استفاده غیر اصولی از شوینده ها می تواند کشنده باشد

به گزارش خبرگزاری برنا از فارس، دکتر "زکیه آصف جاه" گفت: با نزدیک شدن به روزهای پایانی سال و فرا رسیدن عید نوروز، استفاده از انواع مواد شوینده و ضدعفونی‌کننده برای نظافت منزل و خانه تکانی در بین خانواده‌های ایرانی افزایش می یابد؛ اما استفاده نادرست و غیر اصولی از این پاک‌کننده‌های شیمیایی، می‌تواند منجر به افزایش احتمال بروز مسمومیت های اتفاقی در زمان خانه تکانی، به ویژه در بانوان شود.

وی با بیان اینکه بسیاری از مواد شوینده هم به تنهایی و هم در ترکیب با سایر شوینده‌ها، بخاراتی از خود متصاعد می‌کنند که سمی بوده و نباید تنفس و استنشاق شوند، یادآور شد: این مواد در صورت خورده شدن نیز بسیار سمی و خطرناک هستند.

 کارشناس مرکز اطلاع  ­رسانی داروها و سموم در دانشگاه علوم پزشکی شیراز افزود: محلول‌های سفیدکننده کلردار‌‌ یا "هیپوکلریت‌‌سدیم"، یکی از خطرناک‌ترین مواد شیمیایی به ویژه در ترکیب با سایر مواد شوینده هستند؛ زیرا طیف گسترده‌ای از مواد شیمیایی می‌توانند با آنها واکنش نشان دهند، که ببه سرعت منجر به تولید گازهای سمی و کشنده می‌ شود، البته برخی از این واکنش‌ها نیز می‌توانند منجر به سوختگی‌های شدید پوست شوند.

آصف جاه تآکید‌ کرد: محلول‌های سفیدکننده را هرگز نباید با انواع اسیدها مانند جوهرنمک و حتی سرکه‌ها و مواد مشابه، آمونیاک، یا سایر مواد شوینده و ضدعفونی‌کننده ترکیب کرد؛ هنگامی که هیپوکلریت‌‌سدیم با یک اسید مخلوط شود، گاز کلر آزاد می‌شود و گاز کلر و آب موجود در مجاری هوایی و گوارشی با یکدیگر ترکیب شده و به هیدروکلریک‌اسید و هیپوکلرواسید تبدیل می‌شود که این اسیدها، علاوه بر ایجاد سوختگی در بینی، دهان، گلو، ریه‌ها، پوست و چشم‌ها، می توانند با تولید رادیکال‌های آزاد و بسیار واکنش‌پذیر سبب ایجاد آسیب‌های اکسیداتیو شدید و گاهی اوقات غیر قابل بازگشت در مجاری تنفسی فوقانی و تحتانی و بروز عوارض ناشی از آن شوند.

وی هشدار داد: این عوارض در سطوح پایین گاز کلر و مدت زمان کوتاه تماس با آن، شامل تحریک غشاهای مخاطی (چشم ها، گلو و بینی)، سرفه، تنگی تنفس، سوزش و آبریزش بینی و چشم‌ها بوده و در سطوح بالاتر شامل درد قفسه سینه، مشکلات شدید تنفسی، استفراغ، عفونت و تجمع مایع در ریه‌ها است؛ استنشاق این گاز سمی در سطوح بسیار بالاتر می‌تواند منجر به مرگ نیز بشود.

دکتر داروساز ادامه داد: برای محافظت از خود و خانواده از خطرات و مسمومیت‌های ناشی از شوینده‌ها، افراد می‌بایست پیش از استفاده از این مواد، ضمن توجه به هشدارهای درج شده بر روی بسته‌بندی آنها، با باز کردن پنجره‌ها و روشن کردن فن، از وجود تهویه مناسب در محیطی که در حال تمیزکردن آن هستند، اطمینان حاصل کنند و در زمان استفاده از این شوینده‌ها از ماسک، دستکش، پیراهن آستین بلند، شلوار بلند و دمپایی جلوبسته استفاده کنند و در نهایت آنها را در مکانی امن و مرتفع به دور از دید و دسترس کودکان قرار دهند.

 آصف جاه همچنین به مبتلایان به بیماری آسم و آلرژی و نیز کسانی که ریه­های حساسی دارند هشدار داد که هرگز نباید از شوینده‌هایی مانند وایتکس، جوهر نمک و یا هر شوینده محرک دیگر برای شست و شو استفاده کنند.

وی راهکارهایی نیز برای احتمال تماس این مواد با پوست یا چشم، ارایه داد و گفت: در صورت بروز این مشکل، شست و شوی محل به مدت 20 دقیقه با مقادیر فراوان آب ولرم توصیه می شود و چنانچه مواد شوینده خورده شده باشد، نباید فرد را وادار به استفراغ کرد، همچنین در صورت بروز مسمومیت‌های تنفسی با شوینده‌ها فرد را باید بی درنگ از محیط آلوده به هوای آزاد منتقل کرد.