«دسته دختران» با فضاسازی خوب و قصه های ناتمام

به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا؛ یادداشت دکتر رقیه محمد زاده کارشناس و مدیر رسانه به  بهانه اکران فیلم «دسته دختران» به شرح زیر است.

روز پنجم جشنواره با فیلمی دفاع مقدسی شروع شد. دسته دختران به کارگردانی خانم منیره  قیدی که با وسواس و دقت زنانه حال و هوای خرمشهر سال پنجاه و نه را در روزهای قبل از سقوط بازسازی کرده بود.

جلوه های ویژه این فیلم نیز بسیار پرحجم و باور پذیر طراحی شده بود. دسته دختران دومین فیلم بلند این کارگردان است، ایشان در نخستین کار"ویلایی ها" نیز به سبب انتخاب سوژه مناسب و پرداخت خوب توانست تحسین و تایید مخاطبان و منتقدان را به همراه داشته باشد. فیلم دسته دختران با روایتی زنانه روزهای پر التهاب در استانه سقوط خرمشهر را بازنمایی می کند. چند زن که همه دوره های کار با اسلحه و دفاع را گذرانده است قصد دارند در کنار مردان به دفاع از شهر خویش بپردازند.

فرماندهی این گروه را معلمی به نام یگانه کمایی (نیکی کریمی) بر عهده دارند. هر یک از زنان بنا به دلیلی در این دسته حضور داشته و قصد همکاری دارند. این دسته علیرغم مخالفت مردان در حال دفاع قصد دارند به دژ شهر رفته و مهمات ارتش را برای کمک به رزمندگان تحت فرماندهی جهان آرا بیاورند.  در مسیر برای ایشان مشکلاتی پیش می آید و در نهایت بعد از شهادت برخی و جدا شدن تعدادی دیگر در نهایت مهمات به دست رزمندگان می رسد. یک سرباز ترسیده ار نبرد رو در رو هم هنگام گریز وارد دسته دختران شده و آنها را تا آخر همراهی می کند. عمده ترین اشکال فیلم دسته دختران سوار نشدن قصه های پرکشش و جذاب بر فضا سازی و جلوه های ویژه دقیق اثر است.

قصه های کوتاه و گزیده نشانه داده شده از زنان و گرفتاری ایشان در میان انفجارهای پی درپی فیلم یکنواختی و جذابیت کار را تحت تاثیر قرار می دهد. نیکی کریمی به سبب شهادت دو فرزندش در داخل پیکان قرار گرفته در حیاط مدرسه دچار عذاب وجدان شده، او مدام کابوس جستجوی فرزندان را می بیند. سیمین حسینی که دو برادرش در حال دفاع از شهر هستند پدر و مادر را رها کرده و با دسته دختران همراه است. فرشته که دانشجوی سال دوم پزشکی است به دنبال حمید می گردد. آذر که همه خانواده خویش را از دست داده با دسته دختران همراه است. همه این قصه ها برای جذابیت اثر باید تک به تک شکافته می شد در حالیکه فیلم ساز در حد یک جمله هر یک را روایت کرده و در طول فیلم این افراد در کنار هم از تونل انفجار های بدون توقف و از میان پیکرهای قطعه قطعه شده شهدا به سوی دژ حرکت می کنند.

در دسته دختران حاشیه پررنگ تر از متن شده، بدون شک دکوپاز دقیق برای ایجاد حال و هوای خرمشهر چهل و دو سال قبل و انتقال اضطراب و هیجان موجود در شهری در حال سقوط باید در خدمت پیرنگی منسجم و خرده روایت های سوار شده بر آن باشد. در غیر اینصورت تمام تلاش ها و زحمات تیم تولید در انتقال جذاب پیام اثر نمی تواند کاملا موفق باشد. اشکال دیگر اثر بستر بسیار زنانه حاکم بر آن است. بدون شک در روزهای سخت خرمشهر زنان بسیاری پابه پای مردان برای دفاع از زندگی و خانواده تلاش کرده اند، اما در این بازنمایی باید فضای فرهنگی آن دوران شهر و هم چنین نسبت این همراهی با رزمندگان حاضر در شهر مشخص باشد.

در دسته دختران مردان رزمنده بسیار حاشیه ای تصویر شده اند و تنها مرد موثر قابل مشاهده پسر جوانی است که با هدف فرار از مخمصه به دسته دختران پیوست و به سبب علاقه به سیمین آنها را تا انتها همراهی می کند. در فیلم ویلایی ها علیرغم فضای زنانه فیلم، کارگردان به جانمایی سکانس هایی برای ایجاد توازن جایگاه مردان و بازنمایی نقش حمایتی زنان موفق عمل کرد. اما در دسته دختران خلا این هوشمندی هنری، باور پذیری تصویر ارائه شده را کاهش داده بود. فارغ از نکاتی که نبودن آنها می توانست دسته دختران را به اثری منحصر به فرد مبدل کند، باید اذعان کرد که خانم قیدی کارگردان دقیق و با اینده درخشان است. بانویی که با نگاهی عمیق به پشتوانه های تاریخی و ارزشی کشور به عنوان بانویی هنرمند نقش کلیدی در ایجاد و تثبیت حافظه تاریخی جوانان این سرزمین خواهند داشت.

انتهای پیام//