چه شرکت‌هایی در سبد سهام عدالت وجود دارند؟/ مروری بر میزان سرمایه شرکت‌های سهام عدالت/ چگونه مانع افت ارزش سهام عدالت شویم؟

به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری برنا، ۴۹ شرکت در لیست شرکت‌های واگذار شده به طرح توزیع سهام عدالت قرار دارند که سرمایه فعلی آن‌ها، تعداد کل سهام شرکت و درصد سهام تخصیص یافته آن‌ها به سهام عدالت متفاوت است.

در این لیست، شرکت‌های نام آشنایی مثل سایپا، ایران خودرو، مپنا، شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران و برخی بانک‌ها و شرکت‌های بزرگ و سود دهی به چشم می‌خورد.

دو شرکت خودروسازی ایران خودرو و سایپا با ۱درصد سهم دارای کمترین سهام در سبد سهام عدالت هستند.

کفه سنگین سهام عدالت با پتروشیمی‌ها

در ترکیب این شرکت‌ها نام ۴ بانک به چشم می‌خورد اما حداقل ۱۲ شرکت پتروشیمی با درصد سهام نسبتا بالا در سهام عدالت حضور دارند.

بیش از ۱۸ شرکت پتروشیمی و پالایشگاهی در ترکیب سهام عدالت سهم دارند اما شرکت پالایش نفت تهران با مشارکت ۷۰ درصدی، بیش‌ترین سهم را در این پرتفو دارد.

پالایش نفت تهران به تولید محصولاتی از جمله گاز مایع، بنزین، نفت سفید، گازوئیل، نفت کوره، سوخت هوایی، گاز مایع و فرآورده‌هایی مثل گوگرد، وکیوم باتوم، نفتای سبک و نفتای سنگین می‌پردازد.

این شرکت در سال ۱۳۴۴ تاسیس شده و ظرفیت تولید ۲۵۰ هزار بشکه در روز را دارد.

وضعیت مالکیت این شرکت با بخش خصوصی و تحت نظارت شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران است.

سرمایه فعلی این شرکت ۴۴هزار میلیارد ریال و تعداد سهم‌های این شرکت ۴۴میلیارد است.

شهر صنعتی رشت، بیمه دانا و سیمان داراب هر کدام به ترتیب با ۵۸ درصد، ۵۵ درصد و ۵۰ درصد، دارای بیشترین سهام پس از پالایش نفت تهران هستند.

اما اگر بخواهیم به ترتیب میزان سرمایه فعلی، این شرکت‌ها را مرور کنیم، شرکت ایران خودرو با ۳۱۰ هزار میلیارد ریال سرمایه فعلی، سردمدار است. پس از آن بانک تجارت با ۲۲۳ هزار میلیارد ریال و فولاد مبارکه اصفهان با ۲۰۹ هزار میلیارد تومان سرمایه قرار دارند.

گفتنی است ۴ شنبه ۱۰ اردیبهشت ماه سال جاری، رهبر انقلاب با درخواست رئیس جمهور مبنی بر آزادسازی سهام عدالت موافقت کردند و به این ترتیب ۴۹ میلیون و ۱۰۰ هزار نفر امکان فروش سهام عدالت خود را بدست آوردند.

به گفته علیرضا صالح، رئیس سازمان خصوصی سازی، صاحبان سهام یک ماه فرصت دارند تا نحوه مدیریت و فروش سهام عدالت خود را انتخاب کنند اما در هر صورت سهامداران نمی‌توانند به یکباره و همه سهام خود را به فروش برسانند.

رئیس سازمان خصوصی سازی می‌گوید ارزش سهام ۳۵ میلیون نفر ۴۸۰ تا ۵۳۰ هزار تومان است و مابقی سهام ۱ میلیون تومانی دارند که طی ۱۰ سال گذشته ارزش هر برگ سهام بیش از ۱۱ برابر شده‌است.

همچنین تا کنون ۳ دوره سود در ۳ سال گذشته به حساب سهامداران عدالت پرداخت شده‌است( کسانی که شماره شبای خود را اعلام کرده بودند) که رقمی بالغ بر ۱۲ هزار میلیارد تومان است.

شیوه‌های فروش سهام عدالت

فروش یا آزادسازی سهام عدالت به دو روش مستقیم و غیر مستقیم یا وکالتی امکان‌پذیر است. در روش مستقیم خرید و فروش و به طور کلی مدیریت سهام عدالت بر عهده خود شخص مالک یا سهامدار است اما در روش وکالتی یا غیر مستقیم، اموری مثل خرید، فروش و بازار گردانی به یک نهاد ایمن یعنی شرکت سرمایه‌گذاری استانی واگذار می‌شود.

به گفته فرهاد دژپسند، وزیر امور اقتصاد و دارایی تا کنون ۹۰ درصد سهامداران روش مستقیم آزادسازی سهام عدالت را انتخاب کرده‌اند.

این آمار نشان می‌دهد اکثر صاحبان سهام عدالت که اغلب از قشر عادی جامعه بوده و احتمالا تجربه یا تخصص کافی در خصوص ساز و کار بازار سرمایه و به حداقل رساندن زیان و به حداکثر رساندن سود در این بازار خوش آب و رنگ اما پر ریسک را ندارند، شخصا تصمیم به مشارکت در بورس گرفته‌اند و این مسئولیت آموزش و فرهنگسازی را برای سازمان بورس و اوراق بهادار سنگین‌تر می‌کند.

چگونه مانع افت ارزش سهام عدالت شویم؟

از جمله نکات مهمی که کارشناسان بورس بر آن تاکید می‌کنند آن است که صاحبان سهام عدالت به این سهام به عنوان یک سرمایه بلند مدت نگاه کنند.

تحلیلگران معتقدند مردم باید با هوشیاری و احتیاط در این خصوص تصمیم‌گیری کنند و با وجود شرایط نه چندان مساعد اقتصادی و معیشتی، سهام عدالت را به عنوان یک کمک موقتی، کوتاه‌مدت و ناچیز دولتی محسوب نکنند چرا که چنین نگاهی و به دنبال آن تصمیم دسته جمعی برای فروش سهام عدالت علاوه بر آنکه می‌تواند منجر به آشفتگی بازار سرمایه شود، در تعیین ارزش سهام و افت شدید آن تاثیر به سزایی دارد.

به عبارت دیگر اگر حتی نیمی از ۴۹ میلیون تن مالک سهام عدالت در مدت زمان مشخصی که برای فروش از سوی شورای عالی بورس اعلام خواهد شد، به فروش سهام خود اقدام کنند، با تشکیل صف فروش برای این سهم، طبق منطق و قانون حاکم بر بازار سرمایه، ارزش سهام عدالت و به دنبال آن ارزش سهام شرکت‌های حاضر در این پرتفو و مسلما میزان سود مالکان سهام عدالت به شدت پایین خواهد آمد. در حالی که رفتار و تصمیمات محتاطانه و با تامل نسبت به این سهام دیگر اجازه سوءاستفاده به سودجویان و سوداگران این بازار نخواهد داد و هم به نفع شرکت‌های حاضر در سهام عدالت است و  هم به نفع ارزش دارایی یا سهام سهامداران عدالت خواهد بود.