آنچه موزون است ماندگارتراست

به گزارش برنا از اراک ،  در این کتاب نزدیک به 40 طرح گرافیکی در وصف موسیقی ایرانی و آلات موسیقی ایرانی به چاپ رسیده است. در وصف عنوان این کتاب «چنگ و چامه» باید گفت که چنگ یکی از آلات موسیقی ایرانی است که در نام این کتاب به عنوان نماد از آن یاد شده است و چامه نیز معنای غزل یا شعر است. این کتاب به معرفی بیش از 820 نفر از آهنگسازان، ترانه سرایان، رهبران ارکستر، تنظیم کنندگان، پژوهشگران موسیقی و سازندگان ساز و نوازندگان پرداخته است. همچنین قریب به 34 ساز و آلت موسیقی در این کتاب معرفی شده است. جالب اینجاست که تمامی اشعار نگارش شده در این کتاب آثار و سروده های نویسنده کتاب است.

با موسیقی ذهن، انسان آرام می گیرد

عبدالعلی بهزاد نویسنده کتاب «چنگ و چامه>>  گفت: یکی از دیدگاه هایی که باعث شده این کتاب به رشته تحریر و نگارش گردد این است که بتوانیم نسل های گذشته ای را که در وادی موسیقی حرکت کردند به نسل های جدید معرفی کنیم. اکثر قریب به اتفاق نوشتار و متون نگاشته شده در این کتاب موزون است، چرا که آنچه موزون است ماندگارتر است. بنابراین در این کتاب تمامی نثرها را به نظم درآورده ایم. یکی دیگر از دیدگاه هایی که سبب نگارش این کتاب شده این است که افرادی که به سمت و سوی موسیقی حرکت می کنند در کنار شناختن و نواختن ساز، نوازندگان و سازندگان سازها را نیز بشناسند. در این کتاب انواع سازها و سازندگان و نوازندگان آنها از گذشته تا به حال معرفی شده اند، به گونه ای که هم از گذشتگان نام برده شده است و هم نام افراد معاصر نیز در این کتاب گنجانده شده است.

بهزاد افزود: یکی از بخش های این کتاب این است که سازندگان سازها از گذشته تا به امروز در این کتاب معرفی شده اند و تمامی نوشتار مربوط به این بخش به صورت رباعی نگاشته شده است. در بخش دیگر این کتاب به معرفی سازهای ملی ایرانی از سنتی گرفته تا امروزی، می پردازد. در این بخش برای معرفی هر ساز از اشعار مختلف در قالب های مثنوی، غزل و شعرنو استفاده شده است. برای معرفی سازها در این بخش کتاب مشخصاً از قالب شعری خاص استفاده نشده است و اشعار نگاشته در این بخش از کتاب در پیکره قالب های متعدد شعری است؛ و بعد از آنکه نام یک ساز و تصویری از جلوه آن نشان داده شده ابتدا یک رباعی در معرفی نام آن ساز سروده شده و بعد از آن شعری در رابطه با آن ساز سروده شده و به نگارش درآمده است و بعد از آن نام نوازندگان همان ساز از روزگار گذشته تا دوران معاصر در قالب رباعی تحریر شده است.

در بخش دیگری از این کتاب نام پژوهشگران موسیقی در قالب رباعی معرفی شده اند و در بخشی دیگر کاربرد دستگاه ها و ادوات موسیقی در ادبیات کهن فارسی نیز در قالب شعر و به شکل منظوم، نگاشته شده است. همچنین تمامی دستگاه ها و آوازهای موسیقی ایرانی به شیوه نظم و در قالب شعری مثنوی در این کتاب نگاشته شده است.

وی ادامه داد: در بخش انتهایی کتاب دیدگاه های دانشمندان ایران و جهان در خصوص موسیقی به نقل قول از این بزرگان نگاشته شده است. این موضوع کمک می کند که زاویه دید تمامی افرادی که در زمینه موسیقی فعالیت می کنند از دیدگاه های مختلفی دیده شود و وسعت نگاه موسیقیایی پیدا کنند. نکته جالب توجه دیگر این است که نقش بانوان در این کتاب بسیار پررنگ است و نام بانوان هنرمند و نوازندگان زن در این کتاب آورده شده است.

نویسنده کتاب «چنگ و چامه» اظهار داشت: ایده های مختلفی وجود دارد که معمولا به ذهن انسان ها خطور می کند. احساس من بر این بود که جایگاه چنین کتابی در فرهنگ موسیقی کشور خالی بود و بر این باور شدم که چنین کتابی را به رشته تحریر در بیاورم. بر این اساس، اسناد، اطلاعات و نوشتارهای متعدد در زمینه موسیقی را جمع آوری کردم و به صورت نظم در قالب های شعری متعدد به آن پرداختم و در نهایت چنگ و چامه متولد شد. باور شخصی من این است که هر یک از هنرها دریچه ای است که خداوند به روی انسان های مستعد باز می کند و هنرمندان نیز به نوعی منبعث از خلاقیت خداوند آفرینش گر می شوند. این موضوع آیینه زیبایی هایی است که خداوند خلق کرده است و شکوه و عظمت هستی را در قالب هنر جلوه گر می کند. بر اثر موسیقی ذهن انسان از تنش ها آرام می گیرد و از جمال به کمال می رسد. موسیقی یکی از انواع هنرهایی است که از طریق آوا و نوا زیبایی ها را جلوه می دهد.

بهزاد تصریح کرد: گاهی ممکن است انسان این امکان را نداشته باشد که فعالیتی را انجام دهد، اما علاقه مندی باعث می شود که به سمت و سوی آن فعالیت گرایش پیدا کند. من ساز نمی نوازم اما جزء علاقه مندان موسیقی هستم. این کتاب نیز اثری بود که تلاش کرده ام از طریق آن خدمتی را در عرصه موسیقی کشور ارائه داده باشم و در حد وسع و بضاعت خودم تاثیرگذاری در این خصوص داشته باشم. احساس موسیقی در هر انسانی که ذره ای به طرف عرفان یا هنر یا عاطفه گرایش پیدا می کند، وجود دارد. از لالایی مادران گرفته تا آوای قالیبافان و کار جمعی برزگران و تنهایی انسان ها، جلوه و نماد موسیقی همواره وجود دارد و حتما نباید به صورت ایده آل خود باشد. حتی عارفان نیز هنگامی که آواز می خوانند، دانگ صدای موسیقی ندارند، اما به علت آنکه از اعماق دل می خوانند همان صدای خش دار و خسته گاهی به دل می نشیند. عشق به موسیقی و آوا و هارمونی ها همیشه در انسان جوشش دارد.

وی بیان داشت: البته باید واقعیت را در مورد این کتاب گفت. دریافت مجوز برای انتشار این کتاب زمان طولانی را پشت سر گذاشت اما بالاخره موفق به اخذ مجوز برای این کتاب شدم. یکی از شاخص های فرهنگ در هر جامعه ای مطالعه است و زمانی که در یک جامعه شرایط مطالعه رو به افول می رود، زمینه ساز آن گران شدن کاغذ و شرایط وخیم اقتصادی است. به همین علت است که قدرت خرید مردم پایین می آید و بر روی شرایط فروش کتاب تاثیر می گذارد. این موضوع حتی رغبت و انگیزه و انرژی انسان ها را برای فعالیت های فرهنگی کاهش می دهد. اگر مدعی هستیم که پیشینه چند هزار ساله و فرهنگ غنی داریم، باید تلاش کنیم که فعالیت های فرهنگی و مطالعه به صورت نامحسوس معدوم نشوند و به طاق نسیان سپرده نگردند. روند کاهنده این امر بر روی نسل های آینده نیز تاثیر می گذارد و این موضوع به هیچ عنوان به نفع جامعه نیست. باید به این نکته توجه داشت هنگامی که مطالعه نباشد سطحی نگری به وجود می آید و حتی شرایط فعالیتی برای افرادی که اهل مطالعه هستند هم گرفته می شود. انسان برای مطالعه باید فراغت و آرامش و آسایش داشته باشد.

نویسنده کتاب «چنگ و چامه» تأکید کرد: قبل از اینکه این کتاب را نگارش کنم کتاب های دیگری در حوزه های صنعتی به فراخور رشته تحصیلی دانشگاهی ام نیز نگاشته ام که تفاوت بسیار زیادی با کتاب «چنگ و چامه» دارند. این کتاب ها شامل «نفت و صنعت در 4 جلد»، «آنچه یک مدیر ایرانی باید بداند»، «تحقیق، تولید، توسعه»، «کلید طلایی کارآفرینی»، «دیگ های بخار فایرتیوب» می باشند که در رشته های صنعتی نگارش شده اند و کتاب «یک قرن توزیع نیروی برق در استان مرکزی» را نیز بازنویسی و ویراستاری کرده ام.