تفاوت «صبح جمعه» های روحانی و رئیسی/ از خانه نشینی تا وسط میدان

به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری برنا، ساعت دو صفر نیمه شب جمعه 28 آبان ماه سال 1398 بود که قیمت بنزین از لیتری 1500 تومان به طور ناگهانی و بدون اطلاع قبلی به مردم به لیتری 3000 هزار تومان رسید. مردم با حضور در پمپ بنزین ها از افزایش قیمت ناگهانی بنزین مطلع شده بودند و دقایقی بعد این خبر ، در سراسر کشور پخش شد.

 "قیمت بنزین سه برابر شد" این تیتر خبری به سرعت در همه رسانه ها منتشر شد، خبری که نارضایتی زیادی از جامعه را به همراه خود داشت. این یکی از تصمیمات جنجال برانگیز در دولت قبل بود، که واکنش ها و انتقادات گسترده ای را در میان کارشناسان، فعالین سیاسی، نمایندگان و افکار عمومی به دنبال داشت . عمده گلایه ها از نحوه افزایش قیمت بنزین، بیشتر به این موضوع اشاره داشت که چرا بدون صحبت و بدون اطلاع مردم، این تصمیم اتخاذ و اجرایی شده بود.

انتقادها به شیوه گران کردن بنزین بالا گرفت، هرچند که عده ای با اصل موضوع موافق بودند اما معتقد بودند دولت باید با اطلاع رسانی قبلی این کار را انجام میداد. 

ساعاتی بعد از اجرایی شدن این طرح، نماینده های مجلس دهم که به گفته خودشان این ماجرا به اطلاع آنها هم نرسیده بود، در مصاحبه با رسانه ها از برگزاری نشست غیر علنی در مجلس دهم خبرداده بودند.حجت الاسلام مجتبی ذوالنور نماینده مردم قم و رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در صفحه شخصی خود نوشت: مجلس شورای اسلامی و نمایندگان ملت هیچگونه دخالت و حتی اطلاعی از این اقدام غافلگیرانه دولت نداشته اند. این اقدام در مجموع اقدام غلطی است. نمایندگان در نشست غیر علنی این موضوع را بررسی خواهند کرد.

در شرایطی که مردم به دنبال چرایی افزایش قیمت بنزین و اجرایی کردن سیاست جدید از سوی دولت بدون اطلاع انها بودند، روحانی رئیس جمهور وقت، ساعاتی بعد از اجرایی شدن این اتفاق، از این تصمیم اظهار بی اطلاعی کرد. 

"من هم صبح جمعه فهمیدم" این اولین واکنش رئیس جمهور وقت به غائله بنزین بود، روزهایی که مردم دنبال حمایت دولت بودند، بیان این جمله از رئیس جمهور که من هم مانند شما صبح جمعه متوجه گرانی قیمت بنزین شدم، مردم را نا امید تر کرد.  پذیرفتن صحبت های رئیس جمهور و شیوه مدیریتی و چگونگی اجرای طرح در آن برهه برای مردم قابل پذیرش نبود. همه به خوبی می دانستند که عالی ترین مقام اجرایی کشور، نمی تواند نسبت به اجرای چنین موضوع مهمی بی اطلاع باشد.

"مردم را در جریان تصمیمات دولت قرار خواهیم داد" این جمله را بارها سید ابراهیم رئیسی در جلسات و سخنرانی های خود بیان کرده است، او از همان ابتدا در هر فرصتی این جملات را بیان می‌کرد؛ "به همکارانم در دولت گفته‌ام افکار عمومی را در جریان تصمیمات دولت قرار دهند و مردم بدانند چیزی پنهان از آنها نداریم و آنها را در جریان تصمیمات دولت قرار خواهیم داد. دولت در کنار مردم است."

با شرایط اقتصادی و شیوه های مدیریت که در گذشته اتفاق افتاد معیشت مردم به شدت تحت تاثیر قرار گرفته بود، افکار عمومی نسبت به‌ دولتها بی اعتماد شده بودند و می توان این حق را به مردم داد که چنین جملاتی مانند دولت در کنار مردم است، با استقبال آنچنانی از سوی افکار عمومی مواجه نشود. زیرا هنوز از روز هایی که آشفتگی در سیاست ها و تصمیم‌گیری ها و اجرایی کردن آنها به اوج خود رسیده بود، خیلی نگذشته است.

چرا رئیسی با مردم حرف میزند؟

از آغاز به کار دولت، تاکنون، عالی ترین مقام اجرایی کشور، پنج بار در مقابل دوربین حاضر شده و به سوالاتی که افکار عمومی دارد پاسخ داده و به تشریح سیاست های اجرایی دولت پرداخته است. 290 روز از آغاز به دولت سیزدهم‌ می‌گذرد و اگر سفر های استانی و گفت و گو های چهره به چهره دولت را فاکتور بگیریم، تاکنون رئیس جمهور پنج بار با مردم گفت وگوی زنده از اخبار 21 شبکه یک صدا و سیما که می توان از آن به عنوان پربیننده ترین بخش خبری نام برد، داشته است. یعنی به طور میانگین به ازای هر 58 روز فعالیت دولت، رئیس جمهور در مقابل دوربین، مردم را از اخرین تصمیمات دولت مطلع کرده است. 

اصلاح در نظام پرداخت یارانه ها، اخرین اتفاقی است که در سیاست های اصلاحی دولت صورت گرفت، سیاستی که به گفته ابراهیم رئیسی برای مردمی سازی و اصلاح در نظام پرداخت یارانه ها اتفاق افتاد.

 ساماندهی ارز ترجیحی و حذف آن، به گفته بسیاری از کارشناسان اقدامی ارزشمند از سوی دولت سیزدهم محسوب میشود. بارها کارشناسان اقتصادی به تبعات اختصاص این ارز ترجیحی اشاره داشته اند،  و از رانت ها و سود کلان و سو استفاده عده ای از کنار این ارز ترجیحی پرده برداشته اند.  

ارزی که عده ای را ثروتمند کرد، عده ای را به کانادا پناهنده کرد و در برابر آن عده ای کثیری از مردم  هم با مشکلات معیشتی مواجه شدند.  دولت از همان ابتدا تصمیم گرفت تا شیوه جدید برای تخصیص این ارز در نظر بگیرد، برهمین اساس سازوکاری را برای این امر طراحی کرد که نهایتا منجر به اصلاح در پرداخت نظام یارانه ای شد.  حذف ارز ترجیحی و انتشار اخباری مبنی بر گرانی اقلام اساسی ، مردم را خیلی نگران کرد، زیرا کسی اطلاع درستی از جزییات این تصمیم دولت نداشت.

دولت که بارها بر این نکته که مردم باید در جریان تمام امورات وتصمیمات دولت قرار بگیرند تاکید داشته حالا به میدان آمده بود و در سیاست جدید نظام پرداخت یارانه ها نشان داد که وعده های خود را عملیاتی خواهد کرد. رئیس جمهور در راستای حذف ارز ترجیحی دستور داد که تمام دستگاه ها و وزارت خانه و نهاد ها در جهت اقناع افکار عمومی به میدان بیایند و مردم را در جریان الزامات قانونی برای اصلاح نظام توزیع یارانه‌ها و نحوه اجرای آن قرار دهند.  

رئیسی صرفا به این دستور اکتفا نکرد و کمتر از 72 ساعت پس از آغاز طرح با حضور در برنامه تلویزیونی در رابطه با سیاست جدید دولت در اصلاح نظام پرداخت یارانه ای توضیحاتی را ارئه داد. رئیس جمهور در این گفت و گو با بیان این جمله که جان و نان مردم برای دولت خیلی اهمیت دارد گفت:بنده با علم و اطلاع و آگاهی از شرایط دولت و خزانه و نیز وضعیت جان و مال و سفره مردم به این میدان پا گذاشتم و می‌دانستم که برای اصلاح اوضاع باید تصمیمات سختی بگیریم که ممکن است مشکل باشد و حتی لازم باشد آبرویم را بگذارم تا معیشت مردم مورد چپاول رانت‌خواران و مفسدین قرار نگیرد. 

رئیسی در این گفت و گو بازهم تاکید داشت مردم را از تمام تصمیمات دولت مطلع خواهد کرد و گفت: اصلا نمی‌خواهیم مساله برای مردم مبهم باشد بلکه تمام مسائل باید با مردم به نحو اقناعی تبیین شود. 

 صحبت های پی در پی رئیسی گواه از این می دهد که احترام به شهروندان، اصلی مهم و دستوری ضروری است که از سوی رئیس کابینه به سایر اعضا محول شده است.

اولین جمعه حذف ارز ترجیحی چگونه گذشت؟

اولین جمعه پس از اجرای مقدماتی طرح اصلاح در پرداخت نظام یارانه ای، رئیس جمهور در میدان بهمن، به میان مردم رفت و از نزدیک با آنها به گفت وگو پرداخت و به آنها این اطمینان خاطر را داد که مردم با اصلاح تخصیص ارز 4200 تومانی آسیب نخواهند دید. رئیس جمهور در این باره گفت: تا من زنده ام اجازه نخواهم داد مردم از این طرح دچار آسیب شوند.

 حضور رئیس جمهور در میان مردم با واکنش های زیادی از سوی کاربران فضای مجازی همراه شد، کاربران این موضوع را با اظهار نظر رئیس جمهور قبلی پس از اجرایی شدن سیاست افزایش قیمت بنزین مقایسه کردند و نوشتند فرق میکند به چه کسی رای بدهیم.

پس از حضور رئیس جمهور در میان مردم، جلسه ستاد تنظیم بازار نیز با همین محوریت به ریاست ابراهیم رئیسی برگزار شد، رئیسی در این جلسه به موضوع جاماندگان دریافت یارانه معیشتی اشاره داشت و دستور داد تا تیم اقتصادی دولت فورا این موضوع را پیگیری کند. رئیس جمهور در این جلسه بیان داشت: عده‌‌ای به من گفتند که اسمشان از یارانه حذف شده است. دستور دادم که فورا پیگیری شود.کسانی که مشخص است در حقشان کوتاهی شده، معطل نکنید و یارانه‌ را به حسابشان برگردانید.

 به نظر میرسد این دولت توانسته از رفتار دولتمردان قبل، در رابطه با نحوه ارتباط با مردم و تبیین افکار عمومی الگو برداری کند و به این امر پی برده که پاسخگو بودن مسئولان و سنجش کارنامه عملکرد، یک اصل اساسی در حکمرانی است و در هر موضوعی تبیین افکار عمومی و پاسخگویی و ارتباط با مردم در راس کار قرار دارد.این موضوع در صحبت های رئیسی هم بارها مورد تاکید قرار گرفته است که وزرای دولت و همچنین رسانه ها باید ابعاد مختلف اجرای طرح ها را به خوبی برای مردم تبیین کنند.

صبح جمعه چند سالی است وارد ادبیات سیاسی کشور شده است. آبان ۹۸، طرح گرانی بنزین، اعتراض مردم را به همراه  داشت و صبح جمعه بعد از گرانی بنزین، حسن روحانی رئیس جمهور وقت ادعا کرد من خودم صبح جمعه فهمیدم که بنزین گران شده است. جمله‌ای که اعتراض مردم را بیشتر و طعنه‌ها و کنایه‌های زیادی را متوجه روحانی کرد. در دولت جدید اما مردم صبح جمعه های متفاوتی را از رئیس جمهور شاهد هستند. رئیس جمهور هر صبح جمعه یا در سفر استانی است یا در میان مردم. آخرین بار صبح جمعه بعد از حذف ارز ترجیحی بود که رئیسی به میان مردم رفت و گفت تا زنده هستم اجازه نمی‌دهم مردم از این طرح آسیب ببینند.

انتهای پیام/