از خروج پرسنل شرکت های دانش بنیان از کشور جلوگیری کنید

حمیدرضا ابریشمی به همراه اعضای دیگر گروه سه نفره شان، احسان فضل ارثی و مصطفی طلوع طرح "سامانه بلادرنگ یابش و شناسایی اتوماتیک چهره انسان بر پایه ویژگی های محلی چهره" را طراحی و به جشنواره ملی خوارزمی ارائه دادند و طرح حائز رتبه دوم کاربردی در گروه تخصصی برق و کامپیوتر شد.حمیدرضا 31 ساله است و تحصیل اش را در رشته کامپیوتر، مقطع کارشناسی به پایان رسانده؛او در گرایش نرم افزار و در دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد تحصیل کرده است.گفت و گوی برنا با او به نیابت از تیم سه نفره شان انجام شد و او از همه طرح هایی گفت که به شکل تیمی ارائه داده اند.
 

تقسیم کار در پروژه "سامانه بلادرنگ یابش و شناسایی اتوماتیک چهره انسان بر پایه ویژگی های محلی چهره" بین اعضا به چه شکل بود؟

طراحی الگوریتم ها و طراحی سیستم را من و احسان فضل انجام دادیم. کارهای پیاده سازی، آوردن طرح در یک محیط واقعی و اجرایی کرده آن بر عهده مصطفی طلوع بود.

در مورد طرح، امکان ها و توانایی هایی که دارد توضیح می دهید؟

از سیستم های مبتنی بر بینایی ادراکی ماشین است. با این هدف که به عنوان مثال درک و آگاهی انسان ها را شبیه سازی می کنیم.این شاخه از فن آوری، ترکیبی از علوم ریاضی، کامپیوتر ،برق و فیزیولوژی است. همه این علوم در کنار یکدیگر قرار می گیرند و علم بینایی ماشین را تشکیل می دهند.

بیشتر هدف این سیستم، شبیه سازی قسمتی از مغز است که دارای میلیون ها سلول بوده و وظیفه اش بینایی است. عملکرد سیستم به این شکل است که چهره فردی را به آن آموزش می دهیم و اگر سیستم آن فرد را چند سال بعد، (حتی اگر گریم کرده باشد) ببیند، توانایی شناسایی او را دارد.

استفاده از این سیستم در چه اماکنی کاربرد دارد؟

در اداره آگاهی برای شناسایی مجرمان کاربرد دارد. چهره مجرم شبیه سازی می شود. بعدها اگر چهره شخصی در بانک مجرمین آگاهی جستجو شود. سیستم می تواند مجرم را شناسایی کند. در سازمان زندان ها هم قابل استفاده است.برای مثال در این سازمان این مشکل وجود دارد که زندانی فرار می کند و در شهری دیگری دستگیر می شود. عکس چهره این شخص را به سیستم می دهند، سیستم جستجو می کند و اعلام می کند که این زندانی در فلان ندامتگاه بوده است.

در حال حاضر در آستان قدس رضوی هم استفاده می شود. به این شکل که چهره تمام افرادی که وارد مجموعه اماکن متبرکه می شوند، در سیستم ذخیره می شود. بعدها می توانید عکس این فرد را به سیستم بدهید و سیستم به شما می گوید که این فرد چند بار، در چه تاریخ ها و زمان هایی وارد مجموعه اماکن متبرکه شده است. اگر سرقت و یا دزدی انجام شود، شخص نمی تواند انجام آن کار را انکار کند، چون عکس او به سیستم داده می شود و سیستم اطلاعات ورود و خروج او را اعلام می کند.

کاربرد دیگر این طرح در اداره کار و امور اجتماعی برای حضور و غیاب مشمولین بیمه بیکاری است. عملکرد این دستگاه در این سازمان به این شکل است که کیوسک حضور و غیابی طراحی کرده ایم،دیگر افراد نمی توانند به جای یکدیگر حضور و غیاب کنند. در گذشته ممکن بود شخصی خودش سرکار باشد و برادرش را برای حضور و غیاب بفرستد، اما دوربینی که روی کیوسک نصب کرده ایم دیگر امکان چنین کاری را به افراد نمی دهد، تصویر چهره فرد را می گیرد و برایش ساعت حضور و غیاب ثبت می کند.

ایده اصلی طراحی این سیستم، برای گروه تان بود یا طرح مشابه خارجی هم دارد؟

طرح نمونه خارجی دارد، اما از لحاظ دقت و درستی در دنیا چهارم است. حدود 60 مقاله در زمینه طراحی ماشین شناسایی چهره در کنفرانس ها ارائه داده ایم. طبق مقالاتی که ارائه داده ایم از نظر دقت و درستی در حال حاضر چهارم دنیا هستیم .

بینایی ادراکی ماشین علمی است که در مجامع علمی دنیا، در مجامعی که مرتبط با علم سیستم های هوشمند و برق و کامپیوتر هستند، به عنوان قله علم برق و کامپیوتر شناخته می شود. هدف نهایی این است که بینایی انسان را شبیه سازی کنیم.
این فناوری در کنار صنایعی مثل نانوتکنولوژی و صنایع فضایی قرار می گیرد. این که توانسته ایم به چنین جایگاهی برسیم، از لحاظ علمی و سیاسی قابل توجه است. تکنولوژی های بالاتر در اختیار آمریکا، آلمان و انگلیس است و بعد ایران.


چقدر هزینه صرف ساخت آن کردید؟

در ابتدا کار تحقیقاتی می کردیم و کار تحقیقاتی هزینه ای نمی برد. بخش دیگری مربوط به هزینه خود طرح است که شامل هزینه پرسنل، هزینه های شرکت، اجاره، ماشین آلات است و البته مجری های طرح که روی این پروژه کار می کنند، از شرکت حقوق برنداشته اند. اگر حقوق سهامداران شرکت و کسانی که روی این پروژه و ایده کار می کنند را هم حساب کنیم، طبیعتا بیشتر می شود. هزینه ای که صرف شده در نهایت حدود 100 میلیون تومان است.

طرح را فقط در جشنواره خوارزمی شرکت دادید؟

خیر.طرح در جشنواره ملی شیخ بهایی رتبه اول را کسب کرد. جشنواره ملی شیخ بهایی هم از نظر اعتبار در سطح جشنواره خوارزمی قرار دارد. این جشنواره مورد حمایت یونسکو است. طرح در جشنواره علمی پژوهشی فردوسی هم شرکت داده شد و در این جشنواره رتبه اول را کسب کرد.


جز این طرح، اختراع یا ایده دیگری هم داشته اید؟

چهار اختراع ثبت کرده ایم که تاییدیه علمی هم دارند. تاییدیه علمی شان از نماینده وزارت علوم در شرق کشور؛ دانشگاه فردوسی مشهد دریافت شده. موتوری طراحی کردیم که دقیقا کار چشم را انجام می دهد، اگر به این موتور آموزش بدهی، بعدها هر چیزی را ببیند می تواند شناسایی کند اعم از انسان و اشیاء. تکنولوژی سیستم شمارش عابرین را برای مجموعه اماکن متبرکه آستان قدس رضوی طراحی کرده ایم. سیستم به این شکل است که افرادی را که وارد مجموعه اماکن متبرکه می شوند شمارش می کند. سیستم دیگری برای معلولان جسمی حرکتی از گردن به پایین طراحی کرده ایم که نوک بینی انسان را دنبال می کند و براساس حرکت نوک بینی موس را حرکت می دهد. برای مثال اگر در این سیستم دو بار پلک بزنید یعنی کلیک چپ را بزنید اگر یکبار پلک بزنید یعنی کلیک راست .


برنامه علمی گروه و شرکت تان برای آینده چیست؟

در حال حاضر در قالب همان شرکتی که داشتیم و فناور برتر کشور در جشنواره شیخ بهایی شناخته شد، کار می کنیم. پروژه های قبلی را با آستان قدس و اداره کار دنبال می کنیم. سعی در کشوری کردن طرح داریم. قصد داریم آن را به تولید انبوه برسانیم. برای کیوسک، سالن تولیدی در تعداد انبوه داشته باشیم، چون امکان و موقعیت صادرات دارد و بازار آن را در خارج از کشور خوب ارزیابی کرده ایم.



هیچ مشکل یا مانعی در روند پیشرفت کارتان وجود ندارد؟

کاربردی کردن این تکنولوژی در کشور ایران زود است، چون هنوز نگاه سنتی مدیران وجود دارد. مدیران از سیستم های اینچنین می ترسند و به این سیستم ها اعتماد نمی کنند تا کارهایی را که توسط انسان ها اجرا می شود مثل بعضی از فعالیت های نظارتی را به آنها بسپارند. تکنولوژی ها در جوامع و کشورها باید روندی را طی کنند و شاید این روند هنوز در ایران طی نشده است.


پیشنهاد یا گله ای با مسوولان حوزه کار تخصصی تان ندارید؟

شرکت هایی که به عنوان دانش بنیان مشغول فعالیت هستند، حمایت نمی شوند. یعنی اگر این کار را نوعی از صنعت درنظر بگیریم، در طبقه بندی که انجام می شود در کنار صنایع دیگر نوآوری محسوب می شود. برای نوآوری، تولید این فناوری و رسیدن به دانش فنی این تکنولوژی هزینه زیادی صرف می کنیم، بدون اینکه برگشت هزینه داشته باشیم، چون در این مدت محصولی نداشته ایم. به عنوان مثال 100 میلیون تومان ای که هزینه کرده ایم، فقط برای رسیدن به این تکنولوژی بوده است.

در صنایع دیگر تکنولوژی تقریبا حاضر است و افراد فقط شروع به تولید می کنند. وقتی در حوزه ای تولید علم و فناوری می شود، باید آن حوزه مجزا محسوب شود. این صنعت باید از صنایع دیگر که تکنولوژی در دسترس شان است، جدا شود. مالیاتی که می دهیم، نوع بیمه مان و حتی حمایت ها ، با کارخانه ها و شرکت های دیگر یکسان است.

مسوولان باید تفاوتی بین شرکت های دانش بنیان و سایر شرکت ها قائل شوند. شرکت های دانش بنیان پرسنلی دارند که معمولا در قله های علم و دانش هستند و امکان جذب شان توسط کشورهای دیگر وجود دارد. این طرح باید سریعا تدوین شود، اجرایی شود و از خروج این افراد به خارج از کشور جلوگیری شود.




***