وابستگی به نفت ناشی از دید غلط دولت گذشته بود/ مخالفین دولت منافع خود را در عقب‌ماندگی ایران می‌دانند

بهمن آرمان استاد دانشگاه و کارشناس مسائل اقتصادی در گفتگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری برنا  با اشاره به تمجید بانک جهانی از واکنش ایران به افت قیمت نفت  با کمترین آسیب‌پذیری در میان کشورهای نفت‌خیز گفت: با گذر از دهه های 70 و 80 میلادی و در دهه های اخیر پس از انقلاب اسلامی درسطح جهانی شاهد دگرگونی‌های اساسی در اقتصاد بودیم، به طوری که برخلاف پیش‌بینی ها فروش ذخایرتمام شدنی، مانع پیشرفت کشورهای نفت خیز نشد و حتی در حال حاضر حضور عربستان درلیست 20 اقتصاد مطرح جهان هستیم.

وی ادامه داد: امروز امیرنشین‌های حاشیه جنوبی خلیج فارس دیگر آن افراد فقیر گذشته که وابسته به نفت بودند نیستند بلکه توانسته‌اند صنایع تکمیلی  و درآمد سرانه بالای 50هزار دلار داشته‌باشند و متاسفانه درآمد سرانه ایرانی‌ها تنها 8 هزار دلار است که با واقعی شدن نرخ ارز به کمتر از 6هزار دلار خواهد رسید.

آرمان افزود: در کویت از نیمه‌های دهه شصت میلادی وبا پیش‌بینی پایان یافتن سرانه نفتی در طول30 سال، دولت اقدام به ایجاد "صندوق سرمایه‌گذاری کویت" با این هدف که  جدا از ارزش قیمت نفت در سطح جهانی بخش مشخصی از آن به این صندوق واگذار شود و سالها بعد در ایران "صندوق‌ملی‌توسعه" با چنین هدفی ایجاد شد اما جهت گیری‌ها در آن از پسنداز ملی به سوی سودجویی رفت در نتیجه اقدام کویت امروز این کشور دارای منابع‌ مالی با ارزشی بالغ بر300 میلیارد دلار است که در صنایع گوناگون مانند احداث پالایشگاه های نفت، کارخانه های پتروشیمی و انرژی سرمایه گذاری می‌شود واگر درآمد نفتی کویت پایان یابد در نهایت، کماکان این کشور می‌تواند به حیات اقتصادی خود ادامه دهد.

وی اضافه کرد: در عربستان سعودی نیز وضعیت به همین شکل است. ضمن اینکه عربستان در حال طراحی یک برنامه اقتصادی بسیار گسترده تا مقطع سال 2030 یعنی 14سال دیگر است که به طور کلی اقتصاد آن را از صادرات نفت خام کاملا بی نیاز خواهد کرد. با این تفاوت  که عربستان سعودی و کشورهای حاشیه خلیج فارس نفت خود را به صورت خام نمی‌فروشند بلکه به صورت فرآورده های نفتی درآورده و در بازارهای جهانی عرضه می‌کنند.

این کارشناس اقتصادی با اشاره به روند اشتباه اقتصاد در دولت گذشته ایران افزود: اقتصاد جمهوری اسلامی ایران تا چند سال گذشته به شدت برای حیات خود وابسته به فروش ذخایر نفتی بود. سفره مردم از برکت فروش نفت پر شد و این درحالی بود که طبق پیشبینی‌ها در سال 2107 قیمت نفت از 50 دلار فراتر نخواهد رفت، اما امروز آمارها نشان دهنده این است که تنها 30 درصد از اقتصاد ایران به درآمد ذخایر نفتی متکی است و توانستیم  در دولت یازدهم به جایگاهی برسیم که یک نهاد بین المللی مانند بانک جهانی ایران را به عنوان کشور نفت خیزی که کمترین آسیب را از کاهش قیمت نفت خام دیده است معرفی کند. بخشی از کمبودهای مالی را از افزایش صادرات پس از برجام و بخش دیگر را با درآمدزایی داخل دولتی در سطح داخلی جبران کرد. ما امروز به این نتیجه رسیدیم که اکتفا به درآمدهای نفتی ناشی از دید غلط و سقف کوتاه فکری دولت‌ گذشته بوده و باید دقیقا برخلاف آن عمل کنیم.

آرمان به نقش برجام درجهت پیشرفت اقتصاد ایران تاکید و اظهار کرد: برجام توانست بازتاب های مستقیم و مفیدی بر اقتصاد کشور داشته باشد و حداقل نتیجه  آن امیدواری به فردای بهتر در میان عام جامعه بود. ما از یک تونل تاریک 8 ساله خارج شدیم و به همین خاطر دولت آقای روحانی را دولت امید نامیده شد. آنچه برای آینده و ادامه دادن راه دولت یازدهم در دوره بعدی ریاست جمهوری پیش‌بینی می‌شود، گسترش روابط تجاری با دیگر کشورها در دوره پس از برجام است. همانطور که در یک سال گذشته شاهد بودیم آقای روحانی با سفری به ایتالیا و فرانسه که دستاورد آن ده‌ها میلیارد دلار اعتبار مالی و سرمایه گذاری خارجی در کشور بود.

وی تصریح کرد: متاسفانه شاهد هستیم  جریان‌هایی که حیات و منافع خود را در عقب ماندگی ایران می‌دانند با سیاسست های دولت مخالف هستند. ولی مردم با حمایت خود در کنار دولت یازدهم درمقابل افراد سودجو ایستاده‌اند.

او با اشاره به شروع تجارت های خارجی با غرب و خرید هواپیما گفت: عده ای می‌گویند ما نیازی به گرفتن هواپیمای لوکس از دولت‌های غربی نداریم، بدون آنکه بدانند فرودگاه ایران در دوره تحریم و با داشتن هواپیماهای قدیمی پرحادثه ترین فرودگاه جهان بوده است. در این شرایط افرادی جهت نگه داشتن منافع خود بدون صلاح ملت و نیازهای آنها، با آمارها و استدلال‌های دروغ مشغول تخریب دولت هستند و این گفته نمونه ای از این تخریب‌ها است.

بهمن آرمان در خاتمه با بیان این روایت از امیرالمومنین "  لاتقسراولادکم علی آدابکم فانهم مخلوقون لزمان غیر زمانکم؛ فرزندانتان را برآداب خود تربیت نکنید؛ چرا که آنها برای – آینده و – زمانی غیر از زمان شما آفریده شده اند." گفت: ایران فرزندی است که باید برای آینده تربیت شود. امروز کشورهایی که در روزگار نه چندان دور بسیار از ما ضعیف‌تر بودند توانسته اند در حاشیه خلیج فارس اقتصاد خود را ارتقا دهند و متاسفانه ما در ایران  ممکن است بخاطر مواجهه با افراد و جریان‌های مخرب که مدام می‌خواهند درراه دولت سنگ بیاندازند از پیشرفت‌های اقتصادی که نمود آن در آینده و برای فرزندان ما است، جا بمانیم.