تحریم‌ها را به خاطر عزت‌مان تحمل کردیم نه به خاطر غنی‌سازی

عراقچی امروز« سه شنبه» در نشست پرسش و پاسخ بسیج دانشجویی دانشگاه علم و فرهنگ سخنرانی کرد.
به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری برنا، «سیدعباس عراقچی»، عضو ارشد تیم مذاکر‌کننده هسته‌ای ایران با 1+5 که بعدازظهر سه‌شنبه در نشست پرسش و پاسخ بسیج دانشجویی دانشگاه علم و فرهنگ سخنرانی می‌کرد، با تاکید بر این که نگاه ما به موضوع هسته‌ای باید به نگاهی ملی تبدیل شود، اظهار کرد: تجربه تعلیق غنی‌سازی به دلایل مختلف در آن زمان تجربه خوبی نبود اما در عین حال تجربه لازمی بود. ما باید این تجربه را می‌کردیم که برای خودمان نیز حجت داشته باشیم.
عراقچی با تاکید بر این که علت موفق نبودن آن تجربه موفق این بود که دست ما در آن زمان کامل پر نبود و برنامه غنی‌سازی‌مان هنوز در ابتدای راه قرار داشت، تصریح کرد: اما امروز برنامه هسته‌ای به مراحل بالایی رسیده و پیشرفت قابل توجهی کرده و ما امروز با دست پر مذاکره می‌کنیم.
وی با بیان این که موضوع هسته‌ای را باید از زاویه استقلال و عزت کشور نگاه کرد، گفت: ما در واقع در این مذاکرات با 31 کشور مذاکره می‌کنیم و نه شش کشور و در این مذاکرات آن چه که به خاطر آن ایستاده‌ایم غنی‌سازی نیست بلکه عزت و استقلال‌مان است. قدرت ایران به تواناییش برای نه گفتن و ایستادگی است.
وی در ادامه با بیان این که سلاح هسته‌ای در دکترین دفاعی ایران جایگاهی ندارد، به فتوای مقام معظم رهبری درباره تحریم سلاح هسته‌ای اشاره کرد و گفت: ممکن است زمانی ما بر اساس بند10 ان‌پی‌تی از آن خارج شویم اما هیچ‌گاه نمی‌توانیم از این فتوا خارج شویم.
عراقچی با تاکید بر این که ما تحریم‌ها را به خاطر عزت‌مان تحمل کردیم نه به خاطر غنی‌سازی، ادامه داد: در ارزیابی این که آیا ما به خواسته‌های‌مان رسیدیم یا نه، باید توافق ژنو را بررسی کرده و ببینیم در این توافق اراده چه کسی بر دیگری تحمیل شده است.
وی با تشریح بندهای توافق ژنو، ادامه داد: غنی‌سازی در گام اول و نهایی در این توافق‌نامه ادامه می‌یابد و ایران در مذاکرات با غنی‌سازی بیرون آمد و اراده ما بود که به طرف مقابل تحمیل شد.
این عضو ارشد تیم مذاکر‌کننده هسته‌ای ایران با 1+5 با اشاره به برخی اظهارات مقامات غربی و رسانه‌های اروپایی و آمریکایی، گفت: برخی در داخل تحت تاثیر اظهارات مقامات و گزارش‌های رسانه‌های غربی و جنگ روانی آن‌ها قرار گرفته‌اند در حالی که باید در نظر داشت ما قرار نیست حق خود را برای غنی‌سازی از آمریکایی‌ها و 1+5 بگیریم، این حق ذاتی است و انفکاک‌ناپذیر است.
او در عین حال تاکید کرد: اگر بحث هسته‌ای را در سطح مسائل داخلی وارد کنیم برخی مسائلی پیش می‌آید که در این مدت پیش آمد.
عراقچی در ادامه گفت: لغو تحریم‌ها بر اساس توافق‌نامه ژنو طبق زمان‌بندی اعلام شده پیش می‌رود.
این عضو ارشد تیم مذاکر‌کننده هسته‌ای ایران با 1+5 در پاسخ به این پرسش که غرب، ایران را درباره گزینه‌های روی میزش تهدید می‌کند، گزینه روی میز ایران چیست؟ به حضور باشکوه مردم در انتخابات ریاست‌جمهوری اشاره کرد و گفت: گزینه روی میز ایران حضور مردم است که در 35 سال گذشته در همه جا پشتیبان نظام بود‌ه‌اند.
وی در پاسخ به پرسش دانشجوی دیگری درباره این که چرا برای توافق‌نامه ژنو مصوبه‌ مجلس را نگرفتید، گفت: این سند عنوان توافق‌نامه دارد اما در واقع نام آن برنامه اقدام مشترک است که بین دو طرف هم امضا نشده است. بر اساس قانون کشور، این موارد احتیاج به تصویب مجلس ندارد از آن جا که راه را برای توافق اصلی باز می‌کند با مجوز دولت هم می‌تواند این کار انجام شود.
وی در ادامه افزود: معتقدیم برنامه اقدام مشترک که مجموعه‌ای از اقدامات داوطلبانه است ضرورتی به ارسال به مجلس ندارد و نباید با تصویب مجلس به یکسری اقدامات داوطلبانه وجهه حقوقی و ارزش اجرایی داده شود.
عراقچی گفت: توافق ژنو مخالفان و دشمنانی دارد که در راس آن‌ها صهیونیست‌ها قرار دارند. همان‌طور که در مواضع صهیونیست‌ها دیده‌اید که کماکان سیاست غنی‌سازی صفر را دنبال می‌کنند. این سیاست شکست خورده و کنار گذاشته شده است و صهیونیست‌ها آن را دنبال می‌کنند و خواهان بر هم زدن توافق نهایی هستند. این سیاست قبلا توسط آمریکایی‌ها نیز دنبال می‌شد اما آن‌ها امروز موضوع دیگری را دنبال می‌کنند. در تاثیر لابی صهیونیست‌ها در آمریکا کسی تردیدی ندارد. مقامات دولت آمریکا نیز در این مدت مجبور شده‌اند به آن‌ها توضیحاتی بدهند و سخنرانی مفصلی در مجامع صهیونیستی انجام دهند. این نشان می‌دهد در سیاست داخلی خود مجبور هستند حرف‌هایی بزنند که بتوانند مخالفان داخلی‌شان را کنترل کنند.
این عضو ارشد تیم مذاکر‌کننده هسته‌ای ایران با 1+5 گفت: بسیاری از حرف‌هایی که مطرح می‌شود بی‌اساس و غلط است، تبلیغات و فضاسازی روانی است. ما در طول مذاکرات وین و ژنو به آمریکایی‌ها گفته‌ایم که حق ندارید مشکلات داخلی خود را به هزینه ما و دیگران حل کنید. اگر مشکل دارید باید آن را حل کنید و نباید برای دیگران و ما مشکل ایجاد کنید و این کاری است که متاسفانه آمریکایی‌ها انجام داده‌اند و هر بار ما پاسخ قاطع را به آن‌ها داده‌ایم. هر بار به جسارت و اهانت مقامات آمریکایی‌ و هر زیاده‌گویی و زیاده‌خواهی که صورت گرفته به شکل مقتضی خود در زمان مقتضی پاسخ قاطع داده‌ایم و از هیچ چیزی فروگذار نکرده‌ایم.
عراقچی گفت: باید این صحبت‌ها را در بستری که طرح شده‌اند بررسی کرد. متاسفانه این صحبت‌ها مقداری دستاویز مسائل داخلی شده است. اگر به فضای طرح آن‌ها توجه شود کاملا روشن است که منظور و مقصود آن چه بوده است. اتفاقا صحبت‌های ظریف اشاره به توانایی‌های دفاعی واقعی ایران بوده است که فراتر از سلاح است. وی و هیچ کسی نمی‌تواند توانایی‌های نظامی و دفاعی ما را انکار کند و فراتر از آن روحیه بسیجی و شهادت‌طلبانه و ایثار مردم ایران است که توان دفاعی ایران را ایجاد کرده است و صحبت‌های ظریف نیز در چنین بستری مطرح شده است.
او تاکید کرد: طرف مقابل ما نیز می‌داند آن چه که ما را به مذاکره آورده است بحث تحریم‌ها نبوده بلکه بحث پشتوانه عظیم مردمی و دست پر ما در مباحث هسته‌ای بوده است.
وی گفت: ما غنی‌سازی را گرفتیم و اراده‌مان را به طرف مقابل تحمیل کردیم. در مقابل اطمینان‌سازی می‌کنیم که سلاح هسته‌ای وجود ندارد. این اطمینانی است که ما به غربی‌ها داده‌ایم. در حقیقت سلاحی که وجود ندارد امتیازی است که ما به آن‌ها داده‌ایم.
این عضو ارشد تیم مذاکر‌کننده هسته‌ای ایران با 1+5 با تشریح اصل برد - برد در مذاکرات گفت: خواسته ما از مذاکرات این بوده است که برنامه صلح‌آمیز ایران ادامه پیدا کند و غنی سازی نیز در آن وجود داشته باشد و تحریم‌ها برداشته شود که اگر به این موقعیت برسیم برنده شده‌ایم. طرف مقابل ما نیز نگران سلاح هسته‌ای است. ما تاکید کرده‌ایم اگر شرایطی ایجاد کنیم که این نگرانی رفع شود آیا شما نیز برنده شده‌اید که گفته‌اند بله.
وی با تاکید بر این که اعتمادسازی تنها چیزی است که ما انجام داده‌ایم، گفت: ممکن است در مسیر این اعتمادسازی موقتا برخی از فعالیت‌های‌مان را متوقف کنیم که آن نیز در راستای نیازهای‌مان خواهد بود. ما غنی‌سازی 20 درصد را به دلیل این که نیازهای‌مان تامین شده بود محدود کردیم. غنی‌سازی 20 درصد ثمره خون شهدای هسته‌ای کشورمان است که این کار را انجام دادند و پشت دشمنان را به خاک مالیدند. حالا نیازهای کشور رفع شده و ما با توجه به رفع نیازها، محدودیت‌ها را انجام دهیم تا به اعتمادسازی برسیم. ما از اعتمادسازی نگرانی نداریم، حاضریم اعتمادسازی کنیم و در مسیر آن ممکن است اقداماتی انجام دهیم که اسم آن امتیاز دادن نیست بلکه ایجاد اطمینان دادن است تا اراده ما قالب شود و غنی‌سازی ما جا بیفتد.
وی‌ گفت: ما به مذاکرات خوش‌بین نیستیم و علت آن نیز کاملا روشن است. ما هیچ‌گاه به دشمنان خودمان خوش‌بین نبوده‌ایم. مذاکرات در صورتی موفق خواهد بود که طرف مقابل ما از اراده سیاسی و حسن نیت لازم برای پیشبرد مذاکرات برخوردار باشد. ما به آن‌ها این خوش‌بینی را ندادیم که این مذاکرات را با حسن نیت تا آخر به پیش ببرند و با این نگاه بدبینانه خودمان است که به مذاکرات ادامه می‌دهیم اما ناامید نیستیم. اصولا دیپلمات نباید هیچ‌گاه ناامید باشد و باید امیدوار باشد تا بتواند راه دیگری پیدا کند تا از انتخاب‌های دیگر جلوگیری شود.
این عضو ارشد تیم مذاکر‌کننده هسته‌ای ایران با 1+5 گفت: ما در مذاکرات در شرایطی وارد می‌شویم که خوش‌بینی بیش از حد و غیرمعقول و اطمینان به دشمن نداریم اما امیدوار به سرانجام رسیدن مذاکرات هستیم.
معاون وزیر خارجه ایران در پاسخ به این پرسش که آیا توافق‌نامه ژنو دارای توافقات شفاهی و ثبت نشده نیز هست؟ گفت: این یکی از بازی‌های روانی است که آغاز شد و ایجاد شبهه‌های زیادی کرد. اصل توافق ژنو سند چهار برگی است به نام برنامه اقدام مشترک. پس از آن مذاکرات کارشناسی درباره نحوه اجرای آن داشتیم که چند هفته‌ای طول کشید، نتیجه این مذاکرات فنی متن 9 صفحه‌ای شد که به عنوان متن غیررسمی مورد توافق واقع شد. هیچ چیز عجیبی در آن نیست. در آن نحوه اجرای توافق ژنو مطرح شده است و محرمانه نیست اما متن آن غیررسمی است. از آن جا که نمی‌خواستیم به این جزییات جنبه غیررسمی بدهیم آن را این گونه گذاشتیم. این کار به دلایل فنی انجام شده و به معنای این نیست که چیز محرمانه‌ای وجود دارد.
عراقچی با بیان این که انتشار این متن از سوی وزارت خارجه به معنای این است که به متن غیررسمی، رسمیت و ارزش حقوقی داده، گفت: جزییات این موضوع و متن در مصاحبه‌ها گفته شده و به همه مقامات ذی‌ربط نیز تحویل داده شده است. حتی اگر آن را در این جسله به همراه داشتم آن را برای حاضران می‌خواندم. آمریکایی‌ها نیز این متن را در مکانی در کنگره قرار دادند و خواستند همه کسانی که به آن علاقه‌مند هستند بدون اجازه تصویربرداری این متن را بخوانند بنابراین متن محرمانه‌ای وجود ندارد.
عراقچی تصریح کرد: طبق قطعنامه‌های شورای امنیت، 1+5 مامور مذاکره با ایران است که این قطعنامه‌ها در حقوق بین‌الملل ارزش حقوقی دارد و اشتون نیز به موجب قطعنامه مامور هماهنگ کردن مذاکرات است. تحریم‌ها را خود آن‌ها وضع کرده‌اند و تضمین برداشته شدن تحریم‌ها نیز این موضوع است.
وی در ادامه اظهار داشت: باید این موضوع را از خودشان بپرسید. یکی از موارد مورد تاسف من و همکارانم این است که چرا این موضوع ملی تبدیل به یک موضوع جناحی شده است و برخی موفقیت در موضوع هسته‌ای را موفقیت دولت می‌دانند. این موفقیت نظام است.
عراقچی توضیح داد: اگر به این موضوع از این زاویه نگاه کنید بسیاری از مشکلات حل می‌شود. با قاطعیت و صراحت عرض می‌کنم که موفقیت توافق ژنو دستاورد 10 سال مقاومت و ایستادگی مردم ایران در برابر تحریم‌ها و تهدیدها و فشارهاست، دستاورد مقام معظم رهبری است، ربطی به عراقچی، ظریف و دولت ندارد. دولت و تیم‌ مذاکره‌کننده توانست از شرایط موجود استفاده کند و این تلاش‌ها را به نتیجه برساند والا مردمی که تحریم‌ها را متحمل شده‌اند و ایستادگی کرده‌اند، آن‌ها برنده این مذاکرات هستند و این دستاورد آن‌هاست. کسی توافق ژنو و موضوع هسته‌ای را در سطح مسائل جناحی و حزبی نیاورد.
معاون وزیر خارجه گفت: این که همه در صف انتظار برای کار با ایران هستند موضوع بسیار خوبی است. فضای علیه ایران شکسته شده و این دستاورد مذاکرات است. امروز آمریکایی‌ها به دست و پا افتاده‌اند. به فرانسوی‌ها و به کشورهای مختلف تذکر می‌دهند که هنوز تحریم‌ها مانده است. هنوز توافق جامع امضا نشده است. توانستیم شرایطی ایجاد کنیم که همه در صف انتظار قرار گیرند زیرا می‌دانند توانایی‌ها و ظرفیت‌های ایران تا چه اندازه است و دنبال این هستند که فرصت‌ها را از دست ندهند. ما موفق شدیم این فضا را ایجاد کنیم و این فضایی است که وزیر خزانه‌داری آمریکا نیز گفت که سال‌ها تلاش کرده‌ایم کسی جرات نکند با ایران وارد همکاری شود.
این عضو ارشد تیم مذاکر‌کننده هسته‌ای ایران با 1+5 در ادامه گفت: موضوع مذاکرات هسته‌ای است و اجازه نمی‌دهیم هیچ موضوع دیگری به مذاکرات اضافه شود. درباره سطح غنی‌سازی بسته به نیازهای‌مان تصمیم‌گیری می‌کنیم و غنی‌سازی در هر راه‌حلی وجود خواهد داشت.
.
معاون وزیر امور خارجه گفت: آن مهر بسیار زیادی که توسط مردم نشان داده شده است و ما را شرمنده خودشان کرده‌اند بی‌مهری نیست؛ اگر هم باشد ما را دلسرد نمی‌کند. این راهی است که با انگیزه و اقتدار بالا برای منافع ملی کشور در پیش گرفته‌ایم و ان‌شاءالله تا زمانی که خداوند به ما کمک می‌کند و پشتیبانی مردم باشد به این مسیر ادامه خواهیم داد تا به سرانجام برسد و منافع کشور تامین شود.
عراقچی ادامه داد: از شما خواهش می‌کنم آن چه که مطمئن نیستید را به کسی نسبت ندهید. این صحبت به این شکل وجود ندارد و ایشان اظهارنظری به این شکل نداشته‌اند. نظرات ایشان همان‌هایی است که به مناسبت‌های مختلف گفته شده و همه از آن مطلع هستند. دیگرانی بوده‌اند که چنین تعبیری داشته‌اند اما من چنین تعبیری از ایشان نشنیده‌ام. اگر
این عضو ارشد تیم مذاکر‌کننده هسته‌ای ایران با 1+5 گفت: در راستای روشنگری و رفع دغدغه‌هایی که ممکن است وجود داشته باشد این سفرها انجام می‌شود که امر لازمی بوده است و توفیق داشته‌ام در جمع طلبگی و علمایی حضور داشته باشم و صحبت کنم. وظیفه ما این است که نسبت به روند مذاکرات هسته‌ای توضیح دهیم به‌خصوص برای کسانی که نسبت به مذاکرات هسته‌ای دغدغه دارند. در این مسیر با آیت‌الله مصباح یزدی نیز دیدار داشتم و این صحبت‌ها را با وی مطرح کردم.
او درباره موضوع پیگیری وضعیت پنج مرزبان ربوده شده ایران در مرز با پاکستان نیز گفت: این موضوع یکی از اولویت‌های وزارت امور خارجه است. متاسفانه تامین امنیت در مرزهای ما با پاکستان از سوی طرف مقابل به صورت کامل صورت نمی‌گیرد. در تماس‌های مستمر با مقامات پاکستان هستیم و روز گذشته ظریف با وزیر خارجه پاکستان بار دیگر صحبت کرد. متاسفانه مرزبانان غیور ما در دست گروه‌هایی هستند که شناخته شده هستند. این گروه تفکیری یکی از معضلات بین‌المللی هستند که عملکرد وحشیانه آن‌ها را در سوریه دیده‌ایم. امیدواریم با اقداماتی که انجام می‌شود و رایزنی‌ها، شاهد آزادی آنان باشیم.
که عضو ارشد تیم مذاکر‌کننده هسته‌ای ایران با 1+5 گفت: عرصه مذاکرات دیپلماتیک عرصه جهاد است، همان‌طور که ایران در عرصه‌های مختلفی درگیر است در این عرصه نیز این درگیری‌ها وجود دارد. این عرصه جهاد ابزار، ادبیات و روش‌های خود را دارد. گاه باید چهره غضب‌آلود و زمانی چهره خندان داشت. در عرصه دیپلماسی نشان داده می‌شود که باید از طریق گفت‌وگو جلو رفت تا مانع انتخاب‌های دیگر شد. لبخندها در مقابل دوربین‌ها یکی از لوازم آن است. اگر در مقابل دوربین لبخند بزنید یک معنا می‌دهد و اگر عصبانی شوید معنی دیگری خواهد داد؛ زیرا افکار عمومی با توجه به این عوامل قضاوت می‌کنند. در مذاکرات وقتی فیلمبرداری‌ها و عکس‌ها پایان می‌یابد چهره‌ها جدی‌تر می‌شود. بعضا به لبخندهای ظریف اشاره می‌شود در حالی که آن‌قدر که ظریف در مذاکرات بعضا با عصبانیت، تحکم و بداخلاقی صحبت می‌کند ما از هیچ کس دیگری ندیده‌ایم. در مقابل دوربین باید به گونه دیگری بود و پس از آن شرایط متفاوت است و این‌ها همه برای رسیدن به هدف است.
این عضو ارشد تیم مذاکر‌کننده هسته‌ای ایران با 1+5 گفت: اگر تصمیم بگیریم به وضعیت قبل برگردیم در کم‌تر از 24 ساعت این کار ممکن است. ساختار برنامه هسته‌ای ما کاملا حفظ شده است. برگشت‌پذیری در برنامه هسته‌ای ما تقریبا به صورت 100 درصد وجود دارد اما این برگشت‌پذیری در برنامه تحریم‌های آن‌ها به این شکل نیست.
عراقچی گفت: در این‌باره باید توجه داشت که اگر چنین اتفاقی بیفتد بستگی به این دارد که تقصیر بر عهده کدام طرف باشد. اگر تقصیر از جانب آمریکا باشد آیا آمریکا می‌تواند علیه ما اجماع جهانی ایجاد کند. ما نمی‌توانیم از ترس خطری در آینده فرصت‌های امروز را از دست بدهیم. این دیدگاه درست نیست. در مذاکرات ژنو در یکی از مراحل وقتی مذاکرات شکست خورد و نتوانستیم توافق کنیم تقصیر آن بر عهده فرانسه بود. همه دنیا گفتند که فرانسه نگذاشت توافق شود. هیچ کسی به ایران هیچ فشاری نیاورد و ایرادی نگرفت.
وی گفت: اوباما این گونه گفته است که 95 درصد تحریم‌ها علیه ایران جاری است و نگفته که 95 درصد تحریم‌ها باقی مانده، این اظهارات در برخی مواقع ترجمه‌های درستی در ایران نداشته است.
عراقچی در عین حال با بیان این که تحریم‌ها چند دسته است، گفت: آن چه که ما درباره آن اجازه مذاکره داریم تحریم‌ها درباره برنامه هسته‌ای است. ما فقط درباره تحریم‌های هسته‌ای مذاکره می‌کنیم. حدود 95 درصد تحریم‌ها علیه ایران هسته‌ای است و تحریم‌های مربوط به موضوع تروریسم و حقوق بشری درصد کمی است که بیش‌تر جنبه پرستیژی دارد.
معاون وزیر خارجه ایران اضافه کرد: اگر همه تحریم‌های مربوط به هسته‌ای در گام نهایی برنداشته نشود توافقی هم نخواهد بود. ما با 1+5 درباره هیچ موضوع دیگری مذاکره نکردیم و اجازه مذاکره هم نداشتیم؛ بنابراین تحریم‌های هسته‌ای موضوع مذاکره بوده است. اگر روزی تصمیم نظام این باشد که درباره سایر موضوعات مذاکره کند آن زمان درباره آن‌ها تصمیم‌گیری می‌شود.