فیلم کوتاه، فرصتی برای دوباره متولد شدن سینما

به گزارش خبرگزاری برنا از اصفهان، پنجاه و هفتمین نشست پاتوق فیلم کوتاه اصفهان، عصر یکشنبه 30 دی ماه در سالن شماره یک پردیس سینمایی اصفهان سیتی سنتر برگزار شد.

در این برنامه، فیلم های "شب چره" مهدی محمدنژادیان، "ایکی" پرستو کارگر، "کافه کا" محمدهادی امینی و "شیر" داریا ولاسوا به نمایش درآمد و پس از آن، دومین نشست تخصصی "فیلم کوتاه، زمان به توان بی نهایت" با حضور فریبرز آهنین برگزار شد.

فریبرز آهنین در ابتدا با اشاره به بحث جلسه گذشته مبنی بر اینکه درام از درون زمان متولد می شود، گفت: نباید از نظر فیزیکی به زمان در فیلم نگاه شود، چراکه اشتباه است و در هنر نمی توان زمان را به صورت فیزیکی تعریف کرد.

وی ادامه داد: همیشه زمان فیلم ها بر اساس ژانر، محتوا و تعریف قصه ها، یا زود یا خیلی دیر می گذرد، بنابراین نمی توان زمان را به صورت فیزیکی در فیلم محاسبه کرد.

این فیلمساز در ادامه گفت: هر چند مخاطب، زمان یک فیلم را در بروشور آن می بیند، اما این اعداد، قراردادی هستند.

وی با اشاره به اینکه فیلم کوتاه، بر اساس تعریف آکادمی اسکار، زیر چهل دقیقه است، اذعان کرد: ویژگی فیلم کوتاه، بر اساس کوتاه بودن نیست. 

فریبزر آهنین افزود: در جلسه گذشته، بحث ساختار مطرح شد و گفتیم فیلم کوتاه، فشرده شده یک فیلم بلند نیست، چون در هشتاددرصد فیلم های بلند، ساختار سه پرده ای حاکم است و در فیلم های کوتاه هم همان ساختار سه پرده ای با کمی تغییرات دیده می شود.

وی گفت: فیلم کوتاه به ما فرصتی برای دوباره متولد شدن سینما داده است.

در ادامه این بحث، فیلم کوتاه تجربی "شبکه های بعدازظهر" الکساندر حمید و مایا درن، محصول 1943 امریکا به نمایش درآمد.

بعد از نمایش این فیلم، آهنین تصریح کرد: همان طور که در جلسه قبل گفته شد، ساختار از دل زمان می آید. زمان که مکان هم با آن همراه است و می توان آنها را به صورت یکپارچه در نظر گرفت.

فریبرز آهنین گفت: در هنر، بحثی با عنوان موتیف وجود دارد که همان تکرار است، تکرارهایی که تولید معنا می کند و حسی از تجربه زیبایی شناختی به مخاطب می دهد. این تکرارها به ما کمک می کند و اثر هنری، چیزی جز موتیف ها نیست.

وی افزود: وقتی فیلمساز قاب بندی می کند، عنصری در درون و بیرون این قاب تکرار می شود و این تکرارها، الگوهایی می سازد برای اینکه بتوان با آن اثر هنری، ارتباط برقرار کرد.

این فیلمساز درباره فیلم "شبکه های بعدازظهر" گفت: این فیلم، تصویرهای بدون صدایی دارد که در شکل اولیه اش، انگار نظمی پشت آن ها نیست، اما وقتی دقت می کنیم، می بینیم تکرارهایی در این تصاویر اتفاق می افتد. 

وی افزود: اینکه سه زن پشت یک میز می نشینند، وجود سه کلید و بازی با عددها، نشان می دهد فیلم با مخاطب حرف می زند.

فریبرز آهنین تاکید کرد: فیلم کوتاه برای ایجاد روزنه و حفره هایی از دل زمان و مکان که در آن، کشمکش و فقدان وجود دارد، تلاش می کند.

وی با بیان اینکه فیلم های کوتاه، فیلم های فشرده شده بلند نیست، گفت: فیلم های کوتاه برای خود، الگوها و ساختارهایی را جستجو می کنند و بسیار بد است که این فیلم ها، همان ساختار فشرده شده فیلم های بلند را داشته باشند.

فریبزر آهنین افزود: فرصتی در فیلم کوتاه وجود دارد که به ما اجازه می دهد آن روزنه ها را در درون زمان و مکان پیدا کنیم.

این فیلمساز با اشاره به فیلم "شیر" گفت: الگو و ساختار این فیلم را باید در خود فیلم جستجو کرد و می توان در ساختارهای رایج، تار و پود آن را پیدا کرد.

وی بیان کرد: مسیری که در فیلم طی می شود، به جایی می رسد که مفهوم آن، قابل بیان نیست و هر مخاطب می تواند از آن برداشتی داشته باشد. این برخوردی است که با کارهای خوب مثل آثار کیارستمی می شود. 

وی گفت: یکی از مهم ترین معیارها برای ارزیابی یک اثر هنری، گذشت زمان است. گذشت زمان، مشخص می کند یک فیلم، یک اثر هنری بوده یا یک چیز صرفا مصرفی. 

آهنین تصریح کرد: یک فیلم کوتاه خوب با وجود اینکه زمان آن کم است، ولی یک مکث ایجاد می کند و این، یکی از خاصیت های یک فیلم کوتاه خوب است.

وی در پایان با اشاره به اینکه در فیلم کوتاه باید بتوان ساختارها و الگوهای متفاوتی را پیدا کرد، گفت: برای یک فیلمساز، مهم است که فیلمش مورد تشویق قرار بگیرد و برای اینکه یک فیلمساز به این مهم دست پیدا کند و فیلم هایش مورد تایید و تشویق بیشتری قرار بگیرد، نباید مثل فیلمسازهای دیگر، فیلم بسازد.

این فیلمساز افزود: فیلم کوتاه می تواند دریچه ای را باز کند که نه تنها برای مخاطب، بلکه در زندگی فیلمساز هم مسیر جدیدی به وجود بیاورد.