فضاهای شهری زن ستیز

خبرگزاری برنالرستان- گروه اجتماعی/اختصاصی : نگاه صرف کالبدگرایانه به برنامه ریزی شهری موجب شده بسیاری از  فضاهای شهری چهره مردسالارانه به خود گرفته  و عملاً فضایی ناامن برای زنان به عنوان نیمی از جمعیت جامعه ایجاد کنند.

  زنان به واسطه وظایف فردی و اجتماعی خود نیاز به حضور بیشتری در فضاهای عمومی دارند، فضاهایی که به لحاظ رنگ آمیزی، نورپردازی،نوع کف پوش ها، مبلمان شهری و... کاملا مردانه طراحی و برنامه ریزی شده اند.

زنان علاوه بر تکالیف خانوادگی و  اجتماعی وظیفه مراقبتی از کودکان و سالمندان( دو طیف جمعیتی آسیب پذیر) را دارند، این دو قشر از جامعه که عمدتاً زیر چتر حمایتی زنان قرار دارند، نیازمند توجه ویژه در طراحی  و برنامه ریزی  شهری هستند.

نگاهی ژرف گرایانه به  وضع موجود شبکه معابر، حمل و نقل عمومی( عدم مناسب بودن شرایط برای استفاده زنان باردار و دارای فرزندکوچک) و خصوصی( مسائل امنیتی)، توزیع کاربری ها نشان می دهد علاوه بر نامناسب بودن این عناصر شهری برای زنان،  افراد تحت پوشش حمایتی زنان نیز حضور کم رنگی در برنامه ریزی شهری دارند، اگر اقدامی هم در این زمینه صورت می گیرد غالباً در راستای رفع تکلیف اداری صورت می گیرد.

البته باید عنوان نمود، این گونه نیست که مردان با فضاهای شهری مشکلی نداشته باشند. 

توجه به نیازهای فیزیولوژیکی زنان در جانمایی و تخصیص خدمات شهری، بهره گیری از مشارکت اجتماعی زنان در پروژه های شهری،  کاهش ساعت کاری زنان نسبت به مردان برای بهره گیری بهینه از امکانات شهری نظیر باشگاه ها، سهولت دسترسی زنان به حمل و نقل عمومی شهری، نورپردازی مناسب معابر شهری، کنترل و نظارت اجتماعی بر فضاهای عمومی می تواند بستر ساز شهر دوستدار زن باشد.

یاداشت : مریم بیرانوندزاده(دانش آموخته دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه شهید بهشتی و پژوهشگر جهاد دانشگاهی واحد لرستان)