نویسندگانی که قرار است فوتبالیست باشند

«مهدی رمضانی» معاون انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی درباره معیارهای تولید، تبلیغات و فروش کتاب با خبرنگار ادبیات برنا به گفت‌وگوی دوستانه‌ای نشست که در ادامه می‌خوانید.

نویسندگان فوتبالیست
اگر داستان و نویسنده یک کتاب را بازیکن فوتبال در نظر بگیریم، از زمان انعقاد قرارداد و حتی مصدوم شدن و ازدواجش این فوتبالیست باید مورد توجه قرار گیرد. اما کدام رسانه است که خبری درباره نویسنده‌ها منتشر کند؟ که مثلا فلان نویسنده معروف برای نوشتن یک کتاب، قرارداد امضا کرده است.

بنابراین در عرضه کتاب، باید حرکتی «زنجیروار» صورت بگیرد، یعنی چاپ و عرضه یک کتاب روندی در پی هم داشته باشد و زمان انعقاد قرارداد یک نویسنده برای نوشتن یک اثر تا چاپ، عرضه و جذب مخاطب را در بر گیرد.

کتاب کاکائو نیست
معاون انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی با اشاره به جذابیت‌های بصری و ظاهری یک کتاب و تاثیر آن در تبلیغات گفت: کتاب همچون کاکائو نیست که عکس خوبی همراه با رنگ و لعاب از آن گرفته شود تا مخاطبان را جذب کند. اولین حرکت در قبال کاکائو، گاز زدن است، اما کتاب این طور نیست. فقط جذاب بودن و جذابیت ظاهری داشتن، عنصری نیست که مخاطب را جذب کند. البته جذابیت ظاهری مهم و تاثیرگذار است و خیلی از ناشرانی که محتوای خوب داشتند امروزه ظاهر کارهایشان را قوی کرده و توانسته‌اند در حوزه تبلیغ کتاب موفق باشند.

زرق و برق تاثیری در فروش کتاب ندارد
انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی در مقطعی تبلیغات تلویزیونی هم داشت اما این تبلیغات تاثیر چندانی در فروش کتاب‌هایش نداشت و در کل عنصر زرق و برق و استفاده از ظرفیت‌های جدید، در حوزه تبلیغ کتاب بر خلاف بقیه کالاها خیلی تاثیر ندارد. 

اگر جلد و ظاهر کتاب، زرق و برق زیبایی داشته باشد، اما محتوای درست و حسابی نداشته و قابل تامل و خواندن نباشد، مخاطب فقط یک بار گول این ترفند را می خورد و فقط یک بار جذب آن کتاب می‌شود.

روش کار رسانه‌ها در حمایت از کتاب
چرخه تولید، تبلیغ و فروش کتاب ناقص است. زمانی می‌توانیم یک برنامه موفق از رونمایی کتاب داشته باشیم که پیش از آن رسانه‌ها درباره موضوع، فضا، نویسنده و دیگر المان‌های آن کار کرده باشند در این صورت بعد از انتشار کتاب، شاهد استقبالی مناسب از سوی مخاطبان خواهیم بود. البته اینها در شرایطی است که محتوای کتاب مفید باشد.

و در نهایت اینکه به نظر بنده تنها راه تبلیغ مناسب برای کتاب تهیه و تنظیم «نظام جامع تبلیغاتی» است. یعنی به صورت تک بعدی نمی توان عمل کرد. باید نظام جامع تبلیغی برای کتاب تهیه شود که کتاب ها توسط آن نظام جامع مورد استقبال قرار گیرند.

ناشران چشم به تبلیغات تلویزیونی ندوزند
«فراسازی تبلیغی» یک بحث کلی و چرخه‌ای ناقص است که در حوزه کتاب کشور وجود دارد و به معنای تبلیغ کتاب در جامعه برای جذب مخاطب و در نهایت فروش کتاب است که منوط به آگهی در تلویزیون یا روزنامه‌ها و حتی برگزاری مراسم رونمایی و از این قبیل می‌شود. در این بین نکاتی که درباره آن‌ها صحبت می‌شود، گرفتن فرصت تبلیغی از صداوسیما یا رسانه‌ها است. اما سازماندهی در حوزه تبلیغ کتاب، می‌تواند در رشد کتابخوانی و پیدا و جذب کردن مخاطب مفید باشد به شرط آنکه یک سویه نباشد.