در اقامتگاه دختران بی‌زبان چه می‌گذرد؟/ ببینید

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری برنا، در هفته های گذشته اخباری در خصوص نحوه عملکرد مجتمع توانبخشی امام علی(ع) به اطلاع خبرنگار حوادث خبرگزاری برنا رسید. اخباری  که از سوی  افراد مختلف در تماس تلفنی با  دفتر خبرگزاری برقرار می شد  و همگی خبر از برخورد نامناسب با دختران و زنانی داشت که دارای معلولیت های ذهنی و جسمی هستند و در این مرکز نگهداری می شوند.

در آخرین تماس ها  اعلام شد  تعدادی از کارمندان اخراجی این مجتمع در مقابل سازمان بهزیستی تجمع کرده اند .تمام این خبرها نشان از بدرفتاری با مددجویانی داشت که در این مرکز خیریه نگه داری می شوند.  وقتی این خبرها و تلفن ها تکرار شد، به نظر رسید  پشت این همه تماس تلفنی مبحثی وجود دارد و اما آخرین تلفنی که صورت گرفت حامل این خبر بود که  معاون این مجموعه ، با برداشت  5 میلیارد تومان پولی که خیران  برای  نگهداری از این  معلولان اهدا کرده اند ایران را برای همیشه ترک کرده  است.

 در پی این   تماس ها بر آن شدیم تا با مرکز نگهداری  امام علی (ع)  تماس گرفته و تنها از یک زاویه به موضوع نگاه نکنیم و شنونده پاسخ های مدیران این مرکز در برابر ادعاهای تماس گیرندگان تلفنی باشیم  ولی در ابتدا بخش تلفخانه مرکز با توجه به اینکه خود را خبرنگار معرفی کرده و بیان داشتیم که خواهان پاسخگویی مدیریت  در برابر شایعات پیرامون عملکرد این مرکز هستیم کسی پاسخگو نبود و درنهایت تماس ما را قطع کردند اما   بعد از چند ساعت از همین مرکز با ما تماس گرفته شد و درابتدا تماس گیرنده که از مدیران مرکز بود گفتمان تند و تیزی داشت   ولی در نهایت مسیر صحبت ها  به دعوت و بازدید از مرکز ختم شد . اینطور شد که دو ساعت بعد ، تیم خبری خبرگزاری برنا وارد یک هتل 5 ستاره در منطقه ازگل تهران شدند! هتلی که محل نگهداری دختران بی زبان ساکن شمال تهران بود!

*منتقدی که خود عضو مرکز شد

واما بد نیست قبل از اینکه وارد مرکز توابخشی شویم و از زوایایی که از این مرکز مشاهده کردیم برایتان بگوییم به دوسال پیش برگردیم و تاریخ 3 آبان ماه سال 1395 ، روزی که مصاحبه ای از رستمیان نائب رئیس کمیسیون اجتماعی آن زمان در خبرگزاری خانه ملت منتشر شد که  وی از مسئولان بهزیستی خواسته بود به وضعیت نامناسب نگهداری از معلولان در مرکز  امام علی (ع) رسیدگی کنند.

متاسفانه ده ها مرتبه تماس تلفنی خبرنگار برنا با علی رستمیان برای جویا شدن از اینکه چطور یک منتقد از عملکرد این مرکز توانبخشی، به ادعا مدیریت این مرکز ، حال خود از اعضای مدیریتی مرکز امام علی (ع) است به بن بست پاسخگو نبودن ختم شد و جواب این پرسش بی جواب ماند .

*ورود به هتل تمیز و مرتب دختران بی زبان شمال پایتخت

و اما درست سه  ساعت بعد از تماس مدیریت این مرکز نگهداری با خبرگزاری ،تیم خبری و تصویری  وارد محوطه مرکز نگهداری امام علی (ع) شدند. در ابتدای ما را به سمت دفتر  حسین زاجکانی ها -مدیریت مرکز - هدایت کردند. وی  به تمامی حواشی در مورد مرکز نگهداری امام علی (ع) اینگونه پاسخ داد:

زاجکانیها صحبتش را با گفتن ازاینکه قبل از قبول مسوولیت این مرکز، در دور چهارم مجلس، همراه با مرضیه دستجردی معاون  پارلمانی جمعیت هلال احمر در مجلس بودم. سپس ریاست  سازمان داوطلبان هلال احمر را بر عهده داشتم.البته در آموزش و پرورش نیز مسوولیت هایی داشته ام چنین ادامه داد : «در حال حاضر هم نماینده پارلمانی در ستاد دیه هستم. »

وی در مورد اینکه چه شد مسوولیت این مرکز را برعهده گرفت گفت : از قضا یکی از دوستان که ارتباط نزدیکی با هم داشتیم از من خواست تا مسوولیت این خیریه و مرکز دیگری در میدان آرژانتین که مخصوص  کودکان استثنایی تربیت پذیر است را قبول کنم که البته خیریه میدان آرژانتین را به گروه دیگری سپردم. »

*ساختمان با 4 ریشتر زلزله بر سرمعلولان فرو می ریزد

زاجکانی  با بیان اینکه متاسفانه مدیریت قبلی نقص هایی درعملکرد خود داشت که مردم را وادار به شکایت های متعدد کرده بود ادامه داد : حتی اهالی محل نیز به بوی تعفن این مجموعه اعتراض های شدیدی کرده بودند. قبل از دوره ریاست بنده، دختران و پسران با هم در این مرکز نگهداری می شدند ولی در حال حاضر تنها  ۲۰۰دختر در این مرکز نگهداری می شوند. از دیگر مشکلات این مجموعه می توان به ساختمان آن اشاره کرد. ساختمان این مجموعه یکی از قدیمی ترین ساختمان های خیریه است که زمین آن متعلق به یکی از شاهزادگان قجری به نام تاج الملوک بوده ،ساختمان به قدری قدیمی است که با زلزله ۴ ریشتری،200 دختر  معلول که توان حرکتی ندارند زیر آوار می مانند.»

450 میلیون تومان هزینه ماهانه مرکز

او در خصوص هزینه های این مرکز گفت:« فقط۴۵۰ میلیون تومان ماهانه هزینه جاری ۲۰۰ نفر پرسنل مجموعه با حقوق و مزایا می شود.به غیر از این ،به فکر بازسازی ساختمان هستیم و شروع هم کرده ایم چرا که ساختمان قدیمی و روی گسل است و با زلزله ۴ ریشتری جان 200 دختر معلول به خطر می افتد.در آموزش و پرورش نیز مسوولیتی در ارتباط با نوسازی ساختمان های فرسوده داشتم. به تبع آن، به فکر بازسازی این ساختمان افتادم. قسمتی از هزینه ها را شخصا پرداخت کردم و الباقی یا از طریق کمک های مردمی و یا ارتباطاتی که با خیران  و مسوولان داشتم تامین شد. متاسفانه به دلیل بی بضاعتی اکثر خانواده های مددجویان،  چندان حسابی روی مبلغ دریافتی از آن ها برای نگهداری معلولان باز نکرده ایم. نهایت مبلغ دریافتی از آن ها ۳۰۰ یا ۴۰۰ هزار تومان است که همین رقم را هم از برخی از خانواده ها که توان مالی مناسبی ندارند  نمی گیریم .»

معاونت مجموعه از کشور فرار نکرده است

وی در خصوص شایعات مربوط به اختلاس 5 میلیاردی  معاون مجموعه و خروج از کشور  گفت:« تمامی اعمال مالی مرکز زیر نظر بنده انجام می شود به شکلی که همین چند روز پیش که برای درمان به بیمارستان رفته بودم  اسناد مالی را به بیمارستان می آوردند و  امضا مرا برای امور اداری ، مالی مرکز دریافت می کردند.معاون  بنده هم برای  سفری چند روزه به گرجستان رفته است و برداشت پول از صندوق اعتبار مجموعه و از کشور رفتن وی  خبر ناصحیحی است .»

اقامتگاهی برای  340 کودک در قزوین

وی در ادامه افزود: « بجز این مرکز، مسولیت مرکز دیگری در قزوین را نیز عهده دار هستم که پناهگاه ۳۴۰ کودک بدسرپرست و بی سرپرست است که اکثرشان سالم هستند. مجموعه دیگری نیز در نور آباد لرستان برای معلولان مجهول الهویه آن ناحیه احداث کردم که البته تازه تاسیس است و تعداد معلولان تحت پوشش ما به ۲۰ تن رسیده است.»

مادریارهای تعدیلی عامل بدرفتاری با کودکان

او در خصوص علت تعدیل نیرو از مرکز نگهداری امام علی (ع) و تجمع مادریارهای اخراجی  مقابل سازمان بهزیستی در اوایل هفته جاری اینگونه توضیح داد:« به دلیل ارتقا کیفیت خدمات رسانی، بهزیستی حدود ۱۴۰ نفر از مددجویان ما را به مرکز دیگری منتقل کرد، از آنجایی که هر تعداد مادریار باید از تعداد مشخصی مددجو نگهداری کند،لذا تعداد۴۲ مادریارا بعد از انتقال 140 مددجو به مرکزی دیگر  مازاد بوده و تعدیل شدند .

وی با بیان اینکه نیروی مازاد عموما شروع به ایجاد دردسر می کند و ممکن است کم کاری کند بعد از  مشورت  با سازمان بهزیستی و اداره کار بهترین راه را تعدیل نیرو دیدیم اینگونه ادامه داد : دلیل خیلی از بدرفتاری ها و بی توجهی ها به کودکان همین مادریاران تعدیل شده بودند . بعد از تعدیل این افراد  در مجموعه دوربین مدار بسته نصب کردیم که از این طریق تمام موسسه تحت رصد است تا مادریارها به طور کامل در ساعت کاری خود مراقب مددجوها باشند.»

کمک های نقدی کمتر شده است

زاجکانی در پاسخ به شایعات استفاده نکردن از وعده های پروتئینی برای این مددجویان گفت:« تمامی برنامه های غذایی زیر نظر متخصص تغذیه صورت می پذیرد و متخصصان معتقدند که به نداشتن  فعالیت های جسمانی، نباید برای اینگونه معلولان از پروتئین هایی مانند گوشت قرمز استفاده شود. لذا ترجیح ما استفاده از گوشت سفید است. البته خیرین نظر لطف دارند و اکثر گوشت گوسفند را به عنوان کمک به موسسه اهدا می کنند که ما این گوشت را به پرسنل می دهیم. البته اخیرا به دلیل حواشی برای برخی موسسات خیریه، کمک های نقدی کمتر شده است .

صدای فریاد در گوشمان پیچید

پس از مصاحبه ای که با مدیریت مرکز داشتیم  با همراهی  پرسنل  و همچنین   یکی از خیرینی که در این مرکز سهیم است و خود را از ساوه به تهران رسانده بود از این مرکز بازدید کردیم .

معلولان در این مراکز در دو سالن جدا که در دو طبقه هستند، نگه داری می شوند.

وارد سالن اول  که شدیم صدا فریاد و جیغ در گوشمان پیچید . فریاد های یکی از معلولان که کنج تخت میله ای خود نشسته بود و فریاد زنان بر سرو صورتش می کوبید . صدای او و حرکاتش در همان لحظه نخست دلمان را لرزاندو تاکید این نکته که نگهداری از این عزیزان آسان نیست .چشمانمان که در اتاق به چرخش در آمد دور تا دور تخت های میله ای سفید رنگی بود  با ساکنانی که لباس سرخابی به تن  اغلب به میله ها بسته شده بودند .  اکثرا یا خواب بودند و یا اگر بیدار بودند متوجه چیزی نبودند و نگاه گنگ و سردی به اطرافشان داشتند. از اتاق دختران سرخابی نگاه مبهوت که خارج شدیم، انتهای راهرو رسیدیم به دری بزرگ که ما را به طبقه پایین هدایت می کرد.

پله ها ما را رسانده به راهرویی پهن که هر سویش اتاق هایی بود بزرگ و با تعدادی تخت که گرداگرد به دیوار چسبیده بودند و بر روی هر کدام از آنها زنی نشسته بود آرام، باز هم با لباس سرخابی بر تن . ساکنان طبقه پایین مرکز نگهداری ، دخترانی  بودند که برعکس دختران بالا که نگاهشان بی روح بود و انگار خنده را نمی شناختند اینها همه می خندیدند و حتی سلام می گفتند و خوشحال بودند که مهمان دارند.

سهیلا روی تخت اول خوابیده بود . به جز معلولیت ذهنی ، نابینا هم بود  ولی صداها را خوب می شناخت، به محض ورود ما ، تا صداها را شنید انگار که چشمانش می بیند رو به هر صدا شروع به صحبت کرد و حال و احوال می پرسید.

یکی دیگر از آنها که خواندن و نوشتن بلد بود،مشقهایش را به ما نشان داد و کمی هم از گم شدن دفتر نقاشی اش ناراحت بود.

اکثر معلولان این طبقه از قدرت تشخیص برخوردار بوده و با نگاه جستجوگر از ما می خواستند که به سمتشان برویم و دستشان را به سوی ما دراز می کردند ، حرکت دستانی که تنها یک سخن همراه داشت و آن اینکه «بیا با هم دوست شویم »...

وقتی از اتاق دختران سرخابی پوش دور می شدیم تمام ذهنمان پر بود از جملات تماس گیرندگان با خبرگزاری که می گفتند :« دختران معلول را می زنند. غذای مناسب نمی دهند. حتی یکی در اثر شدت ضرب و شتم جان باخته است و خانواده اش پرونده رسیدگی در این خصوص در دادگاه تشکیل و پیگیر نتیجه هستند....» آنچه تماس گیرندگان برایمان از این مرکز توصیف کرده بودند با آنچه می دیدیم تفاوت بسیار داشت و کمی به نظر سخت می آمد که در مدت دوساعت تا رسیدن ما از دفتر خبرگزاری تا مرکز نگهداری بشود همه جا را تمیز و مرتب و دختران سرخابی پوش مرکز را تا این حد سرحال و آرام کرد .

*بهزیستی کوچکترین کمکی نکرده است

بعد از خروج از اتاق های  دختران تحت نگهداری ، پرسنل مرکز ، ساختمان بلند مرتبه نیمه کاره ای را در گوشه ای از حیاط مرکز به ما نشان دادند که رو به آسمان در حال بالا رفتن و ساخته شدن بود .ساختمان نیمه کاره ای که قرار بود به جای ساختمان غیرمقاوم فعلی ،مرکزی امن و ایمن تر برای نگهداری دختران باشد .  به گفته زاجکانی تمامی منابع مالی ساخت ساختمان جدید  ، از راه کمک های خیرین تامین می شود و بهزیستی کوچکترین کمکی تا الان به ساختن این مجموعه نکرده است.

سپس  به سراغ دندانپزشکی مجموعه رفتیم ،که سالنی  دارای چند اتاق از جمله اتاق عمل، رادیولوژی، اتاق های اصلی دندانپزشکی و...بود. این فضا دارای امکانات دندانپزشکی بود و گفته میشد معلولان قبل از آمدن به این مکان بیهوش می شوند.

سپس نوبت به  آشپزخانه رسید که در کنار قربانگاه بود و در زیر زمین قرار داشت و برای ورود به آن باید از رمپ پایین می رفتیم که البته در اطراف آشپزخانه  بوی نامطلوب وجود داشت که می گفتند عادی است !

بعد از بازدید از آشپزخانه به سمت در خروج رفتیم و خداحافظی ...

سوار خودرو که شدیم هر سه  نفر تیم خبری ،سکوت کرده بودیم و بعد از چند دقیقه سوالاتی که  در ذهنمان پر شده بود با هم در میان گذاشتیم و یک سوال مشترک وجود داشت و آن اینکه اگر همه چیز به همین اندازه خوب است چرا اینهمه تماس تلفنی داشتیم و صداهایی که پشت خط تلفن تا آن حد نگران حال معلولان بودند و هیچ درخواستی نداشتند جز اینکه برویم و نگذاریم پیش از این به این دختران بی زبان ظلم شود!

تعیین تکلیف وضعیت مرکز نگهداری امام علی (ع) درهفته آینده

در نهایت بر آن شدیم تا در خصوص وضعیت عملکرد این مرکز نگهداری و بازرسی هایی که وجود دارد با سرپرست بهزیستی استان تهران گفت و گویی داشته باشیم و داوود بیات نژاد اینچنین به سوالات خبرنگار برنا  پاسخ داد:

بیات نژاد در خصوص نظارتی که بر عملکرد این مرکز درمانی از سوی بهزیستی وجود دارد  گفت: « برخی مراکز نگهداری  در قالب بخش خصوصی اداره می شود که در این موارد هم نظارت سازمان بر اساس آیین نامه و تصویب نامه هایی که داریم صورت می گیرد. »

وی با تاکید بر اینکه مدت زیادی نیست که فعالیتم در بهزیستی استان تهران  را آغاز کرده ام و در همین مدت کم از حدود دو الی سه هفته پیش گزارش هایی مبنی بر اختلافات و بدرفتاری هایی  در مرکز توانبخشی امام علی (ع) برای ما ارسال شده است گفت : «به صورت دو فوریتی  عملکرد مدیریت این مرکز  را از طریق معاونت توانبخشی، دفتر بازرسی و دفتر حراست دنبال کردیم که البته پیگیری ها و نظارت ها هنوز در دست بررسی است و ادامه دارد.

بیات نژاد همچنین در خصوص تعدیل نیروی های  صورت گرفته در این مرکز  و اعتراضاتی که در این خصوص انجام گرفته است چنین توضیح داد : «تمام نیروها طبق قانون کار باید از حقوق مصوبی قانون کار وبیمه بهره مند باشند. علت انجام این تعدیل نیرو در دست بررسی است و پس از انجام تحقیقات لازم نتایج آن اعلام می شود. اگر این تعدیل به هر دلیل خلاف ضوابط و مقررات ما باشد، تکلیف قانونی خود را در مقابل خاطی انجام خواهیم داد.در حال انجام تحقیقاتی هستیم که نتایج آن تا حدود یک هفته دیگر متعاقبا اعلام خواهد شد. طبیعتا به دلیل حساسیت هایی که وجود دارد ما به جد پیگیر حقوق معلولانی که در این مرکز نگهداری می شوند و مددکاران هستیم و نتایج آن متعاقبا در چند روز آینده اعلام خواهد شد.»

سرپرست بهزیستی استان تهران در خصوص علت تقلیل معلولان این مرکز در چند ماه گذشته گفت: « تجربه ثابت کرده است که هر چقدر در مراکز توانبخشی و نگهداری تعداد کمتری مددجو  وجود داشته باشد کیفیت خدمات ارتقا یافته و می توان از آن ها با خدمات بهتری نگه داری به عمل آورد. لذا به همین علت تعداد معلولانی این مرکز که از حد استاندارد بیشتر بودند را به مراکز دیگر منتقل کردیم و تنها دلیل آن هم ارائه خدمات مطلوب تر بود.»

وی در پایان نسبت به انجام پیگرد قانونی مقتضی در خصوص انجام اعمال خلاف قوانین هشدار داد و گفت: «  چنانچه در خصوص تعدیل نیرو عمل خلافی صورت گرفته باشد و یا با معلولان مرکز بدرفتاری و بی حرمتی هایی شده باشد مطمئن باشید با خاطیان برخورد شدید قانونی صورت خواهد گرفت و آن ها را مجازات خواهیم کرد و از مواضع قانونی مان عدول نخواهیم کرد.اما به جهت اینکه نتایج هنوز به حد مطلوب ما نرسیده است لذا نمی توان به قطع و یقین صحبت کرد. انشالله بعد از انجام بررسی ها نتایج را متعاقبا اعلام خواهیم کرد.»