پویا ودایع: زبان بدن در ایران حتی شهر به شهر متفاوت است

پویا ودایع مدرس آکادمی زبان بدن در خصوص تعریف این دانش می گوید: زبان بدن یعنی رفتار های غیرکلامی هر فرد. زبان بدن در تمام دنیا با یکدیگر متفاوت است.

پویا ودایع با حضور در خبرگزاری برنا و در گفتگو با خبرنگار سرویس باشگاه جوانی در مورد زبان بدن گفت.

زبان بدن در هر شاخه ای متفاوت است

به عبارت دیگر فرهنگ هر خطه روی زبان بدن افراد تاثیر می گذارد.من اولین کتاب زبان بدن بومی ایران را نوشته ام. در واقع من در این کتاب زبان بدن را به طور خاص برای ایرانیان شرح داده ام. در زمینه عکس های این کتاب هم علی امیری کارگردان تئاتر من را یاری دادند. این کتاب به طور مصور تمامی حرکت های زبان بدن را که مختص ایرانیان است شرح داده است. همچنین کتاب دیگری را تحت عنوان مهندسی شخصیت شناسی مشغول نوشتن هستم که در آن هم سعی کرده ام با نگاهی کاملا بومی و خاص جغرافیای ایران شخصیت شناسی را تعریف کنم. از طرفی زبان بدن در هر شاخه ای با یکدیگر متفاوت است. یعنی زبان بدن در ورزش با زبان بدن در سیاست متفاوت است.
 
از زبان بدن به خصوصیات افراد می توان پی برد

مثلا در تعریف اولیه و خارجی زبان بدن می گویند شخصی اگر دست به سینه بایستد به معنای گارد گرفتن است، در صورتی که من متوجه شدم دست به سینه ایستادن در ایران لزوماً به این معنی نیست ؛ ممکن است شخصی سردش شده باشد و به همین دلیل دست به سینه ایستاده باشد. یا در کتاب های خارجی ، بیرون آوردن زبان را مسخره کردن فرد مقابل معنی کرده اند در صورتی که همه جا به این معنی نیست و با توجه به نوع پوشش ، نحوه انجام عمل ، قیافه و... این معنی می تواند تفاوت پیدا کند. یا حتی در مطالعاتم به این نتیجه رسیدم که در نوع دست دادن ما ایرانیان فرهنگ کشورمان تاثیر مستقیمی گذاشته است. یا یک حرکت دست در ایران ممکن است معنای بدی داشته باشد در صورتی که در جایی دیگر معنی اش کاملا متفاوت باشد. در ایران دو دستی دست دادن به نشانه احترام است اما در خارج از ایران اینگونه دست دادن شاید یک توهین هم به حساب بیاید. حتی فهمیده ام همین حلقه ای که ما به معنی متاهل بودن به دست می کنیم از زرتشت و آن حلقه ای که همواره با خود داشته آمده است و حالا به نماد تعهد در سراسر دنیا تبدیل گشته است. پس زبان بدن از مسائل مختلفی در سراسر دنیا نشات می گیرد. کسی که زبان بدن را می داند از روی چهره فرد می تواند بسیاری از خصوصیات او را بفهمد و یا حتی جایگاه کاری طرف مقابلش را پیش بینی کند.


        

 
زبان بدن استفاده های متنوعی دارد

ودایع در خصوص موارد استفاده از زبان بدن توضیح داد: بعضی وقت ها انسان حرف هایش را با زبان نمی گوید ، بلکه با نوع چهره و به طور کل بدنش می گوید. امروزه حوزه جدیدی که در زبان بدن باز شده است ، تشخیص زبان بدن از پشت تلفن است. اعتقاد بر این است که وقتی شخصی پشت تلفن می خندد خنده او شنیده نمی شود ، بلکه دیده می شود. خبرنگارهای حرفه ای در دنیا به خوبی اصول زبان بدن را می دانند برای همین مثلاً در کنفرانس های خبری جایی می نشینند که فرد مصاحبه شونده را به طور کامل ببینند و تمام حرکات بدن وی را تحلیل کنند. این باعث می شود سؤالی که خبرنگار در آن کنفرانس می پرسد از بقیه ممتاز تر باشد.
 
زبان بدن در ورزش کاربرد زیادی دارد

پویا ودایع که خود مربی جودو نیز هست مثالی از زبان بدن در حوزه ورزش زد: اگر بخواهم در حوزه ورزش مثالی بزنم می توان به فوتبال اشاره کرد که از طریق زبان بدن می توان فهمید کسی که خطا کرده است آیا به عمد این کار را کرده است یا کارش سهوی بوده؟ حال اگر داور یک مسابقه به خوبی زبان بدن را بشناسد می تواند در تصمیمی که می گیرد بهتر عمل کند. من مدتی است به طور تخصصی زبان بدن در ورزش را مورد بررسی قرار می دهم و متوجه شدم در ورزش چقدر زبان بدن کاربرد دارد. در ورزشی مثل کشتی حرف زدن معنی ندارد اما از طریق همین زبان بدن می توانی ترس را به حریفت منتقل کنی.

زبان بدن یک غریزه است

وی زبان بدن را جزو غریزه انسانی معرفی کرد و ادامه داد: اکثر افراد از این غریزه خود شناختی ندارند و به همین دلیل آن را پرورش نمی دهند. گفته می شود 70% از گفتگوی انسان غیرکلامی است ، اما من این را قبول ندارم. در واقع زبان بدن و زبان سخن گفتن هر دو به یک اندازه مهم هستند. البته باز این هم نسبت به جغرافیای افراد متفاوت است. البته گاهی زبان بدن می تواند با زبان گفتار متضاد باشد. ما در بحث دروغگویی 12 فاکتور را برای زبان بدن در نظر گرفته ایم که از این 12 فاکتور یک ایرانی حتی اگر 5 مورد را هم داشته باشد می شود فهمید او دروغگوست. این فاکتور ها شامل پلک زدن بیش از حد، تنگ شدن مردمک چشم،عرق کردن بیش از حد، انداختن شانه ها، بازی کردن با یک وسیله هنگام حرف زدن ، استرس در گفتار ، انتخاب واژگان نامناسب در گفتار و گفتن حرف به صورت جا به جا و... است.


        


جوان امروزی از زبان بدن خود هیچ استفاده ای نمی کند

ودایع در خصوص زبان بدن جوان ها گفت: اول باید بگویم که جوان های ما هیچ استفاده ای از زبان بدن خود نمی کنند و این به شدت بد است. به عبارت دیگر جوان امروزی زبان بدن خود را فقط در ابراز احساسات به جنس مخالف استفاده می کند. البته میزان استفاده زبان بدن بین دختران جوان از پسران جوان بیشتر است. من بررسی که می کردم متوجه شدم زبان بدن جوانان مدام در حال تغییر کردن است. مثلا دست دادن جوانان به هم این روزها تغییر کرده و از دست دادن ساده به مشت به هم زدن و... رسیده است. اگر به خوبی این ها را تحلیل بکنیم می توان نوعی اعتراض را در جوان امروزی با این حرکات فهمید. متاسفانه جوان امروزی هیچ دانشی در خصوص زبان بدن نمی داند که شاید این هم به دلیل کمبود تبلیغات در این حوزه است.

زبان بدن ارتباط مستقیمی با سن دارد

این مدرس زبان بدن با بیان اینکه این علم ارتباط مستقیمی با سن دارد عنوان کرد: اگر دقت کنید کودکان فعالیت و جنبش بیشتری دارند ، در واقع با حرکات خود می گویند که سرشار از حرف و ایده هستند. اما یک فرد سالخورده حرکاتش به مراتب کمتر است و به معنی این است که دیگر شاید حتی حوصله حرف زدن هم نداشته باشد. آرامش و عصبانیت هم در زبان بدن افراد موثر است. اغلب شاگردان من دختران جوان هستند که پس از حضور در کلاس هایم همسران خود را نیز به کلاس می آورند.

زبان بدن در هر خطه متفاوت است

وی با بیان اینکه باید زبان بدن را بیشتر به جامعه شناسان گفت: دانش زبان بدن ، شاید هر روز و هر لحظه در حال جدید شدن است. زبان بدن در ایران حتی شهر به شهر هم متفاوت است. مثلا نوع نشستن یک هموطن کرد با یک هموطن ترک متفاوت است. دانستن زبان بدن در دنیای پرسرعت امروز بسیار خوب است. امروزه سازندگان فناوری های نوین بدون آنکه دقت خاصی در این زمینه داشته باشند ، دارند زبان بدن را در ساختار وسایل شان به کار می برند.

زبان بدن را از 14 سالگی کشف کردم

ودایع در خصوص نحوه آشنایی خود با زبان بدن گفت: زبان بدن را وقتی که 14 ساله بودم کشف کردم. چون من جودوکار بوده ام ، مربی ای داشتم که همیشه از نحوه ایستادن ، نوع نگاه کردن و... می توانست حال من شاگرد را به خوبی بفهمد و فنی که برای یک جودوکار خاص مناسب است را بگوید. این روش او من را جذب خود کرد و باعث شد کم کم سراغ آموزش این دانش بروم. از حدود 3 سال پیش نیز در جهت بومی سازی این دانش تلاش های زیادی را انجام داده ام که تا کنون نیز به پایان نرسیده است. فکر می کنم تا پایان سال 96 این بومی سازی را در حوزه های مختلف مثل ورزش ، دین و... به اتمام برسانم. آکادمی زبان بدن را امسال راه اندازی کرده ام اما خودم از سال 90 مدرس این دانش بوده ام. آموزش زبان بدن کار بسیار مشکلی است چرا که امروزه بسیاری از بزرگان اهل بیان فهمیده اند برای سخنرانی شان به دانش زبان بدن نیاز دارند.

ودایع در پایان ارتباط زبان بدن با روانشناسی را بسیار مستقیم و هم جهت با هم دانست و افزود: به عبارت دیگر زبان بدن شاخه ای از روانشناسی است. دانستن زبان بدن هرگز جذابیت گفتگو ها را از بین نمی برد.