آنچه که از تبریز دیده نمی شود

به گزارش برنا؛ گام برداشتن در خیابان زمانی که خبر از یک شهر زیرزمینی در زیر هر قدم وجود داشته باشد، با دلهره ای خاص همراه می شود. نمونه بارز آن شهر زیرزمینی تبریز است. در منابع تاریخی آمده است که از زمان ایلخانان راه های زیر زمینی برای رفت و آمد سپاهیان در سه مسیر وجود داشته است.

در زیر زمین تبریز تونل از سه نقطه حاشیه و حومه شهر به گونه ای احداث شده که از زیر ساختمان ارک گذشته و به سوی آجی چای ادامه پیدا می کند. رشته اول از شازداباغی شروع می شود که از جنوب شرقی به مرکز شهر یا ارک ادامه دارد، راه دوم از محله باغمیشه به سوی ارک آمده، این دو راه زیرزمینی به هم پیوسته و از زیر عمارت ارک به سوی شمال غربی یا محله شام غازان ادامه یافته سپس به سوی آجی چای در محدوده تبریز ادامه پیدا می کند و چند رشته فرعی نیز از ارک در امتداد خیابان فردوسی عبور کرده از زیر بازار گذشته به سوی مهرانرود راه پیدا می کند.

این تونل ها به شکل بازار مانند بوده و به قدری بزرگ است که  کالسکه به راحتی می توانسته از آن عبور کند، البته برخی از مسیرهای این تونل قدیمی از بین رفته است.

این تونل تاریخی زیر زمینی در محل عبور قطار شهری در خیابان امین تخریب شد و در محلات مختلف هم تبدیل به فاضلاب شده و فاضلاب شهری و آب حمام ها به آنجا ریخته می شود.

در کتاب مسجد مسجد شد، به تونل ها اشاره شده و 30 سال قبل در راسته کوچه تونلی به طول دو متر دیده شده است. گفته می شود در خانه علی مسیو (علی مسیو از شخصیت های برجسته انقلاب مشروطه در آذربایجان است که رهبری فکری این جریان را برعهده داشت. خانه تاریخی علی مسیو که معماری آن مربوط به دوره قاجار است، در تاریخ ١٢ مرداد سال ١٣٨٢ به ثبت ملی رسید و حدود ١٠ سال پس از آن، یعنی در سال ١٣٩١ توسط شهرداری تبریز خریداری شد و با نام مرکز غیبی تبریز یا خانه- موزه علی مسیو با به‌ نمایش‌ گذاشتن آثار باقی‌ مانده از دوران مشروطه همچون سلاح، عکس و اسناد تاریخی پذیرای بازدید‌کنندگان است.)زیر زمین هایی وجود دارد که وی در آن زمان از طریق آن ها رفت و آمد می کرد.

تراب محمدی، رئیس سابق سازمان میراث فرهنگی و گردشگری آذربایجان شرقی هم به دوره ایلخانی و وجود راه های زیر زمینی اشاره می کند و می گوید: با این همه مشخص نیست که آنها قنات بوده و یا تونل و از سوی دیگر اعتبارات برای انجام اکتشافات در این زمینه با توجه به حجم بالای آثار تاریخی در استان ناکافی است.
 

آنچه که امروز مشخص است این است که معمای شهر زیرزمینی تبریز هنوز کشف نشده است در صورتی که می تواند به یک جاذبه گردشگری بین المللی بدل شود. تونل هایی که در ابتدا شایعاتی مبنی بر تخیلی بودن آن ها وجود داشت اما با کشف قسمتی از این تونل ها در حفاری ها، اثبات روایات تاریخی آسان تر شد.

//انتهای پیام: 3