تدارک مبادله دو زندانی ایرانی و آمریکایی

به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری برنا؛ سخنگوی دولت می‌گوید: «ما اعلام کردیم بدون هیچ پیش شرطی آمادگی تبادل برای همه زندانیان و گفتگو برای این آزادی وجود دارد اما آمریکاست که تاکنون از پاسخ، خودداری کرده است.»

موضوع مبادله دو زندانی ایرانی و آمریکایی با انتشار مقاله‌ای در نیویورک‌ تایمز بر سر زبان‌ها افتاد. روزنامه آمریکایی در گزارشی مدعی مذاکره ایران و آمریکا برای تبادل زندانی شد. این روزنامه مدعی شده مذاکره برای تبادل مایکل وایت 48 ساله و یک پزشک ایرانی- آمریکایی با هویت نامشخص در جریان است.

هر چند هنوز نامی از زندانی ایرانی توسط مقامات کشور اعلام نشده اما گمانه‌های رسانه‌ای «سیروس عسگری» پژوهشگر ایرانی را گزینه احتمالی برای تبادل با وایک وایت می‌دانند.

«سیروس عسگری» در سال 2012 به دور زدن تحریم‌ها هنگام پژوهش در دانشگاه «کیس وسترن رزرو اوهایو» متهم و دادگاه او در سال ۲۰۱۷ پس از ورود به آمریکا، برگزار شد. عسگری پس از نزدیک به سه سال در دادگاه فدرال و سپس دادگاه استیناف تبرئه شد. عسگری پس از تبرئه‌، برای تشکیل دادگاه دیگری برای اخراج او از خاک آمریکا توسط اداره مهاجرت و گمرک این کشور بازداشت شد.

سیروس عسگری چند هفته پیش در گفتگوی تلفنی با روزنامه گاردین گفته بود که بازداشتگاه آلکساندریا در لوئیزیانا که او در آن نگهداری می‌شود، آلوده و پر ازدحام است و مقام‌های آمریکایی اقدام چندانی برای پیشگیری از شیوع ویروس کرونا میان زندانیان انجام نمیدهند.

«مایک وایت»، افسر سابق نیروی دریایی آمریکا سال 97 و در جریان یک سفر توریستی به ایران بازداشت شد. دادگستری ایران براساس دو اتهام وایت را به ده سال زندان محکوم کرد: «توهین به رهبر جمهوری اسلامی و انتشار عکسی خصوصی.» نظامی اهل کالیفرنیا که گفته شد برای ازدواج با دختری مشهدی راهی این شهر شده بوده و به گفته مادرش تا قبل از بازداشت چند نوبت دیگر به این شهر سفر کرده بوده است.

پیش از انتشار مقاله نیویورک تایمز، «مایک پامپئو»، وزیر امور خارجه آمریکا، در یک نشست خبری اعلام کرد دولت سوئیس به‌عنوان حافظ منافع  آمریکا در جمهوری اسلامی ایران، از مقامات ایران درخواست کرده است که با تمدید مرخصی زندانیان آمریکایی- که به‌دلایل بشردوستانه و با موافقت مقامات قضایی جمهوری اسلامی ایران در مرخصی به‌سر می‌برند- موافقت کنند.

وزیر امور خارجه آمریکا در ادامه از تلاش‌های دولت سوئیس برای تمدید مرخصی تنی چند از اتباع آمریکایی زندانی در ایران تشکر کرد.

در ادامه دونالد ترامپ، رئیس جمهوری ایالات متحده، گزارش مجله تایم درباره آمادگی ایران برای مبادله زندانی با آمریکا را در توییتر بازنشر کرد. ترامپ هنگام بازنشر این خبر درباره آن اظهار نظر نکرده است.

در این میان «علی ربیعی»، سخنگوی دولت، درباره این مسئله گفت: «ما از مدت‌ها پیش اعلام کردیم برای تبادل همه زندانیان ایرانی و آمریکایی آمادگی داریم و وزیر خارجه کشورمان این موضوع را به صراحت اعلام کرد.»

او ادامه داد: «ما اعلام کردیم که بدون هیچ پیش شرطی آمادگی تبادل برای همه زندانیان و گفتگو برای این آزادی وجود دارد اما آمریکاست که تاکنون از پاسخ خودداری کرده و امیدواریم که در شرایط شیوع بیماری کووید ۱۹ که جان شهروندان ایرانی را در زندان‌های آمریکا تهدید می‌کند، دولت آمریکا سرانجام مراقبت از جان انسان‌ها را به سیاست ترجیح دهد و به این مسیر برگردد.»

سخنگوی دولت خاطرنشان کرد: «همین جا هم اعلام می‌کنیم ما دولت آمریکا را مسئول جان و سلامت همه شهروندان ایرانی می‌دانیم که از خانواده‌های خود دور هستند. در عین حال اطلاعاتی داریم که شهروندان ایرانی در زندان‌های آمریکا در شرایط مطلوبی نیستند و به خوبی مراقبت نمی‌شوند. این برای ما نگران کننده است.»

ربیعی تصریح کرد: «با این حال به نظر ما آمریکا نسبت به گذشته آمادگی بیشتری برای خاتمه دادن به این وضعیت دارد. به‌همین دلیل اکنون قضاوت نهایی را نمی‌کنیم و موکول می‌کنیم به مشاهده پیشرفت محسوسی که در جریان امور باشد.»

او در پاسخ به این پرسش که آیا کشوری به عنوان میانجی برای گفتگو در این خصوص مامور شده یا خیر، اظهار کرد: «دولت آمریکا از آمادگی ما مطلع شده و ما فکر می کنیم نیازی به قرار دادن میانجی نیست با این حال در صورت موافقت طرف آمریکایی، دفتر حفاظت از منافع ایران نقطه نظرات ما را درباره جزئیات، شامل نحوه و زمان انجام این مبادله به واشنگتن اعلام خواهد کرد.»

سخنگوی دولت یادآور شد: «ما اعلام کردیم آمادگی بحث کردن پیرامون آزاد کردن همه زندانیان را داریم، این طرف آمریکایی است که باید در این زمینه اعلام نظر کند و شواهدی درباره تغییر دیدگاه آنها وجود دارد.»

هرچند این موضوع منجر به درگیری لفظی میان مقامات ایران و آمریکا شد.

کن کوچینلی، معاون اجرایی وزارت امنیت داخلی آمریکا، در پیامی توییتری به محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، که گفته بود آمریکا هنوز به پیشنهاد دو سال پیش تهران برای مبادله زندانیان پاسخ نداده، گفت: «ما مدتی‌ است به دنبال برگرداندن عسگری به ایران هستیم و حالا شما ناگهان از خواب بیدار شده و می‌گوئید قصد دارید او و دیگران را به کشورتان برگردانید.»

معاون وزارت امنیت داخلی آمریکا در ادامه نوشت: «یازده نفر از شهروندان شما به شکل غیرقانونی اینجا هستند و ما سعی کرده‌ایم آنها را به کشور شما برگردانیم. حال شما آمدید و ناگهان می‌گوئید قصد دارید آنها را تحویل بگیرید. چطور است یک هواپیمای مخصوص بفرستید تا همه این یازده نفر را یک جا برای‌تان پس بفرستیم.»

سیدعباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، در واکنش به توئیت معاون وزارت امنیت داخلی آمریکا در توئیتی نوشت: مزخرف گویی را پایان دهید! از سپتامبر ۲۰۱۸، آقای دکتر ظریف، موضوع «تبادل سراسری زندانیان» را روی میز گذاشته‌اند و از آمریکا خواسته‌اند که در قبال ایرانیان گروگان در آمریکا و دیگر کشورها، مسئولانه اقدام کند. رژیم شما تاکنون با بی توجهی واکنش نشان داده و جان آن‌ها را به خطر انداخته است. جهان به اقدام شما و نه حرف‌تان می‌نگرد. هموطنان ما را آزاد کنید.

مبادله زندانیان میان ایران و آمریکا موضوع جدیدی نیست. پیشتر در آذرماه سال 98 مسعود سلیمانی، استاد دانشگاه زندانی در آمریکا، با ژیائو وانگ، شهروند آمریکایی محبوس در ایران میان دو کشور مبادله شدند.