تعلیم وتربیت بر مبنای سند تحول بنیادین جایگزین نظام آموزشی مبتنی بر رقابت

به گزارش گروه آموزش خبرگزاری برنا،  فخرالدین دانش آشتیانی در سومین همایش ملی روانشناسی مدرسه در سالن همایش های اصلی دانشگاه الزهرا (س) با اشاره به معنای سوره والعصر در قرآن کریم تصریح کرد: در این سوره «انسان در خسران است مگر آن که ایمان و عمل صالح داشته باشد» و این به تعبیر امروزی  نشان می دهد که ایمان هنگامی که به رفتار صالح تبدیل شود ، می تواند انسان را از خسران نجات دهد .

وی افزود: بر مبنای سند تحول بنیادین هدف آموزش وپرورش ، تربیت انسان ها و رسیدن به مراتبی از حیات طیبه است و مفهوم آن این است که آموزش و پرورش دو مقوله جدا از هم نیست.

عضو کابینه تدبیر و امید ادامه داد: اگر بخواهیم کشور توسعه یافته ای در جهان باشیم ، باید بیشترین سرمایه گذاری را در دوره ابتدایی انجام دهیم ، بنابر این باید به مقوله پرورش بیش از آموزش  بها دهیم.

دانش آشتیانی با اشاره به مشکلات نظام تعلیم و تربیت ایران خاطرنشان کرد: بزرگترین معضل آموزشی، نبود فهم و درک مشترک از ماموریت نظام تعلیم وتربیت در مدرسه است که باعث شده است هدف خانواده ، مجریان آموزشی و عوامل مدرسه معطوف «آموزش»  و نه «پرورش» گردد.

وی افزود: معلم صرف نظر از آموزش رسمی با نوع بیان ، شیوه تدریس و رفتار با دانش آموزان می تواند علاوه بر معلم بودن ، نقش یک مربی پرورشی را نیز ایفا کند و دراین صورت است که آموزش با کیفیت بیشتری انجام خواهد شد.

دانش آشتیانی، نوع نگاه به برنامه ریزی درسی و تعدد کتب درسی را معضل دیگر نظام آموزشی ایران عنوان کرد و افزود: در نظام برنامه ریزی درسی، بخش تربیت و مهارت های رفتاری به درستی شکل نگرفته است ، در  این شرایط همواره سعی کردیم برای ایجاد یک رفتار ، یک کتاب درسی جدید ایجاد کنیم و این باعث شده است که در هفته سی و چند ساعت آموزش به دانش آموزان داده شود، در صورتی که این آموزش ها منجر به تغییر رفتار نمی شود.

وی با بیان اینکه در نظام های آموزشی موفق جهانی بحث آموزش از پرورش تفکیک نشده است، خاطرنشان کرد: در هیچ جای دنیا هدف نظام آموزشی کشور، تربیت دانش آموز متخصص نیست ، بلکه هدف پرورش استعدادها و ارتقای مهارت های رفتاری در  دانش آموزان است و این محقق نمی شود ، مگر آنکه نگاه همه معلمان ابتدا تربیت و  نه آموزش ، باشد.

دانش آشتیانی با مذمت نظام آموزشی، رقابتی اظهارکرد: این مشکل در خانواده ها و مدارس وجود دارد که  دانش آموزان براساس نمره های درسی با هم مقایسه می شوند و تا این نگرش اصلاح نشود،  اهداف اصلی آموزش وپرورش محقق نخواهد شد.

عضو کابینه تدبیر و امید حجم کتب درسی را  از دیگر معضلات نظام آموزشی کشور برشمرد و گفت: این مسئله نیز در خانواده ها علی رغم اعتراف آنها به زیاد بودن حجم کتب درسی وجود دارد که فرزندانشان را علاوه برآموزش رسمی مدرسه در کلاس های مختلف آموزشی دیگر نیز ثبت نام می کنند که این موضوع نشان می دهد برای خانواده ها هم موضوع آموزش اهمیت بیشتری دارد.

وی با گریز به نظام آموزشی فنلاند تصریح کرد: آموزش وپرورش فنلاند یکی از موفق ترین نظام های آموزشی جهان است  که مهم ترین ویژگی آن کم بودن محتوای آموزشی در کتب درسی و توجه زیاد به مهارت های رفتاری در دانش آموزان می باشد.

دانش آشتیانی ادامه داد: مقوله تربیت به فرهنگ هر منطقه و استان وابسته است و نمی توانیم با یک برنامه ریزی متمرکز و یکنواخت تربیت را در دانش آموزان نهادینه کنیم و این موضوع نیز باید در کتاب های درسی مدنظر قرار گیرد.

وی با بیان اینکه یادگیری زمانی اتفاق می افتد که انگیزه های درونی دانش آموزان تربیت شود، گفت: متأسفانه در نظام آموزشی فعلی برای ارتقای آموزش و رسیدن به یادگیری ، انگیزه های بیرونی تقویت می شود و  باعث افزایش استرس و آسیب های اجتماعی در دانش آموزان می شود که این موضوع نیز به  درک مشترک دانش آموزان ، اولیا و مجریان آموزشی از ماموریت اصلی آموزش وپرورش بستگی دارد.

وزیرآموزش وپرورش نشاط و شادابی مدارس را از دیگر وجوه اصلی مؤثر در تربیت دانش آموزان عنوان کرد و افزود: در نظام تعلیم و تربیت و مدرسه باید  روابط  از «مکانیکی» به «فرا ارگانیکی» تغییر پیدا کند و در این صورت است که  ما در مدارس به هیچ عنوان شاهد تنبیه بدنی و یا آسیب های اجتماعی نخواهیم بود و این موضوع می تواند در کیفیت آموزش  وپرورش نیز مؤثر باشد.

در پایان عضو کابینه تدبیر و امید  با طرح سؤال برای پاسخ گویی از سوی اندیشمندان و صاحب نظران علوم تربیتی و روانشناسی به این شرح:

1-چگونه می توان به یک فهم و درک مشترک در بین مجریان آموزشی ، معلمان و اولیای دانش آموزان  در مأموریت های اصلی آموزش وپرورش رسید؟

2- چگونه می توان معلمان را علاوه بر فعالیت آموزشی در کلاس به مربیان  تربیتی تبدیل کنیم ؟

3- جایگاه واقعی روانشناسان ، اساتید رشته های علوم تربیتی و روانشناسی و دانشجویان در چرخه نظام تعلیم و تربیت کجاست ؟

به سخنان خود خاتمه داد.