خلاءهای قانونی راهی برای سوءاستفاده بلاگرها در فضای مجازی/ پشت پرده برگزاری کمپین‌های اینستاگرامی شاخ‌های مجازی چیست؟

به گزارش برنا؛ با فالو کردن‌های ما آن‌ها معروف و پولدار شدند، بلاگر‌هایی که یک زمانی پیش از آن که در اینستاگرام فعال شوند زندگی ساده‌ای داشتند، اما هرچه تعداد فالوور‌های آن‌ها بالا رفت، جیب‌هایشان پر پول‌تر شد و زمان نمایش گذاشتن زندگی لاکچریشان فرا رسید. از سفر‌های خارجی و داخلی و هتل‌های لوکس گرفته تا تغییر خانه و وسایل زندگی و تشکیل زندگی‌های عیانی. اگر بخواهیم به زندگی‌های آن‌ها قبل و بعد از بلاگر شدن نگاهی بیاندازیم متوجه تغییرات زیادی می‌شویم که در مدت زمان خیلی کوتاه فقط به دلیل پیگیری‌ها و دنبال کردن‌های ما، ایجاد شده است.

باید دانست که یک بلاگر تأثیر ذهنی و روانی زیادی بر مردم می‌گذارد؛ به‌طوری‌که فعالیت‌های یک بلاگر در صفحه خود دنبال‌کنندگان بسیاری را دارد و چنان عمل می‌کند که هر رفتار و گفتار وی مردم را نیز ترغیب، تحریک و متمایل به هدف بلاگر کرده و مردم را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

آمار بلاگر‌های ایرانی در اینستاگرام

نتایج نظرسنجی منتشرشده در مرکز افکار سنجی دانشجویان ایران (ایسپا)، حاکی از افزایش چشمگیر استفاده از رسانه‌های اجتماعی در میان مردم است. در این گزارش که رسانه‌های اجتماعی و شبکه‌های اجتماعی یکی در نظر گرفته شده است، نشان می‌دهد در نیمه فروردین سال۹۷، ۱۷.۷ درصد از افراد بالای ۱۸ سال کشور از اینستاگرام استفاده می‌کردند، این عدد در خردادماه و پس از فیلترشدن تلگرام به ۳۲.۲ درصد افزایش‌یافته است. نکته قابل‌توجه، حضور ۵۴ درصدی جوانان ۱۸ تا ۲۹ سال ایرانی در شبکه اجتماعی اینستاگرام است.

سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در آخرین آمارگیری خود در پایان سال ۹۷ تعداد کاربران اینترنت در ایران را ۷۴ میلیون و ۵۱۸ هزار اعلام کرده است. وب سایت استاتیستا نیز در گزارشی تعداد کاربران ایرانی اینستاگرام را حدود ۲۴ میلیون نفر اعلام کرده است. به عبارت دیگر، حدود ۳۲ درصد از کاربران اینترنت در ایران، در اینستاگرام نیز فعال هستند. این تعداد کاربر، به معنای استفاده ۳۰ درصد از جمعیت ایران از اینستاگرام است. این تعداد کابر، ایران را در استفاده از اینستاگرام، بعد از کشور‌های آمریکا، برزیل، هند، اندونزی، روسیه، ترکیه و ژاپن در هشتم جهان قرار می‌دهد.

دریافت هزینه‌های میلیونی از آنلاین شاپ‌ها برای تبلیغات

بلاگر در ازای تبلیغ یک محصول و خدمات، هزینه دریافت می‌کند و از این طریق درآمد‌های خوبی دارند و مبالغ پیشنهادی هر بلاگر برای تبلیغ یک محصول با بلاگر دیگر متفاوت است و نظارتی هم در این خصوص نیست البته تعداد فالوور‌های بلاگر‌ها را می‌توان یک ملاک برای دریافت هزینه تبلیغات دانست که این مسئله هم از طریق بررسی‌ها و تجربه به دست آمده است. اما نکته جالب اینجاست که این بلاگر‌ها در همین تبلیغاتی که برای آنلاین شاپ‌ها انجام می‌دهند نیز تخلف و کلاهبرداری می‌کنند و فالوور واقعی را به سمت دنبال کردن صفحه‌های فروش محصولات آنلاین سوق نمی‌دهند و به اصطلاح برای پیج آنلاین شاپ‌ها "فیک می‌زنند" که نه تنها برای آن فروشنده مجازی سودی ندارد بلکه پیج فرد نیز با مشکل روبه رو می‌شود. مسئله اینجاست که اگر بر عملکرد و فعالیت بلاگر‌ها و در فضای مجازی رصد بیشتری صورت گیرد این افراد به راحتی نمی‌توانند دست به هر اقدامی بزنند.

نمونه دیگر تخلفاتی که بلاگر‌ها دارند این است که با راه اندازی کمپین‌های مختلف آنلاین شاپ‌ها را دعوت به همکاری می‌کنند تا به عنوان اسپانسر در این کمپین‌ها شرکت کنند بعد از آن مخاطب خود را به سمت دنبال کردن این اسپانسر‌ها سوق داده و با وعده قرعه کشی و اعطای تلفن همراه گران قیمت و یا سکه و پول آن‌ها را دعوت به فالو کردن آنلاین شاپ‌های مدنظرشان دارند، خود بلاگر‌ها از این کمپین‌ها بین ۷۰۰ میلیون تومان تا یک میلیارد تومان درآمد دارند و با قرعه کشی‌هایی که همواره خالی از حاشیه و مشکل نبوده، به ظاهر تبلیغات آنلاین شاپ‌ها را کرده، اما در واقع هیچ عایدی برای آن فروشندگان مجازی ندارد.

نظر کارشناسان درباره فعالیت‌های غیرقانونی بلاگر‌ها

در همین باره حسین نوری خواه پژوهشگر فضای مجازی در گفتگو با خبرنگار برنا، می‌گوید: در فضای مجازی خلاء قانونی داریم چراکه تبادل پول در تعاملات فضای مجازی شفاف نبوده و منشاء درآمد افرادی که در فضای مجازی فعالیت می کنند مشخص نیست و در نتیجه اثرات آن را در موضوعات مختلف شاهد هستیم. به طور مثال، می‌بینیم که بلاگرها و اینفلوئنسرها در فضای مجازی به تبلیغات در زمینه‌هایی مانند قمار روی می‌آورند که منع قانونی دارد؛ این موضوع عوامل اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی دارد که پرداختن به جنبه اقتصادی آن می‌تواند بسیار روشنگر باشد.

وی درباره راه‌اندازی کمپین‌های بلاگرها و سوء استفاده از آن‌ها بیان کرد: در فضای تبلیغاتی بلاگرها ابزارهایی دارند که افکار عمومی را جذب کنند. یکی از این روش‌ها کمپین های مختلفی است که با ایجاد آن‌ها کاربران را به تعامل وا می‌دارند و هیچ نظارتی هم در نحوه برگزاری این کمپین‌ها نیست و امکان راستی‌آزمایی از قرعه کشی‌هایی که انجام می دهند وجود ندارد.

این پژوهشگر فضای مجازی درباره راهکارهایی برای نظارت بیشتر بر عملکرد بلاگرها تصریح کرد: قانون‌مند شدن فضای مجازی پیچیدگی‌های خاص خود را دارد و ما باید رویکرد کشورهای دیگر که روش هایی را برای قانون‌مند شدن فضای مجازی به کار گرفتند به دقت مطالعه کنیم. مدیریت فضای مجازی در بخش های مختلف ممکن است که شامل؛ قانونگذاری، فرهنگ‌سازی و مدیریت بازار خدمات و نرم‌افزار و سخت‌افزار است. همچنین درآمدهای فعالان فضای مجازی و منشأ این درآمدها باید شفاف شود چرا که با شفاف سازی مالی، بسیاری از مشکلات و آسیب ها در فضای مجازی قابل مدیریت خواهد بود.

لزوم نظارت بیشتر بر فعالیت بلاگرهای اینستاگرامی

بلاگری شغل مبتنی بر شبکه اجتماعی‌ است و تنها حیاتش به آن بستگی دارد و شاید بتوان گفت نوعی شغل کاذب است. اما در همه جای دنیا بلاگرها تخصص‌های خودشان را دارند. اما در این میان اینستاگرامرهای ایرانی می‌بینیم که بابت تبلیغ قرنیز دیوارشان و یا توالتشان فیلم‌های تبلیغاتی پر می‌کنند چون همه آنها را رایگان گرفته‌اند و حالا باید در صفحه در موردش صحبت کنند. کاری که کمتر کسی حاضر است انجام دهد و عزت نفسش را تا این حد پایین بیاورد.

آنچه این روزها نیاز فوری و جدی فضای مجازی است ساماندهی آن است. فضای مجازی نیازمند ضابطه‌ای مشخص است. ضابطه‌ای که اجازه ندهد بلاگرها دست به هر اقدامی بزنند و عملکردشان زیر ذره بین رود چراکه با نظارت بیشتر بر عملکردشان، امکان کلاهبرداری و سوء استفاده از مردم را ندارند.

تهیه لایحه مفصل توسط دولت برای نظارت بیشتر فعالیت بلاگرها

در همین باره علی بابایی کارنامی سخنگوی کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی برنا، می‌گوید: نظارت بر عملکرد بلاگرها در شبکه های اجتماعی و درواقع مدیریت فعالان فضای مجازی، موضوعی نیست که فقط در قالب طرح توسط نمایندگان انجام شود و از دولت جدید توقع داریم به این موضوع ورود کند به دلیل اینکه نگرانی‌های زیادی در این زمینه وجود دارد.

وی معتقد است که دولت باید لایحه ای برای مدیریت فعالان فضای مجازی تهیه و برای مجلس ارسال کند چراکه اگر تمام جوانب در این مسئله دیده نشود در برخورد و احراز تخلفاتی که در این زمینه وجود دارد دچار مشکلاتی خواهیم شد که بعد از آن نمی‌توانیم مدیریت کنیم.

بابایی افزود: مجلس در این زمینه دغدغه دارد و طرح‌هایی نیز در دست است اما منتظر هستیم با تجمیع نظرات نمایندگان طرح نهایی و جامع را تهیه و ارائه کنیم.

امید است حالا که دو قوه مجریه و مقننه در یک مسیر قرار دارند، یک همکاری خوبی میان وکلای ملت و مسئولان دولت ایجاد شود و با تهیه لایحه‌ لازم توسط دولت و تصویب آن توسط مجلس بر فعالیت فعالان شبکه‌های اجتماعی نظارت شود تا از تخلفات و کلاهبرداری آنها جلوگیری شده و فعالیت اقتصادی بلاگرها نیز در فضای مجازی شفاف شود.

انتهای پیام/6