گزارش یک سفر

۱-آیت الله سید حسن عاملی امام جمعه اردبیل یک سرمایه اجتماعی است. صیانت و حفاظت از سرمایه‌های اجتماعی باید سرلوحه باشد. سخنرانی امام جمعه اندیشمند اردبیل در جمع اعضای کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی و مدیران دستگاههای اجرایی استان باعث دلگرمی و با واکنش‌های مثبت نمایندگان مجلس شورای اسلامی همراه شد جهان بینی و آینده نگری ایشان را اکثر نمایندگان ستودند و آقای عاملی به نکته‌های ظریفی در این دیدار اشاره کردند. ابرچالش هایی که دولت باید سریع برای آنها برنامه ریزی کند را بازگو کردند و معتقد بودند هر لحظه تعلل در سیاستگذاری و تصمیم سازی در این موضوع مهم، خسارت‌های فروانی به کشور می زند و سنگینی این کهنه بارها بر دوش دولت سنگینی خواهد کرد.

۲-حضور اعضای کمیسیون کشاورزی به میزبانی اتاق بازرگانی اردبیل در جهت آشنایی با توانمندیها و قابلیت‌های بخش کشاورزی _که عمدتاً از مواهب طبیعی و خدادادی است_مهم و قابل اعتنا بود البته که نارسایی‌ها، تنگناها و موانع حوزه کشاورزی ما آنقدر متعدد و متنوع است که رنج مزمن کشاورزان ماست. در جلسه شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی در اتاق بازرگانی اردبیل با حضور اعضای کمیسیون کشاورزی و مسئولان استانی موضوعات مهمی مطرح شد. صندوق توسعه ملی -همان طور که از نامش پیداست- توسعه مناطق محروم و کم برخوردار را باید جزو اولویت‌هایش قرار دهد. متاسفانه این صندوق در پرداخت تسهیلات توجه چندانی به استانهای کم برخوردار ندارد. بخش عظیمی از منابع این صندوق در سه ، چهار استان برخوردار متمرکز است. بخش کشاورزی نیز در دریافت تسهیلات از صندوق توسعه ملی زیاد مورد توجه قرار نمی‌گیرد. پیش تر نیز در یکی از جلسات شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی در حضور استاندار سابق ایجاد شعبات استانی صندوق توسعه ملی در استانها  طرح کردم و مقرر شد. در این زمینه پیگیری لازم انجام شود ولی متاسفانه این موضوع مفغول واقع شد.

۳-آنچه که در جمع اعضای کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی طرح شد و بدان شدیداً معتقدم، این است که کشاورزی ما در مسیر گذار از نظام سنتی به صنعتی -به آن شدت و حدت که مسئولان استانی القا می‌کنند- حرکت نمی‌کند.

اراضی پایاب سد خداآفرین بزرگ‌ترین پروژه آب و خاک استان است. عدم رعایت پیوست‌های اجتماعی و محیط زیستی این پروژه تبعات نامناسبی خواهد داشت. فراموش کردن عشایر به عنوان بهره بردار عرفی و دخالت‌های نابجای دولت تبعا واکنش‌های نابجایی را از مردمان بومی و طوایف عشایر آن منطقه به دنبال خواهد داشت.

 سرانه ترویج و آموزش کشاورزی استان به کمتر از 60 تومان کاهش یافته فرسایش خاک نیز یک موضوع مهم است که می‌تواند به چالش و یا حتی به یک بحران تبدیل شود. محصولات با کیفیت ما با بسته بندی نامناسب و غیراستاندارد در بازار مشتری چندانی ندارد. مطالبات گندم کاران ما هنوز پرداخت نشده و رنج کشاورز با ثمرهء فروش و صدور محصول به لذت تبدیل می‌شود. بی تدبیری یک مسئول یا چند نهاد یا سازمان بی مسئولیت، باعث شرمساری سرپرست یک خانواده کشاورز می‌شود. همه امیدها و امیدواری‌های یک خانواده کشاورز یا دامدار با محصول و محصولاتش جان می‌گیرد ولی بارها و بارها بعضی مدیران امیدها را به نا امیدی تبدیل کرده‌اند.

 اکثر کشاورزان ما ناتوان از خرید بذر گندم هستند. گویا پرونده‌های قضایی در چندماه اخیر نیز افزایش داشته است که می تواند از تاثیرات این موضوع باشد. واضح است که نظام اقتصادی و حتی اجتماعی یک خانواده کشاورز سننتی محور به فروش اندک محصولاتش وابسته است. فرآیند اداری ناکارآمد به سرعت نظام اقتصادی و اجتماعی یک خانواده را از هم می‌پاشاند .

آقای خدادادی معاون اجتماعی دادگستری استان در حضور مسئولان و اعضای کمیسیون کشاورزی مجلس تأیید کرد که عدم پرداخت مطالبات گندم کاران باعث افزایش پرونده‌های دادگستری استان شده است. پیش‌تر در گذشته عدم فروش سیب زمینی- استراتژیک ترین محصول کشاورزی استان- باعث دردسر دادگستری استان، مقامات قضایی و تولید انواع مشکلات اجتماعی شده بود.