توجه به آسیب‌های اجتماعی در وقت اضافه/ رسیدگی به آسیب‌های اجتماعی نیازمند یک وزارتخانه/ برخی کودکان کار پسر با لباس دخترانه دستفروشی می‌کنند

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری برنا؛ کرونا بسیاری از مشاغل را به تعطیلی کشاند اما این ویروس خطرناک نتوانست کودک کار را خانه‌نشین کند. این کودکان در سر چهارراه‌ها و در کنار سطل‌های زباله مشغول فعالیت هستند و گویا اراده‌ای برای رفع مشکل کار کودک وجود ندارد اما مشکلات این کودکان ورای تصور هر یک از ماست.

کودکان کار از اتباع هستند

 فاطمه دانشور، فعال حوزه کودک و مدیرعامل موسسه مهرآفرین، درباره مشکلات کودکان کار و خیابان گفت: کودکان کار و خیابان با وجود اینکه در ایران متولد شدند اما همه آنها را افغانی می‌دانند در حالی که آنها هیچ درکی از کشور افغانستان ندارند. برای مثال پدر بزرگ و مادر بزرگ‌های آنها از افغانستان آمدند.

او با بیان اینکه نداشتن هویت بدترین شرایط را برای این کودکان فراهم می‌کند، افزود: این کودکان بلاتکلیف هستند و متاسفانه کسی برای این افراد در حوزه قانون‌گذاری و سیاست‌گذاری فکری نمی‌کند.

دانشور اظهار کرد: در مقاطع زمانی مختلف بر اساس رونق اقتصادی موجود در کشور تعداد مهاجران غیرقانونی افزایش پیدا کرد. این افراد عمدتا با خانواده به کشور ما مهاجرت کردند اما تعدادی از این افراد در سنین نوجوانی برای یافتن شغل، وارد کشور شدند.

پسران کار در لباس دخترانه

دانشور تصریح گفت: اینکه چرا مرزها کنترل نمی‌شود را باید از مسئولین سوال کرد؛ چون در مقاطع زمانی نیز شاهد مهاجرت پاکستانی به کشور هستیم و کودکان آنها عمدتا بر سر چهارراه‌ها مشغول گدایی هستند. اغلب آنها پسر  بوده و با لباس دخترانه بر سر چهارراه‌ها به گدایی و دستفروشی مشغولند.

او با اشاره به وضعیت زندگی برخی پاکستانی های مقیم ایران بیان کرد: زندگی برخی از‌ این افراد سطح پایین و در حاشیه شهر تهران دارند. حواس مسئولین به این افراد نیست، آنها شرایط به مراتب بدتری نسبت به افغان‌ها در ایران دارند چراکه برخی افغان ها از سوی سازمان‌های مردم نهاد حمایت می‌شوند.

 تهیه سند رفاه اجتماعی، راهی برای حل آسیب‌ها

عضو سابق شورای اسلامی شهر تهران موضوع کودکان کار در ایران را همچون بردگانی که چند ارباب دارند، دانست؛ او در ادامه گفت: در واقع برده‌ای با چند ارباب رهاست. در ایران هم متولی مشخصی را نمی‌توان برای کودکان کار نام برد. در واقع موضوعاتی همچون مهاجرت، اتباع بیگانه و بسیاری از موضوعات که به رفاه اجتماعی باز می‌گردد در کشور متولی ندارد چون در ایران سند رفاه اجتماعی نداریم.

او درباره اقدامات انجام شده در کشور در راستای توجه به رفاه اجتماعی تاکید کرد: در دوره دولت اصلاحات و مجلس ششم مصوبه‌ای به تصویب وزارت رفاه و تامین اجتماعی رسید. این  وزارتخانه 6 ماه فعالیت داشت و با روی کار آمدن دولت احمدی‌نژاد و سیاست‌های آن دوره برچیده شد.

به گفته او سیاست‌های آن در دو وزارتخانه تعاون و کار ادغام شد و این ادغام باعث شد اقدامات در این زمینه بر عهده یک معاونت با فعالیت محدود در وزارتخانه جدید خلاصه شود.

دانشور با بیان اینکه با این اتفاقات موضوعات اجتماعی بدون متولی باقی ماند، افزود:  برای موضوع کودکان کار و مسائل اجتماعی نمی‌توان در وزارت‌های مختلف تصمیم گرفت بلکه وزاتخانه رفاه اجتماعی باید در این زمینه وارد عمل شود.

توجه به آسیب‌های اجتماعی در وقت اضافه

مدیرعامل موسسه مهرآفرین گفت: در یک مقطع زمانی نیز با مشاهده افزایش آسیب‌های اجتماعی، شورای خدمات اجتماعی در وزارت کشور فعال شد اما به‌دلیل اداره آن به شکل شورایی کارکرد مناسبی نداشت.

دانشور تاکید کرد: بسیاری از وزارتخانه‌ها نیز ستاد کاهش آسیب تشکیل دادند اما این مسئله اشکال بزرگ داشت چون این وزارتخانه متولی نداشت و در وقت اضافه به مسائل آسیب‌ها پرداختند.

او تصریح کرد: نمی‌توان به موضوعات اجتماعی به دلیل گستردگی در وقت اضافه پرداخت بلکه نیاز به متولی اصلی دارد. دست آخر هر گونه فعالیت این سازمان‌ها به سازمان بهزیستی ختم می‌شد.

مسائل اجتماعی نیازمند تشکیل وزارتخانه

این فعال حوزه کودک گفت: مسائل اجتماعی نیازمند یک وزارتخانه است، تا بتواند در هیات دولت کرسی داشته و برای برطرف‌سازی آسیب‌های اجتماعی بودجه اخذ کند.

دانشور تاکید کرد: در برنامه‌های توسعه اول تا ششم به آسیب‌های اجتماعی توجه نشده بلکه فقط در برنامه ششم دو صفحه به آسیب‌های اجتماعی به شکل کلی پرداخته شده است.

او با بیان اینکه برنامه‌های توسعه‌‎ای ما انسان محور نیست، افزود: جایی که برنامه‌های توسعه‌ای دولت نوشته و مبنای بودجه‌نویسی می‌شود، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور است. در حالی که این سازمان در زمان دولت احمدی‌نژاد تعطیل شد. با این اقدام گردن مغز متفکر کشور ‌زده شد چون سیاست‌های کلان کشور به این موضوع توجه نکرده بود. در این شرایط دیگر توجه به آسیب های اجتماعی نمی شود واین مسائل رها شده است.

اقدامات مقطعی و هیجانی در حوزه آسیب های اجتماعی

 این نماینده سابق شورای اسلامی شهر تهران گفت: هر از گاهی به خاطر افکار عمومی تصمیمات مقطعی برای مهار آسیب‌ها  گرفته می‌شود که باز هم متولی مشخصی در این زمینه ندارد.

دانشور تاکید کرد: بر اساس تصمیمات هیجانی در برهه‌ای از زمان بهزیستی، شهرداری، فرمانداری و ... به ساماندهی کودکان کار و خیابان می‌پردازند، اما به‌دلیل نبود زیرساخت‌ها چند  شب آنها را نگهداری  و بعد رها می‌شوند.

او ادامه داد: اغلب کودکان کار و خیابان برای تامین معاش خود باید کار کند، در فرهنگ آنها کودک باید کار کند. در این وضعیت کودک نمی‌تواند به‌دلیل نداشتن اوراق هویت و حضور غیرقانونی در ایران به مدرسه برود و همچون دیگر کودکان رشد اجتماعی داشته باشد بر این اساس باید به مشاغل غیررسمی بپردازد. در این روند اتفاقات ناگوار فراوان نیز برایش رخ می‌دهد.

دانشور در پایان افزود: سازمان‌های مردم نهاد با استفاده از منابع  محدود فعال هستند، اما توانایی حل مشکلات را ندارند.