علت سقوط هواپیما چیست؟/ طی ۱۰ سال گذشته چند تن بر اثر سوانح هوایی در ایران جان خود را از دست داده‌اند؟

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری برنا؛ دلایل فراوانی در این زمینه  از سوی کارشناسان صنعت هوانوردی مطرح می‌شود که سقوط هواپیما و یا به وجود آمدن نقص فنی در ناوگان هوایی را با این دلایل مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌دهند. از جمله دلایل ارائه شده در این رابطه می‌توان به تحریم‌های گسترده غرب در تامین و تجهیز لوازم مورد نیاز هواپیما، عدم برنامه‌ریزی صحیح و دقیق و عدم رعایت اصول ایمنی هواپیماها نام برد.

بر اساس آمار منتشر شده شبکه ایمنی هوانوردی ایران، یک هزار و 530 سانحه هوایی در ایران رخ داده‌ است که حدود پنجاه الی هفتاد سانحه به وقوع پیوسته از این آمار مرگبار بوده‌اند. 40 حادثه هوایی از سال 1944 میلادی تا زمان پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 1357 ثبت شده‌ است و پس از انقلاب نیز بیش از هزار و 400 صد نفر جان خود را در سوانح هوایی ایران از دست داده‌اند و سقوط هواپیمای ایرباس آ-300 در پرواز شماره 655 ایران ایر، به‌وسیله حرکت تروریستی ناوجنگی وینسنس آمریکا در خلیج فارس هشتمین حادثه هواپیمائی در دنیا از لحاظ تعداد مسافرین جانباخته است که تمام 290 سرنشین آن جان باختند.

علت سقوط هواپیماها

با توجه به پیشرفت صنعت هوایی و تجهیز هواپیماها به امکانات جدید، امکان خرابی قطعه‌ها تقریباً به حداقل رسیده است، به همین دلیل سهم اشتباهات فردی در سوانح هوایی افزایش پیدا کرده است. تصمیمات اشتباه یا بی‌تجربگی خلبان‌ها در موقعیت های دشوار، یکی از عوامل اصلی سقوط هواپیما است و 50 درصد از سوانح هوایی مرگبار در اثر این عامل ایجاد می شود.

اشتباهات خلبان

هواپیماها سیستم‌های پیچیده‌ای دارند و خلبان‌ها در همه مراحل مدیریت سیستم‌ها درگیر هستند؛ بنابراین عجیب نیست اگر بروز اشتباهات کوچک در هرکدام از مراحل، منجر به حادثه‌ای دلخراش شود. ازجمله‌ این اشتباهات می‌توان به اشتباهات محاسباتی اشاره کرد.

با این همه نباید از تجارب ارزنده خلبان‌ها در جلوگیری از بروز سوانح هوایی مرگبار، چشم‌پوشی کرد. برای مثال در ژوئن 2009 هواپیمای ایرباس A320 در نیویورک به دسته‌ای از غازها برخورد کرد!

ماجرا از این قرار بود که این هواپیما دچار نقص فنی می‌شود و خلبان آن یعنی کاپیتان Chesley Sullenberger از تجربه‌ خود استفاده می‌کند و با یک تصمیم ناگهانی هواپیما را به سمت رود هادسون هدایت می‌کند، در نتیجه همه 150 مسافر این پرواز زنده می‌مانند؛ بنابراین باید اعتراف کنیم تجربه و دقت خلبان می‌تواند مؤثرترین عامل در ایمنی پرواز باشد، بدیهی است نبود این عامل یکی از عوامل سقوط هواپیماست.

مشکلات فنی و مکانیکی

مشکلات فنی و مکانیکی 20 درصد از سوانح هوایی را در سرتاسر دنیا شامل می‌شود؛ اما در کشور ما به علت تحریم‌ها و کمبود قطعات اصلی هواپیما و قدیمی بودن ناوگان پروازی، یکی از اصلی‌ترین عوامل سقوط هواپیماست و حتی سهم بیشتری از اشتباهات فردی را به خود اختصاص می‌دهد.

مشکلات فنی و مهندسی

هرچند تکنولوژی‌های پرواز در سرتاسر دنیا در حال پیشرفت است اما هنوز هم سوانح هوایی به علت فرسوده بودن قطعات یا اشتباهات مهندسی در ساخت و جایگذاری آن‌ها اتفاق می‌افتد. جالب است بدانید بعضی از تکنولوژی‌های جدید می توانند از عوامل سقوط هواپیما باشند؛ مثلاً در سال 1950 گونه‌ای از جت‌ها ساخته شد که قادر بودند در ارتفاع بالا پرواز کنند، اما اشتباهات محاسباتی و وارد آمدن فشار بسیار زیاد به کابین باعث سقوط هواپیماهایی از این دسته شد.

آب‌وهوا

تغییرات جوی و آب‌وهوای بد علت 10 درصد از سوانح هوایی است؛ اما در چند سال اخیر با پیشرفت تجهیزات هواشناسی مانند نقشه‌های دقیق الکترونیکی، نویگیشن‌ها و… این عامل به شدت در حال کاهش است.

مشکلات فنی و مهندسی

یکی از عجیب‌ترین حوادث هوایی که در اثر تغییرات جوی، در دسامبر سال 2005 اتفاق افتاد. پرواز شماره 1248 که از واشنگتن به شیکاگو پرواز می‌کرد، در اثر برف و لغزندگیِ باند پرواز به سمت بزرگراه منحرف و متأسفانه یک کودک خردسال در این سانحه کشته شد.

خرابکاری و حملات تروریستی

حملات تروریستی در سال‌های اخیر به شدت افزایش پیدا کرده است و حدود 10 درصد از سوانح هوایی را شامل می‌شود. یکی از مشهورترین آنها حوادث 11 سپتامبر 2001 است، در این روز چهار هواپیما توسط القاعده ربوده شد و 2 هواپیما به برج‌های دوقلو در نیویورک، یک هواپیما به ساختمان پنتاگون در ویرجینیا برخورد کرد و هواپیمای چهارم در ایالت پنسیلوانیا سرنگون شد.

بنابراین با افزایش حملات تروریستی در چند سال اخیر خرابکاری می‌تواند به عنوان یکی از عوامل سقوط هواپیما به شمار آید.

دیگر خطاهای انسانی

تنها اشتباهات فردی خلبان ها نمی‌تواند از عوامل سقوط هواپیما باشد، بلکه گاهی خطاهای انسانی در تک‌تک بخش‌های صنعت هوانوردی می‌تواند منجر به وقوع سوانح هوایی مرگباری شود. از جمله‌ این خطاها می‌توان به اشتباهات محاسباتی مهندسان پرواز، اشتباهات برج مراقبت، خطاهای نیروهای امنیتی و… اشاره کرد.

سقوط هواپیما در ایران

سقوط هواپیمای نظامی در کرمان با 276 کشته بزرگترین سانحه هوایی جهان بین سال‌های 1998 تا 2004 میلادی بوده‌ است.

اولین حادثه هوایی پس از پیروزی انقلاب اسلامی در یکم تیر ماه سال 1359 (21 ژوئن 1980) رخ داده‌است و پس از آن تا خردادماه سال 1383 تعداد 233 سانحه غیرنظامی رخ داده‌است که از میان آن‌ها 67 سانحه مرگبار، منجر به 998 کشته و 97 مجروح شده‌است.

آمار سوانح هوایی کشور طی 10 سال اخیر

بر اساس آمارهای رسمی و غیررسمی طی 10 سال گذشته، 647 نفر بر اثر سانحه هوایی جان خود را از دست داده اند، همچنین طی 10 سال اخیر 52 سانحه هوایی در کشور نیز به وقوع پیوسته است.

سال ۱۳۹۸

۱۸ دی ۱۳۹۸: یک فروند هواپیمای مسافربری بوئینگ 737 متعلق به خطوط هوایی اوکراین، با 176 مسافر و خدمه پس از پرواز از فرودگاه امام (ره) در محلی بین پرند و شهریار سقوط کرد و تمامی سرنشینان آن جان خود را از دست دادند.

۴ دی ۱۳۹۸: یک فروند میگ 29 ارتش جمهوری اسلامی ایران پس از بلند شدن از پایگاه دوم شکاری تبریز در دامنه‌های سبلان سقوط کرد و خلبان آن به شهادت رسید.

۲۴ مرداد ۱۳۹۸: در ساعت حدود 9 صبح 24 مرداد ماه 1398 یک فروند هواپیمای آموزشی فوق سبک حدود 200 متر قبل از فرود در فرودگاه افلاک آسیای ایوانکی دچار حادثه شد و سقوط کرد در این حادثه دو نفر جان خود را از دست دادند. یکی از سرنشینان این هواپیما مجید فتحی‌نژاد خلبان برجسته و مسئول کمیته فوق سبک سازمان هواپیمایی بود که به‌همراه دانشجوی خلبانی همراهش جان خود را از دست دادند.

۱۳ مرداد ۱۳۹۸: صبح روز 13 مرداد 1398 یک فروند جنگنده بمب‌افکن چندمنظوره اف-۴ئی (F-4E) نیروی هوایی ارتش ایران، در پی وقوع آتش‌سوزی در موتور سمت چپ خود در ساحل تنگستان بوشهر سقوط کرد. خلبانان آن با خروج اضطراری، به سلامت از آن خارج شدند.

سال ۱۳۹۷

۱۳ اسفند ۱۳۹۷: در ساعت 11:19 صبح 13 اسفند 1397 یک فروند بالگرد بل 214 ارتش برای کمک‌رسانی به مادری باردار در روستای دهدلی از استان چهارمحال و بختیاری ارسال می‌شود که متأسفانه قبل از رسیدن به ماموریت در 30 کیلومتری شهرکرد در روستای سرتشنیز سقوط می کند. در این حادثه سرهنگ خلبان مسعود خواجوی، سروان خلبان علی ودعی، کروچیف بالگرد علی اشرفی و دو تکنسین اورژانس رسول طاهری و ستار کاویانی به شهادت رسیدند. این بالگرد با پنج سرنشین در حال انجام مأموریت اورژانس بوده که دچار سانحه شد.

۲۶ بهمن ۱۳۹۷: در ساعت حدود 11 صبح 26 بهمن ماه 1397 یک فروند هواپیمای آموزشی فوق سبک به رجیستر EP-1298 در منطقه بهاریه کاشمر سقوط کرد که در این حادثه دو نفر جان خود را از دست دادند. سرنشینان این هواپیما آقایان استاد خلبان مهدی زارعی و دانشجوی خلبانی سیدمهدی سیدی بودند و هواپیما جهت آموزش در حال پرواز بوده‌ است. علت حادثه توسط سازمان هواپیمایی کشوری در حال بررسی است.

۲۴ دی ۱۳۹۷: حدود ساعت 8 و 30 دقیقه بامداد دوشنبه 24 دی 1397، یک فروند بوئینگ 707 باری حامل گوشت متعلق به نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران که از بیشکک قرقیزستان عازم فرودگاه پیام کرج بود، به اشتباه در فرودگاه فتح به زمین نشست و به علت کوتاه بودن طول باند فرود (1200 متر)، هواپیما به دیوار انتهای باند برخورد می‌کند. از 16 سرنشین هواپیمای سانحه دیده، یک نفر زنده ماند.

۱۲خرداد۱۳۹۷: حدود ساعت 12:30 امروز یک فروند هواپیمای جنگنده شکاری اف 7 در حوالی 20 کیلومتری شهر حسن‌آباد جرقویه علیا (محدوده مزرعه رضائیه اصفهان) سقوط کرد. نوع این جنگنده آموزشی بوده و قبل از سقوط هواپیما 2 نفر سرنشین آن بیرون پریده‌اند.

۲۸ فروردین ۱۳۹۷: سقوط یک فروند بالگرد در آب‌های خلیج فارس.

سال ۱۳۹۶

۲۰ اسفند ۱۳۹۶: یک فروند هواپیمای بمباردیه چلنجر 600 سریز شخصی متعلق به ترکیه که از شارجه عازم استانبول بود با ۱۱ سرنشین (۸ نفر از آن‌ها مسافر و ۳ نفر دیگر خدمه پرواز) در حدود ساعت 18:09 به وقت محلی در حوالی شهرکرد سقوط کرد. تمامی سرنشینان هواپیما جان باختند. این هواپیما متعلق به شرکتی ترکیه‌ای به نام باشاران بوده‌ است.

۲۹ بهمن ۱۳۹۶: یک فروند هواپیمای ATR 72-212 (پرواز شماره 3704 هواپیمائی آسمان) که از تهران عازم یاسوج بود بر فراز سمیرم سقوط کرد. این هواپیما متعلق به شرکت هواپیمایی آسمان بود و 60 مسافر و 6 خدمه (دو مهماندار، دو نفر امنیت پرواز و دو نفر خلبان و کمک خلبان) داشت. این هواپیما پنجاه دقیقه بعد از پرواز از دید رادار محو شد. یک مقام مسئول از شرکت هواپیمایی آسمان اعلام کرد که این هواپیما با کوه دنا برخورد کرده‌ است. این حادثه در حوالی روستای کهنگان از توابع پادنا در یکصد و بیست کیلومتری سمیرم رخ داد. متأسفانه تمامی سرنشینان این هواپیما از جمله یک کودک، جان خود را از دست دادند.

۲۷ بهمن ۱۳۹۶: غروب جمعه یک هواپیمای فوکر 100 قشم ایر هنگام فرود در باند فرودگاه مشهد به دلیل باز نشدن چرخ‌ها، دچار سانحه شد، اما به 104 مسافر و خدمه آن آسیبی وارد نیامد.

۸ آبان ۱۳۹۶: یک فروند هواپیمای فوق‌سبک از نوع آموزشی TECNAM و به علامت ثبت: EP-1239 در فرودگاه گلبهار مشهد دچار سانحه شد. این هواپیما پس از تیک‌آف و در انتهای باند فرودگاه گلبهار سقوط کرد. در طی این حادثه خلبان و کمک خلبان آن مصدوم شدند

۲۰ آبان ۱۳۹۶: یک فروند سوخو 22 سپاه در منطقه سروستان در 84 کیلومتری شیراز سقوط کردو خلبان آن به شهادت رسید.

سال ۱۳۹۵

۱۶ آذر ۱۳۹۵: ساعت یازده و سی دقیقه روز 16 آذر، یک فروند هلیکوپتر متعلق به شرکت پن‌ها در دریاچهٔ چیتگر تهران سقوط کرد. این بالگرد حامل 8 سرنشین بود. پس از انتقال 8 سرنشین این حادثه به بیمارستان، خلبان جان خود را از دست داد.

۲۰تیر۱۳۹۵: یک فروند جنگنده سوخو 24  ارتش صبح روز بیستم تیر ماه حوالی روستای قشقاوی در کنار دریاچه بختگان در منطقه خیر شهرستان استهبان دچار سانحه شد. خلبانان این جنگنده پیش از وقوع سانحه با موفقیت ایجکت کردند.

۷ آذر ۱۳۹۵: نیمه شب یکشنبه هفت آذر ۹۵ یک فروند بالگرد MI17 متعلق به شرکت نفت خزر به هنگام انتقال مصدوم، پس از چند ثانیه برخاستن از سکوی نفتی امیرکبیر در دریای خزر دچار نقص فنی شد و سقوط کرد. در این حادثه هر پنج سرنشین بالگرد جان باختند.

۱۷ آذر ۱۳۹۵: سقوط یک فروند هواپیمای آموزشی در اقلید نزدیکی روستای خنجشت.

۸ اردیبهشت ۱۳۹۵: یک فروند هواپیمای F7 که با دو نفر سرنشین ساعت ۹:۱۵ دقیقه صبح از پایگاه هشتم شکاری اصفهان برای پرواز آموزشی برخاسته بود ساعت ۹:۵۸ دقیقه دچار حادثه شد و در حوالی شهرستان نائین سقوط کرد. خوشبختانه خلبان و کمک خلبان آن با پرش از سانحه نجات یافتند این هواپیما در ۴۰ کیلومتری نائین در حوالی روستای کِجان با کوه برخورد کرده و منهدم شده‌است.

۶ فروردین ۱۳۹۵: در پی سقوط یک فروند بالگرد اورژانس در نزدیکی دریاچه مهارلو در اطراف شهرستان کوار استان فارس تمامی ۹ سرنشین این بالگرد جان باختند. سخنگوی اورژانس کشور درباره جزئیات این حادثه گفت: این بالگرد در حال انتقال بیمار از شهرستان خنج به شیراز بود که در نزدیکی دریاچه مهارلو در اطراف شهرستان کوار استان فارس سقوط کرد. وی افزود: دو تکنسین اورژانس در داخل این بالگرد حضور داشته‌اند.

سال ۱۳۹۴

۸ بهمن ۱۳۹۴: یک فروند هواپیمای ام دی ۸۳ متعلق به هواپیمایی زاگرس هنگام فرود از باند فرودگاه مشهد خارج شد. این سانحه تلفات جانی نداشت.

۲۲ دی ۱۳۹۴: یک فروند هواپیمای آموزشی F4 به علت نقص فنی در حوالی یکی از روستاهای منطقه کهیری شهرستان کنارک سقوط کرد و منجر به به شهادت رسیدن خلبان و کمک خلبان آن شد.

۲۲ تیر ۱۳۹۴: یک فروند بالگرد شب‌پر مربوط به شرکت نفت فلات قاره که از سکوی ابوذر یک مصدوم را به بوشهر انتقال می‌داد، ۱۰ دقیقه پس از پرواز از صفحه رادار ناپدید شد. این بالگرد شامل ۴ سرنشین بوده‌است.

سال ۱۳۹۳

۷ اسفند ۱۳۹۳: یک فروند بالگرد متعلق به «شرکت پنها» که برای امداد رسانی به پرواز درآمده بود، به دلیل وضعیت نامساعد جوی با دیواره کوه برخورد و منفجر شد و تمامی 3سرنشین جان باختند.

۵ اسفند ۱۳۹۳: یک فروند هواپیمای آموزشی از نوع TB و متعلق به شرکت آموزش هوانوردی پارسیس در فرودگاه پیام کرج به دلیل باز نشدن چرخ‌ها و در حالی که خلبانان مجید یوسفی مهر و محمد مهدی طارمی در حال انجام مانورهای مربوطه برای باز کردن چرخ‌ها با استفاده از نیروی گرانش بودند و ارتفاع بسیار کمی با زمین داشتند، به دلیل از دست دادن موتور دچار سانحه شده و سقوط کرد؛ که در این سانحه خلبان طارمی قبل از برخورد با زمین خود را از هواپیما به بیرون پرتاب می‌شود و دچار شکستگی شدید می‌شود و خلبان یوسفی مهر یک هفته بعد به علت سوختگی شدید در بیمارستان سوختگی فوت کرد.

 ۹ دی ۱۳۹۳: یک فروند هواپیمای آموزشی از نوع TECNAM به علامت ثبت EP-SCN و متعلق به شرکت آموزش هوانوردی پارسیس در زمان برگشت از زنجان حوالی فرودگاه زنجان به دلیل از دست دادن کامل موتور با مهارت خلبانان محمد مهدی جهاد و حسن عبداللهی در جاده روستای سارم سقلو فرود اضطراری کردند در این سانحه هیچگونه آسیبی به هواپیما و دو خلبان آن وارد نشد.

 ۱۹ مهر ۱۳۹۳: در سانحه هوایی روز شنبه نوزدهم مهر ماه ۱۳۹۳ هفت تن از مسئولان و کادر پروازی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران در مسیر عزیمت به منطقه مرزی و عملیاتی شرق کشور به شهادت رسیدند.

۱۹ مرداد ۱۳۹۳: در ساعت ۹:۳۰ روز یکشنبه ۱۹ مرداد یک فرورند هواپیمای آنتونوف-۱۴۰، ایران ۱۴۰، متعلق به شرکت سپاهان ایر (هواپیمایی هسا) که حامل ۴۸ مسافر و خدمه بود، از تهران به مقصد طبس، از فرودگاه مهرآباد بلند شد و چند دقیقه پس از بلند شدن از باند، در بلوار شیشه مینا واقع در غرب تهران سقوط کرد. در این حادثه ۳۸ نفر جانباختند و ۱۰ نفر نیز زخمی شدند.

۲۴ تیر۱۳۹۳: یک فروند هواپیمای اف-۴ نیروی هوایی ارتش ایران دقایقی پس از پرواز ازپایگاه هوایی شهید دوران در شیراز، منطقه دریاچه بختگان سقوط کرد که در پی آن دو خلبان این هواپیما به شهادت رسیدند.

۶ خرداد۱۳۹۳: یک فروند هواپیمای آنتونوف متعلق به نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در پرواز آموزشی، هنگام فرود در فرودگاه یزد به دلیل نقص فنی دچار آتش‌سوزی شد. در پی این سانحه با تلاش عوامل امداد و گروه‌های آتش‌نشانی نسبت به خاموش کردن آتش اقدام شد. در این سانحه خوشبختانه هیچ گونه آسیبی به کادر پرواز و سرنشینان هواپیما وارد نشد.

۲۰ اردیبهشت۱۳۹۳: هواپیمای فوکر ۱۰۰ پرواز شماره ۸۰۵۳ متعلق به شرکت هواپیمایی آسمان که از مشهد عازم فرودگاه بین‌المللی زاهدان بود، در ساعت ۱۳٫۱۰ دقیقه روز ۲۰ اردیبهشت به دلیل عدم باز شدن چرخ سمت چپ عقب درخواست فرود اضطراری کرد و به ناچار با وجود یک چرخ بسته به حالت اضطرار در باند فرودگاه بین‌المللی زاهدان فرود آمد و با وجود اینکه این هواپیما از باند پرواز خارج و لاستیک آن دچار ترکیدگی شد اما همه ۱۱۳ مسافر این پرواز جان سالم به در بردند. در این حادثه تنها ۹ تن آسیب دیدند.

سال ۱۳۹۲

۱۳ اسفند ۱۳۹۲: سقوط یک فروند فالکن ۲۰ سازمان هواپیمایی کشوری در آب‌های خلیج فارس که شامل ۴ نفر بود.

۱ مهر۱۳۹۲: یک فروند هواپیمای شکاری اف-۴ فانتوم متعلق به پایگاه هفتم شکاری شیراز ، در هنگام فرود با ترکیدگی لاستیک از باند خارج و دچار سانحه شد. در این حادثه هر ۲ خلبان اقدام به اجکت کردند که خلبان کابین جلو سرگرد خلبان آرش رضایی به علت باز نشدند چتر، جان به شهادت رسید و خلبان کابین عقب سروان هادی بیات با اجکت به موقع نجات پیدا کرد .

۸ اردیبهشت: یک فروند هواپیمای جنگنده اف-۵ نیروی هوایی ارتش که از پایگاه چهارم شکاری دزفول به پرواز درآمده بود در حوالی شهرستان اندیمشک سقوط کرد. خلبانان این پرواز موفق به اجکت شدند و جان سالم به در برده‌اند.

۱ اردیبهشت: یک هواپیمای آموزشی اف-۵ تایگر در شهرستان آبدانان (اردیبهشت ۹۲) متعلق به پایگاه چهارم شکاری دزفول، در اثر برخورد با با کوه فیلمان سقوط کرد که موجب جان باختن هر دو خلبان آن شد. در این حادثه سرهنگ حسین طحان نظیف و سروان مرتضی پورحبیب درگذشتند.

سال ۱۳۹۱

آذر ۱۳۹۱: این بالگرد برای امدادرسانی به حادثه تصادف یک مینی‌بوس در محدوده «ملک‌آباد» به محل حادثه اعزام شده بود. این بالگرد حامل پنج مصدوم حادثه تصادف و چهار روز از و یک تکنیسین اورژانس بود که در منطقه «خین عرب» در نزدیکی بیمارستان طالقانی مشهد، دچار سانحه شد و سقوط کرد. تمامی سرنشینان این بالگرد جان خود را از دست دادند. جانباختگان ارتش و اورژانس این حادثه: ۱- هوبان مرتضوی (کادر پرواز) ۲- علیرضا پیرمفان (کادر پروازی) ۳- مسعود شاه ویسی زاده (کادر پروازی) ۵- جعفر قاری (امنیت پرواز) ۶- مهدی مهدی‌زاده (پرسنل اورژانس)

۱۸ مهر ۱۳۹۱: یک فروندمیگ۲۹ارتش جمهوری اسلامی ایران در نزدیکی ورامین سقوط کرد و خلبان آن به شهادت رسید.

سال ۱۳۹۰

۶ بهمن ۱۳۹۰: یک فروند هواپیمای اف-۱۴ نیروی هوایی ارتش ایران، سه دقیقه پس از برخاستن از پایگاه ششم شکاری بوشهر در نزدیکی بوشهر دچار سانحه هوایی شد و خلبان و کمک‌خلبان این هواپیما به شهادت رسیدند.

۱۲ شهریور: هواپیمای ایرباس شرکت هواپیمایی ماهان که از تهران عازم مشهد بود در در ساعت ۲۲:۳۰ در فرودگاه شهید هاشمی‌نژاد مشهد این شهر دچار سانحه شد. این هواپیما به شماره پرواز ۶۱۳ که محسن رضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام هم یکی از سرنشینان آن بود، حدود ساعت ۲۴، به هنگام فرود در باند فرودگاه به علت ترکیدگی چرخ جلو، با مشکل مواجه شد و به سختی فرود آمد. این پیشامد تلفات جانی در برنداشته‌است ولی برخی از مسافرها دچار جراحاتی شده‌اند. محسن رضایی از ناحیه دست دچار جراحاتی گردید.

۱۹ شهریور: یک هواپیمای نظامی اف-۵ در حین رزمایش فداییان حریم ولایت در تبریز سقوط کرد. این هواپیما در میدان آذربایجان تبریز که در کنار فرودگاه این شهر قرار دارد واژگون شد. به گفته شاهدان عینی خلبان هواپیما توانست قبل از سقوط خود را با چتر به بیرون پرتاب کند.

فروردین: ۱۳۹۰ یک جنگنده سوخو-۲۴ در استان فارس سقوط کرد که ۲ خلبانش از هواپیما بیرون پریدن که چتر یکی از آنان باز نشد و منجر به شهادت رسیدن آن خلبان شد.

سال ۱۳۸۹

 ۱۹ دی۱۳۸۹: یک فروند بوئینگ ۷۲۷ متعلق به شرکت ایران ایر که از تهران به سمت ارومیه در حرکت بود حدود ساعت ۱۹:۴۵ در نزدیکی ارومیه سقوط کرد و ۷۸ نفر از ۱۰۵ مسافر و خدمه آن کشته شدند. (ر.ک. پرواز شماره ۲۷۷ ایران‌ایر)

۲۶ تیر۱۳۸۹: یک فروند فانتوم اف-۴ نیروی هوایی ارتش ایران که از پایگاه ششم شکاری بوشهر برخاسته بود، دقایقی پس از پرواز به دلیل نقص فنی در نزدیکی شهر چغادک در ۲۵ کیلومتری بوشهر سقوط کرد. دو نفر از سرنشینان هواپیما نجات یافتند.

سال ۱۳۸۸

۴ بهمن ۱۳۸۸: یک فروند توپولف تی یو-۱۵۴ با ۱۵۷ مسافر پس از فرود روی باند فرودگاه مشهد آتش گرفت. در اثر این حادثه داخل هواپیما به کل سوخته و بال سمت راست و دم و چرخ هواپیما جدا شدند و ۴۲ تن از مسافران به بیمارستان منتقل شدند.

۲۴ تیر ۱۳۸۸: سانحه مرگبار توپولف تی یو-۱۵۴ متعلق به هواپیمایی کاسپین ۱۶۸ کشته برجای گذاشت.

 ۳۱ شهریور ۱۳۸۸: یک فروند هواپیمای نظامی ایلیوشین-۷۶ دارای سیستم آواکس در حین مانور هوایی ارتش در جنوب قرچک در نزدیکی ورامین سقوط کرد. بر اثر این سانحه هفت نفر به شهادت رسیدند.

۱۰ شهریور ۱۳۸۸: سقوط یک فروند هواپیمای آموزشی از نوع تک نام به علت اشتباه خلبان در انتخاب باک تغذیه‌کننده موتور در چند مایلی فرودگاه پیام که منجر به آسیب دیده گی شدید خلبان زن از ناحیه سر و فوت وی به علت مرگ مغزی بعد از بیست و چهار ساعت شد. این هواپیما متعلق به شرکت هواپیمایی آموزشی ایران زمین پس از بلند شدن از فرودگاه پیام به صورت فورمیشن در نزدیکی حدوداً ۶۰ کیلومتری فرودگاه رشت به دلیل QRF تصمیم برگشت به فرودگاه پیام کرج را داشتند که بعلت خاموش شدن موتور هواپیما قبل از رسیدن به باند سقوط می‌کند.

۲۵ مرداد ۱۳۸۸: یک فروند بالگرد آموزشی نظامی متعلق به هوانیروز در شهرک اندیشه شهرستان شهریار واقع در ۴۵ کیلومتری غرب تهران سقوط کرد و سه سرنشین آن به شهادت رسیدند. این هلیکوپتر قبل از اصابت به زمین هنگام پرواز در آسمان دچار نقص فنی و آتش‌سوزی شده بود.

۲۴ مرداد ۱۳۸۸: یک فروند هواپیمای تک موتوره آموزشی صبح شنبه ۲۴ مرداد۱۳۸۸ پشت پمپ بنزین منطقه «پلنگ آباد» ماهدشت کرج سقوط کرد. براساس اعلام سازمان آتش‌نشانی کرج، در این حادثه هر دو سرنشین این هواپیما جان خود را از دست دادند.

۲۰ مرداد ۱۳۸۸: یک فروند هواپیمای فوکر ۱۰۰ در پرواز شماره ۷۲۹ هواپیمایی آسمان در فرودگاه اصفهان دچار سانحه شد. به علت فرود نامناسب عوامل پرواز یکی از چرخ‌ها ترکیده و آتش گرفت. درهای این هواپیما بسته بوده و در حالی که مسافران داخل بودند مأموران فرودگاه به اطفای حریق مشغول شدند و سرانجام پس از خاموش کردن آتش مسافران از هواپیما خارج شدند.

۱۹ مرداد ۱۳۸۸: بر اثر سقوط بالگرد نیروی انتظامی سه نفر از سرنشینان آن به شهادت رسیدند. این بالگرد در حین بازگشت از مأموریت حدود ساعت ۱۶ روز دوشنبه ۱۹ مرداد در ۳۰ کیلومتری ارتفاعات شرق کرمان به دلیل نقص فنی در حوالی «ده‌مرتضی سیرچ» با زمین برخورد کرد. این بالگرد در بازگشت از عملیات گشت و تعقیب اشرار در منطقه سیرچ کرمان به دلیل نقص فنی دچار مشکل شده‌است و با زمین برخورد کرده که در این حادثه خلبان و دو نفر از سرنشینان بالگرد به شهادت رسیدند، کمک خلبان به همراه دو سرنشین دیگر مجروح شدند و برای درمان به مراکز درمانی منتقل شدند.

۲ مرداد ۱۳۸۸: پرواز شماره ۱۵۲۵ هواپیمایی آریا تور که از تهران به مشهد حرکت می‌کرد ساعت ۱۸:۰۵ دقیقه در فرودگاه مشهد، در نتیجه باز نشدن چرخ جلو و همچنین اشکال در چرخ‌های عقب در هنگام فرود از باند خارج شد و به دیوار فرودگاه برخورد کرد. در این حادثه حداقل ۱۷ نفر (۳ مسافر و ۱۴ خدمه پرواز) جان باختند و ۲۰ نفر نیز مجروح شدند. این هواپیما از نوع ایلیوشین-۶۲ و مجموع مسافران و خدمه آن ۱۶۰ نفر بوده‌است.