تغییرات آب و هوایی از زمان صنعتی شدن شروع شد/ با محیط سازگار باشیم و به طبیعت آسیب نرسانیم

رخدادهای طبیعی یک ماه است که بر ایران سایه انداخته است، در مدت زمان کوتاهی موجی از این رویدادها به کشور هجوم آورد. این اتفاقات از زلزله با ریشترهای کم شروع شد و به شدت خود افزود و بعد سیلاب هایی که جان ده‌­ها نفر را گرفت و ریزگردهایی که قصد خروج از کشور را ندارند، در مرحله آخر هم برفی که در تابستان برخی از شهرها از جمله طالقان را سفیدپوش کرد. همه­ این‌­ها سبب شد تا به سراغ سازمان ها و کارشناس های مرتبط  برویم تا بدانیم آمار نهایی این رخداد ها چه تعداد و علت حوادث اخیر چه بود.

حسین درویشی، معاون عملیات امداد و نجات جمعیت هلال احمر در گفت و گو با خبرنگار برنا در رابطه با رخداد های تیرماه گفت :« مهم ترین رخداد های این ماه شامل زلزله 5.5 ریشتری در سیرچ کرمان بود که 27 مصدوم در پی داشت که از این تعداد 3 نفر را به مراکز درمانی منتقل کردیم. بعد از آن طوفان شن در استان سیستان و بلوچستان در شهرهای هیرمند، زابل و هامون از رخدادهای مهم این ماه است که در این حادثه به 13 هزار نفر امدادرسانی شد. در مرحله بعدی، عملیات امدادرسانی در منطقه پرور در استان سمنان انجام شد که درگیر پدیده رانش زمین شده بود و بسته غذایی به افراد  در این مناطق توزیع شد. در مرتبه بعدی رخداد های این ماه سیل و آب گرفتگی اتفاق افتاد که مهم ترین آن در استان کردستان بود.»

وی در رابطه با امدادرسانی که در حادثه سیل اخیر از سوی جمعیت هلال احمر انجام شد، گفت: « بیشترین امدادرسانی با 3 هزار نفر امدادرسانی در استان مازندران و یازده شهرستان انجام شد. در مرحله بعدی 2 شهرستان  استان البرز  با 2500 نفر امداد رسانی قرار دارد. در مرتبه پایین تر 2 شهرستان استان کردستان با 2200 نفر امدادرسانی است. همچنین در 6 شهرستان استان اصفهان، 1900 نفر تحت کمک های امدادی جمعیت قرار گرفتند که بیشتر این افراد از عشایر منطقه چادگان بودند و لازم به ذکر است امداد رسانی در منطقه چادگان همچنان ادامه دارد. خراسان شمالی با 258 نفر امداد رسانی در انتها قرار دارد.»

حسین درویشی در خصوص تعداد کل مصدومان حوادث آب گرفتگی گفت: « در کل تعداد مصدومان که از سوی جمعیت هلال اهمر امداد رسانی شدند 54 نفر بودند که از این تعداد 19 نفر به مراکز درمانی منتقل و 35 نفر به صورت سرپایی مداوا شدند. تعداد کل افراد اسکان داده شده از سوی جمعیت نیز 964 نفر بود که 611 نفر آن ها در استان کردستان بودند.»

بعد از مرور آمار حوادث اخیر خالی از فایده نیست نظر کارشناسان اقلیم شناسی را در رابطه با علت وقوع این حوادث بدانیم به همین منظور به سراغ  محسن ناصری، مدیرکل طرح ملی تغییراقلیم، رفتیم.

ناصری ضمن یادآور شدن طبیعی بودن زلزله ­ها گفت: « کشور ایران بر روی کمربند زلزله­‌ای قرار دارد و در تمام فصول و در تمام نقاط ایران زلزله رخ می­  دهد، پس با توجه به موقعیت جغرافیایی ایران وقوع زلزله دور از ذهن و غیر طبیعی نیست.»

وی در رابطه با تغییرات آب و هوایی بیان کرد: « از لحاظ آب و هوایی این تغییرات غیرطبیعی و انسان­ ساخت است، چرا که این تغییرات از انتشار گازهای گلخانه ای ایجاد می شود که مازاد بر فعالیت طبیعت و براثر فعالیت انسانی است. »

ناصری با بیان اینکه  در کشور ناهنجاری­ های آب وهوایی داریم، گفت: « ناهنجاری های آب و هوایی شامل مواردی چون طوفان ها و سیل ها در فصل ها و زمان هایی است که منتظرش نیستیم و انتظار نداریم در این فصل از سال چنین سیلابی رخ دهد. »

وی در ادامه الگوی بارشی را از نظر میزان در حال تغییر دانست و گفت: ‌« تغییر الگوی بارشی یعنی اینکه در بعضی از نقاط بارندگی در حال کم شدن است و در بعضی نقاط دیگر شاهد افزایش بارندگی هستیم اما باید توجه کرد که در محدوده هایی که به اصطلاح به عنوان آب انبارهای ایران می‌شناسیم که در برگیرنده حاشیه شمال و غرب زاگرس است، میزان بارش کاهش یافته و در مناطق شرقی که به دلیل دمای بالا تلفات منابع آبی از طریق تبخیر بالاست به میزان اندک افزایش بارش رخ داده است که قابل بهره برداری نیست.»

 مدیرکل طرح ملی تغییراقلیم گفت: «بطور مداوم دما رو به افزایش است و فرایند علی و معلولی شناخته شده‌­ای دارد و نباید به­ دنبال علت­‌های ناشناخته باشیم. ما مکانیسم تغییر آب و هوا را می­‌شناسیم یعنی می دانیم مکانیسم های تغییر به چه شکل در حال اثرگذاری هستند و در بلند مدت باعث افزایش دما می شوند، اما محدوده اثرگذاری این مکانیسم ها بزرگ مقیاس است و وسعت کلانی در زیست کره را به خود اختصاص داده اند به همین دلیل کشور ایران به تنهایی نمی تواند با این مکانسیم ها مقابله کند یا در صدد رفع آن ها برآید چرا که کل کره زمین را تحت تاثیر قرار می دهند.»

ناصری در خصوص خشکسالی های بلند مدت گفت: این نوع خشکسالی‌­ها مثل طیف هستند و از سفید به خاکستری و حتی خاکستری تیره روبه حرکت است یعنی طیف سفید خشکسالی کم را شامل می شود و هرچه به سمت خاکستری پیش می رویم خشکسالی بیشتر می شود »

وی با بیان اینکه تغییرات آب و هوایی از زمان صنعتی شدن شروع شد و از سال 1376 به بعد الگوی هیدرولوژی تغییر کرد افزود: «صنعتی شدن سبب تولید گاز گلخانه ای شد و نتیجه این اتفاق تغییر اقلیم و تغییر الگوی هیدرولوژی است.»

او در رابطه با بارش برف در فصل تابستان که چندی پیش در شهر طالقان رخ داد تشریح کرد: « این اتفاق نیز وابسته به موضوع تغییر اقلیم است. طالقان همیشه مرطوب و پر بارش بوده است و نمی توان گفت چرا در حالی که شهر تهران در حال گرم شدن است در این شهر برف می بارد زیرا این شهر نسبت به تهران وضعیت متفاوتی دارد و به طور کلی مقایسه این دو شهر درست نیست.»

محسن ناصری، مدیرکل طرح ملی تغییراقلیم، در خاتمه صحبت­ هایش گفت: «نمی‌­توان جلوی تغییر الگوی اقلیمی را گرفت زیرا ساخت ما نیست. تنها کاری که از دست ما بر می­‌آید این است که با محیط سازگار شویم به طبیعت آسیب نرسانیم و در مصرف آب صرفه­ جویی بیشتری داشته باشیم.»