سرویس فرهنگ و هنر برنا/ گاهی در تاریخ، انسانهای بزرگ و ارجمندی یافت میشوند که مدال افتخار انسانیت را میگیرند و بر قله رفیع شکوه و جلال میایستند و از محدوده زمان خود پا فراتر نهاده، زندگیشان برای همیشه در پیشانی تاریخ میدرخشد و همواره الگویی بزرگ برای انسانهای حقجو میشوند. این افراد برای خود آفریده نشدهاند بلکه متعلق به همه نسلهای بعد از خود هستند. حضرت زینب(س)، دختر امام علی(ع) و حضرت فاطمه(س) نمونه بارزی از این افراد است.
سال پنجم هجرت است. در سکوت جاری لحظهها، غنچهای رو به آسمان عشق میشکفد و خانه کوچک و گلین باغبان عشق را سرشار از عطر خویش میکند. بوی گل یاس، دوباره در کوچههای مدینه میپیچد و دلهای عاشق به وجد میآید؛ چون طوبای رسالت دوباره به بر نشسته و ستارهای دیگر بر خانه وحی فرود آمده است.
لبخند برلبان علی و زهرا شکوفاست. "نام او زینب است"؛ این صدای پیامبر اسلام بود که در فضای عطرآگین خانه علی پیچید و تشنگان را سیراب کرد. پیامبر وحی چه زیبا بر او نام نهاد، زینب، یعنی زینت پدر؛ زینتی برای علی علیه السلام که خود آیینه تمام نمای زیبایی هاست.
کودکی زینب علیهاالسلام
زینب علیهاالسلام روزهای کودکی را در خانوادهای شریف، و تحت سرپرستی جد بزرگوارش سپری کرد و از محبت سرشار افراد خانواده برخوردار شد. هنگامی که کودک شیرین زبانی بیش نبود، درس زندگی را از مادر مهربان خود فرا گرفت. زینب علیهاالسلام زندگی را در خانه عصمت و خانهای سرشار از حضور زندگی ساز پیامبر آغاز کرد. او در خانواده وحی رشد یافت و به کمالات والای انسانی رسید.
عشق به حسین علیه السلام
عشق زینب(س) به حسین علیه السلام به گونهای بود که روز به پایان نمیرسید، مگر این که زینب به دیدار برادر رفته و آتش اشتیاق خود را با نگاه وکلام برادر شعله ورتر میکرد. غنچه قلب زینب علیهاالسلام هر روز با دیدن برادر میشکفت و این نگاه برادر بود که هر روز گل وجود زینب علیهاالسلام را آبیاری میکرد. در ایام کودکی نیز محبت و عشق این خواهر، به گونهای بود که جز در کنار برادر آرامش نمییافت و دیده از دیدارش فرو نمی بست و از حضور مبارکش دور نمیشد.
معلم مدینه
حضرت زینب علیهاالسلام، که خود شاگرد استادان بزرگی چون پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله، حضرت علی علیه السلام، حضرت زهرا علیهاالسلام و برادران خویش امام حسن و امام حسین علیه السلام بود، وقتی بزرگ شد، یک معلم خوب و نمونه برای خانمهای شهر مدینه بود. ایشان به سؤالهای آنان در زمینههای گوناگون پاسخ می داد و با محبت زیاد به مسایل دینی آنها، رسیدگی میکرد. خانمهای شهر مدینه، از این که معلم خوب و مهربانی چون دختر فاطمه زهرا علیهاالسلام داشتند، خیلی خوشحال بودند و افتخار میکردند.
همسر زینب(س)
همسر حضرت زینب(س) عبدالله از فرزندان جعفر است و جعفر، فرزند ابوطالب و برادر علی و از جانبازان جبهه موته و شهیدان بزرگ اسلام است. شخصیت جعفر بن ابیطالب را كه معروف به جعفر طیار است، میتوان از اظهار علافه و سخنان پیامبر اكرم درباره او دریافت. هنگام فتح خیبر، زمانی كه جعفر از حبشه مراجعت كرد پیابمر او را آغوش گرفت و میان دیدگانش را بوسید و فرمود: نمیدانم به خاطر كدام یك خوشحالتر باشم، به خاطر ورود جعفر یا فتح خیبر؟ و رسول خدا او را در جوار مسجد منزل دادند.
زمانی كه جعفر در جبهه موته جنگید و دو دستش قطع شد و حاضر نشد پرچم را بر زمین بیفكند، پیامبر خدا فرمودند: خداوند به جای دو دست دو بال به جعفر عنایت كرد كه در بهشت با آنها پرواز كند و از همین روست كه او به جعفر طیار معروف شد.
عبدالله در حبشه متولد شد و این ولادت زمانی رخ داد، كه جعفر به همراه همسرش و عدهای دیگر از مسلمانان بر اثر فشار دشمنان اسلام و به پیشنهاد پیامبر اكرم(ص) به حبشه هجرت كرده بود. عبدالله بعد از شهادت پدرش جعفر مورد محبت و علاقه پیامبر اكرم بود. در تاریخ آمده است: هنگامی كه جعفر پدر عبدالله به شهادت رسید، پیامبر فرمود: فرزندان جعفر را نزد من بیاورید. حضرت آنان را در آغوش عطوفت خود گرفت، بوسید و چشمهایش پر از اشك شد. و این گونه از عبدالله كه كودكی بیش نبود تفقد و دلجویی فرمود. بعد از پیامبر اكرم تاریخ شاهد رشادتها و فداكاریهای عبدالله در كنار امیرالمؤمنین(ع) بوده و او در جنگ صفین از شجاعان صحنه نبرد به شمار رفته است و جود و سخاوت او نیز در آن زمان زبانزد بوده است.
کیست زینب
کیست زینب آن که گردون همسرش پیدا نکرد/ بهتر از این نام، دیگر داورش پیدا نکرد
مادر گیتی، ز شرم و عصمت و مهر و وفا/ هم چو زینب بعد زهرا مادرش پیدا نکرد
صبر و تقوا قبله گاهی جز حریم او نیافت/ شرم و عفّت سجده گاهی جز درش پیدا نکرد
منابع و ماخذ
خصایص زینبیه
سیری در نهج البلاغه
مناقب ابن شهر آشوب
احتجاج طبرسی
زینب کبری
زینب کبری