طنز، زبانی شیرین و تاثیرگذار است و میتوان از آن برای معرفی تاریخ و فرهنگ و میراث فرهنگی یک سرزمین بهره برد اما نویسندگان و تصویرگران ایرانی از این زبان، بهره چندانی نبردهاند.
طنز، واژهای عربی و به معنی ریشخند کردن است اما در اصطلاح ادبی و هنری به اثری گفته میشود که اشتباهات یا جنبههای ناخوشایند رفتار بشری، فسادهای اخلاقی، اجتماعی و سیاسی را به زبانی غیرمستقیم بهچالش میکشد و مخاطب خود را به فکر وامیدارد.
طبیعت طنز بر خنده استوار است خندهای که تو را متوجه بدیها و کاستیهای موجود میکند به همینخاطر گفتهاند «طنز یعنی گریهکردن قاهقاه و خندیدن آه آه». اما چگونه میتوان تاریخ و فرهنگ را به قالب طنز درآورد و خواننده علاقهمند را از این طریق با پیشینه و میراث فرهنگی خود آشنا کرد؟
«احمد عربلو»، نویسنده و طنزپرداز براین باور است که تاریخ، میراث فرهنگی و موزهها، این قابلیت را دارند که در قالب طنز به آنها پرداخته شود اما متاسفانه نویسندگان، فیلمسازان و کاریکاتوریستها به این موضوع توجه چندانی نکرده و از این ظرفیت بهره نبردهاند.
به گفته نویسنده کتاب «آقامحمدخان قاجار»، این که کودکان و نوجوانان ما با گذشته و فرهنگ و آثار تاریخی خود ناآشنا هستند و بزرگترها، علاقه چندانی به حفظ زبان و فرهنگ و بناهای تاریخی خود ندارند و موزهها به اماکنی بیروح تبدیل شدهاند و آثار و اشیای بسیاری در خارج از ایران نگهداری میشود همه و همه موضوعاتی است که طنزپردازان می توانند به آن توجه کنند.
از دیدگاه عربلو تاریخ ایران سرشار از نکتههای زیبا و طنزآمیز است که میتوان به آن پرداخت و چه زبانی بهتر از زبان طنز که تاثیرگذارتر است و از بیان مستقیم دوری میکند؟ اما متاسفانه طنزپردازان ایرانی بیش از هرچیز به بیان مسایل سیاسی میپردازند و از توجه به فرهنگی و میراث فرهنگی باز میمانند.
«چوپان، دیگر دروغ نگفت» و «تانک آرزوها» دو کتاب تازه از احمد عربلوست که در قالب طنز و برای نوجوانان منتشر میشود.«چوپان، دیگر دروغ نگفت» مجموعه 30 قصه طنزآمیز در ارتباط با آداب معاشرت و مسایل اخلاقی است که از سوی نشر مدرسه منتشر میشود و «تانک ارزوها» مجموعه 25 داستان در ارتباط با رویدادهایی است که در زمان جنگ اتفاق افتاده است.
منبع: میراث فرهنگی