شهرداری نمی‌تواند حفاظت از اماکن تاریخی را بر عهده بگیرد

خانه تاریخی ظهیرالاسلام واقع در محله ظهیرالاسلام(بهارستان)، خیابان صفی علیشاه، به اوایل قرن بیستم برمی‌گردد، این خانه نمونه‌ای نادر از تلفیق معماری ایرانی و اروپایی است. اما این بنای تاریخی به دلیل سوء مدیریت و نادیده گرفتن توسط دولت، شهرداری و میراث فرهنگی در آستانه تخریب است.

بنای تاریخی که باید به دلیل قدمت و زیبایی که دارد، جزو یکی از جاذبه‌های تاریخی، گردشگری و محل بازدید مردم علاقه‌مند و توریست‎ها باشد، مدتی است محل تجمع معتادان شده و روز به روز بیشتر به سوی نابودی پیش می‌رود، البته ناگفته نماند که شهرداری طی قول و قرارهایی گفته بود معتادین را از این محل جمع آوری و ساماندهی خواهد کرد، اما تمام این‌ها فقط در حد وعده و وعید باقی ماند و تاکنون هیچ اتفاقی نیفتاده است.

ابوالفضل قنائتی، عضو هیئت رئیسه شورای شهر تهران، درباره جمع‌آوری معتادان از این بنای تاریخی، در گفت و گو با خبرنگار میراث فرهنگی خبرگزاری برنا، گفت: جمع‌آوری معتادان از منطقه 12 که از محل‌های تجمع معتادان بوده شروع شده است اما زمانی که به مرکز هسته‌ای و سقل این افراد ورود می‌کنیم در نقاط دیگر پخش می‌شوند، به همین خاطر اول نقطه ابتدایی را شروع به جمع‌آوری کرده و سپس در حاشیه منطقه افرادی که در شکل و ظاهر معتادان هستند را جمع‌آوری می‌کنیم.

او افزود: شهر تهران ورودی و خروجی زیادی دارد و هر چقدر هم که معتادان جمع‌آوری شوند، بازهم این افراد از نقاط دیگر اضافه می‌شوند زیرا به خاطر  نداشتن مدیریت یکپارچه، یک حلقه مفقوده و از هم گسیختگی وجود دارد که باعث شده در شهر تهران این طرح به‌طور کامل محقق نشود. این از هم گسیختگی به واسطه وصل نبودن حلقه مکمل برخورد با فساد اجتماعی در شهر است که باعث می‌شود کارها بی‌اثر بماند، به‌طور مثال ما معتاد را می‌گیریم و به ندامتگاه، خوابگاه یا مجموعه‌ای که به نام بهاره نامگذاری شده می‌بریم و به مدت 20 روزاز آنها نگهداری کرده، ترکشان می‌دهیم و بعد از آن دوباره به جامعه برمیگردانیم، اما زمانی‌که این افراد به جامعه بر می‌گردند باید با آنها چه برخوردی شود؟

قنائتی تصریح کرد: برای معتادان پس از اینکه ترک می‌کنند، شغل و برنامه نیست و به همین دلیل دوباره در مسیر اعتیاد می‌روند البته ما تا‌کنون یک جمعیت دو، سه هزار نفره از معتادان را جمع‌آوری کردیم که این جای تقدیر و تشکر دارد، اما اینکه آیا تمام معتادان تهران جمع‌آوری شده‌اند یا خیر؟ باید بگویم خیر، به نظر من این در توان مدیریت شهری نیست و عزم ملی و کمک دولت و نهادهای مختلف را می‌طلبد، باید همه هزینه کنند تا بالاخره از این روند جلوگیری شود.

عضو هیئت رئیسه شورای‌شهر تهران، در مورد خانه تاریخی ظهیرالاسلام گفت: وظیفه شهرداری جمع‌آوری معتادان است که به این وظیفه عمل می‌کند، اما در منطقه بهارستان اکثر خانه‌ها تاریخی هستند و در توان ما نیست که به تمام این خانه‌ها رسیدگی کنیم، بلکه این به‌عهده سازمان میراث‌فرهنگی است، میراث فرهنگی باید این بنای تاریخی را جزو میراث قلمداد کند.

او هم‌چنین درباره وضعیت معتادانی که با تجمع در ظهیرالاسلام باعث خسارت و تخریب‌ شدن بیش از پیش این مکان تاریخی شده‌اند گفت: میراث فرهنگی باید مأموران و نگهبانانی در این محل بگذارد تا از ورود و تجمع معتادان به این مکان جلوگیری کنند، زیرا  شهرداری به داخل خانه‌ها کاری ندارد و نمی‌تواند به این مکان‌ها ورود پیدا کند، به همین‌خاطر باید میراث فرهنگی پی‌گیر این موضوع باشد.

قنائتی گفت: میراث فرهنگی باید خانه‌های تاریخی را به تملک خود در آورد و دلسوزانه از این بناها نگهداری و تملک کند که این امر وظیفه شهرداری نیست. اگر میراث فرهنگی جایی را تملک می‌کند باید وظیفه مرمت و بازسازی آن را به عهده بگیرد و برای آن مکان نگهبان بگذارد و به شخصه متقبل هزینه‌های این اماکن شود.

اوافزود: میراث فرهنگی زیر نظر دولت است و وقتی که خود دولت به پای کار نمی‌آید، شهرداری نمی‌تواند وارد عمل شده و وظیفه حفاظت و رسیدگی از این‌گونه اماکن را بر عهده بگیرد،  شهرداری نیروی  انتظامی نیست و فقط می‌تواند در خیابان‌ها نفوذ کرده و معتادان را جمع‌آوری کند، اما نمی‌تواند به خانه‌ها ورود کرده و آنها را بیرون بیاورد.

قنائتی در پایان تصریح کرد: وضعیت بنای تاریخی ظهیرالاسلام را این‌بار به‌صورت ویژه پیگیری خواهیم کرد.