به گزارش خبرنگار بینالملل برنا، دکتر داوود هرمیداس باوند، استاد حقوق بینالملل و روابط بینالملل و عضو جبهه ملی ایران در گفتوگو با این خبرگزاری به تشریح شرایط کنونی سوریه و موضوع حمله احتمالی آمریکا به این کشور پرداخت. مشروح این گفتگو در ادامه آمده است:
احتمال حمله نظامی آمریکا به سوریه قوت گرفته و نشانههای آن آشکارتر شده است و برخی مقامات آمریکایی و انگلیسی از وقوع این حمله قریبالوقوع خبر دادهاند. آیا به نظر شما همه اینها تبلیغات است و یا واقعاً این حمله انجام خواهد شد؟
آمریکا قبلاً سعی میکرد با موضوع سوریه کجدار و مریض رفتار کند و اعلام کرده بود تنها زمانی وارد حمله نظامی به سوریه میشود که دولت اسد از سلاح شیمیایی استفاده کند. اکنون معارضان شرایطی در سوریه ایجاد کردهاند که راه برای حمله آمریکا باز شده است.
مخالفان اسد تلاش دارند حمله شیمیایی به حومه دمشق را به نیروهای دولتی نسبت دهند، اما بسیار بعید است در آستانه ورود کارشناسان سازمان ملل متحد به سوریه، دولت این کشور از سلاح شیمیایی استفاده کند. از سوی دیگر برخی معتقدند استفاده از سلاح شیمیایی باید از طریق هواپیما صورت گیرد. ظاهراً اکنون آمریکا و انگلیس زمینه را برای حمله نظامی مهیا کردهاند، اگر آمریکا در این امر جدی باشد باید دید این حمله به چه صورت انجام خواهد شد. آیا آمریکا فقط کارخانه ساخت سلاح شیمیایی و برخی اهداف مشخص را نابود خواهد کرد یا اینکه هدف آن اقدام نظامی گسترده برای تغییر رژیم سوریه خواهد بود.
اگر حمله از نوع اول باشد که تأسیسات را نابود میکند، ولی دولت سوریه به کار خود ادامه خواهد داد و شاید حتی این حمله از لحاظ روانی به نفع سوریه باشد. ولی اگر از نوع دوم باشد و هدف، تغییر رژیم اسد باشد، نبردی وسیع درخواهد گرفت که احتمالاً ممکن است گرد و خاک آن به تمام منطقه از جمله جمهوری اسلامی ایران هم برسد. در هر صورت این بستگی به نحوه برخورد آمریکا با این قضیه دارد.
در هر صورت مخالفین جبهه واحدی ندارند. حتی اگر دولت اسد برکنار هم بشود ولی استقرار یک نظام دموکراتیک در کار نخواهد بود. چون مخالفین از انسجام کافی برخوردار نیستند. شاید اوایل کار بتوانند موقتاً اوضاع را کنترل کنند، ولی ادامهدار نخواهد بود و در نهایت با مشکل مواجه خواهند شد.
در صورت وقوع حمله احتمالی آمریکا به سوریه، آیا پای ایران هم به این جنگ کشیده خواهد شد؟
مخالفان دولت سوریه، ایران را به همکاری و حمایت از دولت اسد متهم میکنند و میگویند ایران به سوریه سلاح میدهد. حتی اسرائیل ادعا کرده که سلاحهای شیمیایی که در سوریه به کار رفته از طریق ایران تأمین شده است. در هر صورت اگر قرار باشد جنگ گستردهای دربگیرد، گرد و خاکش به ایران نیز خواهد رسید.
به نظر شما در صورت وقوع این حمله، واکنش روسیه که نسبت به آن هشدار داده است چگونه خواهد بود؟
این بستگی دارد که آیا این صرفاً یک هشدار است یا در صورت جنگ روسیه واقعاً قصد مداخله حتی نظامی دارد. روسیه در مورد کوزوو نیز این هشدارها را داد، ولی ناتو کار خود را انجام داد و به کوزوو حمله کرد. حتی در بوسنی هرزگووین هم همین اتفاق افتاد ولی باز هم ناتو توجهی به هشدار روسیه نکرد و به کار خود ادامه داد.
البته اینکه روسیه هشدار جدی در مورد حمله به سوریه داده است، میتواند یک اثر نسبی بر روی شرایط حاکم داشته باشد ولی اگر واکنش جدیتری فراتر از هشدار نشان دهد، درگیریهایی به صورت گسترده در منطقه شکل میگیرد.
با توجه به مخالفت روسیه که حق وتو دارد، آیا آمریکا میتواند بدون مجوز سازمان ملل به سوریه حمله کند؟
آمریکا قبلاً هم این کار را کرده و به کشورهایی حمله کرده که مجوزی برای حمله به آنها نداشته است. حتی مقامات انگلیسی اعلام کردهاند از اجماع بدون شورای امنیت برای حمله به سوریه استفاده میکنند. به هر حال حمله آمریکا به کشوری بدون مجوز سازمان ملل بیسابقه نیست و ممکن است بازهم تکرار شود.