کتاب " دیوانه بوده !" با نگاهی به تاریخ آذربایجان منتشر شد

به گزارش برنا،کتاب «دیوانه بوده!»  داستانی تاریخی - پژوهشی است که آگاهی‌های بسیار ارزنده‌ای درباره مسایل فرهنگی و زبانی آذربایجان به دست می‌دهد.

داستان در کالبد گفتگویی دامنه‌دار میان محمد بی‌ریا شاعر و وزیر فرهنگ دولت پیشه‌وری و از هموندان بلندپایه‌ی فرقه‌ی دموکرات آذربایجان و شخصیتی خیالی به نام "مادر ایران" رخ می‌دهد.

کتاب با زندگینامه بی‌ریا آغاز می‌شود و با بررسی کوتاه تاریخ آذربایجان از دوره پیش از مادها تا روزگار امروز پی گرفته می‌شود و از چگونگی پناهنده شدن هزاران  جلالی و باشندگان آناتولی از عثمانی به آذربایجان در روزگار شاه عباس صفوی در بخش کوچکی از آذربایجان و  بعدها دسیسه‌های گسترده‌ی روسیه تزاری در دوره‌ی قاجار، با هدف بلعیدن آذربایجان سخن می‌گوید.

داستان«دیوانه بوده» نه تنها دربرگیرنده‌ی نمونه‌های بسیار جالب و گویایی ازدست نوشته‌های جهانگردان و کارگزاران سیاسی اروپایی درباره زبان مردم آذربایجان بلکه حاوی گفتارهایی پیرامون تاریخ آران و شروان و تاریخ تاتها و زبان تاتی می باشد.

بررسی واژه‌های کهن پارسی روان در گویش آذربایجانی و فعل‌های پارسی در گویش آذربایجانی و بررسی نام‌های جغرافیایی پارسی در آذربایجان، بخش‌های دیگر کتاب هستند.

جذاب ترین بخش کتاب، بررسی تکاپوهای گسترده خاورشناسان روسی و اروپایی و آمریکایی برای گسستن پیوندهای تیره‌های ایرانی همچون کرد و بلوچ و آذربایجانی و ... می باشد. درهمین بخش، به روشنی نشان داده شده است که خاورشناسان، با چه ترفندهایی نمادهایی از یک فرهنگ خاص را- که حتی در آسیای میانه و عثمانی هم متروک و فراموش شده بودند- در قفقاز و آذربایجان زنده  و روان کردند.

واپسین بخش‌های کتاب، گفتگو درباره موضوع‌های گوناگون در پیوند با گویش آذربایجانی و پاسخ مادر ایران به بی‌ریا درباره چرایی سرنوشت تیره و تلخ بی‌ریا می باشد.

انتشار این اثر گامی جدی برای آشنایی نسل‌ جدید با واقعیت‌های تاریخ و روزگاران دور  سرزمین آذربایجان و پیوستگی‌های گسست‌ناپذیر آن با کشور عزیزمان ایران بشمار می‌رود.

خبرنگار؛یاشا امید