینترنت و همچنین وسیله‌های ارتباطی که روی این بستر قرار گرفته‌اند با موجی عظیم از گردش آزاد اطلاعات مواجه هستیم و اگر بخواهیم از هر طریقی آن‌ها را محدود سازیم نخواهیم توانست؛ چون مخاطب با شیوه‌های نوین و جدید به آن اطلاعات دسترسی پیدا خواهد کرد. اگر به دنبال افزایش مخاطبان رسانه‌ای مانند تلویزیون هستیم باید بیشتر به دنبال این موضوع باشیم که در سطح کیفی، محتوای تولیدی خود را افزایش دهیم و برنامه‌های پرباری‌تری نسبت به گذشته تولید کنیم تا بتوانیم مخاطب را جذب و به دنبال به وجود آوردن اجباری در این زمینه نباشیم.