«ما 8 تا بودیم. 4 تا زوج که هم رشته بودیم و با هم جور شده بودیم. دو تا زوجمان از هم جدا شدند. یکی در آستانه جدایی است و من و همسرم زندگی خوبی داریم.» اینها را «ب» می گوید. 2 سال بعد از فارغ التحصیلی از دانشگاه و سه سال بعد از ازدواجش با همکلاسی دوران دانشجویی. البته همه آمارها تا این حد بدبینی را تایید نمیکنند. انگار «ب» و دوستان همدورهایاش زیادی بدشانس بودند که جدایی را تجربه کردند. آمار رسمی از منجر شدن یکی از هر 4 ازدواج به طلاق در پایتخت خبر میدهد. آمار مدیر فرهنگی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاههای کشور میگوید، ازدواجهای دانشجویی موفقتر از ازدواجهای دیگر بودهاند و آمار طلاق در میان آنها 2درصد بوده. البته برخی کارشناسان این آمار را صحیح نمیدانند و از شکست 50درصد ازدواجهای دانشجویی خبر میدهند و برخی با احتساب طلاقهای عاطفی تا 90 درصد هم آمار دادهاند. شاید در این میان استناد به تحقیقات میدانی موجود درباره ازدواجهای دانشجویی راهگشا باشد. البته باید در نظر داشت اغلب این تحقیقات در دوران دانشجویی زوجها صورت گرفته که نشان میدهد در زمان تحقیق مدت زیادی از ازدواج آنها نگذشته است.
پژوهشگران در دانشگاه شهید بهشتی پروژهای برای ارزیابی موفقیت ازدواجهای دانشجویی ترتیب دادند که هدف آن مطالعه تاثیر این جشنها در افزایش تمایل زوجها به ازدواج بود. 779 نفر از دانشجویان مجرد دختر و پسر سال سوم و بالاتر دانشگاه شهید بهشتی و تهران در این تحقیق مورد پرسش قرار گرفتند و مشخص شد این جشنها تمایل پسران را به ازدواج افزایش داده اما تمایل دختران را کاهش داده است. در مقایسه با دانشجویان غیرشاغل، دانشجویان شاغل بازخورد منفیتری نسبت به ازدواج نشان دادهاند و با مشکلات شغل و تامین مالی آشناترند. ازدواج دانشجویی در مجموع نقشی در ترغیب دانشجویان به ازدواج نداشته و به تنهایی برای ترغیب به ازدواج کافی نیست، چرا که نگرانی در مورد ازدواج و مسئولیتهای آن وسیعتر و گستردهتر از آن است که صرفا با تسهیل شروع زندگی برطرف شود. این تحقیق را دکتر محمدعلی مظاهری، محمود حیدری و دکتر حمیدرضا پوراعتماد در سال 82 انجام دادند.
یک تحقیق دیگر در سال 87 در رابطه با آثار و نتایج ازدواج دانشجویی در ابعاد فردی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی در دانشگاه آزاد نشان داد، نقش حمایتی دانشگاهها برای ازدواج دانشجویان با ثبات نسبی میتواند آثار مثبتی داشته باشد. از 602 دانشجویی که با این تحقیق همکاری کردند تنها 1درصد طلاق گرفته بودند. اما باید این نکته را در نظر گرفت که از ازدواج 70درصد آنها تنها یک سال گذشته بود و نمیتواند مبنای قضاوت باشد. بر اساس نتایج این تحقیق با ترغیب و تشویق به شرکت در ازدواجهای دانشجویی میتوان بر کیفیت زندگی جوانان و دانشجویان افزود و زمینه بحرانهای روانی و روحی ناشی از مسائل و مشکلات دیگر را کاهش داد. این تحقیق را محمدصادق مهدوی و حسن غنیمتی انجام دادند.
یک تحقیق دیگر در مقایسه بهداشت روانی زوجهای ازدواج دانشجویی با زوجهای دیگر در دانشگاه شهید بهشتی انجام شد و نشان داد زوجهای ازدواج دانشجویی در زمینه بهداشت روانی تفاواتی با زوجهای عادی ندارند. تنها تفاوت آنها در میزان سازشپذیری و پیوستگی خانوادگی بود که زوجهای ازدواج دانشجویی موفقیت بیشتری نشان دادند.
یک تحقیق دیگر در سال 89 رضایت دانشجویانی که ازدواج دانشجویی داشتهاند را تایید میکند. بهرام علی قنبری هاشم آبادی و مهدی صالح زاده این پژوهش را با هدف بررسی و مقایسه میزان رضایتمندی از زندگی مشترک بین دانشجویانی که ازدواج دانشجویی داشتهاند با دانشجویانی که ازدواج غیردانشجویی داشتهاند، انجام دادند. 107 دانشجوی متاهل در حال تحصیلی دانشگاه فردوسی مشهد در این پژوهش درباره مقولههای جاذبه، تفاهم، طرز تلقی و سرمایهگذاری در زوجین مورد بررسی قرار گرفتند و مشخص شد دو گروه در مقوله تفاهم و طرز تلقی، با هم تفاوت دارند و مرد و زنانی که ازدواج دانشجویی داشتهاند میزان رضایتمندی زناشویی بیشتری را گزارش کردند.