زنده رود نیمه جان در بلاتکلیفی تصمیمات سیاسی

به گزارش برنا از اصفهان، پس از عبور بحران‌های سیل‌ها خبر آمد که نه تنها سدهای کشور یکی پس از دیگری پر می شوند بلکه بسیاری از آنها با حداکثر توان خروجی های خود را باز کرده‌اند تا میزان آب ذخیره آنها کمتر شود برخی از تالاب‌های کشور نیز که سال‌ها خشک بودند سیراب شدند و دوباره به چرخه اکوسیستم طبیعی باز گشتند.

اما در این میان موضوع آب و مشکلات باقی مانده پشت آن، نه برای زاینده رود و نه برای گاوخونی تمام نشد، از همان ابتدا مسئولان آب منطقه‌ای اصفهان اعلام کردند که بارش‌های این روزها نمی‌تواند سال‌ها لب تشنگی زمین‌ها را بر طرف کند برای همین حسن ساسانی معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای اصفهان در فروردین ماه همین امسال می‌گوید: وقوع یک سال ترسالی موجب برطرف شدن مشکلات حوضه زاینده‌رود نمی‌شود و مردم باید همچنان نسبت به اصلاح الگوی مصرف آب و صرفه‌جویی آن جدی باشند. نگاه اینکه ترسالی امسال، بتواند خشکسالی سال‌های گذشته را جبران کند اشتباه است، چراکه کاستی‌های زاینده‌رود به میزانی است که با یک دوره ترسالی جبران نخواهد شد. او معتقد بود که برای جبران افت آب‌های زیرزمینی حداقل نیازمند بیش از 20 دوره، ترسالی ممتد هستیم و بنابراعلام کارشناسان به ازای هر یک متر افت آب‌های زیرزمینی باید چهار سال ترسالی داشته باشیم، تا کمبود آن را جبران کند. 

این در حالی بود که کارشناسان و دوستداران محیط زیست در استان اصفهان معتقد بودند که امسال در سرچشمه‌های زاینده رود بارش به اندازه کافی بوده و نباید مشکلی برای جریان رودخانه می‌بود، اما مجدد جایی بی تدبیری رخ داده است که آب همچنان معضل اصلی این رود است، در همین خصوص حسین اکبری معاون نظارت و پایش اداره کل محیط زیست استان اصفهان گفته است؛ مطابق با ضوابط قانونی پس از آب شرب، حقابه زیست محیطی جز خطوط قرمز آبی زاینده رود محسوب می شده، چرا که محیط زیست رکن توسعه است، برای همین از اولویت دوم برخوردار است، اما متاسفانه در عمل به حق آبه زیست محیطی پرداخته نشده است، حق آبه زیست محیطی ۱۷۶ میلیون مترمکعب آب در سال است، این در حالی است که آب رها شده تاکنون به تالاب نرسیده است و آن درصدی هم که به سوی تالاب حرکت کرده در میانه راه برداشت شده و به تالاب نمی رسد.

در همین روزها بود که ناگهان 20 خرداد فرا رسید و زاینده رود جلوی دیدگان مردم شهر اصفهان خشک شد، این خشکسالی که سیلی از نوشته‌ها را در شبکه های مجازی به راه انداخت، مجدد در اقدامی شوک آور و اینبار با تمجید از استاندار اصفهان خبر آمد که زاینده رود باز می‌شود، اما از فردا نه تنها زاینده رود خشک شد بلکه بوی لجن اصفهان را فرا گرفت، پس از یک هفته از قول استاندار مجدد آب در رودخانه جاری شد، اما به گفته آب منطقه ای اینبار جریان رودخانه اینگونه خواهد بود، آب زاینده‌رود نزدیک 20 روز در شرق اصفهان و حدود 15 روز در غرب اصفهان تحویل کشاورزان خواهد شد، اما هیچ صحبتی نه از حق آبه زیست محیطی شده و نه از تالاب گاوخونی، در همین زمینه حیدرعلی عابدی اعلام می‌کند: این مشکلات و خشکی زاینده‌رود به دلیل برنامه‌ریزی اشتباه وزارت نیرو است. حالا که پس از سال‌ها هیئت دولت به درخواست ما جواب مثبت داده است و تصویب کرده‌اند که ستاد احیای زاینده‌رود را تشکیل دهند، امور را به متهم اصلی که وزارت نیرو است واگذار کرده‌اند و به خوبی می‌دانیم ساز و کارهایی که وزارت نیرو مطرح می‌کند مانند ساز و کارهای گذشته‌اش ناموفق خواهد بود. او نتایج سفر وزیر نیرو را اینگونه بیان می‌کند وزیر نیرو قرار بود برای ستاد احیای زاینده‌رود کاری انجام دهد که امیدواریم در آینده این مهم را انجام دهد، اردکانیان کاملاً به مشکلات اصفهان آشنا است و طبق صحبت هایی که قبلا با نمایندگان داشته امیدواریم مشکلات حوضه آب زاینده رود را مرتفع کند.

 ناهید تاج الدین در همین زمان طی هشداری می‌گوید: در دولت های قبل به زاینده رود ظلم شده است، نه تنها به زاینده رود و اصفهان که به فلات مرکزی ظلم شده است. اگر گاوخونی خشک بشود ۱۴ استان کشور درگیر مشکلات عدیده ای خواهند شد و باید پایتخت نشینان، حتی به خاطر خودشان به فریاد تالاب گاوخونی برسند. تاج الدین حین سفر وزیر نیرو به اصفهان هم در تویئتی نوشته بود میهمانان این روزهای اصفهان، وزیر نیرو، وزیر خارجه و اعضای شورای اسلامی شهرهای مراکز استان، ریزگردهای امروز اصفهان را خوب رصد کنند، تالاب گاو خونی یکی از کانون های این ریزگردها است، از نتایج تدبیر همان مسئولانی ست که چشم زاینده رود به آن خشک شد.

همه این گفته‌ها و شنیده‌ها نشان می‌دهد هنوز برای زاینده رود یک راه حل اساسی پیدا نشده است، و راه حل‌ها تاکنون اینقدر ناکارآمده بوده اند که حتی در یکی از پر بارش ترین سال‌ها نیز هنوز وضعیت رودخانه دچار مشکل است و هر روز آب باز و بسته می شود و قطره ای آب به تالاب گاوخونی نمی رسد حق آب زیست محیطی گمشده اصفهان است و زاینده رود و آب در استان اصفهان به دور از هر گونه اظهار نظر احساسی نیازمند یک منطق عملی است منطقی که بتواند مشکل زاینده رود را از سراب تا پایاب یکبار برای همیشه حل کند.