قیمت اجاره یک تخت در تهران چقدر است؟/ چه کسانی به خانه‌های مجردی که تخت اجاره می‌دهند رفت و آمد دارند؟

 به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری برنا؛ دلایل متعددی برای روی آوردن به زندگی مجردی وجود دارد و افرادی که ساکن خانه‌های مجردی و یا در پی آن هستند توجیهاتی را همواره برای این سبک زندگی ارائه می‌کنند. شاید برخی از توجیهات قابل قبول باشد اما اگر به صورت واقع بینانه به چنین موضوعی نگاه کنیم شاهد خواهیم بود زندگی در چنین محیط‌هایی آسیب و معضلاتی را به همراه خواهد داشت.

خانه مجردی، حرکتی به سوی بروز آسیب‌های اجتماعی

پس از فراگیر شدن مبحث خانه‌های مجردی شاهد رشد قارچ‌گونه مراکزی بودیم که تحت عنوان اجاره دادن اتاق به افراد اقداماتی دیگر را در پس پرده انجام می‌دهند و مکان‌هایی که باید برای اسکان باشد را تبدیل به جولانگاهی برای بروز آسیب‌های اجتماعی، ناامنی محدوده سکونت افراد محلی و همچنین پناهگاهی برای معتادین متجاهر کرده است.

با گشت و گذاری ساده در حاشیه برخی از محلات سطح تهران  کاملا به وجود چنینی خانه‌هایی بدون مجوز پی خواهیم برد، خانه‌هایی که مدیریت آن را یک نفر برعهده دارد و یک اتاق را به 5 الی 10 نفر برای بازه‌های زمانی مختلف از چند ساعت تا چند روز اجاره می‌دهند. با یکی از افرادی که برای چند روز ساکن این خانه‌ها بوده به صورت کاملا اتفاقی همکلام شدم.

خودش را محمد معرفی می کند و می گوید بازیکن بسکتبال است و از شهری شمالی به تهران آمده اما چون ظرفیت خوابگاه تیمی که قرار است برای آن بازی کند پر شده، تخت به او نرسیده و مجبور شده به یکی از این خانه‌ها پناه بیاورد.

در مورد اجاره بها یک شب تخت‌های این خانه‌ها از او می‌پرسم؛ در پاسخ می‌گوید: بستگی دارد؛ از شبی 10 هزار تومان شروع می‌شود و به 50 هزار تومان نیز می‌رسد. البته تخت‌های 50 هزارتومانی وضعیت مناسب‌تری نسبت به باقی تخت‌ها دارد و افراد محدودی در چنین اتاق‌هایی شب را به صبح می‌رسانند. در واقع وضعیت بهداشتی مناسب‌تری نسبت به باقی تخت‌ها و اتاق‌ها دارد.

یعنی هر چقدر هزینه ها کمتر باشد، وضعیت بهداشتی بدتر است؟ دقیقا به همین شکل است، اتاق‌هایی که هزینه تخت‌های آن حدود 10 الی 15 هزار تومان است به بدترین شیوه نظافت و بهداشت در آن رعایت می‌شود و بیشتر افرادی که خواهان چنین تخت‌هایی هستند به هیچ عنوان بهداشت و نظافت برای‌شان مهم نیست. حتی زمانی که من یکی از این تخت‌ها را برای 2 روز اجاره کردم و هزینه آن را پرداخت کردم، شاهد حضور فردی در پاگرد طبقات و خوابیدن او بودم به صورتی که وسیله‌هایی که متعلق به آن فرد بود به بدترین شیوه کنارش قرار داشت و حتی برخی از ادوات مصرف مواد مخدر در کنارش بود. به همین دلیل پشیمان شدم و ترجیح دادم جایی دیگر را برای گذارندن این چند روز انتخاب کنم.

بافت جمعیتی ساکنین این خانه‌ها به شکلی است؟ بیشتر چه افرادی خواهان اجاره تخت هستند؟ بیشتر افراد حاضر در این خانه‌ها را دستفروشانی تشکیل می‌دهند که روزانه در سطح شهر مشغول به دستفروشی هستند و چون سرپناهی برای شب‌ها ندارند، به چنین مکان‌هایی می‌آیند و با پرداخت مبلغی ناچیز شب را به صبح می‌رسانند. البته تعداد افرادی که مواد مخدر مصرف می‌کنند و هیچ سرپناهی به جز این خانه‌ها را ندارند نیز کم نیست.

زمانی که متوجه شدی علاوه بر افراد عادی و دستفروشان، افراد معتاد در این مکان‌ها حضور دارند، چه واکنشی داشتی؟ در نگاه اول بسیار جا خوردم و انتظار چنین صحنه‌ای را نداشتم و حتی از اجاره تخت پشیمان شدم و به مکانی دیگر رفتم، مکان بعدی از لحاظ ظاهری متفاوت بود و می‌توان گفت شیک‌تر به نظر می‌رسید اما پس از گذراندن شب اول متوجه شدم که افراد معتاد نیز به اینجا رفت و آمد دارند اما چون جایی را برای خوابیدن نداشتم مجبور شدم بمانم. رفت و آمد این افراد از ساعت 2 بعد از نیمه شب شروع می‌شد و تا حدود ساعت 7صبح ادامه داشت. احساس امنیتی نداشتم و فقط امیدوارم بودم ظرفیت تخت‌های خوابگاه تیمم خالی شود تا بتوانم از اینجا فرار کنم. خوشبختانه بعد از دو روز ظرفیت خالی شد و می‌توانم بگویم فرار کردم از آن جا.

چرا سعی نکردی که به مکانی که مجوز دارد و می‌توان با خیال راحت در آن جا ساکن شد بروی؟ چه چیزی مانع تو شد؟ بیشتر مکان‌هایی که مجوز دارند برای اجاره بهای یک شب پول‌هایی را دریافت می‌کنند که از پرداخت آن از توان من خارج بود، ترجیح دادم تاز مان خالی شدن تخت‌ها حداقل به این مکان روی بیاورم.»

به سراغ یکی از ساکنین این محله رفتم و از رفت و آمدهای عجیب و غریب به این خانه‌ها پرسیدم. این خانم که خود را ساکن یکی از خیابان‌های محدوده میدان امام حسین (ع) معرفی می‌کند، در خصوص حضور افرادی با سر و وضع نامناسب که همواره به صورت روزانه به این خانه‌ها مراجعه می‌کنند، گفت: اسم این مکان را پانسیون یا خوابگاه گذاشته‌اند و هر روز افرادی با سر و وضع مختلف به آن مراجعه می‌کنند، گاهی اوقات آنقدر خیابان شلوغ می‌شود که نمی‌توانیم به راحتی از آن عبور کنیم. در صورتی که این شلوغی مربوط به ساکنین محله نیست و هیچ‌کدام از رهگذران را نمی‌شناسیم. این قسمت از ماجرا باز هم قابل پذیرش است اما زمانی که شب می‌شود و ساعت از 21 می‌گذرد باور کنید به راحتی نمی‌توان از کوچه و خیابان‌های این محله عبور کرد و همیشه ترس و واهمه همراه ما است. جرات نداریم حتی فرزندان‌مان را برای خرید به فروشگاه‌های محله بفرستیم.

ظاهرا افراد معتاد نیز به این مکان رفت و آمد دارند؟ درست است؟ بله علاوه بر افرادی که ظاهرشان عجیب و غریب است، افراد معتاد نیز می‌آیند و می‌روند، ترس و واهمه ما از این افراد است. به‌خدا محله برای ما ناامن شده است به هیچ عنوان احساس امنیت نمی‌کنیم. در بعضی از مواقع علاوه بر رفت و آمد افراد معتادان، شاهد خرید و فروش مواد مخدر توسط همین افراد معتاد هستیم. امیدواریم حداقل پلیس با برخورد جدی بتواند این افراد از این محله دور کند تا دوباره آسایشی که از ما گرفته شده است به ما بازگردد»

پاکسازی منازل آسیب‌زا با هدف ساماندهی

طی چندماه اخیر پلیس پایتخت در دو عملیات مجزا اقدام به پاکسازی چنین منازلی در محدوده میدان امام حسین (ع) کرده و علاوه بر اقداماتی که در راستای پاکسازی صورت گرفته به دنبال ساماندهی چنین خانه‌هایی نیز است.

سرهنگ جلیل موقوفه‌ای، جانشین‌ پلیس پیشگیری پایتخت، در خصوص پاکسازی منازل آسیب‌زا در پایان عملیات پاکسازی این منازل در جمع خبرنگاران گفت: دومین‌مرحله پاکسازی نقاط آلوده پاتوق‌ها و منازل آسیب‌زا با محوریت سرکلانتری ۱۱ پلیس پیشگیری تهران برگزار شد. در‌ این‌ مرحله از طرح ۹۲ باب منزل آسیب‌زا شناسایی و پاکسازی شد و ساماندهی آن‌ها نیز آغاز خواهد شد، همچنین تعداد ۱۷۴ معتاد، ۵۲ خرده فروش و ۳۷ نفر از سارقین دستگیر شده است.

جانشین پلیس پایتخت در‌پاسخ به این سوال که این طرح تا چه زمانی ادامه خواهد داشت؟ گفت: با توجه به این موضوع که تعدادی از منازل در حوالی میدان امام حسین (ع) که به صورت غیرقانونی اقدام به اجاره دادن تخت و اتاق کرده‌اند و باعث ایجاد مزاحمت شده‌اند و تبدیل به محلی برای رفت و آمد  معتادان متجاهر و افراد خلافکار شده است. پاکسازی این‌ منازل یک مطالبه مردمی است و تا زمانی که این‌ منازل به صورت کامل پاکسازی نشود طرح‌ها ادامه دارد و پلیس برخورد قاطعانه‌ای خواهد داشت.

موقوفه‌ای در‌ پاسخ به این سوال که با صاحبان چنین منازلی چه برخوردی خواهد شد؟ اظهار کرد: بعضی از صاحبان خانه و افراد در جامعه ما وجود دارند که فقط به دنبال پول در آوردن هستند و کاری ندارند فرد ساکن چه کسی است؟ تذکر جدی به صاحبان این منازل داده می‌شود و به شدت با آن‌ها برخورد خواهد شد.

عوامل گرایش به سمت زندگی مجردی

امید علی احمدی، جامعه‌شناس با اشاره به دلایل تأخیر در ازدواج و تنهازیستی در جامعه می‌گوید: دوری از نظارت والدین و سخت‌گیری آنان، شکاف بین نسلی، دست‌یابی جوانان به سطحی از درآمد و تحصیلات که زندگی مجردی را برای‌شان امکان پذیر می‌کند و فرار از اصرار خویشاوندان برای ازدواج، از دلایل تمایل آنان به تنهازیستی است.

مجید ابهری، جامعه‌شناس و آسیب‌شناس اجتماعی، در این خصوص که چرا جوان‌ها زندگی مجردی را انتخاب می‌کنند؟ می‌گوید: جوان‌هایی که زندگی مجردی را انتخاب می‌کنند، دو دسته هستند. آن‌ها که با وجود داشتن خانواده ترجیح‌شان این است که به تنهایی خانه‌ای اجاره و زندگی مستقل را تجربه کنند و دسته دوم هم کسانی که اجبار آن‌ها را وادار به تنها زندگی کردن کرده است. دانشجوها، جوانانی که به دنبال کار به شهرها آمده‌اند یا آن‌ها که از همسر جدا شده‌اند و ناچارند تنها زندگی کنند در دسته دوم این ماجرا قرار می گیرند.

این استاد دانشگاه و آسیب‌شناس از آمار 22 درصدی جوانانی می‌گوید که در شهرهای بزرگ زندگی می‌کنند، آن هم در حالی که خانواده آن‌ها در همان شهر هستند.

ابهری از پژوهشی که با موضوع زندگی مجردی انجام داده شده و علت انتخاب زندگی مجردی توسط این دسته از جوانان می‌گوید: وقتی از 1640 دختر و پسری که مجردی زندگی می‌کردند، علت جدا زندگی کردن‌شان سوال شد، 80 درصد آن‌ها توافق اخلاقی نداشتن با خانواده و محدود بودن رفت و آمد با دوستان را بیان کردند. بعد از آن هم طلاق، جدایی از همسر و نبود تمایل به بازگشت به خانواده بعد از زندگی مستقل، توانایی مالی قابل توجه و دوست نداشتن محل زندگی والدین از نظر جغرافیایی از دلایل دیگر این جوان‌ها بود. البته 15 درصد پسرانی که زندگی مجردی را انتخاب کرده بودند، زندگی با جنس مخالف را علت انتخاب خود بیان کردند به عبارتی همان ماجرای ازدواج سفید که از پنج سال پیش راجع به آن و آسیب‌های این نوع ازدواج در رسانه‌ها هشدار دادم چراکه تحقیقات نشان داده ازدواج سفید موجب کاهش آمار ازدواج و افزایش شلختگی فرهنگی است.

این استاد دانشگاه همچنین از علت زندگی مجردی جوان‌هایی که خانواده آن‌ها در شهرهای دیگر زندگی می‌کنند، می‌گوید و این که این افراد، اشتغال، ادامه تحصیل، علاقه نداشتن به بازگشت به زادگاه خود به دلیل محدودیت امکانات تحصیلی، آموزشی و تفریحی و دارا بودن امکانات بیشتر در کلان شهرها را علت برگزیدن زندگی مجردی و دوری از خانواده بیان کرده‌اند.

ابهری همچنین خاطرنشان می‌کند: حدود 70 درصد از افراد مورد پژوهش پسر و 30 درصد دختر بودند و این جامعه آماری از شهرهای تهران، اصفهان، مشهد، شیراز و رشت انتخاب شدند که به ترتیب مقام‌های اول تا پنجم را درباره انتخاب زندگی مجردی توسط جوانان به خود اختصاص دادند.

حسین موسی زاده، جامعه‌شناس و مدرس دانشگاه، در خصوص حضور افراد به صورت دسته جمعی در خانه‌هایی که هیچ‌کدام از امکانات یک زندگی عادی را ندارد به خبرنگار خبرگزاری برنا می‌گوید: قاطبه افراد تشکیل دهنده بافت جمعیتی در این خانه افرادی هستند که زندگی روزمره برای‌شان مهم نیست و فقط به دنبال پناهگاهی برای به صبح رساندن شب هستند. دستفروشان و معتادان متجاهر اصلی‌ترین مشتریان چنین مکان‌هایی هستند چون استفاده از امکانات خانه‌های مجردی به‌صورت اشتراکی، بدون رعایت بهداشت فردی برای آنان هیچ معنا و مفهومی ندارد، در نتیجه مهم نیست که در کجا می‌خوابند. به همین دلیل ترجیح می‌دهند در خانه‌هایی که تخت و اتاق اجاره می‌دهند حضور یابند تا حداقل برای یک شب هم که شده به کمترین میزان مبلغ در آن جا بخوابند.»

پیامدهای زندگی مجردی

بی‌تردید یکی از اصلی‌ترین مشکلات زندگی مجردی وجود مشکلات مالی است، چراکه بسیاری از افرادی که به تنهایی زندگی می‌کنند به‌رغم اینکه دارای شغل و منبع درآمد هستند باز هم در پاره‌ای از موارد با مشکلات مالی مواجه می‌شوند که برای حل این مشکل در برخی از موارد از والدین خود کمک می‌گیرند که با سرزنش‌های آنها مواجه خواهند شد.

یکی دیگر از مشکلات زندگی مجردی را می‌توان سختی در تعمیر و نگهداری از خانه عنوان کرد که برای این کار نیز مجبور به صرف هزینه‌های بالا هستند. از طرف دیگر باید متذکر شد به‌دلیل عدم‌پذیرش این پدیده از سوی بسیاری از افراد جامعه، افرادی که به تنهایی زندگی می‌کنند بیشتر با نگاه‌های معنادار همسایه‌ها، دردسرهای امضاکردن قرارداد و یا درگیری با صاحبخانه مواجه هستند که این خود می‌تواند در پاره‌ای از موارد برای آنها سخت باشد.

فشار و مخالفت خانواده می‌تواند یکی دیگر از مشکلات پیش روی افرادی که به تنهایی زندگی می‌کنند باشد چراکه هنوز بسیاری از والدین با زندگی مجردی فرزندان خود مخالف هستند و در صورت انجام این کار توسط فرزندان باز هم در هر شرایطی مخالفت خود را اعلام می‌کنند.

در پایان باید خاطرنشان کرد یکی از مهم‌ترین معایب زندگی مجردی دلتنگی و ایجاد خلأ در تامین نیازهای عاطفی است که در بیشتر موارد این دسته از افراد برای حل این مشکل به نگهداری حیوانات خانگی روی می‌آورند که این خود می‌تواند در افزایش تجرد قطعی تاثیرگذار باشد؛ موضوعی که باید ریشه‌های آن را در ایجاد رابطه عاطفی صاحب حیوان خانگی با آن حیوان جست‌وجو کرد؛ او پس از مدتی به آن حیوان وابسته می‌شود.

با آسیب‌شناسی دقیق می‌توان این معضل را واشکافی کرد تا بدین‌طریق بتوان نیازهای واقعی عاطفی را در این افراد بازتعریف کرد تا با ورود به اجتماع این خلأ را جبران کنند.