ورزش چطور به خلاقیت کمک می کند؟/ معنی پینوکیو که تا کنون به آن فکر نکرده ایم

به گزارش برنا؛ برنامه صبحگاهی «صبح پارسی» که از دو شنبه تا جمعه هر هفته ساعت 9 صبح به تهیه کنندگی علیرضا نظارت و ابراهیم ارجمندی بر روی آنتن شبکه جام جم می رود، با موضوع خلاقیت و روش هایی برای خلاق تر شدن بر روی آنتن رفت. در این برنامه پس از پخش آیتم هایی از جمله ورزش صبحگاهی، میز فرهنگی، اخبار ویژه و نماهنگ هایی با موضوع انگیزشی و با تصاویری از طبیعت، امیر محمد زند و آلاء خامه یار با فاطمه سادات رازقی روانشناس کودک و نذیر شریفیان کارشناس ارشد تصویرگری در نشریات در ایتالیا به گفت و گو نشستند.

رازقی در تعریف تفاوت های بین کار روانشناسی، روانپزشکی، روانکاوی و مشاوره گفت: روانپزشک بیشتر کار بالینی انجام می دهد، اگر در حوزه روانشناسی نتوانستیم کاری برای مراجعه شونده انجام دهیم روانپزشک به ما کمک می کند و با تجویز دارو به بیمار بهبودی می بخشد. روانشناس به مراجعه کننده برای برطرف شدن مشکلات روانی و آسیب های روانی کمک می کند و سطح آن از پزشکی کمتر است.

وی بیان کرد: هر روانشناس رویکردی برای کار خودش انتخاب می کند که یکی از آن ها روانکاوی است. روانکاوها روانشناسانی هستند که روانکاوی را در سطح قوی تر برای بررسی مسائل گذشته و درمان فرد به کار می گیرد. درواقع روانکاوها روانشناسانی هستند که روانکاوی را به صورت جدی پیگیری می کنند.

روانشناس حوزه کودک تصریح کرد: مشاور سطح علمی پایین تری دارد و بیشتر کار هدایت را بر عهده دارد و در بحث درمان وارد نمی شود. البته همه این تعاریف آکادمیک بوده و در عمل همه ما برای درمان افراد با یکدیگر همکاری می کنیم.

رازقی در تعریف خلاقیت افزود: خلاقیت واژه بین رشته ای است و در هر رشته ای تعریفی به فراخور خود دارد که به شکل یک مفهوم باید به آن نگاه کرد. از دیدگاه روانشناسان خلاقیت تولید ایده است که بر اساس آن فرایند ذهنی روی یک مسئله یا خلا تمرکز می کند و حل مسئله را با بارش فکری و فرضیه های مختلف را تدوین می کند و یک راه حلی را پیدا می کند که به حل مسئله منجر شود.

وی بیان کرد: یکی از ویژگی های آدم های خلاق استفاده متفاوت از هوششان است. هر آدم باهوشی خلاق نیست ولی هر آدم خلاقی باهوش است. آدم های خلاق به خوبی از هوش خودشان استفاده کرده اند.روش بررسی سطح آیکیوی ۱۲۰ برای تشخیص باهوش بودن افراد دیگرمنسوخ شده؛ امروزه هوش به معنای سازگاری با محیط اطراف تلقی می شود. تفاوت انسان با دیگر موجودات این است که سازگاری آدم های خلاق محیط را جزو خودشان می کنند، شرایط را می سازند و تسلیم نمی شوند سازگاری گاهی یعنی همرنگ محیط شدن و گاهی یعنی محیط را به جزئی از خود تبدیل کردن که انسان های باهوش محیط و شرایط را جزئی از خودشان می دانند.

این روانشناس با اشاره به نقش خانواده و محیط در استفاده از هوش اظهار داشت: در دوره جنینی همه ما خزانه ای از سلول های عصبی را داریم که بالقوه با ما همراه هستند. انسان در بدو تولد طرحواره هایی دارد که می تواند محیط را کشف کند تا بتواند بقا داشته باشد ولی انسان می تواند در دوران زندگی خود طرحواره ها را بسازد. هرچه آدم بزرگ شود باید تجربه های جدید داشته باشد و باید طرحواره های خود را افزایش دهد. سلول های عصبی که در بدو تولد وجود داشته شبکه های هرمی تشکیل می دهند و به کشف تجربه جدید می پردازند. هرچه این چالش ها در دوران نوزادی و کودکی و در ساله های اولیه تولد بیشتر باشد فرد بیشتر در بزرگسالی از ظرفیت سلول های عصبی خود استفاده می کند. انسان هایی که در بزرگسالی خلاق و باهوش هستند الزاما به صورت ژنتیکی باهوش نبوده اند.

رازقی ادامه داد: تا 12 سالگی باید تمام سلول های مغزی فرد وارد این شبکه های عصبی شوند و اگر وارد نشوند بعد از این سن توسط این شبکه ها بلعیده می شوند و این تاثیر محیط در کودکی و استفاده از هوش در بزرگسالی است که می تواند مانعی برای خلاقیت هم باشد.

وی عنوان کرد: انسان از بدو تولد موجود خودکاری نیست و باید مادر و پدر او را حمایت کنند که بتواند از روند دگر کنترلی رد شود و به خود کنترلی برسد و صاحب فکر و ایده و توانمندی شود. به عنوان یک روانشناس از افراد تا آخر عمر که از دنیا می روند ناامید از تغییر کردن نیستم.

روانشناس برنامه صبح پارسی گفت: مهم ترین تفاوت کودکی و بزرگسالی قدرت تغییر کردن و شدت تغییر کردن است یک کودک با چالش کمتری تغییر می کند و بزرگسالان اگر بخواهند هم سخت می توانند تغییر کنند؛ همین سختی تغییر کردن، خلاف جهت آب شنا کردن، شکستن چارچوب های ذهنی خودشان مانع تغییرشان می شود و همین مقاومت در برابر تغییر می تواند مانع خلاقیت هم بشود. بسیاری از ما شهامت آن را نداریم که پای هزینه تغییراتمان بایستیم. در بزرگسالی اهل حساب و کتاب می شویم و نمی خواهیم هزینه تغییر و رشدمان را بدهیم.

رازقی تاثیر ورزش در افزایش خلاقیت را اینطور تبیین کرد: مغز بحث زیستی و روانشناختی دارد؛ خوراک سلول های مغزی اکسیژن است و ورزش چون سطح متابولیسم را بالا می برد و اکسیژن رسانی را هم افزایش می دهد. هرچه اکسیژن بیشتری به مغز برسد تعداد بیشتری از سلول های عصبی درگیر پیام های عصبی می شوند و برای همین تفکر بهتر می شود.

وی بیان کرد: دلیل دوم این است که به شکل هشیار یا ناهشیار دچار هیجانات مثبت و منفی هستیم که مخل تفکر هستند، وقتی ورزش می کنیم هیجانات را در سطح بهینه کنترل می کنیم و تخلیه بار هیجانی دارد و به تفکر کمک می کند. ترشح هورمون آندروفین که از ورزش حاصل می شود باعث بهبود عملکرد مغز در توجه تمرکز ادراک و حافظه باشد. ورزشی که نظم دارد و به سبک زندگی فرد تبدیل شده باشد ریسک پذیری، ابتکار عمل، پشتکار، اعتماد به نفس، را در زندگی ایجاد می کند و می تواند در خلاقیت اثر مستقیم و غیر مستقیم داشته باشد.

در بخش دوم برنامه شریفیان درباره مشکلات ارتباط برقرار کردن با اهالی یک کشور خارجی گفت: زمانی که به ایتالیا رفتم چون چیزی که که از زبان ایتالیایی آموخته بودم کتابی است و با محاوره فرق دارد باید در گروه های مختلف دوست پیدا کنیم و جسارت ارتباط برقرار کردن با دیگران را داشته باشیم. در ابتدا وارد گروهی شدیم که نمی توانستیم باهم ارتباط برقرار کنیم ولی بعد از یک سال اصطلاحاتی که خودشان استفاده می کردند را به کار می بردم.

وی بیان کرد: کتاب پینوکیو به همه زبان ها برگردانده شده است ولی نمی دانیم این واژه به چه معنا است؛ پینو مخفف اسم جوزف است و معنی تحت اللفظی آن می شود دانه بلوط و اوکیو به معنای چشم است که جمع آن ها یعنی موجودی که چشمش از دانه بلوط است.

این تصویرگر نشریات تصریح کرد: تصویرگری نشریات که شاخه ای از هنر است ارتباط بین یک نشر نوشته شده و مخاطب را فراهم می کند. وقتی نام رستم را به عنوان یک قهرمان نشری به نام شاهنامه می شنویم، شکل آن شخصیت در ذهن ما می آید، این تصویر را یک هنرمند خلاق خلق کرده که ارتباطی را بین متن و مخاطب می سازد. هنرمند تصویری که اضافه می کند به خواننده کمک می کند که با داستان همراه شود و در بعد بهتر در نگارگری آن را می بینیم.

شریفیان افزود: گرافیک قسمتی از هنر خیابانی است. انواع هنرها وقتی در بستر خیابان عرضه می شود یک نوع اجرای زنده هنر برای مردمی است که پولی نداده اند و وقتشان را نگذاشته اند که وارد آن هنر شوند، در هنر خیابانی حضور هنرمند مطرح است مثل کاریکاتور که کار من است.