حلقه مفقوده عقلانیت علمی در نظام تصمیم گیری مدیریت شهری

شهرداری­ و شورای اسلامی شهر مغز تصمیم گیر و قلب تپنده مدیریت شهری هستند. شهرداری­ها و شوارهای اسلامی شهرها در کنار سایر ارگان­ها، کمیسیون­های اجرایی و تصمیم گیر و نظام­های حقوقی و قضایی به شهرها و زندگی پویای شهر، شکل می­ دهند و ریل گذاری می­ کنند.

 طرح­های توسعه شهری، برنامه ­های توسعه و نظام بودجه، قوانین و دستورالعمل­ های اجرایی، همه و همه ابزارهای مهم و لازم الاتباعی هستند که در بسیاری از موارد راه گشای مسئولان شهری می ­باشد. با این وجود، در کنار همه این ابزارهای تصمیم ساز، شهرداری و شورای اسلامی شهر، روزانه با مسائلی مواجه می­شوند که نیاز به تصمیم گیری از بین چندین گزینه ممکن پیش رو دارند. گزینه هایی که از یک سو به علت محدودیت منابع و از سوی دیگر به دلیل تعیین کننده بودن جهت و مسیر توسعه و رشد آتی شهر، بایستی ارزیابی شده و تصمیم گیری شود.

 دقیقا حلقه مفقوده عقلانیت علمی در نظام تصمیم گیری مدیریت شهری، در این دو راهی ها و چند راهی ها خود نمایی می کند. به نحوی که تاثیر سلایق و ذهنیت­ های تصمیم گیران در تصمیم گیری ­ها بر کسی پوشیده نیست. روزی این مسئول تصمیمی می­ گیرد و فردا مسئولی دیگر تصمیمی متفاوت و گاه کاملا متضاد اعمال می­ کند و هزینه های ناشی از این تصمیم­ گیری های از منابع مالی و زمانی محدودی که به سختی حاصل شده پرداخت می ­شود.

 آیا وقت آن نرسیده است که برای تحقق تعهد مسئولانه در تصمیم گیری­ ها، به جای رویکردهای تبلیغاتی یا سلیقه ­ای و حب و بغض­ ها، نگاهی عمیق و بسیار کم هزینه به عقلانیت علمی در نظام تصمیم گیری مدیریت شهری داشته باشیم و از ابزارهای علمی چون تصمیم گیری چند معیاره  (Multi Criteria Decision Making) استفاده کنیم؟

   در واقع کیفیت مدیریت تابعی از کیفیت و چگونگی تصمیم گیری هست. یک تصمیم گیری با کیفیت قابل دفاع و مسئولانه با بیان درست اهداف، مشخص کردن گزینه ­ها و راه حل های مختلف، مدنظر قرار دادن میزان تحقق­ پذیری هریک از آن­ها و در نهایت ارزیابی پیامدها و عواقب ناشی از آنها با عقلانیت علمی نمود می ­یابد.

 به امید روزی که بتوان در نظام مدیریت شهری شاهد حضور عقلانیت علمی در تصمیم گیری­ ها باشیم تا بیش از این از شاهد اتلاف منابع محدود مالی و از همه مهم تر زمان و عمر شهروندان نباشیم.

 یادداشت از: احد رضائی ضیائی

کارشناس ارشد شهرسازی

مسئول امور عمران و شهرسازی شهرداری کوزه کنان