ستاره بازی؛ دردسر جدی فیلم سازان و سریال سازان در روزگار بی پولی!

حسن کلامی: شرایط برای ورود چهره‌های جدید به سینما مهیا نیست

حسن کلامی تهیه‌کننده سینما در گفت‌وگو با خبرنگار برنا، اظهار داشت: بالا رفتن دستمزد بازیگران سینما به دلیل بالا بودن میزان دستمزد عوامل و بازیگران در رسانه‌ای دیگر سال‌های پیش هم یک بار در سینما تجربه شد و آن به زمانی مربوط می‌شود که عزت‌الله ضرغامی از معاونت امور سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به مدیریت سازمان صداوسیما رفت و در آن‌جا فیلم‌هایی تولید شد که دستمزدهای بالایی به بازیگران دادند، به طوری که سینما دیگر توان پرداخت این دستمزدها را نداشت.

کلامی خاطرنشان کرد: امروز هم دیگر چاره‌ای جز این نیست که بپذیریم دستمزدها باید بالا بروند. به هر حال در شبکه نمایش خانگی تولیدکنندگان سرمایه زیادی دارند و می‌توانند دستمزد بالایی به بازیگران بپردازند و از آنجا که برای جلب نظر مخاطب به ستاره نیاز دارند هر کار می‌کنند تا ستاره‌های سینما با آن‌ها همکاری کنند.

او افزود: البته منظور من از ستاره معنای دقیق این کلمه نیست و در اینجا تنها به این تعریف اکتفا می‌کنم که منظورم بازیگرانی است که می‌توانند تا حدی به فروش فیلم یا سریال کمک کنند وگرنه در تعریف دقیق ستاره شاید در سینمای ما نهایتاً یک یا دو بازیگر بگنجد. امروز فضای مجازی در موفقیت بازیگران و بالا رفتن دستمزشان بسیار تأثیرگذار بوده است. وقتی در فضای مجازی صفحات و کانال‌های متفاوت به بازیگران بی جهت امتیاز می‌دهند آن‌ها هم بر اساس همین امتیازات توقعاتشان بالا می‌روند و دستمزدهای بالایی درخواست می‌کنند. فضای مجازی کاملاً در میزان دستمزد بازیگران تأثیرگذار است و حتی میزان فالوور هم می‌تواند تعیین‌کننده باشد.

این تهیه‌کننده در ادامه اظهاراتش گفت: دستمزد عوامل پشت دوربین هم تغییراتی داشته که تا حدی افزایش پیدا کرده است. به هر حال این مسائل به فضای عمومی کشور مربوط می‌شود و متأسفانه همانطور که شاهد هستیم هر روز همه چیز گرانتر از قبل می‌شود دستمزد عوامل و بودجه تولید فیلم هم طبیعتاً بالا می‌رود.

تهیه‌کننده فیلم سینمایی «هیچ کجا هیچ کس» تصریح کرد: بالا بودن میزان تولیدات سینما را در وضعیتی که امروز شاهد هستیم، درک نمی‌کنم و متوجه نمی‌شوم. وقتی سینماها نزدیک به دو سال است که وضعیت مناسبی ندارند و تقریباً تعطیل هستند طبیعتاً تولید باید متوقف شود اما در تلویزیون وضعیت فرق می‌کند. صداوسیما این سیاست را در پیش گرفته که فقط آنتنش را پر کند و کیفیت کمترین اهمیت را دارد. تلویزیون پس از سریال «مختارنامه» و «روزگار غریب» دیگر به سراغ ساخت سریال‌های بزرگ نرفته و سریال «سلمان فارسی» که این روزها ساخته می‌شود بودجه‌اش ربطی به رسانه ملی ندارد و تلویزیون تنها پخش‌کننده این اثر است. از طرفی پلتفرم‌های مجازی هم شرایطی مشابه دارند و برای اینکه مخاطبان خود را از دست ندهند مجبور به تولید سریال هستند. به هر حال در هر خانه اگر یک نفر اشتراک فیلیمو یا نماوا را خریداری کرده باشد انتظار دارد برنامه‌های خوبی از هر روز از این دو پلتفرم شاهد باشد و آن‌ها هم برای اینکه مخاطب به سراغ دیگر شبکه‌ها نرود سعی می‌کنند تولیدات خود را افزایش دهند و آثاری مخاطب‌پسند و چشم‌نواز بسازند.

کلامی درباره ورود چهره‌های جدید در سینما گفت: شرایط برای ظهور چهره‌های جدید مهیا نیست و تنها از بخش دولتی که بازگشت سرمایه برایش مهم نیست می‌توان انتظار داشت که در ساخت آثارش از چهره‌های جدید استفاده کند وگرنه بخش خصوصی با وجود خطرها و مشکلات بسیاری که برای بودجه فیلم و اکران آن وجود دارد هیچ‌گاه این ریسک را به جان نمی‌خرد که بخواهد از بازیگران جدید در آثارش استفاده کند.

او در پایان اظهار داشت: زمانی در حوزه هنری این کار انجام می‌شد، به یاد دارم که برای ساخت فیلم‌هایی که در حوزه هنری تولید می‌شد بارها فراخوان داده شد و افراد زیادی به حوزه هنری می‌رفتند و تست می‌دادند و بازیگران بسیاری از این راه به سینما وارد شدند. به عنوان مثال محرم زینال‌زاده یکی از بازیگرانی است که از این راه وارد سینما شده است اما امروز شاهد یک بلبشو هستیم که فیلمسازی به یک کار همه‌گیر تبدیل شده و رقابت به قدری سخت و تنگاتنگ است که کمتر کسی از بخش خصوصی حاضر است ریسک استفاده از چهره‌های جدید را به جان بخرد.

محسن محسنی‌نسب : دولت باید برنامه‌ریزی اکران را از سینماداران بگیرد/ سلبریتی ‌محور بودن فیلم‌ها، سینمای ما را از محتوا و کیفیت تهی کرده است

محسن محسنی‌نسب کارگردان و تهیه‌کننده سینما در گفت‌وگو با خبرنگار برنا، اظهار داشت: معضل بازیگر محور بودن آثار سینمایی ما مسئله‌ای است که 15 سال پیش در کشور ما وجود نداشت و می‌توان گفت که این معضل طی این سال‌ها در سینمای ما شکل گرفته است.

محسنی‌نسب خاطرنشان کرد: 20 سال قبل شرایط تولید و نمایش با امروز تفاوت‌های بسیاری داشت. از آنجا که امروز سینمادارها برای اکران فیلم‌ها تصمیم‌گیری می‌کنند و آن‌ها به فیلم‌های پرستاره توجه دارند تنها فیلم‌هایی امکان اکران پیدا می‌کنند که بازیگران مطرح در آن‌ها حضور داشته باشد اما در نیمه اول دهه 1370 وضعیت اینگونه نبود و سینما به سلبریتی نیازی نداشت و فیلم‌ها بر اساس کیفیتی که داشتند امکان اکران پیدا می‌کردند.

او افزود: یکی از راه‌های جلوگیری از وضعیت حاکم این است که برنامه‌ریزی اکران را از سینمادارها بگیریم و مثل قبل این برنامه‌ریزی که با هدف تصمیم‌گیری بخش خصوصی اجرا شد کنار برود و دوباره دولت برای اکران تصمیم‌گیری کند. امیدوارم که دولت جدید برای این معضل برنامه‌ریزی داشته باشد.

کارگردان فیلم سینمایی «یاس‌های وحشی» در ادامه گفت: از طرفی سینمای ما پس از مدت‌ها تعطیلی با معضل مخاطب قطعاً روبرو خواهد بود و ما نیاز داریم که طرح‌هایی برای بازگشت مردم به سینماها در نظر گرفته شود. من توصیه می‌کنم که در این وضعیت فیلم‌های قبلاً نمایش داده شده را به صورت رایگان در سینماها اکران کنند و دولت بودجه‌ای برای سینمادارها در نظر بگیرد و به این ترتیب این معضل که مردم سینما رفتن را فراموش کرده‌اند از بین می‌رود و به نوعی آشتی خوبی صورت می‌گیرد. متأسفانه مردم ما امروز به دلیل تعطیلی طولانی مدت سینماها، سینما رفتن را فراموش کرده‌اند.

این کارگردان خاطرنشان کرد: اگر این دو مسئله را مدیریت آینده سینما در نظر بگیرد قطعاً مشکلات بسیاری در سینمای ما حل می‌شود. ایده سپردن برنامه اکران به سینمادارها در زمان مدیریت سیف‌الله داد مطرح شد و از آن زمان بود که کم کم بازیگر محوری در سینمای ما به وجود آمد و این بدعت غلط گذاشته شد.

او افزود: حاصل این سیاست‌گذاری غلط بازیگرمحور شدن سینما بود و امروز می‌بینیم که 80 درصد بودجه ساخت یک فیلم را به دو بازیگر می‌دهند و باقی مسائل تولید با 20 درصد تأمین می‌شود. این وضعیت باعث می‌شود که فیلم‌ها لاغرتر با پروداکشن‌های ضعیف ساخته شوند و سینما به لحاظ کیفی سقوط کند. در این شرایط سینما تهی از فکر می‌شود و از طرفی آنقدر به بازیگر بها داده می‌شود که دیگر بازیگر مطیع خواسته‌های کارگردان نیست و این معضل به خصوص برای کارگردان‌های جوان بیشتر به چشم می‌آید.

محسن‌نسب در ادامه خاطرنشان کرد: من به عنوان کارگردان بیش از هر چیز علاقه دارم از بازیگران مستعد کم تجربه و چهره‌های جدید استفاده کنم تا تماشاگر نسبت به او ذهنیتی نداشته باشد و مخاطب با او راحت‌تر ارتباط برقرار کند اما متأسفانه امروز در سینمای ما با این وضعیت نقش‌ها و بازیگران به طور کامل تکراری شده‌اند و همه چیز برای انتخاب آن‌ها صرف می‌شود. طی سال‌های اخیر به دلیل همین تصمیم غلط در حوزه اکران هزاران جوان با استعداد نتوانستند به سینما راه پیدا کنند و به سراغ کارهای دیگر رفته‌اند و تنها چند بازیگر هستند که طی سال کارگردان‌ها برای همکاری با آن‌ها در صف رزرو هستند. قطعاً راه نجات بازگشت به همان سیاست‌های اکران سال‌های دهه 1370 است.

این کارگردان درباره تأثیر بازیگران مطرح در فروش فیلم‌های سینمایی گفت: سلبریتی‌ها به خودی خود نمی‌توانند عامل فروش فیلم باشند. من در دهه 1370 فیلم «یاس‌های وحشی» را ساختم که آن زمان بازیگران مطرحی نداشت اما این فیلم فروش فوق‌العاده‌ای داشت چرا که مردم به خاطر کیفیت به دیدن این فیلم می‌رفتند. امروز فیلم بدون وجود چند سلبریتی نمی‌تواند فروش داشته باشد چرا که اصلاً اکران نمی‌شود. به عنوان مثال من فیلم «شاخ کرگدن» را چند سال پیش ساختم اما به این فیلم اصلاً سالنی داده نشد که بخواهد فروش داشته باشد و وضعیت به شکلی بود که حتی بستگان من نمی‌توانستند به دیدن فیلم بروند.

محسنی‌نسب در پایان اظهار داشت: به نظر من نجات و حفظ سرمایه سینمای ایران تنها با این دو پیشنهاد امکان‌پذیر است و اگر برنامه‌ریزی درستی صورت بگیرد تا فیلم‌های اصطلاحاً مرده رایگان اکران شوند و دولت به جای برگزاری جشنواره‌های بی خاصیت بودجه‌ای برای این برنامه داشته باشد قطعاً مردم دوباره با سینما آشتی می‌کنند و در ادامه دولت با در دست گرفتن برنامه اکران می‌تواند شرایطی را ایجاد کند که همه فیلم‌ها از امکان برابر برای اکران برخوردار باشند و اینگونه می‌شود امیدوار بود که سینماگران در تولید آثارشان به جای انتخاب بازیگر مطرح‌ بیش از هر چیز به کیفیت بالا و محتوای خوب توجه داشته باشند.