اختصاصی برنا؛ در تار و پود معضلات لباس کار و کارگر/۱

وقتی که تفکر مدیران جایگزین استاندارد می‌شود

۱۳۹۳/۰۲/۲۹ - ۱۴:۴۴:۴۹
کد خبر: ۱۸۸۹۴۳
وقتی که تفکر مدیران جایگزین استاندارد می‌شود
به خاطر هزینه های بالا، برخی از شرکت های تولیدکننده ناچار می شوند که پارچه با کیفیت پایین ترتهیه کنند.

حکایت لباس کار از جایی شروع شد که گزارشی را تحت عنوان « قیمت ها سخن می گویند/کاهش تورم به روایت ارزاق و معیشت مردم» منتشر کردیم. نظراتی که در زیر این مطلب قید شده بود، ما را به این سمت و سو هدایت کرد که کنکاشی در قیمت لباس کار کارگران داشته باشیم. مهدی که کارگر کارخانه رنگ سازی است در این خصوص گفت:«ای کاش لباس کار هم ارزان می شد.» قاسم می گوید:«من یک کارگر زحمتکش هستم. چرا تو این مملکت کسی به داد ما نمی رسه؟ با بچه ها موافقم. چرا لباس کار اینقدر گرونه؟ این اولین ابزار کار ماست. شبا از شدت خستگی و درد خوابم نمی بره.» به راستی لباس کار کارگران و تجهیزات ایمنی دیگر یکی از اساسی ترین ابزار کار این قشر در کل دنیاست. ولی باید پیگیر وضعیت بود که ببینیم این قیمت ها بر چه اصل و اساسی است.


قوانین وزارت کار چه می گوید؟
طبق قوانین وزارت کار و امور اجتماعی: ماده‌ 1: لباس‌ كار بایستی‌ با توجه‌ به‌ خطراتی‌ كه‌ در حین‌ كار برای‌ كارگر مربوطه‌ پیش‌ آمد می‌نماید انتخاب‌ شده‌ و به‌ ترتیبی‌ باشد كه‌ از بروز خطرات‌ تا حد ممكن‌ جلوگیری‌ کند. ماده‌ 2: لباس‌ كار باید مناسب‌ با بدن‌ كارگر استفاده‌ كننده‌ بوده‌ و هیچ‌ قسمت‌ آن‌ آزاد نباشد كمر آن‌ همیشه‌ بسته‌ و جیب های‌ آن‌ كوچك‌ بوده‌ و حتی‌ الامكان‌ تعداد جیبها كم‌ باشد. جاوید یکی دیگر از کارگران در این رابطه می گوید:«آقا واقعا رفقا به خوب نكته ای اشاره كردند. من یك كارگر هستم و به خاطر شغلی كه دارم باید از لباس های واترپروف استفاده كنم اما متاسفانه هم گرون شده و هم نم پس میده. كیفیتش هم اونقدر پایینه كه بعضی اوقات جرقه میزنه. لطفا انعكاس بدین تا مسئولان رسیدگی كنند.»

کیفیت پایین پیرو قیمت بالا
باید این سئوالات را از جایی شروع کرد. احمدی، مدیر عامل یکی از شرکت های تولید کننده لباس کار می گوید:«این مساله عمومیت ندارد. قیمت ها بالا بوده و این کاملا مشهود است که قیمت ها به نسبت سال گذشته تغییر کرده است. اگر در مورد کیفیت بخواهیم صحبت کنیم، باید بگویم که به خاطر هزینه های بالا، برخی از شرکت های تولیدکننده ناچار می شوند که پارچه با کیفیت پایین ترتهیه کنند.» وی ادامه می دهد:«این مساله به مدیریت مجموعه بستگی دارد. گاهی به اشتباه به فکر صرفه جویی می افتند ولی این تصور کاملا غلط است.» یکی دیگر از کارگران می گوید:«آقا لباس كار ها همه قلابی شدن. خدا از این چینی ها نگذره كه تو این مقوله هم وارد شدن. ما هم مجبوریم بدون لباس كار بریم توی كار. احمدی در مورد ورود لباس کارهای چینی پاسخ می دهد:«اینطور نیست که با ورود جنس چینی، تولید ایرانی کم شده باشد. ما تولید خودمان را داریم ولی گاهی به خاطر قیمت ها، ناچار می شوند که به جنس دو یا سه رو بیاورند. در پاره ای از موارد ناچار می شوند که درصد مواد پلاستیکی را بالا می برند. البته درصدهای پنبه و پلی استر به کار رفته در لباس کار مشخص است.»

قیمت های شناور
تنوع قیمت ها خیلی زیاد است. به تبع آن کیفیت هم متنوع تر می شود. به گفته احمدی کاری که ممکن است قیمت تمام شده آن پنجاه هزار تومان در بیاید، با سفارش شرکت های پیشنهاد دهنده، سی هزار تومان می شود و شرکت تولید کننده چاره ای ندارد جز اینکه کیفیت را بسته به سفارش پایین بیاورد یا بالا ببرد. وی در این خصوص می گوید:«شرکت های کشتیرانی لباس های کار خود را از داخل تهیه نمی کردند و توانایی خرید را از روسیه و ... را داشتند. ولی ب خاطر بالارفتن قیمت دلار دیگر این امکان را ندارند.» اما صحبت ها به اینجا ختم نمی شود و به پرس و جوها معضلات پایش را فراتر از این می گذارد...

سیستم خرید بیمار است
نکته ای که شاید به لحاظ بالا بودن قیمت ها، ذهن مان درگیرش نشده باشد. مبحث را کمی به چالش می کشد. محمدعلی می گوید:«واقعا فاجعست که مردم ما حتی برای لباس کار هم مشکل دارن. لباس کار جزو ساده ترین لوازم کاره و اگه در تامینش مشکل پیش بیاد عواقب بدی میتونه داشته باشه و سرنوشت یه خانواده رو عوض کنه. امیدوارم که در این جامعه از قشر زحمت کش و پردرد و سوز کارگر دستگیری بشه!» و مساله حساس تر از آن می شود که بخواهیم فقط به صرف یک خیابان در میدان قزوین یا گمرک یا منیریه نظر بیاندازیم که بورس لباس های صنعتی و کار است. باید پا را فراتر گذاشت. احمدی ادامه می دهد:«بحث دیگری که باید در اینجا مطرح شود، در سیستم خرید درون کشور است. معضلات بسیاری این میان وجود دارد. افراد سودجویی که به خاطر منافع خود وارد بازار می شوند که سودی را بتوانند در این میان از آن خود کنند. به عنوان مثال با قیمت ارزان می خرند و به قیمت بالا به شرکت عرضه می کنند. یا شاید کاری که باید با قواره 20/3 دوخته شود را می گویند با قواره 50/2 بزنید که اینطور می شود لباس کارگر زمخت و تنگ می شود.» بحث خرید، تفکر مدیران و هزینه، سه اصل اساسی در کیفیت این لباس های کار است.»

مساله فقط قشر کارگری نیست
تمام تلاش های ما برای رسیدن به مسیری که بتواند حداقل گوشه ای ازسئوالات کارگران را پاسخ دهد به اتحادیه صنف تولیدکنندگان و فروشندگان پوشاک می رسد. یکی از مسئولین این اتحادیه می گوید:«مساله فقط قشر کارگری نیست. در کل جامعه ما افت تولید پوشاک را داشتیم و کاهش رشد را شاهد بوده ایم. شاید به این دلیل است که کلا تولید به دلیل عدم حمایت از تولیدکنندگان در سطح پایینی قرار دارد.» محمد جواد صدق آمیز، مشاور ریاست این اتحادیه می گوید:«لباس متاثر از تمام تحولات اقتصادی جامعه است. مثل جابجایی قیمت ارز و خودرو این قیمت ها هم در نوسان است. با تمام این تفاسیر افزایش قیمت ها قابل مقایسه نیست. بخشی از کارگران در صنف پوشاک کار می کنند و بدنه اصلی این صنف را تشکیل می دهند. البته این نکته را به یاد داشته باشیم که افزایش قیمت تنها در صنف پوشاک نبوده است. »

وقتی که زیبایی جایگزین کیفیت می شود
صدق آمیز می افزاید:«در مورد افت کیفیت لباس ها باید مصداقی داشته باشیم. ممکن است مواد اولیه پوشاکی وارداتی بوده باشد و حالا به خاطر تحریم ها این پارچه ها وارد نشود. ممکن است رقم افزایش قیمت را کارفرمایان نمی پردازند. باید قانون عرضه و تقاضا برقرار شود. وقتی که مبنا بر خرید جنس ضعیف باشد، این شرایط پیش می آید.» کند و کاوهای ما مسیر صحیح خود را آرام آرام پیدا می کند. به جایی می رسد که مواد اولیه و پارچه و نخ و نوع دوخت هم در آن نقش بازی می کند. و باعث می شود که سرعت کار کاهش پیدا کند. اینها را صدق آمیز یادآور می شود. وی اشاره می کند:«سلیقه کارگر و کارفرما بسیار در این خصوص موثر است. گاهی کارفرمایان از لباس کار به عنوان لباس فرم تعبیر می کنند. وقتی برای تهیه لباس کارگری به ما مراجعه می کنند، به آنها مشاوره می دهند. لباس کارگری به سفارش کارفرماست. کارفرمایان گاهی به زیبایی لباس و هم شکل و هم رنگ بودن آن بیشتر از دوام و کیفیتش نگاه می کنند.»

این گزارش ادامه دارد...

نظر شما