فلش کارت ذهنیت‌ها طرحواره ای به سوی تشخیص ذهنیت‌ها برای نوسانات روانشناختی

به گزارش خبرگزاری برنا از تهران ؛ سید مهدی طباطبایی فر روز یکشنبه در گفت و گویی با اشاره به توسعه ابزارهای درمانی-روانشناختی اظهار داشت: رویکرد طرحواره درمانی گام‌های قابل توجهی به سمت تشخیص ذهنیت‌ها یا همان حالت‌های روانشناختی برداشته که برای درمان اختلالات شخصیت بسیار مؤثر است.

وی با اشاره به مثالی در این باره گفت: فرض کنید وقتی با همسرمان مشغول صحبت هستیم و او توجه کافی به ما ندارد ممکن است دچار «ذهنیت محروم» و احساس اینکه «من دوست داشتنی نیستیم» شویم! سپس بر اساس این احساس عصبانی شده و دچار «ذهنیت کودک عصبانی» شویم و در نهایت تصمیم بگیریم با همسرمان قهر کرده و به بیانی دچار ذهنیت «محافظ اجتنابی» شویم. در انسان‌ها ذهنیت‌های ناسازگار بسیاری وجود دارد که بجای حل مسئله باعث می‌شود رفتارهای ناکارآمد داشته باشند.

روانشناس و مدرس تکنیک‌های درمانی با بیان اینکه بر روی این فلش کارت‌ها، برنامه‌های مطالعاتی انجام شده است گفت: این ابزار پس از سه سال مطالعه، بررسی نمونه‌های خارجی و مشورت با اساتید مجرب و سرشناس رویکرد طرحواره درمانی طراحی شده که علاوه بر ۲۵ کارت ذهنیت شامل ۷ کارت کمکی برای درک بهتر ذهنیت هاست.

وی تاکید کرد: افرادی که مدام دچار نوسان خلق، اضطراب، استرس، پرخاشگری، غم، ناامیدی و هیجانات منفی مختلف می‌شوند با این ابزار می‌توانند در هر لحظه بفهمند در چه ذهنیت یا حالت روانشناختی بوده و یاد بگیرید چگونه بجای رفتارهای ناکارآمد، حل مساله داشته باشند.

طباطبایی فر به اعتبار علمی این کارت و سوابق آن در دنیا پرداخت و گفت: طبق ادعای انجمن بین المللی طرحواره درمانی، فلش کارت‌های طراحی شده برای شناخت حالت‌های روانشناختی منحصر در چهار مورد از جمله کارت‌های ذهنیت‌های برن‌اشتاین (iModes)، کارت‌های ذهنیت‌های پائول کاسیانیک و النا رومانوا، کارت‌های ذهنیت‌های کودک و نوجوان، پیتر گراف و کارت‌های ذهنیت‌های کودک و نوجوان (دره ذهنیت‌ها)، ماریا گالیمزیانوا و همکاران است.

وی خاطر نشان کرد: با توجه به موارد فوق، در طراحی فلش کارت ایرانی علاوه بر ۷ منبع انگلیسی ترجمه شده که در شناسنامه کار قید شده است، از محتوای کارگاه‌های اساتید بین المللی و طرحواره درمانگران مجرب، استفاده شده است.

روانشناس و مدرس تکنیک‌های درمانی گفت: ما ادعا نمی‌کنیم این یک کار کاملاً جدید و مبتکرانه است، بلکه بر اساس سوابق علمی موجود در دنیا و بررسی کارت‌هایی که کشورهای دیگر طراحی کردند، بومی سازی شده و مزایایی دارد که شنیدنش خالی از لطف نیست.

وی بیان کرد: توقع می‌رود مجامع علمی، نهادهای ذی‌ربط در خصوص کار با این ابزار درمانی، پژوهش‌های اثر بخشی خود را شروع نمایند، تا بزودی کشور ایران به عنوان گزینه پنجم به این لیست اضافه شود. در ضمن هر کدام از اساتید در فرایند کار با این ابزار، پیشنهاد و انتقادی داشت ما با کمال میل پذیرفته و آن را بهبود می‌بخشیم.

طباطبایی فر با اشاره به مزیت‌های این طرحواره گفت: اول مزیت اینکه که قیمت این مجموعه نسبت به موارد خارجی با توجه به کیفیت آن نزدیک به یک دهم قیمت است، دومین مزیت اینکه این کارت‌ها علاوه بر درمانگران برای درمانجویان نیز قابل استفاده خواهد بود.

به گفته وی، سومین مزیت اینکه به همراه کارت‌ها یک کتابچه کار وجود دارد که روند درمان را برای درمانگر و مراجع تسهیل می‌کند.

طباطبایی فر به روش‌های بومی سازی در این طرحواره اشاره کرد و گفت: چهارمین مزیت اینکه توضیح تمام فلش کارت‌ها در پشت کارت قید و پنجمین مزیت اینکه تصویر این کارت‌ها برای درک بهتر آن حالت روانشناختی بر اساس بایسته‌های جمهوری اسلامی ایران بومی سازی شده است.

روانشناس و مدرس تکنیک‌های درمانی اضافه کرد: ششمین مزیت اینکه علاوه بر تصویری که به درک موقعیت کمک می‌کند بطور مثال برای ذهنیت منفی باف شما تصویر فردی را می‌بینید که نیمه خالی لیوان را اندازه گیری می‌کند، از ایموجی‌های رایج در نرم افزارهای پیام رسان استفاده شده تا فرد حالت روانشناختی را دقیق‌تر درک کند. به عنوان مثال برای ذهنیت عصبانی از ایموجی صورتک خشمگین و قرمز استفاده شده است.

وی همچنین، هفتمین مزیت را برای ذهنیت بزرگسال سالم در ۵ محور کاربردی عنوان کرد و گفت: به گونه‌ای طراحی شده تا فرد بتواند بر اساس آن محورها رفتار سالم را حدس بزند.