ماجرای درآمدهای پنهان شهر تهران در نیم قرن گذشته

به گزارش برنا؛ یکی از مهم ترین اولویت اداره شهرها طی سالیان اخیر دست یابی به درآمد پایدار شهری است تا بدین ترتیب بتوان شهر را توسعه داد و برای رسیدن به بودجه هوا، پارک و زمین را نفروشیم و از محل تخلفات درآمدزایی نکنیم. نکته مهم در بحث تامین و اصلاح منابع مالی شهرداری ها و پایداری منابع درآمدی است به طوری که این درآمدها باید علاوه بر داشتن قابلیت اتکا و استمرارپذیری، تهدیدی برای توسعه شهر نباشند. اتفاقی که این روزها رقم نمی خورد و عملا شهرداری ها دلخوش به فروش شهر کرده اند تا از این عرصه برای خود درآمدهایی کسب کنند. مسیری که شهر را به سمت نابودی برده و مشکلات عدیده ای برای شهروندان در بلندمدت ایجاد می کند. مشکلاتی که برخی از آن ها این روزها گریبان ما را گرفته اند.

لزوم مشارکت متخصصین در بودجه ریزی شهری

محمدمهدی تندگویان، عضو سابق شورای شهر با اشاره به اهمیت کسب درآمدپایدار در شهرها به خبرنگار برنا گفت: عدم آگاهی مردم و عدم اطلاع رسانی صحیح چالش های زیادی را ایجاد کرده است. برای نمونه لایحه بودجه شهرداری اگر امکان داشت تا در اختیار متخصصین قرار گیرد و نهادهای تخصصی مثل انجمن مشاوران مهندس، انجمن مدیریت شهری و سایر کانون ها ورود کرده و در بررسی آن دخیل باشند و رسانه ها کمک می کردند تا فهم مردم را ارتقا دهند شاید روزی این تحول شکل گیرد تا موضوع درآمد پایدار شهری در بودجه شهرداری سامان پیدا کند.

او افزود: درآمدهای پایدار در کشورهای توسعه یافته کاملا جاافتاده است و نقش آن پر رنگ است و عملا باعث حفظ بافت شهرها، توسعه و جلوگیری از مهاجرت شده است. 

نائب رئیس سابق کمیسیون معماری و شهرسازی شورای شهر تهران با بیان اینک زمانی شهرداری درآمد پایدار داشته باشد دیگر نیاز نیست تا تراکم فروشی، برج سازی و ساخت و ساز بی رویه انجام داد، تصریح کرد: این امر منجر به از بین رفتن بافت تاریخی و شهر می شود.

او ادامه داد: اگر درآمدهای پایدار شهری محقق شود به این سمت می توان حرکت کرد که سازه های شهری را مستحکم کرده و آسیب ها را کاهش دهیم. امروز درآمدهای پایدار شهری در توسعه شهرها در جهان خود را به خوبی نشان می دهد و عملا باعث حفظ شهرها شده است و رشد و توسعه یافتگی را به دنبال داشته است.

درآمد پایدار شامل عوارض نمی شود

تندگویان اظهار کرد: آن چه که امروز در اروپا مشاهده می شود بازسازی منازل تاریخی است که عمری حتی بالغ بر 200 سال دارند و هنوز مردم در آن ها زندگی می کنند زیرا نیازی به اخذ مبالغ در این راستا وجود ندارد تا بتوانند بوسیله آن ها شهر را اداره کنند. درآمد پایدار شامل عوارض نمی شود و مردم آن ها را پرداخت می کنند. درآمد پایدار همان چیزی است که امروز در شهر وجود دارد اما نباید آن ها را در ردیف هزینه ها صرف کرد.

او افزود: عوارض و بهای خدمات شامل درآمدهای پایدار شهری نمی شود چون به صورت اجباری و بر اساس قوانین بالا دستی از مردم اخذ می شود نه بر مبنای استفاده از ظرفیت های درآمد زایی موجود در شهر که باید توسط شهرداری ها و با همکاری سایر نهادهای شهری ایجاد شود.

هزینه کلان برای شهر آفتاب با آینده نامعلوم

تندگویان با بیان اینکه سایت نمایشگاهی شهر آفتاب که با مبالغ کلان در جهت ایجاد درآمد و کاهش ترافیک نمایشگاهای شهر تهران ایجاد شد اکنون فقط هزینه بر هست و کم کم به یک مخروبه تبدیل خواهد شد، گفت: گذشته از تاثیرات کرونا شهرداری در این خصوص حتی قبل از کرونا هم عملکرد مشخصی نداشت و ظاهرا آینده نامعلومی هم دارد. تمام اینها نتیجه سالها خام فروشی شهر تهران و تبدیل اینهمه درآمد به هیچ است.

عضو سابق شورای شهر تهران تصریح کرد: من بارها در مورد شهر آفتاب تذکر دادم ولی متاسفانه هیچ توجه و اقدامی نشد میلیاردها تومان از محل درآمدهای شهر تهران هزینه شد و در حال حاضر هیچ خروجی ندارد. شهرداری نه تنها درآمد پایدار ایجاد نکرده بلکه در طی چند دهه گذشته بخشی زیادی از منابع و درآمدها ی موجود در در آمد پایدار را نیز نابود کرده همانند شهر آفتاب، برج میلاد،فرهنگسراها، فروشگاه های زنجیره ای شهروند، شهر کتابها، سایت نمایشگاهی بوستان گفتگو، شرکت عباس آباد تبلیغات حمل و نقل عمومی و شهری و مترو و تبلیغات محیطی و محاطی شهر تهران همگی منابع موجود هستند که نه تنها توسعه و افزایش منابع ایجاد نشده از همین منابع هم درست درآمدزایی نشده است.

پیمانکاران برای مدیریت شهری تکلیف معین میکنند نه شورای شهر

تندگویان در ادامه بیان کرد: شهرداری محلی برای رانت های پیمانکاری شهری بدون نظارت درست و هدر رفت منابع شده و عملا این پیمانکاران هستند که تکلیف برای مدیریت شهری معین میکنند نه شورای شهر.

عضو سابق شورای شهر با اشاره به اینکه مدیریت شهری و شوراها در تمام ادوار درگیر اجرای روزمره و مشکلات اجرایی شده اند و چون تخصص کافی هم نبوده از منابع و منافع و آینده مبهم شهر غفلت کردند، افزود: این شامل تمامی ادوار میشود و متاسفانه یک نهاد خدماتی تبدیل به یک جریان حزبی شده است.

هیچ اتفاقی در خصوص تجارت الکترونیک رخ نداد

نائب رئیس سابق کمیسیون معماری و شهرسازی شورای شهر تهران افزود: شهرداری ها موظف هستند درآمد پایدار را توسعه بدهند و باید هر روز و هرسال پیشنهادهای جدیدی ارائه دهند تا بوسیله آن ها بتوانیم درآمدهای پایدار جدیدی برای شهر فراهم آورند. امروز تجارت الکترونیک در شهر تهران زیاد شده است و این لایحه را در سال 95 به صحن شورا برده و مصوب صحن شورای شهر کردم که در بحث مشاغل و درآمدها هیچ نظارتی بر منافع تجارت الکترونیک در شهر تهران نداریم و فقط سامان دهی آن و کسب درآمد از آن طریق یکی از درآمدهای پایدار شهری می شود که هیچ اتفاقی در این حوزه نیفتاد.

تندگویان تصریح کرد: مقرر شده بود که شهرداری دستورالعمل اجرایی آن را ایجاد کند که این الزام تا امروز رقم نخورده است.

نائب رئیس سابق کمیسیون معماری و شهرسازی شورای شهر تهران افزود: خیلی اتفاقات مشابه در شهر در حال رقم خوردن است که می توان از آن ها درآمدزایی داشت و مجبور به خام فروشی شهر نشویم. در راستای ایجاد درآمدهای پایدار شهری اصلا در تهران اتفاقی نیفتاده است و هرکسی ادعا می کند که این کار آغاز شده است باید با عدد و رقم این را به اطلاع مردم برساند.

سازمان پسماند حداقل باید 5000 میلیارد تومان درآمد داشته باشد

عضو سابق شورای شهر گفت: خیلی از موضوعات امروز در شهر تهران بلاتکلیف است. سازمان پسماند حداقل باید 5000 میلیارد تومان درآمد داشته باشد و آن رقمی 2 هزار میلیارد تومانی که برای آن تلاشی نشده است به مراتب مقدار کمی است. هیچ کس امکانات موجود برای کسب درآمد پایدار را پایش نکرده است و نرخ گذاری واقعی بر روی آن ها انجام نشده است و میزان درآمد واقعی که از این حوزه ها می توان به دست آورد را به عموم اعلام کند. 

او اضافه کرد: پس از این اتفاق است که می توان از شهرداری خواست به چه علت در حوزه ای که که برای مثال 10 میلیارد تومان درآمد دارد صرفا از آن 100 میلیون تومان درآمد کسب می کنید.

تندگویان افزود: اگر شهرداری توان این کار را ندارد باید پس از ارزش گذاری این حوزه ها را به بخش خصوصی پس از مزایده واگذار و درصد مشخصی از آن را دریافت کند. اگر شهرداری نمی تواند پسماند را مدیریت کند و از آن درآمد زایی داشته باشد باید مزایده برگزار کند و حتی از شرکت های خارجی نیز بخواهد تا آن ها نیز در این عرصه حاضر شوند و درآمد کسب کنند وسهم شهر را پرداخت کنند.

چرا شورای شهر به دنبال دریافت سهم حضور دولت در شهر نیست؟

نایب رئیس سابق کمیسیون معماری شهرسازی شورای شهر تهران با تاکید بر این که باید به صورت سالانه به دنبال درآمدهای پایدار شهری جدید بود، اظهار کرد: در شهری همچون تهران که دستگاه های دولتی حضور دارند و این دستگاه ها هستند که باعث ترافیک می شوند و هزینه هایی را بر خدمات شهری تحمیل می کنند و باعث مهاجرت ها می شوند، چه سهمی را به مدیریت شهری و شهر تخصیص می دهند؟ این حوزه نیز سالهاست بلاتکلیف باقی مانده است. شورای شهر اگر واقعا پیگیر موضوع بود می توانست طرح موضوع و دعوا در مراجع قضایی کند تا سهم شهر پرداخت شود.

باید از ظرفیت نمایندگان مجلس استفاده کرد

این مسئول پیشین شهری خاطرنشان کرد: تهران 30 نماینده در مجلس دارد و می توانست از این طریق هر وزیری را که کوتاهی می کند به مجلس دعوت کند و از او بخواهند که سهم شهر را پرداخت کند و آن ها را حتی استیضاح می کردند و اگر باز هم به جایی نمی رسیدند سهم دولت از حضور در این شهر را بواسطه مراجع قضایی اخذ می کردند. 

او ادامه داد: اگر این تلاش ها انجام نشود عملا فعالیت شورای شهر بی معنی خواهد شد. کنترل یک شهرداری که دیگر نیاز به شورای شهر نداشت.

شورای شهر علیه دستگاه هایی که سهم شهر را نمی پردازند طرح دعوی کند

نائب رئیس سابق کمیسیون معماری و شهرسازی شورای شهر تهران افزود: نهاد بازرسی نیز می توانست بر شهرداری نظارت کند. شورای شهر نباید تبدیل به شورای شهرداری شود. شورای شهر باید جواب دهد که به چه علت تا امروز علیه دستگاه هایی که درآمد زیادی از تهران دارند اما سهم شهر را پرداخت نمی کنند، طرح دعوی نکرده است. حتی تلاشی برای تغییر قانون نیز انجام نشده است و صرفا در حد شعار چند جلسه برگزار شده است و ملاقات های صمیمی برگزار شده است و متاسفانه در کل کشور نیز این اتفاق می افتد. برخی این وظایف را به گردن مجلس می اندازند اگر واقعا وظیفه مجلس است پس به چه علت شورای شهر تشکیل می دهیم؟ 

اگر اختیار انتخاب شهردار را از شورای شهر گرفته و به مردم واگذار شود تا حد زیادی زد و بندها کاهش پیدا می کند

عضو سابق شورای شهر تهران گفت: مشکلات ساختاری در شورای شهر و شهرداری و حتی در انتخابات آن ها داریم. اگر اختیار انتخاب شهردار را از شورای شهر گرفته و به مردم واگذار شود تا حد زیادی زد و بندها کاهش پیدا می کند. همین که شورای شهر حقوق بگیر شهرداری است خود زمینه یک فساد را ایجاد می کند و هنوز اصلاح نیز نشده است.  تبلیغات شهری، درآمدها و هزینه ها بارها خواستار اصلاح شده ام.

تمام قراردادهایی که در شهرداری منعقد می شود در سامانه قرار گیرد

او افزود: اگر راست می گویند تمام قراردادهای پیمانکاری، تبلیغات، خدمات و هر قراردادی که در شهرداری منعقد می شود در سامانه قرار گیرد تا مردم در جریان قرار گیرند به این شکل که مردم بدانند پول تبلیغات کجا صرف می شود و کدام شرکت متصدی آن است.

تندگویان تاکید کرد: باید تمام مناقصات، مزایده ها و تمامی قراردادهایی که بسته می شود با اعداد و ارقام و حجم عملیات و محل آن در سامانه به صورت دقیق درج شود. خوب است که مردم بدانند یک مدیر شهرداری چه میزان دریافتی دارد اما با آن مفهوم اصیل شفاف سازی فاصله دارد. تمام مناطق باید تمام وصول خود را شفاف منتشر کنند و تمامی هزینه ها را نیز اعلام کنند. این موارد باید روی سایت قرار گیرد تا مردم بدانند در شهر ان چه اتفاقی رقم می خورد. این کمک می کند تا دیگر یک خیابان در مدت زمان کوتاهی 5 مرتبه برای آن قرارداد آسفالت منعقد شود.

همین که شورای شهر حقوق بگیر شهرداری است خود زمینه فساد است

عضو سابق شورای شهر تهران با اشاره به این که باید مشخص شود که تابلوهای تبلیغاتی در اختیار چه کسانی است، گفت: باید درآمدهای واقعی و درآمدهای بدست آمده منتشر شود. آموزش شهروندی در این عرصه می تواند موثر باشد. اگر مردم آگاه شوند این مطالبات میسر می شود و مردم به گونه دیگری اعضای شورای شهر را انتخاب می کنند. در این راستا نهادهای نظارتی و تخصصی باید با جدیت بیشتری ورود کنند و طرح دعوی کرده تا این مسیر به درستی طی شود. این گونه می توان فساد را برطرف کرد و اگر این اتفاق رقم نخورد دیگر شهرداری و شورای شهر تفاوتی ندارد چه کسانی در ان حضور داشته باشند.

//انتهای پیام: 3