قیمت کتاب براساس ارزش خلق‌شده آن نیست

به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا؛ نشست «فروش کتاب کاغذی» از سلسله نشست‌های دومین نمایشگاه مجازی کتاب تهران، دوشنبه (چهارم بهمن‌ماه 1400) با حضور کامران یراقچی، سعید مکرمی و جمال خداپناهی برگزار و به‌صورت زنده از اینستاگرام خانه کتاب و ادبیات ایران پخش شد.

در این نشست، موضوعاتی همچون لزوم قانون‌گذاری و تدوین قوانین مشخص توسط مراجع ذی‌صلاح و صاحب‌نظر در این حوزه به منظور تسهیل فرایندهای جاری و پیشگیری از اعمال مجرمانه و آسیب رساندن به حوزه کتاب از قبیل نشر و پخش کتاب‌های غیرمجاز و خارج از حوزه استاندارد در جامعه و... به بحث و تبادل‌نظر گذاشته شد.

فروش کتاب در فضای مجازی فرصتی استثنایی است

سعید مکرمی در این نشست با اشاره به مشکلات صنعت نشر، بیان کرد: صنعت نشر دارای بحران هویتی است و به آن به‌عنوان یک کسب‌و‌کار نگاه می‌شود. خرید و فروش کالا، قوانین خود را دارد، ولی در صنعت نشر یک تضاد هویتی وجود دارد. آیا صنعت نشر یک کسب‌و‌کار است یا یک امر ارزشی؟ متأسفانه قیمت کتاب بر اساس ارزش خلق‌شده آن نیست و کتاب با محصولات دیگر مقایسه می‌شود.

وی با اشاره به شیوع ویروس کرونا و لطمه‌های آن به ناشران و کتاب‌فروشان، گفت: به‌علت شیوع کرونا خیلی از همکاران ناشر آسیب دیدند. کتاب یک نیاز فیزیولوژیک و مصرفی نیست، بلکه کتاب حس نیاز برای خودشکوفایی افراد است. زمانی که افراد وارد جرگه کتاب‌فروشی می‌شوند، بخشی از زندگی خود را صرف فرهنگ و کتاب می‌کنند.

این فعال حوزه نشر ادامه داد: مسئله‌ای که همه را آشفته کرده، بی‌ضابطه بودن در حوزه کتاب است. آیا کسی که کتابی را در پلتفرم‌های مجازی ارائه می‌دهد، احراز هویت شده است؟ تا زمانی که نقش ذینفعان مشخص نشود، بازخورد نیز مشخص نمی‌شود. هر سیستمی نیازمند بازخورد است. کتاب پیچیدگی خاصی دارد و نیازمند یک همکاری و هماهنگی ویژه بین وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و اتحادیه ناشران و کتابفروشان است. درست است که معضلات کاغذ زیاد شده، ولی نسبت به یک یا دو دهه پیش تعداد مخاطبان افزایش چشمگیری پیدا کرده است.

مکرمی اظهار کرد: اگر بخواهیم صنعت نشر را درست و جامع بررسی کنیم، لازم است از سه بُعد بستر و زمینه، محتوا و ساختار به آن بنگریم. اگر نتوانیم صنعت نشر را در این سه بُعد بررسی کنیم، نمی‌توانیم پیشرفت کنیم.

وی در پایان سخنان خود گفت: فروش کتاب در فضای مجازی فرصتی استثنایی است، زیرا تعداد مراکز فروش کتاب حضوری کم است. اما این روند به اصلاح و اعمال قوانین مشخص نیازمند است.

فضای مجازی یک فرصت برای فروش و عرضه کتاب

جمال خداپناهی نیز در این نشست با اشاره به کمبود کارشناس در حوزه کتاب، بیان کرد: شاید به اندازه کافی کارشناس در حوزه‌های مختلف کتاب‌ها نداریم. متأسفانه هنگامی که کتابی عرضه می‌شود، بلافاصله مشابه آن به تعداد زیاد تولید و منتشر می‌شود. بروز این اتفاق، تأثیرات جبران‌نشدنی بر مخاطبان دارد.

وی با تأکید بر فضای مجازی به‌عنوان یک فرصت برای  فروش و عرضه کتاب، افزود: در فضای مجازی از هرگونه عرضه استقبال می‌کنیم. تلاش ما این است که این فضا منظم‌تر و بهینه‌تر شود. دغدغه و نگرانی اصلی ما، عرضه بی‌سامان و بی‌برنامه کتاب در فضای مجازی است.

ضرورت نظارت‌های بیشتر در حوزه تولید و فروش کتاب

کامران یراقچی نیز در این نشست با اشاره به ضرورت صحت‌سنجی کتاب‌ها گفت: باید دستگاه‌های نظارتی، صحت و سقم هویت کتاب‌ها را بررسی کنند. ما در این حوزه دقت‌نظر نداریم.

وی درباره نحوه کارکرد فروش کتاب کاغذی در فضای مجازی اظهار کرد: این روند نیاز به دو بازوی نظارتی قوی دارد؛ نخست نظارت محتوایی که توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی صورت می‌گیرد و دوم نظارت قوی بر شناخت افرادی که در این بخش فعالیت می‌کنند.

کامران یراقچی گفت: عرضه کتاب در فضای مجازی هم نیزا به آییننامه دارد و هم نظارت؛ البته بهترین ناظر هم خود اعضای صنف هستند و در کنار آن آگاهی دادن به مخاطب هم ضروری  است. فروش کتاب کاغذی در فضای مجازی، یک فرصت است. فضای مجازی به عنوان یک درگاه فروش باعث پیشرفت می‌شود.

دومین نمایشگاه مجازی کتاب تهران از سوم بهمن‌ماه آغاز شده و تا دهم بهمن‌ماه ١٤٠٠ ادامه خواهد داشت. علاقه‌مندان برای بازدید و خرید کتاب می‌توانند به Ketab.ir مراجعه کنند.

انتهای پیام//