سه چالش عمده ایران در بازگشت به بازارهای جهانی نفت

به گزارش برنا، بعد از اتمام نشست اوپک، گمانه‌زنی‌ها درباره بازگشت ایران به بازار نفت بالا گرفت. برخی معتقدند که ایران در 2021 به بازارهای جهانی برمی‌گردد و سهمیه‌های بیشتری از اوپک را در اختیار می‌گیرد. برخی دیگر هم چالش‌هایی را مانع تحقق این مساله می‌دانند.

علی شمس اردکانی از جمله کسانی است که می‌گوید ایران با چالش‌های جدی در این رابطه روبروست. وی در همین رابطه در گفت‌وگو با برنا، گفت: حضور کشورهایی مثل ایران در اوپک با چند مانع روبروست. همیشه در زمستان تقاضا برای نفت کم می‌شود. چون تقاضا برای بنزین در کشورهای صنعتی و سفرها در نیمکره شمالی کاهش چشمگیری پیدا می‌کند که بیشتر جمعیت زمین هم در نیمکره شمالی هستند. دوم اینکه ما در این فصل در اوج کرونا هستیم و ضوابط کرونایی در کشورهای عمده صنعتی در اورپا و آمریکا به گونه‌ای است که تردد را کاهش می‌دهد. در عین حال در برخی کشورها تولیدات صنعتی هم که نیاز به انواع انرژی دارند، کم شده و تردد کارکنان دچار کاستی شده است.

وی ادامه داد: سومین مشکل عدم اجرایی بودن تقاضای کسانی است که می خواهند مثل ایران از سوخت‌های قدیمی استفاده کنند. اصولا دنیا به سمت استفاده از موتورهای درون سوز حرکت می‌کند که عمده آن موتورهای گازوئیلی و بنزینی هستند. بیشتر از موتورهای برقی استفاده می‌کنند. در نتیجه وقتی کسی از خودرو استفاده نکرده و مترو را انتخاب می‌کند، یعنی مصرف بنزین کم می‌شود. تولید برق در دنیا نیز بیشتر متعلق به تولید برق خورشیدی است. متروها هم در روز حرکت کرده و از برق خورشیدی استفاده می‌کنند.

اردکانی تاکید کرد: به همین خاطر است که اصل سرمایه‌گذاری در متروهای جهان روی انرژی خورشیدی است. اما در کشور ما اینطور نبوده چون ما قیمت سوخت را در تولید برق حساب نمی‌کنیم و برای اینکه برق خورشیدی به صرفه باشد، باید کسی مابه تفاوت برق شبکه و قیمت تمام شده برق خورشیدی را پرداخت کند. مثلا در دنیا برق خورشیدی نزدیک 6 سنت در هر کیلو وات ساعت است ولی قیمت برق شبکه بین 8 تا 10 سنت در هر کیلو وات ساعت است. یعنی برق خورشیدی بر اساس ضوابط بازار به صرفه است. اما در ایران که قیمت تمام شده برق حدود 400 تومان است و اگر قیمت انرژی را هم روی آن حساب کنیم حدود 550 تا 600 شود، دولت 150 تا 200 تومان قیمت‌گذاری می‌کند. یعنی از منابع ملی و ثروت نسل آینده به مصرف‌کنندگان سوبسید می‌دهیم. اما بقیه دنیا بر اساس عقل اقتصادی کار می‌کنند.

این عضو هیات نمایندگان اتاق تهران گفت: ما به عنوان عضو موسس اوپک باید این مساله را در نظر داشته باشیم که سهمیه‌‎ها بر خلاف اسمی که اوپک دارد و مجمعی برای کشورهای صادرکننده نفت است، بر اساس تولید مشخص می‌شود. ما در ایران بیشترین میزان نفت تولید شده را تبدیل به فرآورده و مصرف می‌کنیم. وقتی افزایش سهمیه بخواهیم، در حقیقت نسبت کمتری از آن را صادر می‌کنیم و برای مصارف جاری خرج می‌شود. عطش داخلی در ایران که بر پایه سیاست‌های غلط است، مشکل دیگری است. ما دچار کاستی سرمایه چه از نظر انباشت سرمایه داخلی و چه از نظر جذب سرمایه خارجی هستیم و نیاز داریم که صادرات نفتی را زیاد کنیم اما باز هم دچار مشکلات دیگری می‌شویم. یعنی حتی اگر در اوپک سهمیه اضافی گیرمان بیاید – که قطعا نمی‌آید – آن را صرف سرمایه‌گذاری در خود نفت و انرژی نمی‌کنیم. باید فکری برای آن کرد چون با این سیاست‌ها، سرمایه‌های بین‌نسلی را استفاده می‌کنیم.